1, 2. (a) Ano ang ginpangabay ni Jesus sa iya katapusan nga pangamuyo upod sa iya mga apostoles? (b) Ngaa nabalaka si Jesus parte sa paghiusa?

NABALAKA si Jesus parte sa paghiusa sa katapusan niya nga panihapon upod sa iya mga apostoles. Sa iya pangamuyo, gusto niya nga mahiusa ang tanan niya nga disipulo, pareho sang paghiusa nila sang iya Amay. (Basaha ang Juan 17:20, 21.) Ang ila paghiusa isa ka daku nga pamatuod nga ginpadala ni Jehova si Jesus sa duta para himuon ang Iya kabubut-on. Ang gugma amo ang pamatuod nga sila mga disipulo ni Jesus kag makabulig ini nga mahiusa sila.—Juan 13:34, 35.

² May rason si Jesus nga binagbinagon ang paghiusa. Natalupangdan niya nga wala nagahiusa ang iya mga apostoles, pareho sang natabo sa iya katapusan nga pagpanihapon upod sa ila. Nagbaisay sila liwat “kon sin-o ang pinakamataas sa ila.” (Luc. 22:24-27; Mar. 9:33, 34) Isa ka bes, nangabay sanday Santiago kag Juan kay Jesus nga hatagan sila sing mataas nga posisyon sa iya Ginharian.—Mar. 10:35-40.

3. Ano ang mahimo nga mga kabangdanan nga wala nahiusa ang mga disipulo sang Cristo, kag ano nga mga pamangkot ang binagbinagon naton?

³ Pero indi lang ang handum nga mangin prominente ang kabangdanan  sang indi paghiusa sang mga disipulo sang Cristo. Ang mga tawo sa palibot nabahinbahin sang dumot kag pagpasulabi. Dapat dulaon ini sang mga disipulo ni Jesus. Binagbinagon naton sa sini nga artikulo ang masunod nga mga pamangkot: Ano ang ginhimo ni Jesus parte sa pagpasulabi? Paano niya ginbuligan ang iya mga sumulunod nga makig-angot sa iban nga wala sing pinilian kag mahiusa gid sila? Kag paano ang iya panudlo makabulig sa aton nga mahiusa pirme?

4. Maghatag sing mga halimbawa sing pagpasulabi nga naeksperiensiahan ni Jesus.

⁴ Bisan si Jesus nakaeksperiensia sing pagpasulabi. Sang ginsugiran ni Felipe si Natanael nga nasapwan niya ang Mesias, si Natanael nagsabat: “May maayo bala nga tawo halin sa Nazaret?” (Juan 1:46) Mahimo nahibaluan ni Natanael ang tagna sa Miqueas 5:2 kag ginkabig niya nga indi bagay nga matawo ang Mesias sa Nazaret. Ang kilala nga mga pumuluyo sang Judea nagapakanubo man kay Jesus bangod taga-Galilea sia. (Juan 7:52) Madamo sa taga-Judea ang nagapakanubo sa mga taga-Galilea. Ang iban nga Judiyo nag-insulto kay Jesus paagi sa pagtawag sa iya nga Samaritano. (Juan 8:48) Tuhay ang pungsod kag relihion sang mga Samaritano. Wala sila ginatahod kag ginalikawan sila sang mga taga-Judea kag mga taga-Galilea.—Juan 4:9.

5. Ano nga pagpasulabi ang naeksperiensiahan sang mga sumulunod ni Jesus?

⁵ Ginpakanubo man sang Judiyong mga lider ang mga sumulunod ni Jesus. Ginlakip sila sang mga Fariseo sa mga ‘ginpakamalaut sang Dios.’ (Juan 7:47-49) Huo, ginakabig sang mga Fariseo ang mga wala makaeskwela sa rabiniko nga mga eskwelahan ukon wala nagatuman sang ila mga tradisyon nga makangilil-ad kag ordinaryo lang. (Binu. 4:13, footnote) Nakaeksperiensia si Jesus kag ang iya mga disipulo sang pagpasulabi kay ang mga tawo sadto nagapabugal sang ila relihion, sang ila tindog sa katilingban, kag sang ila rasa. Naapektuhan man sing pagpasulabi ang mga disipulo. Gani dapat nila bag-uhon ang ila panghunahuna para mahiusa sila.

