1. Ngaa indi husto ang desisyon ni Cain, kag ano ang resulta?

DAPAT magdesisyon si Cain: Daugon niya ang iya malain nga mga handum ukon sundon ini. Bisan ano man ang iya desisyon, apektado sini ang iya kabuhi. Nahibaluan naton ang desisyon ni Cain; indi ini husto. Napatay ang iya matutom nga utod nga si Abel. Kag naapektuhan man ang iya kaangtanan sa iya Manunuga.—Gen. 4:3-16.

2. Ngaa importante nga makadesisyon sing maayo?

² Dapat man kita magdesisyon. Ang pila sini tuman kabug-at, kag ang iban indi. Pero madamo sang aton desisyon ang makaapektar gid sa aton. Gani ang paghimo sing maayo nga mga desisyon makabulig sa aton para mangin matawhay ang aton kabuhi, indi nga puno sang kagamo, problema, kag kapaslawan.—Hulu. 14:8.

3. (a) Para makadesisyon sing maayo, ano ang dapat naton tuuhan? (b) Ano nga mga pamangkot ang binagbinagon naton?

³ Ano ang makabulig sa aton nga makadesisyon sing maayo? Dapat may pagtuo kita sa Dios, nga nagasalig sa iya nga buligan kita kag hatagan niya sing kaalam para makadesisyon kita sing  maayo. Dapat magtuo man kita sa Pulong ni Jehova kag sa iya mga pamaagi sa paghimo sing mga butang, nga nagasalig sa laygay sang Dios. (Basaha ang Santiago 1:5-8.) Samtang nagasuod kita sa iya kag labi naton nga ginapabaloran ang iya Pulong, makabulig ini sa aton nga magsalig nga nahibaluan niya kon ano ang pinakamaayo para sa aton. Gani pirme naton ginabase ang aton mga desisyon sa Pulong sang Dios. Pero paano naton mapauswag ang aton ikasarang sa paghimo sing mga desisyon? Kag kon makadesisyon na kita, puede pa bala naton ini bag-uhon?

4. Ano ang desisyon ni Adan, kag ano ang resulta sini?

⁴ Sugod sa pagtuga sang tawo, kinahanglan nga maghimo sila sing importante nga mga desisyon. Dapat magdesisyon si Adan kon bala sundon niya ang iya Manunuga ukon si Eva. Ano ang desisyon ni Adan? Sala ang iya desisyon kay gin-impluwensiahan sia sang iya nalimbungan nga asawa amo nga nadula niya ang pribilehiyo nga magpuyo sa Paraiso kag sang ulihi ang iya kabuhi. Kag indi lang amo sini ang nangin epekto sang iya ginhimo. Nagaantos gihapon kita bangod sang sala nga desisyon ni Adan.

5. Paano naton tamdon ang responsibilidad nga maghimo sing desisyon?

⁵ Abi sang pila mangin matawhay ang ila kabuhi kon indi na sila kinahanglan magdesisyon. Amo man bala sini ang ginahunahuna mo? Dumduma nga wala gintuga ni Jehova ang mga tawo bilang robot, nga indi makapamensar kag makadesisyon. Ginatudluan pa gani kita sang Biblia kon paano makahimo sing maayo nga mga desisyon. Luyag ni Jehova nga magdesisyon kita, kag ini nga responsibilidad makabulig sa aton. Binagbinaga ang pila ka halimbawa.

6, 7. Ano ang pililian sang mga Israelinhon sadto, kag ngaa nabudlayan gid sila sa paghimo sing maayo nga desisyon? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

⁶ Sang nakapuyo na ang mga Israelinhon sadto sa Ginsaad nga Duta, dapat sila magdesisyon: Simbahon si Jehova ukon ang iban nga dios. (Basaha ang Josue 24:15.) Mahimo nga daw kahapos lang sini nga desisyon. Pero mahimo sini maapektuhan ang ila kabuhi. Sulitsulit nga nangin indi husto ang desisyon sang mga Israelinhon sang panahon sang mga Hukom. Gintalikdan nila si Jehova kag nagsimba sila sa butig nga mga dios. (Huk. 2:3, 11-23) Binagbinaga man ang isa pa ka hitabo sang ulihi sa kasaysayan sang katawhan sang Dios nga dapat sila magdesisyon. Ginpapili sila ni manalagna Elias: Alagaron si Jehova ukon ang butig nga dios nga si Baal. (1 Hari 18:21) Ginsabdong ni Elias ang mga tawo kay indi sila makadesisyon. Mahimo magsiling ka nga kahapos lang sini himuon kay pinakamaayo gid man nga alagaron si Jehova. Wala sing maalam nga tawo nga luyag mag-alagad kay Baal. Pero yadtong mga Israelinhon “indi makadesisyon.” Gani ginpalig-on sila ni Elias nga simbahon nila si Jehova.

