Malandas Mo ang Kasubo

SIN-O ang makasiling nga wala gid nila maeksperiensiahan ang kasakit nga ginatuga sang kasubo? Madamo nga butang ang makapasubo sa aton. Apang, ang masakit gid, amo mahimo ang kasubo sang mga babayi nga wala makapamana ukon ang mga nabalo ukon diborsiada.

Halimbawa, ang lamharon nga Cristianong babayi nga si Frances nagsiling: “Sang nag-edad na ako sing 23, daw ang tanan ko nga abyan nakapamana na, kag ako na lang ang nabilin.”⁠ * Ang kasubo sang pag-isahanon mahimo magdugang samtang nagalipas ang mga tuig kag labi nga nagadiutay ang posibilidad nga makapamana. “Indi ko tuyo mag-isahanon, kag luyag ko gihapon makapamana kon may kahigayunan lang,” baton ni Sandra, nga malapit na magsingkwenta. Ang singkwentahon nga si Angela, nagsiling: “Wala ko ginpili nga magpabilin nga di-minyo, apang amo sini ang akon kahimtangan. Diutay lang abi katama ang mga soltero sa teritoryo nga gin-asayn sa akon subong espesyal payunir.”

Sing dalayawon, madamong Cristianong babayi ang namat-od nga indi magpamana bangod matutom nila nga ginsunod ang laygay ni Jehova nga magminyo “lamang sa Ginuo.” (1 Corinto 7:39) Ang iban nakapasibu sa pagkadiminyo, apang nasapwan sang iban pa nga ang handum nga makapamana kag makabata nagadugang samtang nagalipas ang mga tinuig. “Pirme ako nagabatyag sing emosyonal nga kakulangan, bangod wala ako sing bana,” tu-ad ni Sandra.

Ang iban pa nga rason, subong sang pag-atipan sa nagatigulang nga mga ginikanan, mahimo magdugang sa kasubo. “Bangod di-minyo ako, ginapaabot sang pamilya nga ako ang magatatap sa amon tigulang na nga mga ginikanan,” siling ni Sandra. “Beinte ka tuig nga gin-abaga ko ini nga responsabilidad, bisan pa anom kami nga mag-ulutod. Mas masulhay kuntani ang akon kabuhi kon may isa ka bana nga nagasakdag sa akon.”

Ginsambit ni Frances ang isa pa ka butang nga nagadugang sang iya kasubo. Sia nagsiling: “Kon kaisa direkta ako nga ginapamangkot sang mga tawo, ‘Ngaa wala ka pa magpamana?’ Ining pamangkot nagapabatyag sa akon nga ang akon pagkadiminyo daw akon sala. Sa halos tanan nga kasal nga natambungan ko, ginapamangkot ako sang ginalikawan ko gid nga pamangkot, ‘Ti san-o ka pa ya mamana?’ Kag nagsugod ako sa paghunahuna, ‘Kon ang mga mahunahunaon-sa-espirituwal nga kauturan nga mga lalaki wala sing interes sa akon, ayhan wala ako sing talalupangdon nga Cristianong mga kinaiya ukon basi indi lang ako matahom.’ ”

Paano malandas ining balatyagon sang pag-isahanon kag kasubo? Ano, kon may yara gid man, ang mabulig sang iban?

Magsandig kay Jehova

Ang salmista nag-amba: “Ihaboy ang imo lulan kay Jehova, kag sia magaalay-ay sa imo.  Indi gid sia magtugot nga malingkang ang matarong.” (Salmo 55:22) Ang tinaga nga “lulan” sa Hebreo nga teksto literal nga nagakahulugan sing “bahin,” kag nagapatuhoy ini sa mga kahangawa kag mga kabalaka nga mahimo ginaantos naton bangod sang aton kahimtangan sa kabuhi. Mas labi nga nahibaluan ni Jehova ining mga lulan sangsa bisan kay sin-o pa kag makahatag sia sa aton sing kusog sa pag-atubang sini. Ang pagsandig kay Jehova nga Dios amo ang nakabulig kay Angela sa paglandas sa kasubo. Ginapatuhuyan ang iya bug-os tion nga ministeryo, sia naghinumdom: “Sang nagsugod ako sa pagpayunir, malayo ang ginapuy-an namon sang akon kaupod sa pinakamalapit nga kongregasyon. Natun-an namon nga magsandig sing bug-os kay Jehova, kag ini nga pagsalig ang nagbulig sa akon sa bug-os ko nga kabuhi. Kon may negatibo ako nga panghunahuna, nagapakigsugilanon ako kay Jehova kag ginabuligan niya ako. Nalugpayan gid ako pirme sang Salmo 23, kag masunson ko ini ginabasa.”