6. Sambita ang pila ka halimbawa nga nagapakita nga puede kita maapektuhan sang pagpasulabi.

⁶ Madamo subong ang may pinasulabi. Mahimo maeksperiensiahan naton ini, ukon kita mismo ang may ginapasulabi. “Nagadugang ang akon kaugot sa mga puti kon ginatun-an ko ang inhustisya nga ginhimo nila sa mga tumandok sang Australia sadto kag subong,” paathag sang isa ka payunir sa Australia. “Ini nga kaugot nagdugang pa gid kay naeksperiensiahan ko man ini.” Ang isa ka utod nga lalaki sa Canada nagsiling man nga may pinasulabi sia sadto kon parte sa lenguahe. “Ginakabig ko nga superyor ang mga tawo nga nagahambal sing French,” siling niya. “Kag naugot ako sa mga tawo nga nagahambal sing Ingles.”

7. Ano ang ginhimo ni Jesus parte sa pagpasulabi?

⁷ Pareho sang panahon ni Jesus, ang pagpasulabi subong mabudlay gid dulaon. Ano ang ginhimo ni Jesus parte sa sini? Una, ginsikway niya ini nga kinaiya kag wala gid sia sing may ginpasulabi. Nagbantala sia sa manggaranon kag imol, sa mga Fariseo kag mga Samaritano, bisan gani sa mga manugsukot sing buhis kag sa mga makasasala. Ikaduha, ginpakita ni Jesus paagi sa iya panudlo kag halimbawa nga dapat dulaon sang iya mga disipulo ang pagduhaduha ukon pagpasulabi sa iban.

8. Ano nga importante nga prinsipio ang ginabasihan sang Cristianong paghiusa? Ipaathag.

⁸ Gintudluan ni Jesus ang iya mga sumulunod sang isa ka importante nga prinsipio nga  amo ang ginabasihan sang paghiusa. “Kamo tanan mag-ulutod,” siling niya. (Basaha ang Mateo 23:8, 9.) “Mag-ulutod” kita kay tanan kita naghalin kay Adan. (Binu. 17:26) Pero indi lang amo sini ang rason. Ginpaathag ni Jesus nga ang iya mga disipulo mag-ulutod kay ginkilala nila nga si Jehova amo ang ila Amay sa langit. (Mat. 12:50) Dugang pa, nangin miembro sila sang isa ka daku nga pamilya sa espirituwal, nga nahiusa sa gugma kag pagtuo. Gani sa ila mga sulat, ginapatuhuyan pirme sang mga apostoles ang ila masigkadisipulo nga mga “kauturan.”—Roma 1:13; 1 Ped. 2:17; 1 Juan 3:13.

9, 10. (a) Ngaa nga indi dapat pag-ipabugal sang mga Judiyo ang ila rasa? (b) Ano ang gintudlo ni Jesus para madula ang pagpabugal sang rasa? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

⁹ Pagkatapos ipaathag nga dapat mag-ulutod ang pagkabig naton sa isa kag isa, ginpadaku man ni Jesus nga dapat kita magpaubos. (Basaha ang Mateo 23:11, 12.) Subong sang nahibaluan na naton, wala mahiusa ang iya mga apostoles bangod sa indi nagakaigo nga bugal. Kag mahimo nga resulta ini sang pagpabugal sang rasa. Dapat bala magpabugal ang mga Judiyo kay mga kaliwat sila ni Abraham? Madamo sa ila ang may amo sini nga pagtamod. Pero ginsilingan sila ni Juan nga Manugbawtismo: “Ang Dios may gahom sa paghimo bisan sa sini nga mga bato nga mga anak ni Abraham.”—Luc. 3:8.

¹⁰ Ginpakamalaut ni Jesus ang pagpabugal sang rasa. Maathag ini sa iya sabat sang namangkot ang isa ka escriba: “Sin-o gid ang akon isigkatawo?” Naghatag si Jesus sang ilustrasyon parte sa Samaritano nga nag-atipan sang isa ka manuglakbay, nga isa ka Judiyo, nga ginbakol sang mga kawatan. Wala ginsapak sang nag-agi nga mga Judiyo ang ginbakol, pero naluoy sa iya ang Samaritano. Gintapos ni Jesus ang istorya paagi sa pagsugo sa escriba nga mangin pareho sa Samaritano. (Luc. 10:25-37) Ginpakita ni Jesus nga puede tudluan sang isa ka Samaritano ang mga Judiyo kon ano ang matuod nga gugma sa isigkatawo.

