1-2. Ano ang nabatyagan sang iban parte sa pagnobyahanay?

 PUEDE mangin isa ka makalilipay nga tion ang pagnobyahanay. Kon may nobya ka ukon nobyo, sigurado gid nga gusto mo mangin malipayon ang inyo pagnobyahanay. Kag amo gid sini ang nabatyagan sang madamo nga magnobyahanay. Si Tsion, a nga isa ka sister nga taga-Ethiopia, nagsiling: “Ang isa sa pinakamalipayon nga tion sa akon kabuhi amo ang tion nga naganobyohanay pa lang kami sang akon bana subong. May mga tion nga serioso nga mga topiko ang amon ginaistoryahan, kag may mga tion man nga kasadya sang amon mga ginaistoryahan. Nalipay gid ako sang narealisar ko nga nakita ko na ang tawo nga gusto ko palanggaon sa bilog ko nga kabuhi kag nagapalangga man sa akon.”

² Pero, ang isa ka brother nga taga-Netherlands nga si Alessio, nagsiling, “Makalilipay gid ang tion nga naganobyahanay pa lang kami sang akon asawa kay mas nakilala ko pa gid sia, pero may mga kabudlayan man ang amon pagnobyahanay.” Sa sini nga artikulo, binagbinagon naton ang pila sa sini nga mga kabudlayan kag ang pila ka prinsipio sa Biblia nga makabulig sa mga magnobyahanay nga makahimo sang maayo nga mga desisyon. Binagbinagon man naton kon paano masuportahan sang mga kauturan ang mga magnobyahanay.

ANG KATUYUAN SANG PAGNOBYAHANAY

3. Ano ang katuyuan sang pagnobyahanay? (Hulubaton 20:25)

³ Bisan pa isa ka makalilipay nga tion ang pagnobyahanay, dapat ini seriosohon sang magnobyahanay kay posible magdesisyon sila sa ulihi nga magpakasal. Sa adlaw sang ila kasal, magapanaad sila sa atubangan ni Jehova nga palanggaon nila kag respetuhon ang isa kag isa tubtob buhi sila nga duha. Pero siempre, antes kita maghimo sang bisan ano nga panaad, dapat anay naton ini pamensaran sing maayo. (Basaha ang Hulubaton 20:25.) Nalakip sa sini ang panaad sang  mga ginakasal. Sa tion sang pagnobyahanay, makilala sang magnobyahanay ang isa kag isa gani makahimo sila sang maayo nga desisyon. Posible magdesisyon sila nga magpakasal, ukon posible man nga magdesisyon sila nga magbulagay. Kon magbulagay sila, indi buot silingon sini nga wala sing pulos ang ila pagnobyahanay. Sa baylo, nakabulig ang ila pagnobyahanay nga mabal-an kon bala dapat sila magpakasal ukon indi.

4. Ngaa dapat husto ang aton pagtamod parte sa pagnobyahanay?

⁴ Ngaa importante nga husto ang aton pagtamod parte sa pagnobyahanay? Kon husto ang pagtamod sang isa ka single parte sa pagnobyahanay, indi sia magaumpisa sa pagpakig-date sa isa man ka single nga wala sia sing tuyo nga pakaslan. Pero indi lang mga single ang dapat husto ang pagtamod. Sa baylo, dapat husto ang pagtamod naton tanan. Halimbawa, para sa iban, kon nobyahanay na ang isa ka lalaki kag isa ka babayi, dapat gid sila magpakasal. Ano ang epekto sini nga pagtamod sa single nga mga utod? Si Melissa, nga isa ka single nga sister nga taga-United States, nagsiling: “Grabe ang pressure sa magnobyahanay nga mga Saksi nga magpakasal. Bangod sini, may pila ka magnobyahanay nga wala nagabulagay bisan pa nabal-an na nila nga indi sila bagay. May mga single naman nga wala na lang gid nagapakig-date. Mabudlay gid ini.”

