Kon Paano Mangin Madinalag-on ang Pag-asawahay

MAHIMO mapaanggid ang pag-asawahay sa isa ka paglakbay nga kon kaisa matawhay kag kon kaisa mabudlay. Mahimo may mga balagbag ka nga maagyan sa indi mo sunado nga “dalan,” kag ang iban daw indi mo malutsan. Walay sapayan sini, madamo ang nagmadinalag-on kag nangin malipayon sa sini nga paglakbay kag diutay lamang ang ila nangin problema. Busa, ang kadalag-an sang pag-asawahay wala nasandig sa kon daw ano kadiutay sang problema, kundi sa kon paano ini atubangon kag sulbaron sang mag-asawa.

Paano ayhan mangin madinalag-on kag malipayon ang pag-asawahay? Madamo sa mga mag-asawa ang nagahunahuna nga kinahanglan nila ang panuytoy sang “mapa sa pag-asawahay.” Wala na sang mas masaligan pa nga “mapa” sangsa ang ginhatag sang Tagtukod sang pag-asawahay nga si Jehova nga Dios, ang Biblia. Apang, ang pagtigayon lamang sing kopya sang Biblia wala nagahatag sing kadalag-an sa pag-asawahay. Kundi, dapat nila sundon ang mga praktikal nga panuytoy sini agod magmalipayon ang ila pag-asawahay.​—Salmo 119:105; Efeso 5:21-33; 2 Timoteo 3:16.

Binagbinagon naton ang pila sa pasad sa Kasulatan nga mga karatula, ang panguna nga mga prinsipio nga ginahatag sang Biblia, nga makabulig sa imo agod mangin madinalag-on kag malipayon ang imo paglakbay sa pag-asawahay.

▸ Tamda nga sagrado ang pag-asawahay. “Ang gintingob sang Dios indi pagbulagon sang tawo.” (Mateo 19:6) Gintukod sang Manunuga ang pag-asawahay sang ginhiusa niya ang una nga lalaki nga si Adan kay Eva subong iya asawa. (Genesis 2:21-24) Antes si Cristo Jesus nagkari sa duta, nasaksihan niya ang una nga kasal. Ginpamatud-an ni Jesus nga ang katuyuan sang paghiusa kay Adan kag kay Eva subong mag-asawa amo nga mag-unungay sila sing dayon. Sia nagsiling: “Wala bala ninyo mabasahi nga sia nga nagtuga sa ila sa ginsuguran naghimo sa ila nga lalaki kag babayi kag nagsiling, ‘Bangod sini bayaan sang lalaki ang iya amay kag ang iya iloy kag magahiusa sa iya asawa, kag ang duha mangin isa ka unod’? Amo nga indi na sila duha, kundi isa ka unod. Gani, ang gintingob sang Dios indi pagbulagon sang tawo.”​—Mateo 19:4-6.

Sang ginsambit ni Jesus ang mga pulong nga “ang gintingob sang Dios,” ginpamatud-an niya nga ang Dios amo ang nagtukod sang pag-asawahay gani dapat ini tamdon nga sagrado. *

Siempre pa, indi man luyag sang mag-asawa nga ‘itingob’ sila nga wala sing paghigugma. Kundi luyag nila nga mangin malipayon ang ila pag-asawahay. Maagom nila ini paagi sa pag-aplikar sing mga laygay sang Dios nga narekord sa Biblia.

Tanan kita mga di-himpit, gani indi gid malikawan nga may mga di-paghangpanay kag mga di-pagsahuay. Apang sa masami, ang malipayon nga pag-asawahay wala lamang nasandig sa pagsahuay sang mag-asawa, kundi sa kon paano nila batunon ang mga kakulangan sang isa kag isa. Busa, ang labing importante amo ang ikasarang sang mag-asawa sa pagsolbar sang mga di-paghangpanay sa mahigugmaon nga paagi, kay ang gugma amo ang “himpit nga higot sang paghiusa.”​—Colosas 3:14.

