PAGBANTAY SA KALIBUTAN
Pagtalupangod sa Ikaayong Lawas
Bisan pa nag-uswag ang medisina, padayon gihapon nga nagapanghalit ang balatian sa katawhan. Pero, suno sa ebidensia, madamo nga balatian sa lawas ang sarang matapna.
Bilog nga Kalibutan
Ginapanan-aw sang World Health Organization nga 24 milyones ka tawo ang magabalatian sing kanser kada tuig sa 2035. Mas mataas ini sing 70 porsiento sangsa kadamuon sang may kanser karon nga ginabulubanta nga sobra sa 14 milyones. Ang mangin kabangdanan sang ginabanta nga katunga sini nga kadamuon amo ang estilo sang pagkabuhi, subong sang pag-abuso sa makahulubog nga ilimnon, wala sing pisikal nga pagpanikasog, sobra nga katambukon, pagkanadayag sa radiation, kag pagpanigarilyo.
Britanya
Pagkatapos mapresentar ang ebidensia, nagpangusisa ang gobierno sang Britanya kon bala ang mad cow disease sa tawo mapalapta paagi sa pagpatughong sing dugo. “Nabalaka gid kami sa ginpresentar nga ebidensia nga ining indi mabulong nga balatian isa gihapon ka daku nga peligro sa ikaayong lawas sang publiko,” siling ni Andrew Miller nga isa ka miembro sang Parlamento. “Ginsugiran kami nga [ang balatian mapalapta] paagi sa kontaminado nga suplay sang dugo kag organo,” dugang pa niya.
Norway
Suno sa 11 ka tuig nga pagtuon sa halos 63,000 ka taga-Norway, ang risgo sa balatian sa tagipusuon mahimo magdugang sing tubtob sa 40 porsiento bangod sang depresyon. Ginkutlo sang European Society of Cardiology ang ginsiling sang isa sa mga awtor sini nga pagtuon nga wala lamang ginapukaw sang depresyon ang mga hormone nga ginabangdan sang stress nga makadul-ong sa balatian sa tagipusuon kundi ginaupangan man sini ang ikasarang sang tawo sa pagsunod sa laygay nga makapauswag sang iya panglawas.
Estados Unidos
Ginausisa sang mga sientipiko ang posible nga peligro sa ikaayong lawas sang aso halin sa sigarilyo, nga nagalakip sang mga abo sang sigarilyo nga nagakabilin sa kadaygan sang mga butang kag sa mga yab-ok sa mga apartment, sa mga kuarto sa hotel, kag sa mga salakyan. Ang nagasupot nga mga abo mahimo nga mangin mas makatalagam samtang nagadugay ini.