Sugilanon sang Kabuhi

Paghupot sang Kabuhi nga Simple Agod Maalagad si Jehova

PANUGIRON NI CLARA GERBER MOYER

Nobenta’y dos anyos ako kag haluson makalakat, apang may maathag kag matinandaon pa gihapon ako nga hunahuna. Nagapasalamat gid ako sa pribilehiyo nga maalagad si Jehova kutob sa pagkabata! Ang simple kag indi masibod nga pagkabuhi nakabulig gid sing daku sa sina nga manggad.

NATAWO ako sang Agosto 18, 1907, sa Alliance, Ohio, E.⁠U.⁠A., ang panganay sa lima ka kabataan. Sang otso anyos ako, isa ka bug-os tion nga ministro sang mga Estudyante sang Biblia, subong ang pagtawag sa mga Saksi ni Jehova sadto, ang nagbisikleta pakadto sa amon uma sang galatasan nga mga sapat. Nasugilanon niya ang akon iloy, si Laura Gerber, sa ganhaan kag nagpamangkot kon nahibaluan niya kon ngaa gintugutan ang kalautan. Pirme na ginapalibugan ni Nanay ang tuhoy sini.

Sa tapos makapangayo sing pahanugot kay Tatay, nga didto sa kamalig, nag-order si Nanay sing anom ka tomo sang Studies in the Scriptures. Ginbasa niya ini sing makunyagon kag napahulag gid sang mga kamatuoran sang Biblia nga natun-an niya. Gintun-an niya ang Tomo 6, nga The New Creation, kag maathag nga nahangpan ang pagkakinahanglanon sang Cristianong pagpabawtismo paagi sa pagtum-oy. Bangod wala makahibalo kon diin ang mga Estudyante sang Biblia, ginpangabay niya si Tatay nga bawtismuhan sia sa diutay nga sapa sa uma, bisan pa nga tigtulugnaw yadto nga bulan sang Marso 1916.

Wala madugay pagkatapos sadto nakita ni Nanay ang isa ka pasayod sa pamantalaan nga nagapahibalo sang isa ka pamulongpulong sa Daughters of Veterans Hall sa Alliance. Ang pamulongpulong natig-uluhan sing “The Divine Plan of the Ages.” Naghulag sia dayon, bangod ang Tomo 1 sang Studies in the Scriptures may pareho nga titulo sang pamulongpulong. Ang kalesa gintakod, kag ang bug-os nga pamilya nagtambong sa amon unang miting sakay sang kabayo kag kalesa. Sugod sadto nagtambong kami sa mga miting sa mga puluy-an sang  mga kauturan sa mga gab-i sang Domingo kag Mierkoles. Wala madugay pagkatapos sadto, ginbawtismuhan liwat si Nanay sang isa ka tiglawas sang Cristianong kongregasyon. Si Tatay, nga pirme masako sa mga hilikuton sa uma, nangin interesado sang ulihi sa pagtuon sa Biblia, kag ginbawtismuhan mga pila ka tuig sang ulihi.

Pagpakig-upod sa Sadtong Nagapanguna

Sang Hunyo 10, 1917, si J. F. Rutherford, ang presidente sadto sang Watch Tower Society, nagduaw sa Alliance agod magpamulongpulong sa titulo nga “Ngaa Nagailinaway ang mga Pungsod?” Nuebe anyos ako sadto kag nagtambong upod sa akon mga ginikanan kag duha ka manghod nga lalaki, sanday Willie kag Charles. May yara isa ka kadam-an sang kapin sa isa ka gatos nga nagtambong. Sa tapos sang pamulongpulong ni Utod Rutherford, ang kalabanan sang mga nagtambong nagparetrato kaupod niya sa guwa sang Columbia Theater, diin nagpamulongpulong sia. Sang masunod nga semana, sa amo gihapon nga duog, si A. H. Macmillan nagpamulongpulong sa titulo nga “Ang Nagapakari nga Ginharian Sang Dios.” Isa ka pribilehiyo nga makaduaw ining mga utod sa amon diutay nga banwa.

