SA SINI nga mga kahimtangan, ngaa mas malig-on ang pagpangindi ni Jessica sa gintanyag sa iya? Bangod may yara sia sing isa ka butang nga wala kay Michael. Nahibaluan mo bala kon ano ini? May identidad sia. Ano ang identidad? Amo ini ang paghibalo kon sin-o ka kag kon ano ang imo panindugan. Kon mahibaluan mo ini, makabulig ini sa imo nga mangindi sa mga pagsulay, para ikaw ang magkontrol sang imo kabuhi imbes nga ang iban. Paano mangin mabakod ang imo panindugan? Mas maayo kon sabton mo ang masunod nga mga pamangkot.

Ngaa importante ini?: Kon hibaluon mo ang imo mga abilidad kag maayo nga pamatasan, mangin mabakod ang imo panindugan.

Binagbinaga: Tanan kita may lainlain nga talento. Halimbawa, ang iban maayo sa art, ukon musika, pero ang iban naman maayo sa sports. Si Raquel sagad magkay-o sang mga salakyan. * “Sang manug-15 anyos ako,” siling niya, “narealisar ko nga gusto ko mangin mekaniko.”

Halimbawa sa Biblia: Si apostol Pablo nagsulat: “Bisan indi ako lantip maghambal, indi gid ako subong sina sa ihibalo.” (2 Corinto 11:6) Nahangpan gid ni Pablo ang Kasulatan, amo nga bisan pa ginpamatukan sia, nakapanindugan sia. Wala niya gintugutan ang iya kaluyahon nga magpauntat sa iya.—2 Corinto 10:10; 11:5.

Usisaa ang imo kaugalingon. Isulat sa ubos ang imo talento ukon ikasarang.

 Ano ang imo maayo nga batasan? (Halimbawa, mainulikdon ka bala? mahinatagon? masaligan? nagaabot sa husto nga oras?)

“Ginatinguhaan ko nga mangin handa sa pagbulig sa iban. Kon may nagakinahanglan sing kaistorya kag masako ako, ginauntatan ko ang akon obra kag ginapamatian sila.”—Brianne.

Kon wala ka sing madumduman, hunahunaa ang isa ka butang nga naghamtong ka na kon ikumparar sang bata ka pa.—Halimbawa, tan-awa ang kahon nga  “Ang Ginasiling sang Iban.”

Ngaa importante ini?: Pareho sang malig-on nga kadena nga may maluya nga parte, mahimo man maguba ang imo identidad kon tugutan mo nga kontrolon ka sang imo mga kaluyahon.

Binagbinaga: Wala sing perpekto nga tawo. (Roma 3:23) Ang tanan may yara gid gusto islan sa ila mga batasan. “Ngaa apektado ako sa wala pulos nga mga butang?” pamangkot ni Seija. “Maakig ako dayon bisan gamay lang nga mga butang, kag indi ko na ini mapunggan!”

Halimbawa sa Biblia: Nakahibalo si Pablo sang iya mga kaluyahon. Nagsulat sia: “Nagakalipay gid ako sa kasuguan sang Dios suno sa akon pagkatawo sa sulod, apang nakita ko sa mga bahin sang akon lawas ang isa pa ka kasuguan nga nagapakig-away batok sa kasuguan sang akon hunahuna kag nagadala sa akon nga bihag sa kasuguan sang sala.”—Roma 7:22, 23.

Usisaa ang imo kaugalingon. Ano nga kaluyahon ang kinahanglan mo kontrolon?

“Natalupangdan ko nga pagkatapos ko tan-aw sang romantiko nga mga pelikula, nasubuan gid ako kag gusto ko man dayon mangita sing nobyo. Gani, nagalikaw na ako subong sa sina nga klase sang mga pelikula.”—Bridget.

Ngaa importante ini?: May direksion ang imo kabuhi kon may tulumuron ka. Malikawan mo man ang mga tawo kag ang mga kahimtangan nga mahimo makabalabag sa imo tulumuron.