⁷ Ngaa daw nabudlayan gid ang mga Israelinhon sa paghimo sing maayo nga desisyon? Una, nadula ang ila pagtuo kay Jehova kag indi nila gusto nga mamati sa iya. Wala sila sing sibu nga ihibalo ukon kaalam halin sa Dios; kag wala sila nagasalig kay Jehova. Kon may sibu sila nga ihibalo, makabulig ini kuntani sa ila nga makadesisyon sing maayo. (Sal. 25:12) Dugang pa, nagpaimpluwensia sila sa iban ukon ang iban amo ang nagdesisyon para sa ila. Naimpluwensiahan ang panghunahuna sang mga Israelinhon sang mga tawo sa palibot nga indi mga sumilimba ni Jehova, amo nga nagsunod sila sa mga pagano. Madugay na sila  ginpaandaman ni Jehova nga mahimo matabo ini sa ila.—Ex. 23:2.

8. Ano ang ginapakita sa aton sang kasaysayan sang Israel parte sa pagdesisyon?

⁸ Maathag ang ginapakita sang ginsambit nga mga halimbawa. Kada isa sa aton ang dapat magdesisyon, kag ang husto nga pagpili nabase sa ihibalo halin sa Kasulatan. Ginapahanumdom kita sang Galacia 6:5: “Ang kada isa magadala sang iya kaugalingon nga lulan sang responsibilidad.” (Footnote) Indi naton pag-ihatag sa iban ang responsibilidad nga magdesisyon. Sa baylo, dapat kita mismo ang magtuon sa mga dalanon ni Jehova kag sundon ini.

9. Ngaa mahimo nga makatalagam nga iban ang magdesisyon para sa aton?

⁹ Sa ano nga sitwasyon nga ang iban ang nagadesisyon para sa aton? Ina kon piliton nila kita sa paghimo sing desisyon nga indi husto. (Hulu. 1:10, 15) Pero bisan ano pa nga pilit sang iban sa aton, responsibilidad gid naton nga sundon ang aton konsiensia nga nahanas sang Biblia. Kon tugutan naton nga iban ang magdesisyon para sa aton, daw namat-od kita nga “magsunod sa ila.” Desisyon ini gihapon, pero mahimo nga makatalagam.

10. Ano ang ginpaandam ni Pablo sa mga taga-Galacia?

¹⁰ Ginpaandaman ni apostol Pablo ang mga taga-Galacia nga indi nila dapat pagtugutan nga iban ang magdesisyon para sa ila. (Basaha ang Galacia 4:17.) Ang pila sa kongregasyon gusto nga magdesisyon para sa iban kay luyag nila nga mapahilayo ining mga kauturan sa mga apostoles. Ngaa? Luyag sining mga maiyaiyahon nga mangin bantog. Indi sila mapainubuson kag wala nila ginatahod ang kinamatarong sang ila mga masigka-Cristiano nga maghimo sing desisyon.

11. Paano naton mabuligan ang iban sa paghimo sing personal nga desisyon?

¹¹ Maayo nga halimbawa si Pablo parte sa pagtahod sa kinamatarong sang iya mga kauturan nga maghimo sing desisyon. (Basaha ang 2 Corinto 1:24.) Mahimo mailog sang mga gulang subong ini nga halimbawa kon nagalaygay parte sa mga butang nga dapat ang indibiduwal amo ang magdesisyon. Nalipay sila nga ipaambit sa panong ang mga impormasyon base sa Biblia. Pero  ginatinguhaan sang mga gulang nga ang mga kauturan amo mismo ang magadesisyon. Makatarunganon ini kay sila mismo ang manabat sa ila pagahimuon. Amo ini ang dapat naton dumdumon: Puede naton buligan ang iban kag ipatalupangod sa ila ang mga prinsipio ukon laygay sa Biblia. Pero sila ang may kinamatarong kag responsibilidad nga magdesisyon. Kon maayo ang ila desisyon, mangin maayo ang ila madangatan. Gani dapat likawan naton nga maghunahuna nga may awtoridad kita sa pagdesisyon para sa aton mga kauturan.

