Ang Hanbok—Ang Pungsudnon nga Panapton sang Korea

Suno sa manunulat sang Magmata! sa Republika Sang Korea

SA MGA Koreano, ang mga panapton indi lamang tabon sa lawas. Ang isa ka halimbawa sini amo ang tradisyunal nga panapton sang mga Koreano nga ginatawag hanbok.

Pinasahi nga Desinyo

Ang hanbok amo ang estilo-bolero nga blusa kag malaba nga palda, nga may pinasahi nga desinyo.⁠⁠ * Ang iban nga palda apat ka pilo nga mas malaba sangsa blusa. Bilang resulta, bisan ang putot nga babayi daw mataas tan-awon.

Ang hanbok may indi tanto bal-anon nga korte kag simple nga tabas. Ang mga pako sang blusa daw mga pakpak kon maghumlad, samtang ang palda nagabukag halin sa dughan kag nagasangyad sing elegante sa salog. Agod madali matalupangdan ang dughan, may isa ka tumalagsahon nga sahi sang laso nga ginabalighot diin ang duha ka punta sini nagaluyloy halos tubtob sa mga bukobuko. Madamo nga hanbok ang may matahom man nga mga desinyo nga geometriko kag bulak nga ginaborda sa punyos kag kuwelyo sang blusa subong man sa palda. Huo, ang desinyo, tabas, kag duag sang hanbok nagahimo gid sa sini nga elegante!

Panapton nga May Madamo nga Kapuslanan

Ang hanbok labi pa nga matahom bangod sang praktikal nga desinyo sini. Bangod ang hanbok kinaandan na nga human sa natural nga mga lanot, sarang ini masuksok sa bug-os nga tuig. Halimbawa, ang hanbok nga human sa mga lanot sang tanom subong sang rami ukon abaca mas mabugnaw, amo nga indi magin-utan ang nagasuksok kon tingadlaw, bisan pa nga ginaputos sang hanbok ang halos bug-os nga lawas. Ang iban nga sahi sang lanot madamol, gani bagay ini gamiton kon tigtulugnaw.

Ang hanbok komportable man. Wala ini sing labot sa moda kundi resulta ini sang isa ka praktikal nga kinahanglanon sang  nagligad nga mga siglo diin ginagamit anay pirme ang mga kabayo sa sini nga duog. Ang magasin nga Culture & I nagasiling: “Ginhimo ang panapton agod ipasibu sa matugnaw nga klima kag sa pagpangayam kag mga pagpanglugayaw.” Busa, ginlikawan sang manugkabayo nga mga Koreano ang bisan ano nga panapton nga nagasambol sa ila paghulag. Sa pagkamatuod, ang mga Koreano nga nanamian karon sa pagsuksok sang hanbok dapat magpasalamat sa ila mga katigulangan tungod sang kasulhay sini!

Ang isa pa ka talalupangdon tuhoy sa hanbok amo ang madugay na nga tradisyon sang paggamit sang duag para sa simbuliko nga mga katuyuan. Sang una, ang mga manuggahom nga klase sang Korea masami nagagamit sing masili nga mga duag, samtang ang mga timawa naman masami nga nagagamit sing puti. Subong man, ang dalaga sarang makilala paagi sa pagsuksok sing kombinasyon nga duag-dalag kag pula. Pagkatapos sang kasal, ang duag sang iya hanbok nagapakita sang kahimtangan sang iya bana sa katilingban. Sa isa ka kasal sa karon, ginapaabot nga ang iloy sang nobya magasuksok sang duag-rosa nga panapton, samtang ang iloy sang nobyo masami nga nagapanapot sing asul. Ini nga kinabatasan mahapos gid nga nagapakilala sa ila!

Ang Hanbok Karon

Pagkatapos sang Koreano nga Inaway (1950-​53), isa ka kampanya para sa pagbag-o ang ginsugdan. Bilang resulta, sang katuigan 1970 indi na uso ang hanbok kag ginbuslan ini sang Estilo-nakatundan nga panapton. Sa amo, ang pang-adlaw-adlaw nga panapton sang una gintago na lang sa aparador, kag ginasuksok lamang sa mga kasal, mga kapiestahan, kag iban pa nga espesyal nga mga okasyon.

Apang, sining karon lang nangin popular liwat ang hanbok. Halimbawa, sang 1996, ginhimo ang panikasog nga mangin popular liwat ang estilo sang gindeklarar ang nahauna nga Sabado sang tagsa ka bulan nga mangin “adlaw sa pagsuksok sang hanbok.” Ang mga manughimo sang panapton nagbuhat sang bag-o nga mga hanbok nga gindesinyo ilabi na agod ganyaton ang mga pamatan-on. Makalilipay gid balikan ang mga tradisyon sang una, kay ang moderno nga hanbok nangin bantog gid. Sa isa ka panag-on diin madamo nga moda ang nagapukaw sang balatyagon sa sekso, ang hanbok isa gid ka makapaumpaw nga halimbawa sang isa ka matahom kag disente nga panapton.​​—⁠⁠1 Timoteo 2:9.

[Mga Footnote]