Unang mga Kombension nga Halandumon

Ang nahaunang kombension nga akon natambungan amo ang sa Atwater, Ohio, pila ka kilometro gikan sa Alliance sang 1918. Ginpamangkot ni Nanay ang tiglawas didto sang Sosiedad kon hustuhan na ako sa edad nga magpabawtismo. Nagbatyag ako nga nakahimo na ako sing isa ka makatarunganon nga dedikasyon sa Dios sa paghimo sang iya kabubut-on, busa ginpahanugutan ako nga mabawtismuhan sadto nga adlaw sa isa ka sapa malapit sa isa ka daku nga katamnan sang mansanas. Nag-ilis ako sang akon mga panapton sa isa ka tolda nga ginpatindog sang mga kauturan para sa sadto nga katuyuan kag ginbawtismuhan nga nagasuksok sing isa ka daan, madamol nga panapton nga pangtulog.

Sang Septiembre 1919, nagsakay kami sang akon mga ginikanan sa tren pakadto sa Sandusky, Ohio, sa Linaw Erie. Didto nagsakay kami sa isa ka lantsa, kag sa malip-ot nga tion, nag-abot kami sa Cedar Point diin pagahiwaton ang amon halandumon nga kombension. Sang makapanaug na kami sa lantsa, may isa ka diutay nga puwesto sang palanyagahon sa dulungkaan. Nagkuha ako sing hamburger, nga isa gid ka luho para sa akon sadto. Kanamit gid! Ang pinakadamo nga nagtambong sa amon walo ka adlaw nga kombension 7,000. Wala sing sound system, busa namati ako sing maayo.

Sa sini nga kombension ginpaguwa ang kaupod nga magasin sang Ang Lalantawan, nga gintig-uluhan The Golden Age (karon Magmata!). Agod makatambong sa sadto nga kombension, nawasi ko ang una nga semana sang pag-eskwela, apang takus gid ini. Ang Cedar Point isa ka duog-balakasyunan, kag may mga kusinero sila didto sa restawran nga nagahanda sing mga pagkaon para sa mga delegado. Apang tungod sa pila ka rason, ang mga kusinero kag mga serbidora nagwelga, busa ang Cristianong mga utod nga nakahibalo magluto nagbulos kag naghanda sing pagkaon para sa mga delegado. Sa sulod sang madamo nga mga dekada pagkatapos sadto, ang katawhan ni Jehova naghanda sang ila kaugalingon nga mga pagkaon sa mga asambleya kag mga kombension.

May pribilehiyo man kami nga makabalik sa Cedar Point sang Septiembre 1922 para sa siam-ka-adlaw nga kombension nga gintambungan sing kapin sa 18,000. Didto kami ginpalig-on ni Utod Rutherford nga “ibantala, ibantala, ibantala, ang Hari kag ang iya ginharian.” Apang, ang akon personal nga ministeryo nagsugod paagi sa pagpanagtag sing mga tract kag sang The Golden Age mga pila ka tuig antes.

Apresasyon Para sa Ministeryo

Sang maaga nga bahin sang 1918, nakigbahin ako sa pagpanagtag sing tract nga The Fall of Babylon sa kaingod nga mga uma. Bangod sang matugnaw nga panahon, ginapainit namon ang soapstone (isa ka sahi sang bato) sa de-kahoy nga kalan sa balay kag ginadala namon ini sa kalesa agod painitan ang amon mga tiil. Nagapanapot kami sing madamol nga amerikana kag mga kalo, bangod ang kalesa may atop lamang kag tabon sa kilid apang wala sing pangpainit. Apang makalilipay yadto nga mga tion.

Sang 1920 ang isa ka espesyal nga guwa sang The Finished Mystery, gintawag nga ZG, ginhanda sa porma sang magasin.⁠ * Kami sang akon mga ginikanan nagpanagtag sini nga publikasyon sa Alliance. Sadto anay ang tagsatagsa nagaduaw sing isahanon sa mga ganhaan, busa ginakulbaan ako nga nagsaka sa isa ka balkonahe diin nagalingkod ang pila ka tawo. Pagkatapos  sang akon presentasyon, ang isa ka babayi nagsiling: “Indi bala kanami sang iya malip-ot nga ginhambal,” kag ginbaton ang publikasyon. Nakapahamtang ako sing 13 ka ZG sadto nga adlaw, ang nahauna nga tion nga naghatag ako sing malawig, pormal nga presentasyon sa pamalaybalay.