KILALAHA NINYO SING MAAYO ANG ISA KAG ISA

5-6. Ano ang dapat hibaluon sang magnobyahanay parte sa isa kag isa? (1 Pedro 3:4)

⁵ Ano ang himuon ninyo nga makabulig sa inyo nga makadesisyon kon bala mapakasal kamo ukon indi? Kilalaha ninyo sing maayo ang isa kag isa. Posible nga may nabal-an ka na parte sa imo nobya ukon nobyo antes pa kamo nag-umpisa sa pag-date. Pero may kahigayunan ka subong nga mabal-an ang iya “nasulod nga pagkatawo.” (Basaha ang 1 Pedro 3:4.) Nalakip sa sini ang paghibalo pa gid parte sa iya espirituwalidad, personalidad, kag panghunahuna. Samtang nagaligad ang tion, posible masabat mo na ang mga pamangkot pareho sang: ‘Mangin maayo bala sia nga asawa ukon bana?’ (Hulu. 31:​26, 27, 30; Efe. 5:33; 1 Tim. 5:8) ‘Mahatag ko bala sa iya ang pagpalangga kag atension nga kinahanglan niya, kag mahatag man bala niya ini sa akon? Mapalampas ko bala ang iya mga kakulangan, kag mapalampas man bala niya ang akon mga kakulangan?’ b (Roma 3:23) Samtang nagadamo ang inyo nabal-an parte sa isa kag isa, tandai ninyo ini: Ang pinakaimportante indi ang kadamuon sang inyo pagkapareho sa isa kag isa, kundi ang inyo ikasarang sa pag-adjust sa inyo mga kinalain sa isa kag isa.

 ⁶ Ano pa ang mga dapat ninyo hibaluon parte sa isa kag isa? Antes pa magdalom ang inyo relasyon, puede ninyo istoryahan ang pila ka importante nga mga topiko. Ang halimbawa sa sini amo ang inyo mga tulumuron. Dapat man bala ninyo istoryahan ang parte sa personal nga mga butang pareho sa problema sa panglawas, problema sa kuarta, ukon indi maayo nga mga eksperiensia nga nakaapekto sa inyo personalidad? Sa umpisa sang inyo pag-date, indi kinahanglan nga istoryahan gid ninyo ang tanan nga topiko. (Ipaanggid ang Juan 16:12.) Kon pamatyag ninyo indi pa tion para sabton ang pila ka personal nga mga pamangkot bangod nagaumpisa pa lang kamo sa pag-date, pabal-a ninyo ang isa kag isa nga amo sini ang inyo ginabatyag. Pero samtang nagaligad ang tion, dapat mabal-an ninyo ang sabat sa personal nga mga pamangkot para makahimo kamo sang maayo nga desisyon. Gani magaabot ang tion nga dapat ninyo ini istoryahan sing prangka.

7. Ano ang puede himuon sang magnobyahanay para makilala nila sing maayo ang isa kag isa? (Tan-awa man ang kahon nga “ Kon Malayo Kamo sa Isa kag Isa.”) (Tan-awa man ang mga piktyur.)

⁷ Paano ninyo makilala sing maayo ang isa kag isa? Ang isa sa pinakamaayo nga paagi amo ang pag-istoryahanay sing prangka. Dapat mangin honest man kamo sa isa kag isa. Pamangkuta ninyo ang isa kag isa kag magpamati sing maayo. (Hulu. 20:5; Sant. 1:19) Puede ninyo himuon ang pila ka butang nga makabulig sa inyo nga makaistorya sing maayo. Halimbawa, puede kamo magkaon sing magkaupod, maglakatlakat sa pangpubliko nga lugar nga magkaupod, kag magbantala sing magkaupod. May mabal-an man kamo sa isa kag isa kon magpain kamo sang tion para mag-upod sa inyo mga abyan kag pamilya. Puede man kamo magplano sang mga hilikuton nga makabulig sa inyo nga makita ang reaksion sang inyo nobya ukon nobyo kon upod ninyo ang lainlain nga kauturan sa sarisari nga mga sitwasyon. Binagbinaga si Aschwin nga taga-Netherlands. Amo ini ang ginsiling niya nga ginhimo nila ni Alicia samtang naga-date sila: “Ginpanikasugan namon nga maghimo sang mga hilikuton nga makabulig sa amon nga makilala pa gid ang isa kag isa. Simple man lang ini nga mga hilikuton pareho sang paghanda sing pagkaon nga magkaupod kag paghimo sang pila ka ulubrahon nga magkaupod. Paagi sa sini, nakita namon ang maayo nga mga kinaiya kag mga kaluyahon sang isa kag isa.”

