Wala bala sing ginsuguran ang uniberso?

Ang Genesis 1:1 nagasiling: “Sa ginsuguran gintuga sang Dios ang langit kag ang duta.”

Antes sang mga 1950, madamo sa kilala nga mga scientist ang nagapati nga wala sing ginsuguran ang uniberso. Pero base sa mga nadiskobrehan sining karon lang, ang kalabanan nga mga scientist nagapati na nga ang uniberso may ginsuguran.

Ano ang hitsura sang duta sa ginsuguran?

Ang Genesis 1:2, 9 nagasiling nga ang duta sadto “wala sing porma kag mahawan,” kag puno ini sang tubig.

Ginasuportahan gid ina sang mga nadiskobrehan sang mga scientist sining karon lang. Ang biologist nga si Patrick Shih nagsiling nga sa ginsuguran, ang aton planeta “wala pa sing oxygen nga puede mahaklo . . . kag mahawan kon tan-awon kag wala sing unod.” Ang magasin nga Astronomy, nagsiling: “Suno sa mga research sining karon lang, ang Duta sang una puno sing tubig kag halos wala sing mamala nga duta.”

 Paano nagbag-o ang aton atmosphere sa pagligad sang tion?

Ginapakita sang ginsiling sang Genesis 1:3-5, nga sang una nga bes nga nag-igo ang kapawa sa atmosphere, indi mabal-an kon sa diin naghalin ang kapawa kon tan-awon ini halin sa duta. Sang ulihi na lang nangin kitaon sa duta ang adlaw kag ang bulan.—Genesis 1:14-18.

Ang Smithsonian Environmental Research Center nagsiling nga sang primero gamay lang nga kapawa ang makalusot sa aton atmosphere kag makalab-ot sa duta. Nagsiling ini: “May madamol nga alipuop sang methane sa kahawaan sadto sa bilog nga duta.” Sang ulihi, “nadula ining alipuop sang methane kag nangin asul ang kahawaan.”

Ano ang sunodsunod nga pagluntad sang kabuhi sa duta?

Ang Genesis 1:20-27 nagsiling nga una anay nga gintuga ang isda, dayon ang mga pispis, sunod ang mga sapat sa duta, kag sang ulihi ang mga tawo. Nagapati ang mga scientist nga madugay na nga nagluntad ang una nga isda antes nagluntad ang una nga mammal, kag mas ulihi pa gid nga nagluntad ang mga tawo.

Ang pila ka tawo nagapati nga ang mga ginasiling sang Biblia wala nagasanto sa mga nadiskobrehan sang science sining karon lang. Pero sa masami, amo ini ang ila pagpati bangod wala nila maintiendihan sing maayo kon ano gid ang ginasiling sang Biblia.

Wala ginasiling sang Biblia nga ang aton uniberso ukon ang aton duta mga 6,000 ka tuig pa lang. Sa baylo, nagsiling lamang ini nga ang duta kag ang uniberso gintuga “sa ginsuguran.” (Genesis 1:1) Wala ginasiling sang Biblia kon san-o gid ina nagsugod.

Wala ginasiling sang Biblia nga ang tanan nga kabuhi sa duta gintuga sa sulod lang sang anom ka adlaw nga may tig-24 ka oras. Sa baylo, ang tinaga nga “adlaw” nga gingamit diri nagapatuhoy sa kalawigon sang mga tion. Halimbawa, nagsiling ini nga ang pagtuga sa aton planeta kag sa kabuhi sa sini natabo sa kalawigon sang tion nga ginatawag “adlaw nga ginhimo ni Jehova * nga Dios ang duta kag ang langit.” (Genesis 2:4) Natabo ini sa sulod sang anom ka “adlaw” nga pagpanuga nga ginsambit sa Genesis kapitulo 1. Gani ang kada adlaw sa sining anom ka adlaw nga pagpanuga diin ginhanda sang Dios ang duta para sa kabuhi kag dayon gintuga ang kabuhi, mahimo magpatuhoy sa malawig katama nga mga tion.

Wala ginasiling sang Biblia nga ang buhi nga mga butang indi magbag-o sa pagligad sang mga tion. Ang libro sang Genesis nagsiling nga “lainlain nga sahi” sang sapat ang gintuga. (Genesis 1:24, 25) Sa Biblia, ang tinaga nga “sahi” mahimo magpatuhoy sa sarisari nga porma sang kabuhi. Gani, mahimo malakip sa isa ka “sahi” ang sarisari nga klase ukon baridad. Ginapakita sini nga tinaga nga sa pagligad sang tion, may posibilidad nga ang isa ka “sahi” sang sapat ukon tanom nga ara sa isa ka lugar, puede magbag-o ang rasa ukon baridad.

 Ano sa banta mo?

Base sa ginbinagbinag naton, ginapaathag sang Biblia sing simple kag sibu kon paano nagsugod ang uniberso, kon ano ang hitsura sang duta sadto, kag kon paano nagsugod ang kabuhi. Gani posible ayhan nga ginasugid man sang Biblia kon sin-o ang Isa nga nagtuga sinang tanan nga butang? “Ang ideya nga nagsugod ang kabuhi bangod sa gahom nga indi kinaandan,” siling sang Encyclopædia Britannica, “nagasanto gid sa nadiskobrehan sang science sining karon lang.” *