Magdiretso sa kaundan

Magdiretso sa listahan sang kaundan

1918—Sang Nagligad nga Isa ka Gatos ka Tuig

1918—Sang Nagligad nga Isa ka Gatos ka Tuig

Ang Enero 1, 1918, nga isyu sang The Watch Tower nag-umpisa sa sini nga mga tinaga: “Ano ang mapaabot naton sa tuig 1918?” Nagapadayon pa ang Bug-os Kalibutan nga Inaway I sa Europa, pero ang mga hitabo sa umpisa sang tuig daw nagapakita nga mangin maayo ang kahimtangan sang mga Estudyante sang Biblia kag sang kalibutan.

GUSTO SANG KALIBUTAN ANG PAGHIDAIT

Sang Enero 8, 1918, si Presidente Woodrow Wilson nagpamulongpulong sa Kongreso sang Estados Unidos kag ginpaathag niya ang 14 ka ideya nga sa banta niya amo ang kinahanglan agod matigayon ang “paghidait nga permanente kag para sa tanan.” Ginpanugda niya ang pagnegosasyon sang mga pungsod, pagbuhin sang mga armas, kag paghimo sing “asosasyon sang mga pungsod.” Makabulig kuno ini sa tanan nga pungsod, daku man ukon gamay. Ang “Fourteen Points” nga ginpaathag niya gingamit sang ulihi sa pagtukod sang League of Nations kag sa Treaty of Versailles, nga nagpauntat sang Bug-os Kalibutan nga Inaway I.

NAPIERDE ANG MGA NAGAPAMATOK

Bisan pa magamo ang nagligad nga tuig, * ang mga natabo sa tuigan nga miting sang Watch Tower Bible and Tract Society daw nagapakita nga mangin maayo ang palaabuton sang mga Estudyante sang Biblia.

Sa sini nga miting, nga ginhiwat sang Enero 5, 1918, ang pila ka kilala nga mga utod nga ginpagua sa Bethel nagtinguha nga pangunahan ang organisasyon. Nag-umpisa ang miting paagi sa pangamuyo ni Richard H. Barber, nga isa ka matutom nga nagalakbay nga manugtatap. Pagkatapos sang report parte sa mga nahimo sang nagligad nga tuig, ginsundan ini sang tuigan nga eleksion para magpili sang mga direktor. Ginrekomendar ni Utod Barber si Joseph Rutherford kag ang anom ka iban pa nga utod nga lalaki. Dayon ang isa ka abogado nga nagdampig sa mga nagapamatok nagrekomendar sang pito ka iban pa, lakip ang pila nga ginpagua sa Bethel. Napierde ang mga nagapamatok. Ginpili sang kalabanan si Utod Rutherford kag ang anom ka matutom nga utod bilang mga direktor.

Madamo nga kauturan nga ara sadto nga miting ang nagsiling nga amo ini “ang pinakadalayawon nga pagtilipon nga ila natambungan.” Pero wala maglawig ang ila kalipay.

REAKSION SA THE FINISHED MYSTERY

Pila na ka bulan nga nagapanagtag ang mga Estudyante sang Biblia sang libro nga The Finished Mystery. Nanamian gid ang mga interesado sa ila nabasa nga mga kamatuoran sa Biblia sa sini nga libro.

Si E. F. Crist nga isa ka nagalakbay nga manugtatap sa Canada nagsugid parte sa mag-asawa nga nakabasa sang The Finished Mystery kag nagbaton sang kamatuoran pagligad lang sang lima ka semana! Nagsiling sia: “Ang bana kag ang asawa bug-os na nga nagdedikar kag padayon ang ila pag-uswag.”

Ang isa ka lalaki nga may amo man sini nga libro ang nagsugid dayon sa iya mga abyan parte sa sini. “Naigo” gid sia sang mensahe sang libro. Nagsiling sia: “Nagalakat ako sa Third Avenue sang may nag-igo sa akon abaga nga abi ko bato, pero libro gali nga ‘The Finished Mystery.’ Gindala ko ini sa balay kag gintapos ko ini basa. . . . Nabal-an ko sang ulihi nga isa ka ministro . . . ang naghaboy sang libro sa iya bintana bangod sa iya kaakig . . . Nagapati ako nga ining iya ginhimo mas nakabulig sa madamo nga tawo nga makatuon sang kamatuoran sangsa iban pa niya nga ginhimo bilang ministro. . . . Bangod sa kaakig sang ministro, ginadayaw na namon subong ang Dios.”