Sang yara ako sa ikasiam nga grado, nagmasakit si Nanay sang pulmonya kag naghigda sing kapin sa isa ka bulan. Ang amon kinagot nga babayi, si Hazel, lapsag pa, busa nag-untat ako sa pag-eskwela agod magtulutimbang sa trabaho sa uma kag sa pag-atipan sa kabataan. Apang, serioso ang amon pamilya sa kamatuoran sa Biblia, kag gintambungan namon sing regular ang tanan nga mga miting sa kongregasyon.

Sang 1928 sa Memoryal sang kamatayon ni Cristo, isa ka tract nga gintig-uluhan sing “Where Are the Nine?” ang ginhatag sa tanan nga tumalambong. Ginbinagbinag sini ang Lucas 17:​11-19, diin ang Biblia nagasiling nga isa lamang sa napulo ka gin-ayo nga aruon ang mapainubuson nga nagpasalamat kay Jesus bangod sang milagruso nga pag-ayo. Nagtandog yadto sang akon tagipusuon. Ginpamangkot ko ang akon kaugalingon, ‘Daw ano ako ka maapresyahon?’

Bangod maayo na ang kahimtangan sa puluy-an kag mapagros ako kag wala na sing nagaupang sa akon sa paglakat, namat-od ako nga maghalin sa balay kag magpayunir, subong amo ang pagtawag sang bug-os tion nga ministeryo. Ginpalig-on ako sang akon mga ginikanan nga himuon ini. Sa amo, ang akon kaupod, si Agnes Aleta, kag ako nakabaton sang amon asaynment, kag sang Agosto 28, 1928, nagsakay kami sa isa ka tren sang 9:​00 s.g. Kada isa sa amon may isa lang ka maleta kag isa ka ginauribay nga bag agod sudlan sang amon mga literatura. Sa estasyunan, naghibi ang akon utod nga mga babayi kag ang akon mga ginikanan, kag amo man kami. Abi ko indi ko na sila makita liwat, bangod nagapati kami nga malapit na ang Armagedon. Sang masunod nga aga, nakalab-ot kami sa amon asaynment sa Brooksville, Kentucky.

Nag-arkila kami sing isa ka diutay nga hulot sa isa ka balay-dalayunan kag nagbakal sang mga de-lata sang spaghetti kag naghimo man kami sang amon mga sandwich. Kada adlaw nagalakat kami sa magkatuhay nga direksion, isahanon nga nagapangabudlay kag nagatanyag sa mga tagbalay sing lima ka matig-a sing hapin nga libro sa amot nga $1.98. Sang ulihi natuptupan namon ang banwa, nasugilanon ang madamo nga tawo nga interesado gid sa Biblia.

Sa sulod sang mga tatlo ka bulan, nakadtuan namon ang tanan sa sulod kag sa palibot sang Brooksville subong man sa Augusta. Busa nagsaylo kami sa pagpanghikot sa mga banwa sang Maysville, Paris, kag Richmond. Sa sulod sang masunod nga tatlo ka tuig, natuptupan namon ang madamo nga lugar sa Kentucky diin wala sing mga kongregasyon. Masunson kami ginabuligan sang mga abyan kag mga miembro sang pamilya gikan sa Ohio nga naglakbay kag nagbuylog sa amon sa ministeryo sa isa ka semana ukon kapin pa sa isa ka tion.

Iban Pa Halandumon nga mga Kombension

Ang kombension sa Columbus, Ohio, sang Hulyo 24-30, 1931, halandumon gid. Didto ginpahibalo nga tawgon kami paagi sa pasad sa Biblia nga ngalan nga mga Saksi ni Jehova. (Isaias 43:12) Antes sina, kon mamangkot ang mga tawo kon ano ang amon relihion, nagasiling kami, “International Bible Students.” Apang wala gid ini magpakilala sing tuhay sa amon, bangod may mga estudyante sang Biblia nga naangot sa nagkalainlain iban pa nga relihioso nga mga grupo.