▸ Maghambal nga may pagtahod. “May dira nga nagapamolong sing madalas kaangay sang mga pagsuntok sang espada, apang ang dila sang maalam bolong.” (Hulubaton 12:18) Suno sa mga manugpanalawsaw, kon paano nagsugod ang kalabanan nga pag-istoryahanay amo man ang pagtapos  sini. Gani, kon ang pag-istoryahanay nagsugod nga may pagtahod sa isa kag isa, matapos man ini sa matinahuron nga paagi. Nahibaluan mo nga ang masakit nga mga hambal sang imo hinigugma nagapilas sang tagipusuon. Gani, ipangamuyo kag panikasugi gid nga makahambal ka nga may dignidad, pagtahod, kag pagpalangga. (Efeso 4:31) “Bisan pa nakita namon ang kaluyahon sang isa kag isa,” paathag ni Haruko, * isa ka asawa sa Japan nga nakasal sa sulod na sang 44 ka tuig, “ginapanikasugan gid namon nga mangin matinahuron sa pagpakighambal kag mainapresyahon sa maayo nga mga kinaiya sang isa kag isa. Nakabulig ini agod magmadinalag-on ang amon pag-asawahay.”

▸ Palambua ang kaayo kag kaawa. “Mangin mainayuhon sa isa kag isa, mapinalanggaon nga may kaawa.” (Efeso 4:32) Kon may mga pagbinangig, madali sa isa ka tiayon ang mangakig kon ang isa akig man. Si Annette nga taga-Alemanya, nga malipayon nga nakasal sa sulod na sang 34 ka tuig, nag-aku: “Indi mahapos ang magpabilin nga kalmado kon akig ka, masami nga makahambal ka sing masakit nga mga pulong nga nagapalala pa gid sa sitwasyon.” Apang kon panikasugan mo nga mangin mainayuhon kag maawaon, mangin matawhay ang inyo paglakbay padulong sa malinong nga pag-asawahay.

▸ Mangin mapainubuson. “[Indi maghimo] sang bisan ano bangod sa huyog nga makigbais ukon bangod sa sobra nga pagpaimportante sang kaugalingon, kundi may pagpaubos sang hunahuna nga nagakabig sa iban nga labaw sa inyo.” (Filipos 2:3) Madamo sa mga mag-asawa ang wala nagahangpanay bangod nagabasulay sila kon sin-o ang may sala imbes nga mangin mapainubuson kag pangitaan sing solusyon ang problema. Ang pagkamapainubuson nagabulig sa inyo nga mag-asawa nga malikawan ang pagbinais kon sin-o gid ang husto.

▸ Indi dayon mangakig. “Dili ka magmadagmit sa imo espiritu sa pagpangakig.” (Manugwali 7:9) Kon may ginareklamo ang imo tiayon tuhoy sa imo ginsiling ukon ginhimo, batui ang huyog nga magrason dayon ukon pangapinan ang imo kaugalingon. Sa baylo, pamatii sia sing maayo kon nagahambal. Hunahunaa sing maayo antes ka magsabat. Ulihi na lang nakamarasmas ang madamo nga mag-asawa nga mas importante nga mahuptan ang maayo nga kaangtanan sangsa magdaug sa binais.

▸ Hibalua kon san-o ka dapat maghipos. “Mangin maabtik sa pagpamati, mahinay sa paghambal, mahinay sa pagpangakig.” (Santiago 1:19) Ang maayo nga komunikasyon amo ang isa sa pinakaimportante nga karatula sa dalan sa paglakbay sa malipayon nga pag-asawahay. Apang, ngaa nagsiling ang Biblia nga may “tion sa paghipus”? (Manugwali 3:7) Amo ini ang tion nga kinahanglan mo gid pamatian kag hangpon ang ginahambal sang imo tiayon. Importante gid nga mahibaluan mo kon ano ang iya ginabatyag kag kon ngaa amo sini ang iya ginabatyag.

 ▸ Magpamati nga may empatiya. “Magkasadya upod sa mga tawo nga nagakasadya; maghibi upod sa mga tawo nga nagahibi.” (Roma 12:15) Agod mangin epektibo ang komunikasyon, kinahanglan ang empatiya kay paagi sa sini mabatyagan mo kon ano ang ginabatyag sang imo tiayon. Makabulig man ini sa mag-asawa nga tahuron kag pabilihan ang pagtamod kag balatyagon sang isa kag isa. “Kon ginaistoryahan namon ang amon problema,” siling sang taga-Brazil nga si Nella, nga nakasal na sa sulod sang 32 ka tuig, “ginapamatian ko gid sing maayo si Manuel kon nagahambal agod mahangpan ko ang iya panghunahuna kag balatyagon.” Kon nagahambal ang imo tiayon, amo ini ang “tion sa paghipus” kag sa pagpamati sa iya nga may empatiya.

