Pagbantay sa Kalibutan

Nagabulig ang Tulog sa Pagsolbar sang mga Problema

“Natalupangdan sang madamo nga tawo nga ang wala masolbar nga problema antes magtulog daw nangin simple na lang pagkaaga, nga daw subong bala nga ginsolbar ini sang utok sa bug-os nga gab-i,” report sang The Times sang London. Ang mga sientipiko sa Alemanya nagsiling nga may ebidensia na sila karon nga matuod ini, kag ginbalhag nila ang resulta sang ila pagtuon sa dyurnal nga Nature. Gintudluan nila ang 66 ka boluntaryo sing duha ka paagi sa pagsolbar sa isa ka problema sa matematika apang wala nila gintudlo ang ikatlo kag mas direkta nga paagi para sa husto nga sabat. Pagkatapos, ang pila ka boluntaryo ginpatulog anay, samtang ang iban wala ginpatulog sa bug-os nga gab-i ukon bug-os nga adlaw. “Ang pagtulog may maayo gid nga mga resulta,” report sang The Daily Telegraph sang London, nga nagkomento sa sini man nga pagtuon. Ang mga nakatulog “doble porsiento nga nakadiskobre sang ikatlo nga paagi sangsa mga wala nakatulog.” Agod siguraduhon nga ini nga resulta indi bangod kay nakapahuway ang grupo nga ginpatulog, nag-eksperimento liwat ang mga sientipiko. Ginhatag sa duha ka grupo ang ikaduha nga problema sa aga pagbugtaw na nila ukon sa gab-i nga wala sila nakatulog sa bug-os nga adlaw. Sini nga tion pareho lang ang hinimuan sang duha ka grupo nga nagapakita nga “ang resulta indi bangod nakapahuway ang utok kundi bangod ang utok nag-organisar liwat sang iya kaugalingon sa tion sang pagtulog,” siling sang The Times. “Gani,” siling sang manugpanalawsaw nga si Dr. Ullrich Wagner, “ang tulog nagaserbe nga isa ka mapahituon nga proseso sa pagtuon.”

Pagdesisyon nga Indi Na Magsugal

“Ginabanabana nga ang kadamuon sang mga sugarol sa Pransia mga 300,000 tubtob 500,000,” siling sang pamantalaan nga Le Figaro sa Pransia. Apang, madamo sa ila ang nakamarasmas nga dapat untatan na nila ang pagsugal. Nagsiling ang pamantalaan nga 28,000 ka sugarol sa Pransia ang nagboluntaryo sa pag-untat sa pagsugal bisan pa sa legal nga mga sugalan paagi sa paghambal sa mga pulis nga indi sila pagpasudlon sa mga sugalan sa dimagkubos lima ka tuig. Ang mga pulis sa Pransia nagreport nga kada tuig nakabaton sila sing mga 2,000 pa 3,000 sini nga mga pangabay kag ang kadamuon anom ka beses nga nagdugang sa sulod sang napulo ka tuig. Luyag sang madamo nga sugarol nga tamdon ang ila pagkagiyan subong “isa gid ka problema sa komunidad kaangay sang pagpanigarilyo, pagpahubog, kag pagdroga,” siling sang Le Figaro.

Ang Pagpatughong sing Dugo Nagapadamo sang Nagakapatay

Nasapwan sang isa ka pagtuon nga ginbalhag sang JAMA (Journal of the American Medical Association) nga nagdugang ang risgo nga mapatay ang mga pasyente nga may malala nga balatian sa tagipusuon nga pirme ginatughungan sing dugo sangsa mga wala gintughungan. “Bisan pa nabinagbinag na ang pisikal nga rekord sang pasyente kag ang natabo sa ospital subong sang pagdugo kag pagriri kag pagpasulod sing instrumento sa lawas, daku gihapon ang posibilidad nga mapatay ang pasyente bangod sang pagpatughong sing dugo,” siling sang report. Ang mga doktor nga nagtuon sa sini nagsumaryo sang ila natukiban kag nagsiling: “Nagapaandam kami batok sa regular nga pagtughong agod mahuptan ang kinahanglanon nga kadamuon sang hematocrit (bahin sang dugo) sa mga pasyente nga may balatian sa tagipusuon.”