Ang akon kaupod, si Agnes, nagminyo, kag nag-isahanon na lang ako; busa nalipay gid ako sang ginpahibalo nga yadtong nagapangita sing isa ka payunir nga kaupod dapat magkadto sa isa ka lokasyon. Didto nakilala ko sanday Bertha kag Elsie Garty kag Bessie Ensmiger. May duha sila ka salakyan kag nagapangita sing ikap-at nga payunir nga utod nga babayi agod mangabudlay kaupod nila. Magkaupod kami nga naghalin sa kombension, bisan pa nga wala pa gid kami anay magkilalahay.

Sa tig-ilinit nagapangabudlay kami sa bug-os nga estado sang Pennsylvania. Nian, sa paghinampot sang tigtulugnaw, nagapangabay kami sing mga asaynment sa mas mainit nabagatnan nga mga estado sang North Carolina, Virginia, kag Maryland. Sa tigpamulak nagabalik kami sa aminhan. Amo sini sadto ang kinabatasan sang mga payunir. Sang 1934, sanday John Booth kag Rudolph Abbuhl, nga nagsunod sini nga kinabatasan, nag-upod kanday Ralph Moyer kag sang manghod niya nga si Willard sa Hazard, Kentucky.

Pila ka beses nga nagkit-anay kami ni Ralph, kag labi kami nga nagkilalahay sa tion sang daku nga kombension sa Washington, D.C., nga ginhiwat sang Mayo 30⁠–​Hunyo 3, 1935. Tuparay kami sing pulungkuan ni Ralph sa balkonahe sang ginhatag ang pamulongpulong tuhoy sa “dakung kadam-an.” (Bugna 7:​9-14) Tubtob sadto nagapati kami nga yadtong sa dakung kadam-an mga miembro sang  isa ka langitnon nga klase nga kubos katutom sangsa 144,000. (Bugna 14:​1-3) Busa indi ko luyag nga mangin isa sa ila!

Sang ginpaathag ni Utod Rutherford nga yadtong dakung kadam-an isa ka dutan-on nga klase sang matutom nga mga makalampuwas sa Armagedon, madamo ang nakibot. Nian gin-agda niya ang tanan sa dakung kadam-an nga magtindog. Ti, wala ako magtindog, apang si Ralph nagtindog. Sang ulihi, ang mga butang nangin mas maathag sa akon hunahuna, busa ang 1935 amo ang katapusan nga tuig nga nakig-ambit ako sa emblema nga tinapay kag alak sa Memoryal sang kamatayon ni Cristo. Apang, si Nanay padayon nga nagpakig-ambit tubtob sang iya kamatayon sang Nobiembre 1957.

Isa ka Permanente nga Kaupod

Padayon kami nga nagsulatay ni Ralph. Nagaalagad ako sa Lake Placid, New York, kag sia sa Pennsylvania. Sang 1936 naghimo sia sing isa ka diutay nga treyler nga sarang niya matabid sa iya salakyan. Gindala niya ini gikan sa Pottstown, Pennsylvania, pakadto sa Newark, New Jersey, para sa kombension nga ginhiwat didto sang Oktubre 16-18. Pagkatapos sang programa isa ka gab-i, pila sa amon nga payunir ang nagkadto sa pagtan-aw sang bag-o nga treyler ni Ralph. Nagatindog kami nga duha sa sulod sang treyler malapit sa diutay nga lababo sang namangkot sia, “Naluyagan mo bala ang treyler?”

Sang nagtango ako, namangkot sia, “Luyag mo bala mag-istar sa sini?”