11. Ngaa nga indi dapat magpakita sing pagpasulabi ang mga disipulo sang Cristo, kag paano sila ginpahangop ni Jesus?

¹¹ Dapat isikway sang mga disipulo ni Jesus ang pagpabugal nila sang ila rasa para matuman nila ang ginsugo sa ila. Antes magkadto sa langit, ginsugo niya sila nga manaksi “sa bug-os nga Judea kag Samaria, kag tubtob sa pinakamalayo nga bahin sang duta.” (Binu. 1:8) Pirme ginatalupangod ni Jesus ang maayo nga mga kinaiya sang mga tawo sa iban nga pungsod amo nga nakabulig ini sa ila nga matuman ang ila asaynment. Gindayaw niya ang isa ka opisyal sang mga soldado bangod sang daku nga pagtuo sini. (Mat. 8:5-10) Sa banwa niya nga Nazaret, ginsugid niya kon paano ginkahamut-an ni Jehova ang mga tawo sa iban nga pungsod, pareho sang isa ka balo nga babayi sa Sarepta sa Fenicia kag si Naaman nga Sirianhon nga may aro. (Luc. 4:25-27) Kag wala lamang manaksi si Jesus sa isa ka Samaritana kundi nagtener sia sa isa ka banwa sang Samaria sa sulod sang duha ka adlaw kay interesado ang mga tawo sa iya mensahe.—Juan 4:21-24, 40.

12, 13. (a) Ano ang reaksion sang mga apostoles sang gintudluan ni Jesus ang isa ka Samaritana? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.) (b) Ano ang nagapakita nga wala mahangpan nanday Santiago kag Juan ang importante nga leksion?

¹² Pero nabudlayan ang mga apostoles nga dulaon ang pagpasulabi. Nakibot sila kay gintudluan ni Jesus ang isa ka Samaritana. (Juan 4:9, 27) Ang Judiyong mga lider sang mga relihion wala nagaistorya sa babayi sa publiko, ilabi na sa isa ka Samaritana nga indi maayo ang ginhalinan. Ginsilingan sang mga apostoles si Jesus nga magkaon. Pero ginpakita  sang iya sabat nga nawili gid sia sa pagpakig-istorya parte sa espirituwal nga mga butang amo nga puede niya anay ipaiway ang pagkaon. Ang pagbantala bisan sa isa ka Samaritana kabubut-on sang iya Amay, kag para kay Jesus daw pareho lang nga nakakaon na sia.—Juan 4:31-34.

¹³ Wala mahangpan nanday Santiago kag Juan ining importante nga leksion. Sang nag-agi si Jesus sa Samaria, nangita sing matulugan ang iya mga disipulo sa isa ka baryo sang mga Samaritano. Wala sila ginbaton, gani naakig sanday Santiago kag Juan amo nga gusto nila magtawag sing kalayo halin sa langit para laglagon ang bug-os nga baryo. Pero ginsabdong sila ni Jesus. (Luc. 9:51-56) Mahimo nga indi gid man amo sini ang reaksion nanday Santiago kag Juan kon natabo ini sa ila lugar sa Galilea. Mahimo nga naakig lang sila bangod may pinasulabi sila. Mahimo nga nahuya si apostol Juan sa iya sadto ginhimo sang nangin madinalag-on ang iya pagbantala sang ulihi sa mga Samaritano.—Binu. 8:14, 25.

14. Paano nasolbar ang problema sa duha ka grupo nga magkatuhay sing lenguahe?

¹⁴ Wala madugay pagkatapos sang Pentecostes 33 C.E., may natabo nga pagpasulabi. Nalipatan nga hatagan sing pagkaon ang imol nga nagahambal sing Griego nga mga balo nga babayi. (Binu. 6:1) Mahimo nga bangod ini sang pagpasulabi. Ginsolbar dayon sang mga apostoles ini nga problema paagi sa pagtangdo sang pito ka lalaki para magpanagtag sang pagkaon sa tanan. Ining hamtong sa espirituwal nga mga lalaki may Griego nga ngalan. Mahimo nga nadula ang kalain sang buot sang nalipatan nga mga balo nga babayi.

15. Paano nakatuon si Pedro nga indi magpasulabi sa kay bisan sin-o? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

¹⁵ Sang 36 C.E., nangin lapnag na ang pagtudlo sa mga tawo. Naandan ni apostol Pedro nga makig-angot lang sa mga Judiyo. Pero sang gin-athag sang Dios nga dapat wala sing ginapasulabi ang mga Cristiano, ginpanaksihan ni Pedro si Cornelio, isa ka Romano nga soldado. (Basaha ang Binuhatan 10:28, 34, 35.) Nalipay sang ulihi si Pedro nga magsalo kag makig-upod sa Gentil nga mga kauturan. Pero pila ka tuig sang ulihi, wala sia magsalo sa indi Judiyo nga mga Cristiano sa siudad sang Antioquia. (Gal. 2:11-14) Gani ginsabdong sia ni Pablo, nga ginbaton man niya. Sang nagsulat si Pedro sang iya una nga sulat sa Judiyo kag Gentil nga mga Cristiano sa Asia Minor, ginsambit niya kon daw ano ka importante nga higugmaon ang tanan nga kauturan.—1 Ped. 1:1; 2:17.