Si apostol Pablo nagpas-an sing daku nga lulan sadto. Sa di-magkubos sa tatlo ka beses, ‘nakitluoy sia sa Ginuo nga ang iya ungon sa unod magbiya sa iya.’ Wala ginbuligan si Pablo sing milagruso, apang ginpasalig sia nga ang di-bagay nga kaayo sang Dios magaalay-ay sa iya. (2 Corinto 12:​7-9) Natukiban man ni Pablo ang sekreto sang pagkakontento. Nagsulat sia sang ulihi: “Sa tanan nga butang kag sa tanan nga kahimtangan natun-an ko ang sekreto kon paano magpakabusog kag kon paano magpakagutom, kon paano magpakabugana kag kon paano magkinawad-on. Sa tanan nga butang may kusog ako bangod sa iya nga nagahatag sing gahom sa akon.”​​—⁠Filipos 4:​12, 13.

Paano ang isa makakuha sing kusog gikan sa Dios kon nagabatyag sia sing pagluya sing buot ukon kasubo? Si Pablo nagsulat: “Indi kamo magkabalaka sa bisan ano nga butang, kundi sa tagsa ka butang paagi sa pangamuyo kag pag-ampo nga may pagpasalamat ipakilala sa Dios ang inyo mga pangabay; kag ang paghidait sang Dios nga nagalabaw sa tanan nga panghunahuna magabantay sa inyo tagipusuon kag sa inyo ikasarang sa paghunahuna paagi kay Cristo Jesus.” (Filipos 4:​6, 7) Gin-aplikar ni Sandra ining laygay. Sia nagpaathag: “Subong di-minyo, madamo ako sing tion nga ginahinguyang nga nagaisahanon. Nagahatag ini sa akon sing madamo nga kahigayunan sa pagpangamuyo kay Jehova. Nabatyagan ko nga suod gid ako sa iya kag makapakighambal ako sing hilway sa iya tuhoy sa akon mga problema kag mga kalipay.” Kag si Frances nagsiling: “Ang pagpakigbato sa negatibo nga panghunahuna sing kinaugalingon isa ka dalayon nga paghimakas. Apang daku gid ang nabulig sang akon prangka nga pagsugid sini kay Jehova. Kumbinsido ako nga interesado si Jehova sa bisan ano nga butang nga mahimo makaapektar sa akon espirituwal kag emosyonal nga kaayuhan.”​​—⁠1 Timoteo 5:⁠5.

“Padayon Ninyo nga Dalhon ang mga Lulan sang Isa kag Isa”

Sa tunga sang Cristianong paghiliutod, indi dapat suluhon sang isa ang pagdala sang mga lulan. “Padayon ninyo nga dalhon ang mga lulan sang isa kag isa, kag sa amo tumana ninyo ang kasuguan ni Cristo,” laygay ni apostol Pablo. (Galacia 6:2) Paagi sa aton pagpakig-upod sa mga masigka-Cristiano, sarang naton matigayon ang “maayong pulong” sang pagpalig-on nga makapamag-an sang aton ginapas-an nga kasubo.​​—⁠Hulubaton 12:⁠25.

Binagbinaga man, kon ano ang ginasiling sang Kasulatan tuhoy sa anak nga babayi ni Hukom Jefte sang Israel. Antes sang iya kadalag-an sa kaaway nga mga hangaway ni Amon, nanaad si Jefte nga ihatag niya kay Jehova ang pinakauna nga miembro sang iya panimalay nga magsugata kag manginbulahan sa iya. Natabuan nga amo ini ang iya anak nga babayi. (Hukom 11:​30, 31, 34-​36) Bisan pa nagakahulugan ini nga ang anak nga babayi ni Jefte magpabilin nga di-minyo kag sikwayon ang normal nga handum nga magpamilya, kinabubut-an nga nagpasakop sia sa saad sang iya amay kag nag-alagad sa santuaryo sa Silo sa bug-os niya nga kabuhi. Ang iya bala pagsakripisyo wala matalupangdan? Sa kabaliskaran: “Tuigtuig ang babayi nga mga anak sang Israel nagakadto sa paghatag sing komendasyon sa anak nga babayi ni Jefte nga Galaadnon, sing apat ka adlaw sa tuig.” (Hukom 11:40) Huo, ang komendasyon makapalig-on sa nagabaton sa sini. Busa, indi naton pagkalipatan nga hatagan sing komendasyon ang mga takus sa sini.