“Huo,” sabat ko, kag ginhalukan niya ako sing malulot nga indi ko gid malipatan. Pila ka adlaw sang ulihi, nakakuha kami sang lisensia sa kasal. Sang Oktubre 19, isa ka adlaw pagkatapos sang kombension, nagkadto kami sa Brooklyn kag naglagaw sa mga pasilidad sang imprintahan sang Watch Tower Society. Nian nangabay kami sing isa ka asaynment nga teritoryo. Si Grant Suiter amo ang nagaatipan sa teritoryo, kag namangkot sia kon sin-o ang magapanghikot sa sini. Si Ralph nagsiling, “Kami na kon makasal kami.”

“Kon magbalik kamo sa 5:​00 s.h., sarang kami makahimo sing kahimusan sa sini,” sabat ni Utod Suiter. Busa sadto nga gab-i ginkasal kami sa balay sang isa ka utod sa Brooklyn Heights. Nagsalusalo kami upod sa pila ka abyan sa isa ka lokal nga restawran kag nagsakay sa publiko nga salakyan pakadto sa treyler ni Ralph sa Newark, New Jersey.

Wala magdugay pagkatapos sadto, nagpadulong na kami sa Heathsville, Virginia, ang amon una nga asaynment sa pagpayunir nga magkaupod. Nangabudlay kami sa Northumberland County kag nian nagsaylo sa Fulton kag Franklin nga mga banwa sa Pennsylvania. Sang 1939, gin-agda si Ralph sa hilikuton sang sona, isa ka hilikuton diin ginalibot namon sa pagduaw ang pila ka kongregasyon. Nag-alagad kami sa mga kongregasyon sa estado sang Tennessee. Sang masunod nga tuig, ang amon anak nga lalaki, si Allen, natawo, kag sang 1941 gin-untat ang hilikuton sa sona. Nian gin-asayn kami sa Marion, Virginia, subong mga espesyal payunir. Sadto, nagkahulugan yadto sang paghinguyang sing 200 ka oras sa isa ka bulan sa ministeryo.

Paghimo Sing mga Pagpasibu

Sang 1943, nakita ko nga kinahanglanon nga mag-untat ako sa pag-espesyal payunir. Ang pagkabuhi sa isa ka diutay nga treyler, pag-atipan sa diutay nga bata, paghanda sing mga pagkaon, paghupot nga matinlo sang amon tanan nga mga panapton, kag paghinguyang sing mga 60 ka oras sa  ministeryo sa isa ka bulan amo lamang ang akon mahimo. Apang nagpadayon si Ralph subong espesyal payunir.

Nagbalik kami sa Alliance, Ohio, sang 1945, ginbaligya ang treyler nga nangin amon puluy-an sa siam ka tuig, kag nagsaylo sa isa ka balay sa uma upod sa akon mga ginikanan. Didto, sa atubangan nga balkonahe, natawo ang amon bata nga babayi, nga si Rebekah. Nagtrabaho si Ralph sing part-time sa banwa kag nagpadayon subong regular payunir. Nagtrabaho ako sa uma kag naghimo sang akon masarangan agod makapadayon sia sa pagpayunir. Bisan pa nga gintanyagan kami sing libre nga lote kag balay sang akon pamilya, nagpangindi si Ralph. Luyag niya magpabilin nga wala sing butang nga nagapabug-at agod makapadayon kami sa paghimo sing kapin sa mga intereses sang Ginharian.

Sang 1950 nagsaylo kami sa Pottstown, Pennsylvania, kag nag-arkila sing isa ka balay sa $25 kada bulan. Sa sulod sang masunod nga 30 ka tuig, ang arkila nagsaka lamang sing $75. Nabatyagan namon nga si Jehova nagabulig sa amon nga mahuptan nga mangin simple ang amon kabuhi. (Mateo 6:​31-33) Nagtrabaho si Ralph sing tatlo ka adlaw sa isa ka semana subong barbero. Kada semana nagatuon kami sa Biblia upod sa amon duha ka kabataan, nagatambong sa mga miting sa kongregasyon, kag nagabantala sing maayong balita sang Ginharian subong isa ka pamilya. Nag-alagad si Ralph subong nagadumala nga manugtatap sa lokal nga kongregasyon. Paagi sa paghupot sang amon kabuhi nga simple, madamo kami sing nahimo sa pag-alagad kay Jehova.

