Ang Paghatag nga Nagapahalipay

SI Genival nagapuyo sa isa ka imol nga banwa sa aminhan-sidlangan sang Brazil kag paagi sa iya manubo lamang nga suweldo subong security guard sa isa ka ospital, ginabuhi niya ang iya asawa kag mga anak. Walay sapayan sang iya kapigaduhon, makugihon nga nagahatag si Genival sang ikapulo. “Kon kaisa ginagutom ang akon pamilya,” hinumdom niya samtang ginahapuhap ang iya tiyan, “apang luyag ko ihatag sa Dios ang akon pinakamaayo, bisan ano pa nga sakripisyo ang kinahanglanon.”

Sang madulaan sia sing trabaho, padayon gihapon nga nagahatag si Genival sang ikapulo. Ginpalig-on sia sang iya ministro nga tilawan ang Dios paagi sa paghatag sing daku nga donasyon. Ginpasalig sia sang klerigo nga padyaan sia sang Dios. Gani namat-od si Genival nga ibaligya ang iya balay kag idonar sa simbahan ang kuwarta nga mabaligyaan.

Indi lamang si Genival ang subong sini ka sinsero sa paghatag. Madamo nga mga imol ang maukod nga nagahatag sang ikapulo bangod ginatudluan sila sang ila mga simbahan nga ang paghatag sang ikapulo ginasugo sang Biblia. Matuod bala ini?

Ang Ikapulo kag ang Kasuguan

Ang sugo tuhoy sa ikapulo isa anay ka bahin sang Kasuguan nga ginhatag ni Jehova nga Dios sa 12 ka tribo sang dumaan nga Israel kapin sa 3,500 ka tuig ang nagligad. Ini nga Kasuguan nagmando nga ang ikapulo sang patubas sang duta kag sang mga hamungang kahoy kag ang ikapulo sang nagdamo nga mga kahayupan dapat ihatag sa tribo ni Levi subong suportar sa ila pag-alagad sa tabernakulo.​​—⁠Levitico 27:​30, 32; Numeros 18:​21, 24.

Ginpasalig ni Jehova ang mga Israelinhon nga ang Kasuguan ‘indi mangin tama kabudlay para sa ila.’ (Deuteronomio 30:11) Tubtob matutom nga ginatuman nila ang mga sugo ni Jehova, lakip ang paghatag sang ikapulo, nanaad sia nga magaani sila sing bugana. Kag agod indi pagkulangon, regular man nga ginapain ang tuigan nga ikapulo, nga kinaandan na nga ginagamit sang pungsod kon magtipon sila para sa ila relihioso nga mga kapiestahan. Sa amo, ‘ang pangayaw nga pumuluyo, ang ilo sa amay nga bata nga lalaki, kag ang balo nga babayi’ mabusog.​​—⁠Deuteronomio 14:​28, 29; 28:​1, 2, 11-​14.

Ang Kasuguan wala nagasambit sing espesipiko nga silot kon indi mahatag ang ikapulo, apang moral nga obligasyon gid sang tagsa ka Israelinhon nga sakdagon ang matuod nga pagsimba sa sining paagi. Sa katunayan, ginsilingan ni Jehova ang mga Israelinhon nga nagpatumbaya sa paghatag sang ikapulo sang adlaw ni Malaquias nga ‘ginakawatan sia sa mga ikapulo kag sa mga halad.’ (Malaquias 3:⁠8, New International Version) Masiling man bala ini sa mga Cristiano nga wala nagahatag sang ikapulo?

Bueno, binagbinaga ini. Ang kasuguan sang isa ka pungsod wala ginakilala sa guwa sang dulunan sini. Halimbawa, ang sugo nga nagaobligar sa mga motorista sa Britanya nga magpadalagan sa wala nga bahin sang dalan wala naaplikar sa mga tsuper sa Pransia. Sing kaanggid, ang sugo tuhoy sa ikapulo isa anay ka bahin sang eksklusibo nga katipan sa ulot sang Dios kag sang pungsod sang Israel. (Exodo 19:​3-8; Salmo 147:​19, 20) Ini nga kasuguan naaplikar lamang sa mga Israelinhon.