 Maayo man nga binagbinagon naton ang halimbawa ni Jesus. Bisan pa indi kinabatasan sang mga Judiyo nga ang mga lalaki magpakigsugilanon sa mga babayi, naghinguyang si Jesus sing tion upod kanday Maria kag Marta. Mahimo nga mga balo sila ukon di-minyo nga mga babayi. Luyag ni Jesus nga makabenepisyo sila sa espirituwal bangod sang pagpakig-abyan niya sa ila. (Lucas 10:38-​42) Mailog naton ang halimbawa ni Jesus paagi sa paglakip sang aton di-minyo nga espirituwal nga kauturan nga mga babayi sa sosyal nga mga okasyon kag sa paghimo sing kahimusan nga makapanghikot upod sa ila sa pagbantala nga hilikuton. (Roma 12:13) Ginapasalamatan bala nila ini nga atension? Ang isa ka utod nga babayi nagsiling: “Nahibaluan ko nga ginapalangga kag ginapabaloran ako sang mga kauturan, apang nagapasalamat gid ako kon magpakita sila sing personal nga interes sa akon.”

“Bangod wala kami sing pamilya,” paathag ni Sandra, “mas daku ang pagkinahanglan namon nga palanggaon, nga mabatyagan nga bahin kami sang pamilya sang espirituwal nga mga kauturan.” Maathag nga nagaulikid si Jehova sa sining mga babayi, kag nagakooperar kita sa iya kon ginapabatyag naton sa ila nga ginakinahanglan sila kag ginapalangga. (1 Pedro 5:​6, 7) Ining kabalaka matalupangdan gid, kay “sia nga nagapakita sing kaluoy sa imol nagapahulam kay Jehova, kag bayaran Niya [Jehova nga Dios] sia sa iya ginabuhat.”​​—⁠Hulubaton 19:17.

“Ang Tagsatagsa Magadala Sang Iya Kaugalingon nga Lulan”

Bisan pa ang iban makabulig, kag ang ila suporta makapalig-on gid, “ang tagsatagsa magadala sang iya kaugalingon nga lulan.” (Galacia 6:5) Apang, sa pagpas-an sa kaugalingon nga lulan sang kasubo, dapat kita maghalong sa pila ka katalagman. Halimbawa, madaug kita sang kasubo kon indi na kita makigsugilanon sa iban. Sa pihak nga bahin, malandas naton ang kasubo paagi sa gugma. (1 Corinto 13:​7, 8) Ang paghatag kag pagpaambit amo ang pinakamaayo nga paagi sa pagtigayon sing kalipay​​—⁠bisan ano man ang aton sirkunstansia. (Binuhatan 20:35) “Wala na ako sing tion nga makapamensar pa nga masubo ako,” siling sang isa ka mapisan nga payunir nga utod nga babayi. “Kon nagabatyag ako nga mapuslanon kag masako, wala na ako ginasubuan.”

Dapat man kita maghalong nga bangod sang kasubo magsulod kita sa di-maalamon nga relasyon. Halimbawa, daw ano kasubo kon bangod lamang sa handum nga makapamana indi naton makita ang madamo nga problema nga ginatuga sang pagpamana sa di-tumuluo kag ilabi na ang kaalam sang laygay sang Kasulatan nga likawan ini nga gota! (2 Corinto 6:14) Ang diborsiada nga Cristianong babayi nagsiling: “May isa ka butang nga malain pa sa pagkadiminyo. Amo ini ang pagpakasal sa sayop nga tawo.”

Ang isa ka problema nga indi malubad mahimo nga kinahanglan batason, sa di-magkubos sa karon. Paagi sa bulig sang Dios, mabatas ang kasubo. Samtang padayon kita nga nagaalagad kay Jehova, kabay nga magsalig kita nga sa pila ka adlaw ang tanan naton nga kinahanglanon ihatag sa pinakamaayo nga paagi.​​—⁠Salmo 145:⁠16.

[Nota]

[Mga retrato sa pahina 28]

Ang kasubo sarang madaug paagi sa paghatag kag pagpaambit