Pagtaliwan Sang Akon Pinalangga nga Tiayon

Sang Mayo 17, 1981, nagapungko kami sa Kingdom Hall, nga nagapamati sa pamulongpulong publiko. Naglain ang pamatyag ni Ralph, nagkadto sa likod sang tilipunan, kag nagpadala sa akon sing isa ka malip-ot nga sulat paagi sa attendant nga nagasiling nga mapauli sia. Indi gid amo sini si Ralph amo nga ginpangabay ko ang isa ka utod nga idul-ong ako dayon sa balay. Napatay si Ralph sa isa ka grabe nga atake sa tagipusuon sa sulod sang isa ka oras. Sa tapos sang pagtinuon sa Lalantawan sadto nga aga, ginpahibalo sa kongregasyon nga napatay sia.

Sadto nga bulan nakahinguyang na sing 50 ka oras si Ralph sa ministeryo. Ang iya bug-os tion nga karera subong payunir naglawig sing kapin sa 46 ka tuig. Nakahiwat sia sing mga pagtuon sa Biblia sa kapin sa isa ka gatos ka tawo nga nangin bawtismado nga mga Saksi ni Jehova sang ulihi. Ang espirituwal nga mga pagpakamaayo nga nabaton namon takus kaayo sa bisan ano man nga mga sakripisyo nga ginhimo namon sa mga tinuig.

Mapinasalamaton Bangod Sang Akon mga Pribilehiyo

Sa nagligad nga 18 ka tuig, nagapangabuhi ako sing isahanon, nagatambong sa mga miting, nagabantala sa iban sa masarangan ko, kag nagatuon sang Pulong sang Dios. Sa karon nagapuyo ako sa balay para sa mga tigulang. Nagapanag-iya ako sing pila lamang ka bilog nga kasangkapan kag namat-od nga indi magpanag-iya sing telebisyon. Apang ang akon kabuhi puno kag dagaya sa espirituwal. Ang akon mga ginikanan kag ang akon duha ka utod nga lalaki matutom tubtob sa ila kamatayon, kag ang akon duha ka utod nga babayi padayon nga nagaalagad sing matutom sa dalanon sang kamatuoran.

Nalipay ako nga ang akon anak, si Allen, nagaalagad subong isa ka Cristianong gulang. Sa madamo nga tinuig nagtakod sia sing mga sound system sa mga Kingdom Hall kag Assembly Hall kag nagtrabaho sa pagtakod sing sound para sa mga kombension kon tig-ilinit. Ang iya asawa matutom nga alagad sang Dios, kag ang ila duha ka anak nga lalaki nagaalagad subong mga gulang. Ang akon anak nga babayi, si Rebekah Karres, nakahinguyang sing kapin sa 35 ka tuig sa bug-os tion nga ministeryo, lakip ang apat ka tuig sa bug-os kalibutan nga ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn. Sia kag ang iya bana naghinguyang sang nagligad 25 ka tuig sa nagalakbay nga hilikuton sa nagkalainlain nga bahin sang Estados Unidos.

Si Jesus nagsiling nga ang Ginharian kaangay sang natago nga bahandi nga sarang masapwan. (Mateo 13:44) Nagapasalamat ako nga nasapwan sang akon pamilya ina nga bahandi sing madugay na nga tinuig. Daw ano ka daku nga pribilehiyo nga balikan ang kapin sa 80 ka tuig sang dedikado nga pag-alagad sa Dios​—⁠nga wala sing paghinulsol! Kon magkabuhi pa ako liwat, amo gihapon ang akon himuon bangod, sa pagkamatuod, ‘ang di-bagay nga kaayo sang Dios labaw pa sa kabuhi mismo.’​—⁠Salmo 63:⁠3.

[Nota]

[Retrato sa pahina 23]

Nabatian namon ang pamulongpulong ni Utod Rutherford sang 1917 sa Alliance, Ohio

[Retrato sa pahina 23]

Upod kay Ralph sa atubangan sang treyler nga iya ginhimo

[Retrato sa pahina 24]

Upod sa akon duha ka anak karon