12, 13. Ngaa makatalagam magdesisyon kon akig kita ukon naluyahan sing buot?

¹² Ang isa ka bantog nga hulubaton amo: Himua ang ginadikta sang imo tagipusuon. Pero makatalagam ini. Kag indi ini suno sa Kasulatan. Ginapaandaman kita sang Biblia nga indi naton pagsundon ang aton indi himpit nga tagipusuon ukon ang aton emosyon kon nagadesisyon. (Hulu. 28:26) Ginapakita sa Biblia ang pila ka halimbawa nga nangin malain ang ila nadangatan kay ginsunod nila ang ila tagipusuon. Ang problema gid amo nga sa indi himpit nga mga tawo, “ang tagipusuon madaya labaw sa tanan nga butang kag makatalagam.” (Jer. 3:17; 13:10; 17:9; 1 Hari 11:9) Gani ano ang matabo sa aton kon sundon lang naton ang aton tagipusuon?

¹³ Importante ang aton tagipusuon, kay ginasugo kita nga higugmaon si Jehova sa bug-os naton nga tagipusuon kag higugmaon ang aton isigkatawo subong sang aton kaugalingon. (Mat. 22:37-39) Pero ang mga teksto sa Biblia nga ginsambit sa nagligad nga parapo nagapakita nga makatalagam kon magpadaug kita sa aton emosyon kon nagadesisyon. Halimbawa, ano ang matabo kon akig kita samtang nagadesisyon? Maathag nga indi ini maayo kon nakahimo na kita sini sadto. (Hulu. 14:17; 29:22) Ukon makadesisyon bala kita sing maayo kon naluyahan kita sing buot? (Num. 32:6-12; Hulu. 24:10) Ginapakita sang Pulong sang Dios nga dapat mangin “ulipon [kita] sa kasuguan sang Dios.” (Roma 7:25) Maathag nga mahapos kita patalangon sang aton emosyon kon tugutan naton ini nga magdikta sa aton sa paghimo sing importante nga mga desisyon.

14. Ngaa masiling naton nga indi gid man malain ang pagbag-o sang aton mga desisyon?

¹⁴ Dapat mangin maalam kita sa paghimo sing desisyon. Pero indi buot silingon nga kon nakadesisyon na kita, indi na naton ini mabag-o. May mga tinion nga dapat binagbinagon naton liwat ang aton desisyon kag mahimo bag-uhon ini. Talupangda ang halimbawa ni Jehova parte sa mga taga-Ninive sang panahon ni Jonas. “Sang makita sang matuod nga Dios ang ila ginhimo, nga nag-untat sila sa paghimo sing malain, nagbag-o ang iya hunahuna kag wala na niya ginpahanabo ang kalaglagan nga ginsiling niya nga himuon niya sa ila.” (Jon. 3:10) Ginbag-o ni Jehova ang iya desisyon sang nakita niya nga naghinulsol kag nagbag-o ang mga taga-Ninive. Ginpakita niya nga makatarunganon sia, mapainubuson, kag maluluy-on. Dugang pa, wala nagapanghikot ang Dios bangod sang pagsilabo sang iya kaakig, pareho sang ginapakita sang madamo.

15. Ano ang rason nga mahimo naton bag-uhon ang aton desisyon?

¹⁵ May mga higayon nga mas maayo kon binagbinagon naton liwat ang aton desisyon. Mahimo nga nagbag-o ang mga kahimtangan. Ginabag-o kon kaisa ni Jehova ang iya desisyon sang nagbag-o ang mga kahimtangan. (1 Hari 21:20, 21, 27-29; 2 Hari 20: 1-5) Ukon may bag-o nga impormasyon nga mabasihan naton para bag-uhon ang aton desisyon. Sala nga impormasyon ang nabaton ni Hari David parte sa apo ni Saul nga si Mefiboset. Pero sang ulihi, nakabaton si David sang sibu nga impormasyon, gani ginbag-o niya ang iya desisyon. (2 Sam. 16:3, 4; 19:24-29) Kon kaisa, maayo man nga sundon naton ini.