Dugang pa, bisan pa matuod nga ang Dios wala nagabag-o, ang iya mga ginapatuman nagabag-o kon kaisa. (Malaquias 3:⁠6) Direkta nga ginasiling sang Biblia nga “ginpanas,” ukon “gindula,” sang mahalaron nga kamatayon ni Jesus, sang 33 C.⁠E., ang Kasuguan kag upod sa sini ang ‘sugo nga kolektahon ang mga ikapulo.’​​—⁠Colosas 2:​13, 14; Efeso 2:​13-​15; Hebreo 7:​5, 18.

Ang Cristianong Paghatag

Apang, kinahanglanon gihapon ang mga amot agod sakdagon ang matuod nga pagsimba. Ginsugo ni Jesus ang iya mga disipulo nga ‘mangin  mga saksi niya tubtob sa ukbong sang duta.’ (Binuhatan 1:⁠8) Samtang nagadamo ang mga tumuluo, kinahanglan man ang dugang pa nga Cristianong mga manunudlo kag mga manugtatap agod magduaw kag magpalig-on sa mga kongregasyon. Ang balo nga mga babayi, mga ilo, kag iban pa nga mga imol dapat atipanon kon kaisa. Paano ini nasuportahan sang mga Cristiano sang nahauna nga siglo?

Sang mga 55 C.⁠E., may panawagan nga ginpadala sa Gentil nga mga Cristiano sa Europa kag Asia Minor para sa imol nga kongregasyon sa Judea. Sa iya mga sulat sa kongregasyon sa Corinto, ginlaragway ni apostol Pablo kon paano gin-organisar ining “pagpangolekta para sa mga balaan.” (1 Corinto 16:⁠1) Ayhan makibot ka kon ano ang ginapakita sang ginsiling ni Pablo tuhoy sa Cristianong paghatag.

Wala gin-into ni apostol Pablo ang iya mga masigkatumuluo nga maghatag. Sa katunayan, ang Macedonianhon nga mga Cristiano nga yara “sa idalom sang kapipit-an” kag may “daku nga kaimulon” ‘nagpangabay sa iya nga may daku nga pagpakiluoy nga makatigayon sing pribilehiyo sa paghatag sing mainayuhon kag sa pag-ambit sa ministeryo nga ginpat-od para sa mga balaan.’​​—⁠2 Corinto 8:​1-4.

Matuod, ginpalig-on ni Pablo ang mas manggaranon nga mga taga-Corinto nga ilugon ang ila maalwan nga mga kauturan sa Macedonia. Apang, siling sang isa ka reperensia, ‘wala sia maghatag sing sugo, sa baylo ginpakamaayo niya nga mangabay, magpanugda, magpalig-on, ukon magpakiluoy. Indi mangin kinabubut-on kag malipayon ang paghatag sang mga taga-Corinto kon piliton sila.’ Nahibaluan ni Pablo nga ‘ginahigugma sang Dios ang malipayon nga nagahatag,’ indi ang isa nga nagahatag “sing paganot ukon ginapilit.”​​—⁠2 Corinto 9:7.

Ang bugana nga pagtuo kag ihibalo upod ang tunay nga gugma sa mga masigka-Cristiano dapat kuntani nagpahulag sa mga taga-Corinto nga maghatag sing kinabubut-on.​​—⁠2 Corinto 8:​7, 8.

“Suno sa Ginpamat-od Niya sa Iya Tagipusuon”

Sa baylo nga magsambit sing espesipiko nga kantidad ukon porsiento, nagpanugda lamang si Pablo nga ‘sa una nga adlaw kada semana, magpain ang tagsatagsa . . . sing kuwarta suno sa iya ginakita.’ (Italiko amon; 1 Corinto 16:⁠2, NIV) Paagi sa regular nga pagplano kag pagtigana sing pila ka kantidad, indi pagbatyagon sang mga taga-Corinto nga ginapilit sila sa paghatag sing paganot ukon sa sugyot sang emosyon kon mag-abot si Pablo. Personal nga desisyon sang tagsa ka Cristiano kon pila ang ihatag, nga ‘iya ginpamat-od sa iya tagipusuon.’​​—⁠2 Corinto 9:​5, 7.