Indi lang ini nga ministro ang may amo sini nga reaksion. Sang Pebrero 12, 1918, gindumilian sang mga opisyales sang Canada ang libro kay ginapalig-on kuno sini ang mga tawo nga magrebelde kag indi pagsuportahan ang inaway. Ginhimo man ini sang mga opisyales sang Estados Unidos. Ginsulod sang mga opisyales sang gobierno ang Bethel kag ang mga opisina sa New York, Pennsylvania, kag California, para mangita sang mga ebidensia batok sa mga nagapanguna sa organisasyon. Sang Marso 14, 1918, gindumilian sang Department of Justice sang Estados Unidos ang The Finished Mystery, kay ginapakalain kuno sini ang inaway, kag isa ini ka paglapas sa Espionage Act.

GINPRISO!

Sang Mayo 7, 1918, ang Department of Justice nakakuha sing pahanugot para dakpon sanday Giovanni DeCecca, George Fisher, Alexander Macmillan, Robert Martin, Frederick Robison, Joseph Rutherford, William Van Amburgh, kag Clayton Woodworth. Gin-akusar sila nga “ginalapas nila ang kasuguan, kag nagahimo sing mabug-at nga sala kay hungod nga ginaimpluwensiahan nila ang iban nga magrebelde, magtraidor, kag magpangindi nga mangin soldado sang Estados Unidos.” Nagsugod ang pagbista sa ila sang Hunyo 5, 1918, pero daw sigurado na nga masentensiahan sila. Ngaa?

Ang attorney general sang Estados Unidos nagsiling nga ang Espionage Act, nga amo ang kasuguan nga ila kuno ginlapas, isa ka “epektibo nga pangontra sa mga nagapalapta sang butig nga impormasyon.” Sang Mayo 16, 1918, wala ginbaton sang Kongreso ang pagbag-o sa sini nga kasuguan nga makaamlig kuntani sa mga nagabalhag sang mga impormasyon nga “matuod, may maayo nga motibo, kag may nagakaigo nga rason.” Ang The Finished Mystery ang isa sa mainit nga gindebatihan. Parte sa sini, ang opisyal nga rekord sang Kongreso sang Estados Unidos nagsiling: “Ang isa ka halimbawa nga makatalagam gid ini nga mga impormasyon amo ang libro nga ‘The Finished Mystery’ . . . Nagaimpluwensia ini sa mga soldado nga balewalaon ang aton kawsa kag nagapalig-on nga . . . mangindi sa pagsoldado.”

Sang Hunyo 20, 1918, ang jury ukon mga tawo nga ginpili para magdesisyon sa kaso ang nagsiling nga nakasala ang walo ka utod. Pagkasunod nga adlaw, ginsentensiahan sila. Nagsiling ang huwes: “Ang mga impormasyon parte sa relihion nga mapisan nga ginabantala sang mga gin-akusahan . . . mas makatalagam pa sangsa isa ka grupo sang mga soldado sang Germany. . . . Dapat sila silutan sing mabug-at.” Pagligad sang duha ka semana, ining walo ka utod ginpriso sa Federal Penitentiary sa Atlanta, Georgia, kag ginsentensiahan sing 10 asta 20 ka tuig.

NAGPADAYON ANG PAGBANTALA

Sa sini nga tion, grabe ang pagpamatok sa mga Estudyante sang Biblia. Ang Federal Bureau of Investigation (FBI) maid-id nga nag-imbestigar sang ila mga hilikuton, kag nakatipon sila sing linibo ka dokumento. Ginapakita sini nga mga rekord nga maisog nga ginpadayon sang mga kauturan ang pagbantala.

Sa iya sulat sa FBI, ang postmaster sang Orlando, Florida, nagsiling: “[Ang mga Estudyante sang Biblia] nagapamalaybalay sa bilog nga banwa kag masami nila nga ginahimo ini kon gab-i.” Nagsiling pa sia nga padayon sila nga nagabantala bisan may mga pagpamatok.