16. Sa ano nakilala ang una nga mga Cristiano?

¹⁶ Bangod sang halimbawa ni Jesus, natun-an sang mga apostoles nga palanggaon ang “tanan nga sahi sang tawo.” (Juan 12:32; 1 Tim. 4:10) Bisan medyo madugay, nabag-o gid man nila ang ila pagtamod sa mga tawo. Nakilala ang una nga mga Cristiano sa ila gugma sa isa kag isa. Si Tertullian, isa ka manunulat sang mga tuig 200, nagkutlo sa ginasiling sang iban parte sa mga Cristiano: “Palangga gid nila ang isa kag isa . . . Handa sila mapatay para sa kada isa.” Bangod ini nga mga Cristiano may “bag-o nga personalidad,” natun-an nila nga alalangay sa pagtamod sang Dios ang tanan.—Col. 3:10, 11.

17. Paano naton madula ang pagpasulabi? Maghatag sing mga halimbawa.

¹⁷ Mahimo mabudlayan man kita subong nga dulaon ang pagpasulabi. Ginpaathag sang isa ka sister sa France kon daw ano kabudlay ini himuon: “Gintudluan ako ni Jehova kon paano ipakita ang gugma, ang pagbulig sa iban, kag ang pagpalangga sa tanan nga sahi sang tawo. Pero ginapakigbatuan ko pa gihapon ang pagpasulabi bisan nabudlayan ako. Amo nga pirme ko ini ginapangamuyo.” Amo man sini ang naeksperiensiahan sang  isa ka sister sa Spain: “Dapat ko pirme pakigbatuan ang akon kaakig sa isa ka rasa kay kon kaisa apektado ako sini. Pero indi ko ini dapat untatan nga pagpakigbato. Maayo lang kay nangin bahin ako sang nahiusa nga pamilya ni Jehova.” Dapat naton usisaon ang aton kaugalingon. Kinahanglan man bala nga isikway naton ang pagpasulabi, pareho sa ginhimo sining duha ka utod?

18, 19. (a) Ano ang mga rason nga dapat naton batunon ang bisan sin-o? (b) Paano naton mahimo ini?

¹⁸ Dapat naton dumdumon nga indi kita suod sa Dios sadto. (Efe. 2:12) Pero nangin suod kita kay Jehova “paagi sa pisi sang gugma.” (Os. 11:4; Juan 6:44) Kag ginbaton kita sang Cristo. Ginpaposible niya nga mangin bahin kita sang pamilya sang Dios. (Basaha ang Roma 15:7.) Bangod ginbaton kita ni Jesus bisan indi kita himpit, indi gid kita dapat magsikway kay bisan sin-o!

¹⁹ Samtang nagahilapit kita sa katapusan sining malaut nga sistema, nagadugang pa gid ang pagbinahinbahin, pagpasulabi, kag kasingki sang mga tawo. (Gal. 5:19-21; 2 Tim. 3:13) Pero bilang mga alagad ni Jehova, ginatinguhaan naton nga sundon ang kaalam nga halin sa langit, nga makabulig sa aton nga indi magpasulabi kag ipakita ang paghidait. (Sant. 3:17, 18) Nalipay kita sa pagpakig-abyan sa mga tawo sa iban nga pungsod, sa pagtuon sang ila mga kinabatasan kag bisan sang ila lenguahe. Kon himuon naton ini, ang paghidait mangin kaangay sang suba, kag ang pagkamatarong mangin kaangay sang mga balod sang dagat.—Isa. 48:17, 18.

20. Ano ang matabo kon bag-uhon sang gugma ang aton pagtamod?

²⁰ “Natun-an ko ang matuod nga ihibalo,” siling sang sister nga taga-Australia nga ginsambit kaina. Bangod sang iya natun-an sa Biblia, nakasiling sia: “Nagbag-o ang akon pagtamod. Nadula ang ginabatyag ko nga pagpasulabi.” Kag ang isa ka utod nga lalaki nga taga-Canada nagsiling nga nagadumtanay ang mga tawo bangod wala lang sila nagakilalahay. Natun-an niya nga ang batasan sang mga tawo wala sing labot sa lugar nga ila natawhan. Napangasawa pa gani niya ang isa ka sister nga nagahambal sing Ingles! Ini nga mga pagbag-o pamatuod nga madula sang Cristianong gugma ang pagpasulabi. Isa ini ka himpit nga higot sang paghiusa.—Col. 3:14.