Agod mag-ani sing bugana, dapat magsab-ug ang mga taga-Corinto sing bugana. Wala gid sing panugda nga maghatag ka bisan wala ka sing ikasarang. ‘Indi ko tuyo nga pabudlayan kamo,’ pasalig ni Pablo sa ila. Ang mga amot ‘labi na nga kalahamut-an suno sa yara sa isa ka tawo, indi suno sa wala sa iya.’ (2 Corinto 8:​12, 13; 9:⁠6) Sa isa ka sulat sang ulihi, nagpaandam ang apostol: “Kon ang bisan sin-o wala nagaaman para sa ila nga . . . mga katapo sang iya panimalay, napanghiwala na niya ang pagtuo kag malain pa sa tawo nga wala sing pagtuo.” (1 Timoteo 5:⁠8) Wala ginpalig-on ni Pablo ang paghatag nga nagalapas sa sini nga prinsipio.

 Talalupangdon nga gindumalahan ni Pablo ang “pagpangolekta para sa mga balaan” nga nagakinahanglan sing bulig. Wala kita sing mabasa sa Kasulatan nga si Pablo ukon ang iban pa nga mga apostoles nag-organisar sing mga pagpangolekta ukon nagbaton sing ikapulo agod masuportahan ang ila pag-alagad. (Binuhatan 3:⁠6) Bisan pa ginpasalamatan pirme ni Pablo ang mga regalo nga ginpadala sa iya sang mga kongregasyon, nagtinguha gid sia nga likawan ang paghatag sing “magasto nga pabug-at” sa iya mga kauturan.​​—⁠1 Tesalonica 2:⁠9; Filipos 4:​15-​18.

Kinabubut-on nga Paghatag Karon

Maathag nga sang una nga siglo, ang mga sumulunod ni Cristo kinabubut-on nga naghatag, indi sang ikapulo. Apang, mahimo magapalibog ka kon bala isa gihapon ini ka epektibo nga paagi agod masuportahan ang pagbantala sing maayong balita kag maatipan ang mga Cristiano nga nagakinahanglan sing bulig.

Binagbinaga ang masunod. Sang 1879 ang mga editor sini nga magasin tampad nga nagsiling nga sila ‘indi gid magpakilimos ukon magpangabay sing suportar gikan sa mga tawo.’ Naupangan bala sini nga desisyon ang mga panikasog sang mga Saksi ni Jehova nga ipalapnag ang kamatuoran sang Biblia?

Sa karon, ang mga Saksi nagapanagtag sing mga Biblia, Cristianong mga libro, kag iban pa nga mga publikasyon sa 235 ka kadutaan. Sang primero, 6,000 ka kopya sang Ang Lalantawan, isa ka edukasyunal nga magasin pasad sa Biblia, ang ginaimprinta kada bulan sa isa ka lenguahe. Ginaimprinta na ini karon sing makaduha kada bulan sa kapin sa 24,000,000 ka kopya sa 146 ka lenguahe. Agod maorganisar ang ila pagtudlo sing Biblia nga hilikuton sa bug-os nga kalibutan, nagpatindog ukon nakabakal ang mga Saksi sing mga sanga nga pagdumalahan sa 110 ka pungsod. Dugang pa, nakapatindog sila sing linibo ka lokal nga mga tilipunan subong man sing dalagku nga mga assembly hall agod may mapungkuan ang mga interesado nga luyag makatuon sing dugang pa sa Biblia.