Ang isa ka koronel sang War Department nagreport sa FBI parte sa hilikuton ni Frederick W. Franz, nga nangin miembro sang ulihi sang Nagadumala nga Hubon. Nagsulat sia: “Si F. W. Franz . . . aktibo sa pagbaligya sang linibo ka libro nga ‘Finished Mystery.’”

Grabe ang pagpamatok kay Charles Fekel, nga nangin miembro man sang ulihi sang Nagadumala nga Hubon. Gindakop sia sang mga opisyales bangod sang iya pagpanagtag sang The Finished Mystery, kag gin-usisa nila ang mga sulat nga halin sa iya kag ginapadala sa iya. Ginpriso sia sa Baltimore, Maryland, sing isa ka bulan, kag ginbansagan sia nga “Austrian alien enemy” (pangayaw nga kaaway nga taga-Austria). Maisog niya nga ginpanaksihan ang mga nag-interogar sa iya, kag gindumdom niya ang ginsiling ni Pablo sa 1 Corinto 9:16: “Makaluluoy ako kon indi ko pag-ibantala ang maayong balita!” *

Magluwas sa ila mapisan nga pagbantala, mapisan man sila sa paglibot para magpapirma sa isa ka petisyon para paguaon ang mga utod nga napriso sa Atlanta. Si Anna K. Gardner nagsaysay: “Wala kami nagpahimunong. Sang napriso ang mga utod, nangita kami sang mga luyag magpirma sa petisyon. Gani nagpamalaybalay kami. Linibo ang nagpirma! Ginapaathag namon nga matuod nga mga Cristiano ang mga ginpriso kag indi makatarunganon ang ginhimo sa ila.”

MGA KOMBENSION

Sa sining mabudlay nga tion, naghiwat sing madamo nga kombension para pabakuron ang mga kauturan. Ang The Watch Tower nagsiling: “Sobra 40 ka kombension . . . ang ginhiwat sa bilog nga tuig . . . Makapalig-on gid ang mga report halin sa tanan nga kombension. Sang una, duha ukon tatlo lang ka bulan sa isa ka tuig ang may kombension; pero subong, may kombension na kada bulan.”

Madamo gihapon nga interesado ang nagbaton sang maayong balita. Sa isa ka kombension sa Cleveland, Ohio, mga 1,200 ang nagtambong kag 42 ang nabawtismuhan, lakip ang isa ka bata nga lalaki. Suno sa report, mahuya ang madamo nga may edad na sa ginpakita sini nga bata nga pagpabalor sa iya kaangtanan sa Dios kag sa iya pagdedikar.

ANO ANG MASUNOD NGA NATABO?

Sang malapit na matapos ang 1918, daw wala sing kasiguruhan ang mangin kahimtangan sang mga Estudyante sang Biblia. Ginbaligya ang pila ka propiedad sa Brooklyn kag ginsaylo ang ulong-talatapan sa Pittsburgh, Pennsylvania. Samtang ara pa sa prisuhan ang mga nagapanguna sa organisasyon, may gin-iskedyul nga tuigan nga miting sa Enero 4, 1919. Ano ayhan ang matabo?

Ginpadayon sang aton mga kauturan ang ila hilikuton. Nagasalig gid sila nga mangin madinalag-on sila amo nga ginpili nila bilang tuigan nga teksto para sa 1919 ang Isaias 54:17: “Wala sing ginhimo nga hinganiban nga magmadinalag-on batok sa imo.” Ginhanda sila sini sa hinali nga pagbag-o sang mga kahimtangan, nga magapalig-on sang ila pagtuo kag magapabakod sa ila nga himuon ang madamo pa nga hilikuton sa ulihi.

^ par. 6 Tan-awa ang artikulo nga “Sang Nagligad nga Isa ka Gatos ka Tuig—1917” sa 2017 Tuigan nga Libro sang mga Saksi ni Jehova, p. 172-176.

^ par. 22 Tan-awa ang sugilanon sang kabuhi ni Charles Fekel, nga “Joys Through Perseverance in Good Work,” sa Marso 1, 1969, nga isyu sang The Watchtower.