▸ Mangin mainapresyahon pirme. “Ipakita nga mapinasalamaton kamo.” (Colosas 3:15) Ginaapresyar gid sang mga magtiayon nga may malig-on nga pag-asawahay ang ila bana kag asawa. Apang tungod sa kasakuon, nalipatan na sang pila ka tiayon ining importante nga bahin sang pag-asawahay kag maghunahuna nga nabatyagan na ini sang ila asawa ukon bana. “Kon gustuhon lang nila, mapabatyag gid sang kalabanan nga mag-asawa nga ginaapresyar nila ang isa kag isa,” siling ni Dr. Ellen Wachtel.

Dapat pirme ihambal sang bana sa iya asawa nga ginahigugma niya sia. Kon pirme ginaapresyar sang bana ang maayo nga mga hinimuan kag mga kinaiya sang iya asawa, daku gid ang mabulig sini agod magmadinalag-on ang pag-asawahay, kag mangin malipayon sila nga duha.

Importante man nga pasaligon mo pirme ang imo asawa paagi sa hambal kag sa buhat nga ginahigugma mo sia. Ang paghalok, pag-angga, kag matam-is nga mga yuhum mas labaw pa sangsa pagsiling nga “Ginahigugma ko ikaw.” Kon himuon mo ini, ginapasalig mo sia sang imo gugma kag sang iya kabilihanan sa imo. Ngaa indi mo sia pagtawgan sa telepono ukon padal-an sing mensahe subong sang “Nahidlaw na gid ako sa imo” ukon “Kamusta ang adlaw mo palangga?” Kon wala mo ini mahimo halin sang nagapangaluyag ka sa iya, maayo nga sugdan mo na. Padayon nga hibalua kon ano ang mga makapahamuot sa tagipusuon sang imo asawa.

Nagakaigo gid ang mga pulong sang iloy ni Hari Lemuel sang dumaan nga Israel: “Ang iya bana, . . . nagadayaw sa iya: ‘Madamu nga mga anak nga babayi ang nakahimo sing takus, apang ikaw nagalabaw sa ila tanan.’” (Hulubaton 31:1, 28, 29) Sang san-o mo ulihi nga gindayaw ang imo asawa? Kon ikaw asawa, san-o mo bala ini ginhimo sa imo bana?

▸ Mangin maabtik sa pagpatawad. “Indi pagpatunuri sang adlaw nga akig kamo.” (Efeso 4:26) Indi gid malikawan nga sa pag-asawahay, makahimo sing mga sayop ang magtiayon. Gani, importante gid ang pagpatawad. Nakita nanday Clive kag Monica, mag-asawa sa sulod sang 43 na ka  tuig kag nagapuyo sa Bagatnan nga Aprika, nga makabulig gid ang laygay sang Biblia. “Gin-aplikar namon ang prinsipio nga makita sa Efeso 4:26,” siling ni Clive, “kag ginapanikasugan nga magpatawad gilayon, bangod nahibaluan namon nga makapahamuot ini sa Dios. Gani, maayo ang amon pagtamdanay, matinlo ang amon konsiensia, kag mahamuok ang amon tulog.”

Ang dumaan nga hulubaton nagsiling: “Katahom . . . nga paligaron ang kalapasan.” (Hulubaton 19:11, NW) Ang ginsambit kaina nga si Annette nag-ugyon kag nagsiling sing dugang: “Imposible ang maayo nga pag-asawahay kon wala sing pagpatawaray.” Ginpaathag niya kon ngaa: “Kay kon wala sing pagpatawad, nagadugang ang kalain sang buot kag nagabuhin ang pagsalig sa isa kag isa. Bangod sini, amat-amat nga mabungkag ang pag-asawahay. Ang pagpatawad nagabulig agod mangin malig-on ang pag-asawahay kag mangin suod pa gid ang magtiayon.”

Kon nasakit mo ang balatyagon sang imo tiayon, indi maghaumhaum nga napatawad ka na niya ukon malipatan man lang niya ini sa ulihi. Agod mahuptan ang maayo nga kaangtanan, dapat mo himuon ang isa sa pinakamabudlay nga butang nga dapat himuon sang mag-asawa​—ang pag-aku nga nakasala ka. Apang mangin mapainubuson kon nagapangayo sing pasaylo kag mahimo magsiling: “Pasensia ka na palangga ko. Nakasayop gid ako.” Kon himuon mo ini, tahuron ka sang imo tiayon kag magabakod pa gid ang pagsalig ninyo sa isa kag isa. Subong man, mahuptan mo ang kalinong sa hunahuna.