Bisan pa ang pag-atipan sa espirituwal nga mga kinahanglanon sang katawhan amo ang ginauna, wala ginapatumbayaan sang mga Saksi ni Jehova ang materyal nga mga kinahanglanon sang ila mga masigkatumuluo. Kon ang ila mga kauturan  maapektuhan sang mga inaway, mga linog, mga tigpalamangag, kag mga bagyo, maabtik sila sa paghatag sing medikal nga mga suplay, mga pagkaon, mga panapton, kag iban pa nga mga kinahanglanon. Ginasuportahan ini sang mga donasyon sang indibiduwal nga mga Cristiano kag sang mga kongregasyon.

Wala labot nga epektibo, ang kinabubut-on nga pag-amot wala nagapabug-at sa mga imol, kaangay ni Genival, nga ginsambit kaina. Maayo na lang nga antes niya mabaligya ang iya balay, naduaw si Genival ni Maria nga isa ka bug-os tion nga ministro sang mga Saksi ni Jehova. “Nasalbar ang akon pamilya sa madamo nga kabudlayan bangod sadto nga paghambalanay,” hinumdom ni Genival.

Natukiban ni Genival nga ang hilikuton sang Dios wala nagasandig sa mga ikapulo. Sa katunayan, ang ikapulo wala na ginapatuman sang Biblia. Natun-an niya nga ginapakamaayo ang mga Cristiano kon maghatag sila sing maalwan apang indi sila obligado sa paghatag nga labaw sa ila masarangan.

Ang kinabubut-on nga paghatag nagdala sing matuod nga kalipay kay Genival. Ginpabutyag niya ini subong sini: “Mahimo nga makahatag ako sing 10 porsiento ukon indi, apang nalipay ako sa akon ginaamot, kag napat-od ko nga nalipay man si Jehova.”

[Kahon/Mga retrato sa pahina 6]

Gintudlo Bala sang Una nga mga Amay sang Simbahan ang Ikapulo?

“Ang mga manggaranon sa tunga namon nagabulig sa mga imol . . . Ang mga may sarang, kag handa magbulig, nagahatag kon ano ang nagakaigo sa banta nila.”​​—⁠The First Apology, Justin Martyr, mga 150 C.⁠E.

“Gindedikar sang mga Judiyo ang ikapulo sang ila mga pagkabutang sa Iya, apang gintigana sang mga Cristiano ang tanan nila nga mga pagkabutang para sa mga katuyuan sang Ginuo, . . . subong sadtong imol nga balo nga babayi nga naghulog sang tanan niya nga inugpangabuhi sa bahandian sang Dios.”​​—⁠Against Heresies, Irenaeus, mga 180 C.⁠E.

“Bisan pa may yara kami bahandian, ang kuwarta nga unod sini indi makabakal sing kaluwasan, nga subong bala may bili ang relihion. Makaisa kada bulan, kon luyag niya, ang tagsatagsa makahulog sing diutay nga donasyon; apang kon luyag lamang niya, kag kon masarangan lamang niya: kay wala sing ginapilit; ang tanan boluntaryo.”​​—⁠Apology, Tertullian, mga 197 C.⁠E.

“Samtang nagadaku ang Simbahan kag nagautwas ang nanuhaytuhay nga mga institusyon, nangin kinahanglanon ang paghimo sing mga sugo agod mapasalig ang nagakaigo kag permanente nga pagsuportar sa klero. Ang pagbayad sang ikapulo ginsunod gikan sa Daan nga Kasuguan . . . Ang pinakauna nga sugo tuhoy sa ikapulo daw ginsambit sa sulat sang mga obispo nga nagtipon sa Tours sang 567 kag sa [mga kanon] sang Konsilyo sang Macon sang 585.”​​—⁠The Catholic Encyclopedia.

[Credit Line]

Coin, top left: Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Retrato sa pahina 4, 5]

Ang kinabubut-on nga paghatag nagapahalipay

[Mga retrato sa pahina 7]

Ang kinabubut-on nga mga amot nagasuportar sa pagbantala nga hilikuton, pang-emerhensia nga bulig, kag pagpatindog sing mga tilipunan