Binagbinaga: Masakay ka bala sa taxi kag silingon ang drayber nga maglibotlibot asta maubos ang iya gasolina? Indi gid ina maalamon kag magasto pa! Ang tulumuron makabulig sa imo nga magmadinalag-on. May kadtuan ka kag may plano kon paano makaabot didto.

Halimbawa sa Biblia: Si Pablo nagsulat: “Ang paagi sang akon pagdalagan indi wala sing kapat-uran.” (1 Corinto 9:26) Imbes nga magpaanod-anod lang sa lakat sang panahon, may tulumuron si Pablo sa iya kabuhi kag nagtinguha sia nga lab-uton ini.—Filipos 3:12-14.

 Usisaa ang imo kaugalingon. Isulat sa ubos ang tatlo ka tulumuron nga gusto mo lab-uton sa masunod nga tuig.

1. ․․․․․

2. ․․․․․

3. ․․․․․

Pilia ang pinakaimportante nga tulumuron sa imo ginlista, kag isulat sa ubos kon ano ang mahimo mo subong para malab-ot ini.

“Natalupangdan ko nga daw nagapaanod-anod lang ako sa lakat sang panahon kon indi ako masako. Mas maayo gid kon may tulumuron ka kag tinguhaan nga malab-ot ini.”—José.

Ngaa importante ini?: Kon wala ka sing ginapatihan, indi ka makadesisyon sang maayo. Pareho sang tambalihan nga nagasunod sa kolor sang iya palibot, kon masunodsunod ka man sa imo mga katubotubo, wala ka sang kaugalingon nga identidad.

Binagbinaga: Ginapalig-on sang Biblia ang mga Cristiano nga ‘pamatud-an sa ila kaugalingon ang maayo kag kalahamut-an kag himpit nga kabubut-on sang Dios.’ (Roma 12:2) Kon ang imo ginahimo suno sa imo pagpati, mangin matuod ka sa imo kaugalingon, ano man ang himuon sang iban.

Halimbawa sa Biblia: Sang tin-edyer pa ang propeta nga si Daniel, ‘namat-od sia sa iya tagipusuon’ nga tumanon ang kasuguan sang Dios bisan pa malayo sia sa iya pamilya kag masigkatumuluo. (Daniel 1:8) Gani, nangin matuod sia sa iya kaugalingon. Nagkabuhi si Daniel suno sa iya mga ginapatihan.

Usisaa ang imo kaugalingon. Ano ang imo mga ginapatihan? Halimbawa:

• Nagapati ka bala nga may Dios? Kon amo, ngaa? Ngaa kumbinsido ka sa sini?

• Nagapati ka bala nga para sa imo kaayuhan ang mga talaksan sang Dios? Ngaa? Halimbawa, ngaa nagapati ka nga ang kasuguan sang Dios parte sa sex makapalipay sa imo sangsa ilugon mo ang “pagusto lang” nga kabuhi sang imo mga katubotubo?

Ini nga mga pamangkot indi man kinahanglan sabton gilayon. Binagbinaga anay ang mga rason sang imo mga ginapatihan. Kon himuon mo ini, mapanindugan mo gid ang imo ginapatihan.—Hulubaton 14:15; 1 Pedro 3:15.

“Ginasunlog ka sa eskwelahan kon wala ka kompiansa, gani kinahanglan kumbinsido gid ako sa akon pagtuo. Gintun-an ko kon paano ko mapaathag ang akon pagpati. Imbes magsiling lang sa ila nga, ‘Indi ko kay indi ina puede sa amon relihion,’ mas maayo nga magsiling ‘Sa banta ko indi ina husto.’ Amo ini ang akon mga pagpati.”—Danielle.

Diin ang gusto mo—pareho sang dahon nga ginapalidpalid sang hangin, ukon pareho sang malig-on nga kahoy nga nagatindog bisan pa ginabagyuhan? Manindugan gid sing maayo, para mangin pareho ka sang kahoy. Makabulig ini sa imo nga masabat ang pamangkot nga, Sin-o gid bala ako?