▸ Mangin mainunungon sa imo tiayon kag sa pag-asawahay. “Indi na sila [ang bana kag asawa] duha, kundi isa ka unod. Gani, ang gintingob sang Dios indi pagbulagon sang tawo.” (Mateo 19:6) Nagsumpaanay kamo sang imo tiayon sa atubangan sang Dios kag sang tawo nga mangin mainunungon kamo sa isa kag isa bisan ano man ang problema nga mag-abot. * Apang wala mo ginaunungan ang imo asawa bangod lamang kasado kamo, kundi bangod nagahigugmaanay kamo kag ginatahod ninyo ang isa kag isa kag amo man ang Dios. Gani, indi pagtuguti nga magluya ang inyo sagrado nga pag-asawahay paagi sa pagpakiat. Magpakita lamang sing romantiko nga interes sa imo tiayon.​—Mateo 5:28.

▸ Ang pagsakripisyo sa kaugalingon nagapalig-on sang pag-asawahay. “[Padayon nga] ginatuon ang mata, indi lamang sa inyo personal nga kaayuhan, kundi sa personal nga kaayuhan man sang iban.” (Filipos 2:4) Ang isa sa mga yabi agod mangin malig-on ang pag-asawahay amo ang pag-una sa kinahanglanon kag luyag sang imo tiayon. Si Premji, kasado na sa sulod sang 20 ka tuig. Ginabuligan niya ang iya asawa nga may trabaho kag nagaatipan pa sa sulod balay. Sia nagsiling: “Ginabuligan ko si Rita sa pagluto, pagpanglimpio kag sa iban pa nga ulubrahon agod may tion pa sia kag kusog sa paghimo sing mga butang nga luyag niya.”

Mga Padya sang Pagpanikasog

Kon kaisa, nagapangampo ang iban bangod mabudlay tukuron ang malig-on nga pag-asawahay. Apang indi pagtuguti nga maalimunaw na lamang ang imo sinumpaan kag mga panikasog.

“Kon manikasog ka sing maayo kag ipakita nga luyag mo mangin madinalag-on ang inyo pag-asawahay, pakamaayuhon ka gid ni Jehova,” panugyan ni Sid, nga ang ila pag-asawahay nangin malipayon sa sulod na sang 33 ka tuig. Ang inyo pagkamainunungon, pagbuligay, kag ang malipayon nga mga tion nga magkaupod amo ang magabulig sa inyo nga mangin madinalag-on ang inyo paglakbay padulong sa malig-on nga pag-asawahay.

[Mga nota]

[Blurb sa pahina 6]

Ang Biblia kaangay sang mapa para sa paglakbay padulong sa malig-on nga pag-asawahay

[Kahon/​Retrato sa pahina 7]

Kon Kinahanglan Ninyo Istoryahan ang Problema

▪ Mag-iskedyul sang tion nga indi kamo kapoy nga duha.

▪ Mangin positibo, likawi ang pagpakanubo sa imo tiayon.

▪ Hatagi sing tion ang tagsatagsa nga makapabutyag sang iya pagtamod kag balatyagon.

▪ Hangpa ang balatyagon sang imo tiayon.

▪ Ipakita ang empatiya sa isa kag isa, bisan pa nga lainlain ang inyo pagtamod sa isa ka butang.

▪ Mangin rasonable kag handa nga magbaton.

▪ Mangin mapainubuson sa pagpangayo sing pasaylo kon nakasayop.

▪ Mangin mainapresyahon kag mapinalanggaon.

[Kahon/​Retrato sa pahina 8]

Agod Magmadinalag-on ang Pag-asawahay

▪ Magsandig sa mga prinsipio sa Biblia nga nagapalig-on sang pag-asawahay.

▪ Hatagi sing malahalon nga tion ang imo tiayon.

▪ Mangin mapinalanggaon.

▪ Mangin masaligan kag mainunungon.

▪ Mangin mainayuhon kag matinahuron.

▪ Magbuligay sa mga ulubrahon sa balay.

▪ Himua ang imo bahin agod mangin maayo ang pag-istoryahanay ninyo nga duha.

▪ Maglingawlingaw kag maglahuganay.

▪ Panikasugi nga mapalig-on pa gid ang inyo pag-asawahay.

[Kahon/​Retrato sa pahina 9]

Dapat Mo Pamalandungan

▪ Ano bala ang dapat ko nga pauswagon sa amon pag-asawahay?

▪ Ano bala ang dapat ko himuon agod mapauswag ini?