ANG kikik ukon agagangis, nga daw apan kon tan-awon, makita sa tanan nga kontinente magluwas sa Antarctica. Apang, nagadayaw gid ang mga biologo sa siklo sang kabuhi sang isa ka klase sang kikik nga makita lang sa aminhan-sidlangan sang Amerika.

Binagbinaga: Minilyon sini nga klase sang kikik ang nagagua halin sa idalom sang duta kon tigpamulak sa sulod sang pila lang ka semana. Sa tion sang malip-ot nila nga kabuhi sa gua, nagahiluno sila, nagahuni sing matingil, nagalupad, nagapangitlog, dayon nagakapatay. Makatilingala nga ang masunod nga henerasyon nagagua pagligad pa sang 13 ukon 17 ka tuig, depende kon ano nga espesyi. Ano ang nagakatabo sa ila sa sini nga mga tinuig?

Para masabat ini, dapat naton mahibaluan ang pinasahi nga siklo sang kabuhi sini nga kikik. Mga isa ka semana paggua sini, ang mga adulto nga kikik nagakopahay kag ang mga bayi nagapangitlog sing mga 400 asta 600 ka itlog sa sulod sang magagmay nga mga sanga. Dayon, nagakapatay sila. Pagligad sang pila ka semana, ang mga itlog magaboto kag ang boto nga mga ulod mahulog sa duta. Dayon ining mga ulod makutkot sa duta, kag magakabuhi sa idalom sang duta paagi sa pagsuyop sang duga sang gamot sang mga tanom ukon mga kahoy sa sulod sang pila ka tuig. Pagligad sang mga 13 ukon 17 ka tuig, adulto na ini kag magagua sila agod masulit ini nga siklo.

Suno sa isa ka artikulo sa magasin nga Nature, ang komplikado nga siklo sang kabuhi sini nga mga kikik “indi gihapon mahangpan sang mga sientipiko sa sulod na sang ginatos ka tuig. . . . Bisan subong, ginatinguhaan gid nga maintiendihan sang mga nagatuon sang insekto kon paano nangin amo sini ang siklo sang ila kabuhi.” Daku ini nga palaligban sang mga nagatuon sa mga sapat.

Ano sa banta mo? Ang siklo sang kabuhi sang kikik resulta bala sang ebolusyon? Ukon gindesinyo ini?