8. Ano ang benepisyo kon magtuon nga magkaupod ang magnobyahanay?

⁸ Mas makilala man ninyo ang isa kag isa kon magtuon kamo nga magkaupod parte sa mga topiko sa Biblia. Kon kasal na kamo sa ulihi, kinahanglan ninyo magpain sang tion para sa inyo family worship. Makabulig ini para mangin importante nga bahin sang inyo pag-asawahay si Jehova nga Dios.  (Man. 4:12) Gani samtang naganobyahanay kamo, puede kamo mag-iskedyul sang tion para magtuon sing magkaupod. Siempre, indi pa matawag nga pamilya ang magnobyahanay, gani indi pa matawag nga ulo sang sister ang brother. Pero kon regular kamo nga nagatuon sing magkaupod, may mabal-an kamo parte sa espirituwalidad sang isa kag isa. Suno kanday Max kag Laysa, nga isa ka mag-asawa nga taga-United States, may isa pa ka benepisyo ang pagtuon nga magkaupod. Nagsiling si Max: “Sang nagaumpisa pa lang kami sa pag-date, gintun-an namon ang mga publikasyon nga nagabinagbinag parte sa pag-date, pag-asawahay, kag pamilya. Bangod sini, naistoryahan namon ang parte sa madamo nga importante nga mga topiko nga mabudlay ilakip sa normal lang nga pag-istoryahanay.”

IBAN PA NGA MGA BUTANG NGA DAPAT BINAGBINAGON

9. Ano ang mga dapat binagbinagon sang mga naga-date parte sa kon sin-o ang dapat nila sugiran sini?

⁹ Sin-o ang dapat ninyo sugiran parte sa inyo pagnobyahanay? Kamo nga duha ang magadesisyon sa sini. Kon nagaumpisa pa lang kamo sa pagnobyahanay, posible nga pila lang anay ka tawo ang inyo sugiran. (Hulu. 17:27) Kay kon diutay lang ang nakabalo, malikawan ninyo ang madamo nga pamangkot kag ang pressure nga maghimo sang desisyon. Pero kon wala gid kamo sing sugiran, posible nga taguon ninyo ang inyo pagnobyahanay. Makatalagam gid ini kay posible masulay kamo nga maghimo sing sala. Gani mas maayo kon sugiran ninyo ang mga kilala ninyo nga makahatag sa inyo sang maayo nga laygay kag makabulig sa inyo. (Hulu. 15:22) Halimbawa, puede ninyo sugiran ang pila ka miembro sang inyo pamilya, ang hamtong ninyo nga mga abyan, ukon ang mga gulang.

10. Ano ang mga puede himuon sang magnobyahanay para mangin dungganon ang ila pagnobyahanay? (Hulubaton 22:3)

¹⁰ Ano ang mga puede ninyo himuon para mangin dungganon ang inyo pagnobyahanay? Samtang nagasuod kamo nga duha, natural lang nga makabatyag kamo nga gusto ninyo nga mag-updanay pirme. Ano ang makabulig sa inyo para malikawan ninyo nga maghimo sang mga butang nga makapaakig kay Jehova? (1 Cor. 6:18) Likawan ninyo ang pag-istorya parte sa imoral nga mga topiko, ang mga sitwasyon nga kamo lang nga duha sa isa ka lugar, kag ang sobra nga pag-inom. (Efe. 5:3) Kay man, makapukaw ini sang inyo seksuwal nga mga handum kag mabudlayan kamo nga himuon ang husto. Gani mas maayo kon istoryahan ninyo pirme kon ano ang mga himuon ninyo para mangin dungganon ang inyo pagnobyahanay. (Basaha ang Hulubaton 22:3.) Binagbinaga kon ano ang nakabulig kanday Dawit kag Almaz nga taga-Ethiopia. Nagsiling sila: “Naga-date kami sa mga lugar nga madamo sing tawo ukon naga-date kami nga kaupod ang amon mga abyan. Wala gid natabo nga kami lang nga duha sa salakyan ukon sa balay. Bangod sini, nalikawan namon ang mga sitwasyon nga posible masulay kami.”