16. (a) Ano nga mga panugda ang makabulig para makahimo sing maayo nga mga desisyon? (b) Ngaa dapat naton binagbinagon liwat ang aton mga desisyon, kag paano naton ini mahimo?

¹⁶ Ginalaygayan kita sang Pulong sang Dios nga indi magpadasudaso sa paghimo sing importante nga desisyon. (Hulu. 21:5) Kon binagbinagon naton sing maayo ang tanan nga impormasyon parte sa aton pagadesisyunan, mahimo nga mangin madinalag-on kita. (1 Tes. 5:21) Antes mamat-od kon ano ang himuon, dapat mag-research anay ang ulo sang pamilya sa Kasulatan kag Cristianong mga publikasyon, kag binagbinagon man niya ang opinyon ukon pagtamod sang mga miembro sang iya pamilya. Dumduma nga ginpalig-on sang Dios si Abraham nga pamatian ang ginsiling sang iya asawa. (Gen. 21:9-12) Dapat mag-research man ang mga gulang. Kag kon makatarunganon sila kag mapainubuson, indi sila dapat mahadlok nga madula ang pagtahod sa ila sang iban kon bag-uhon nila ang ila desisyon kay may nabaton sila nga bag-o kag masaligan nga impormasyon. Dapat handa sila nga pasibuon ang ila panghunahuna kag desisyon kon kinahanglanon, kag mas maayo kon sundon naton tanan ini nga halimbawa. Mahimo magapauswag ini sang paghidait kag kahim-ong sa kongregasyon.—Binu. 6:1-4.

17. Paano kita mangin madinalag-on sa paghimo sing mga desisyon?

¹⁷ Ang pila ka desisyon mas mabug-at sangsa iban. Ang mabug-at nga mga desisyon nagakinahanglan sing malawig nga tion kay dapat hunahunaon ini sing maayo kag pangamuyuan sing pila ka beses. Ang pila ka Cristiano dapat magdesisyon kon bala mangasawa sila ukon mamana kag kon sin-o ang ila pangasaw-on ukon pamanahon. Ang isa pa ka mabug-at nga desisyon nga madamo sing pagpakamaayo amo ang pagsulod sa bug-os tion nga ministeryo. Antes magdesisyon parte sa sini nga mga kahimtangan, dapat bug-os ang pagsalig sang isa nga makasarang kag makahatag si Jehova sing maayo nga panuytoy. (Hulu. 1:5) Gani dapat niya tun-an sing maayo ang Biblia kag mangamuyo kay Jehova para tuytuyan sia. Kag makasalig kita nga buligan kita ni Jehova nga mapauswag ang mga kinaiya nga kinahanglanon para mangin madinalag-on ang aton mga desisyon nga ginbase naton sa iya kabubut-on. Kon nagahimo sing importante nga mga desisyon, pamangkuta pirme ang imo kaugalingon: ‘Ginapakita bala sang akon desisyon nga ginahigugma ko si Jehova? Makabulig bala ini para mangin malipayon kag may paghidait ang akon pamilya? Kag ginapakita bala sini nga mapinasensiahon ako kag mainayuhon?’

18. Ngaa ginapaabot ni Jehova nga kita mismo ang magadesisyon?

¹⁸ Wala kita ginapilit ni Jehova nga higugmaon naton sia kag alagaron. May kahilwayan kita sa pagpili. Bangod sang ginhatag niya nga kahilwayan, ginarespeto niya ang aton responsibilidad kag kinamatarong nga “magpili” kon bala alagaron naton sia. (Jos. 24:15; Man. 5:4) Pero ginapaabot niya nga himuon naton ang aton mga desisyon nga ginbase naton sa iya panuytoy. Kon nagatuo kita sa mga panuytoy kag mga prinsipio nga ginhatag sa aton ni Jehova, makahimo kita sing maayo nga mga desisyon kag mangin malig-on kita sa tanan naton nga dalanon.—Sant. 1:5-8; 4:8.