11. Kon gusto ipakita sang magnobyahanay nga palangga nila ang isa kag isa, ano ang mga dapat nila binagbinagon?

¹¹ Samtang nagadugay ang inyo pagnobyahanay, posible nga gusto ninyo ipakita nga palangga ninyo ang isa kag isa sa nagakaigo nga paagi. Ginatawag man ini nga display of affection. Pero, kon mabaskog ang inyo seksuwal nga mga handum, posible nga mabudlay ang paghimo sang maayo nga desisyon parte sa sini. (Amb. 1:2; 2:6) Posible man magresulta sa indi maayo nga mga buhat ang pagpakita sang pagpalangga. (Hulu. 6:27) Gani sa umpisa pa lang sang inyo pagnobyahanay, istoryahi na ninyo kon ano ang mga puede kag indi puede himuon bilang pagpakita sang inyo pagpalangga sa isa kag isa, kag ibase ninyo ini sa mga prinsipio sa Biblia. c (1 Tes. 4:​3-7) Bilang magnobyahanay, pamangkuta ninyo ang inyo kaugalingon: ‘Kon magpakita kami sang pagpalangga sa isa kag isa, ano ang pagtan-aw sa sini sang mga tawo sa amon lugar? Makapukaw bala ini sang amon seksuwal nga mga handum?’

12. Kon may indi paghangpanay ang magnobyahanay, ano ang dapat nila binagbinagon?

 ¹² Paano ninyo masolbar ang indi paghangpanay? Kon may mga tion nga wala kamo nagahangpanay, ginapakita bala sini nga indi kamo bagay sa isa kag isa? Indi. Kay man, wala sing magnobyahanay ukon mag-asawa nga wala sing problema. Pero mangin mabakod gid ang pag-asawahay kon ginarespeto sang mag-asawa ang kada isa kag nagabuligay sila para masolbar ang ila indi paghangpanay. Gani importante gid kon paano ninyo ginasolbar bilang magnobyahanay ang inyo mga indi paghangpanay. Kay man, makita sa sini kon bala mangin madinalag-on ang inyo pag-asawahay. Gani pamangkuta ninyo ang inyo kaugalingon: ‘Kon may problema kami, ginaistoryahan bala namon ini sing kalmado kag ginarespeto bala namon ang isa kag isa? Ginaako bala namon ang amon sala kag ginabag-o bala namon ang mga dapat namon bag-uhon? Madasig bala kami magpaumod, mangayo sing pasaylo, kag magpatawad?’ (Efe. 4:​31, 32) Kon pirme lang kamo nagabaisay, posible gid nga amo man sini gihapon ang matabo kon kasal na kamo. Kon marealisar ninyo nga indi kamo bagay sa isa kag isa, ang pagbulagay amo ang pinakamaayo nga desisyon para sa inyo nga duha. d

13. Ano ang mga dapat binagbinagon sang magnobyahanay nga makabulig sa ila nga mabal-an kon daw ano dapat kalawig ang ila pagnobyahanay?

¹³ Daw ano dapat kalawig ang inyo pagnobyahanay? Kon padasudaso kita magdesisyon, indi gid maayo ang resulta sini. (Hulu. 21:5) Gani dapat ninyo hatagan sing bastante nga tion ang kalawigon sang inyo pagnobyahanay para makilala gid ninyo ang isa kag isa. Pero, indi ini dapat sobra kalawig. Ang Biblia nagasiling man: “Ang ginapaabot nga wala madayon nagapasubo sang tagipusuon.” (Hulu. 13:12) Kag samtang nagalawig ang inyo pagnobyahanay, mas mabudlayan kamo nga pakigbatuan ang pagsulay. (1 Cor. 7:9) Gani imbes nga magpokus sa kalawigon sang inyo pagnobyahanay, pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Ano pa ang dapat ko mabal-an parte sa akon nobya ukon nobyo para makahimo ako sang desisyon?’

PAANO MASUPORTAHAN SANG IBAN ANG MGA MAGNOBYAHANAY?

14. Paano masuportahan sang iban ang mga magnobyahanay? (Tan-awa man ang piktyur.)

¹⁴ Kon may kilala kita nga magnobyahanay, paano naton sila mabuligan? Puede naton sila hagaron nga mag-upod sa aton sa pagkaon, sa family worship, ukon sa paglingawlingaw. (Roma 12:13) Paagi sa sini, mas makilala pa gid nila ang isa kag isa. Basi makabulig man kita sa ila kon kinahanglan nila sang tsaperon, sang salakyan, ukon sang lugar nga makaistorya sila sing maayo. (Gal. 6:10)  Binagbinaga si Alicia nga ginsambit kaina. Nagapasalamat gid sia kag si Aschwin sa pagsuporta sang mga kauturan sa ila. Nagsiling sia, “Nalipay gid kami kon may mga kauturan nga magsiling sa amon nga puede kami kakadto sa ila kon kinahanglan namon sang lugar nga makaistorya kami sing maayo.” Kon pangabayon ka sang magnobyahanay nga magtsaperon sa ila, kabiga ini nga pribilehiyo. Indi sila pagbayai nga magsilahanon lang, pero dapat mo man sila hatagan sang tion nga makaistorya sila nga sila lang nga duha.​—Fil. 2:4.

15. Ano pa ang puede himuon sang mga abyan sang magnobyahanay para mabuligan nila sila? (Hulubaton 12:18)

¹⁵ Masuportahan man naton ang mga magnobyahanay paagi sa aton ginasiling ukon wala ginasiling. May mga tion nga dapat naton kontrolon ang aton kaugalingon. (Basaha ang Hulubaton 12:18.) Halimbawa, basi excited kita nga isugid sa iban ang pagnobyahanay sang duha ka utod, pero posible nga gusto nila nga sila ang magsugid sini sa iban. Indi naton dapat pag-ikutsokutso ang magnobyahanay, kag indi man naton dapat pagpakalainon ang ila personal nga mga desisyon. (Hulu. 20:19; Roma 14:10; 1 Tes. 4:11) Maghalong man kita sa aton isiling ukon ipamangkot sa ila kay basi daw gina-pressure naton sila nga magpakasal. Nadumduman sang isa ka sister nga si Elise kag sang iya bana ang ila nabatyagan sadto. Nagsiling sia, “Nasaw-ahan gid kami kon ginapamangkot kami sang iban kon ano ang amon plano sa amon kasal kay wala pa man namon ini naistoryahan.”

16. Ano dapat ang aton reaksion kon magbulagay ang magnobyahanay?

¹⁶ Ano abi kon magbulagay ang magnobyahanay? Indi naton sila dapat pagpamangkuton sang personal nga mga pamangkot kag likawan man naton nga magdampig sa isa sa ila. (1 Ped. 4:15) Ang isa ka sister nga si Lea nagsiling: “Lainlain nga mga istorya ang nagagua nga amo kuno ang rason sang pagbulagay namon sang isa ka brother. Nasakitan gid ako sa sini.” Ginsambit kaina nga kon magbulagay ang magnobyahanay, indi buot silingon sini nga wala sing pulos ang ila pagnobyahanay. Sa baylo, nakabulig ini sa ila nga makahimo sang maayo nga desisyon. Pero siempre, masakit gid para sa ila kon magbulagay sila kag masubuan gid sila. Gani maayo gid kon paumpawan naton sila.​—Hulu. 17:17.

17. Ano ang dapat padayon nga himuon sang mga magnobyahanay?

¹⁷ Natun-an naton nga puede mangin isa ka makalilipay nga tion ang pagnobyahanay, pero may mga kabudlayan man ini. Si Jessica nagsiling: “Sa tuod lang, kinahanglan ang madamo nga tion kag kusog para magkilalahay sing maayo ang magnobyahanay. Pero indi ka gid maghinulsol kon himuon mo ini.” Sa mga magnobyahanay, padayon kamo nga magpanikasog para makilala pa gid ninyo ang isa kag isa. Kon himuon ninyo ini, makahimo kamo sang maayo nga desisyon parte sa inyo pagnobyahanay.