Si Abraham kag si Sara—Mailog Mo ang Ila Pagtuo!

GINATAWAG sia nga ‘amay sang tanan nga nagatuo.’ (Roma 4:11) Amo man sini ang kinaiya sang iya pinalangga nga asawa. (Hebreo 11:11) Sila amo ang mahinadlukon sa Dios nga patriarka nga si Abraham kag ang iya diosnon nga asawa nga si Sara. Ngaa maayo gid sila nga halimbawa sang pagtuo? Ano ang pila ka pagtilaw nga ginbatas nila? Kag ano ang kapuslanan sang ila sugilanon sa aton?

Si Abraham nagpakita sing pagtuo sang ginsugo sia sang Dios nga magbiya sa iya puluy-an. Si Jehova nagsiling: “Halin ka sa imo duta kag sa imo kahimataan kag sa balay sang imo amay pakadto sa duta nga akon igapakita sa imo.” (Genesis 12:1) Ang matutom nga patriarka nagtuman, kay ginasugiran kita: “Bangod sa pagtuo si Abraham nagtuman sang gintawag sia sa pagkadto sa duog nga iya batunon nga panublion; kag naglakat sia, nga wala makahibalo kon diin sia makadto.” (Hebreo 11:8) Binagbinaga kon ano ang nadalahig sa sining pagsaylo.

Si Abraham nagpuyo sa Ur, nga amo na karon ang bagatnan nga Iraq. Ang Ur matin-ad nga sentro sang Mesopotamia nga nagapakignegosyo sa kadutaan sang Persian Gulf kag mahimo nga sa Indus Valley. Si Sir Leonard Woolley, nga nagdumala sang sistematiko nga pagpangutkot sa Ur, nagsiling nga sang panahon ni Abraham ang kalabanan nga balay didto human sa tisa, nga may ginpalitadahan nga mga dingding. Halimbawa, ang balay sang isa ka manggaranon nga banwahanon duha sing panalgan nga may sementado nga luwang sa tunga. Sa idalom nga panalgan nagadayon ang pamilya kag mga bisita. Sa una nga panalgan, isa ka balkonahe nga human sa kahoy ang nagapalibot sa dingding, nga amo ang alagyan pakadto sa mga hulot nga gintigana nga gamiton sang pamilya. Sanglit may yara sila 10 tubtob 20 ka hulot, ini nga mga balay “daku gid kag makahatag sang maayo, masulhay kag, sa talaksan sang mga taga-Sidlangan, maluho nga kabuhi,” siling ni Woolley. “Tumalagsahon [ini] nga mga balay sang sibilisado nga mga tawo kag nagapaayaw sa mga kinahanglanon sang tuman katin-ad nga pangabuhi sa siudad.” Kon si Abraham kag si Sara nagbiya sang amo sini nga sahi sang balay kag nagpuyo sa mga tolda, nagsakripisyo gid sila sing daku sa pagtuman kay Jehova.

Una nga nagsaylo si Abraham upod sa iya pamilya sa Haran, sa naaminhan nga Siria karon, kag dayon sa Canaan. Mga 1,600 kilometros yadto nga distansia—isa ka talalupangdon nga pagsaylo para sa tigulang na nga mag-asawa! Sang magbiya sila sa Haran, si Abraham 75 anyos na kag si Sara 65.—Genesis 12:4.

 Ano ayhan ang pamatyag ni Sara sang ginsugid ni Abraham nga magabiya sila sa Ur? Ang pagbiya sa masulhay katama nga puluy-an, ang pagsaylo sa wala mahibaluan kag ayhan di-mainabyanon nga duog, kag ang pagbaton sing kubos nga pagpangabuhi mahimo nga nagpahangawa sa iya. Walay sapayan sini, nagpasakop si Sara, nga nagakabig kay Abraham subong iya “ginuo.” (1 Pedro 3:​5, 6) Ang pila ka iskolar nagtamod sini nga isa ka pagpakita ni Sara sang “kinabatasan, nga matinahuron nga panimuot kag paggawi ayon sa iya [kay Abraham],” nga pamatuod sang “tunay nga mga panghunahuna kag balatyagon.” Apang labaw sa tanan, nagsalig si Sara kay Jehova. Ang iya pagpasakop kag pagtuo nangin maayo nga halimbawa para sa Cristianong mga asawa.

Matuod, wala kita ginapangabay nga bayaan ang aton puluy-an agod tumanon ang Dios, bisan pa ang iban nga bug-os tion nga mga ebanghelisador nagbiya sa ila pungsod agod magbantala sing maayong balita sa iban nga pungsod. Bisan diin man kita nagaalagad sa Dios, basta ginauna gid naton ang espirituwal nga mga intereses sa aton kabuhi, atipanon niya ang aton mga kinahanglanon.—Mateo 6:​25-​33.

Wala gid maghinulsol si Sara kag si Abraham sa ila desisyon. “Kon matuod nga ginpanumdom nila yadtong duta nga ila ginhalinan, may kahigayunan sila kuntani sa pagbalik,” siling ni apostol Pablo. Apang wala sila magbalik. Nagasalig nga si Jehova “manugbalos sa mga nagapangita sa iya,” nagtuo sila sa iya mga saad. Gani dapat man kita magtuo sa iya mga saad agod makapadayon kita sa paghatag sing bug-os kalag nga debosyon kay Jehova.—Hebreo 11:​6, 15, 16.

Espirituwal kag Materyal nga mga Manggad

Sang nakalab-ot si Abraham sa Canaan, ginsilingan sia sang Dios: “Sa imo kaliwat ihatag ko ining duta.” Nagsabat si Abraham paagi sa pagtukod sing isa ka halaran kay Jehova  kag paagi sa pagtawag “sa ngalan ni Jehova.” (Genesis 12:​7, 8, NW) Ginpamanggaranon ni Jehova si Abraham, kag madamo gid ang yara sa iya kampamento. Sanglit may yara sia anay 318 ka nahanas nga mga tawo, nga mga ulipon nga natawo sa iya panimalay, ginsiling nga “ang iya kabug-usan nga grupo mahimo nagdamo sing kapin sa isa ka libo.” Ano man ang rason, ginkabig sia sang mga tawo subong “isa ka pinuno sang Dios.”—Genesis 13:2; 14:​14; 23:6, NW.

Nagpanguna si Abraham sa pagsimba, kag gintudluan ang mga yara sa iya panimalay nga “bantayan nila ang dalanon sang GINUO sa paghimo sing pagkamatarong kag katarungan.” (Genesis 18:19) Ang mga ulo sang Cristianong pamilya karon mapalig-on sang halimbawa ni Abraham subong isa ka tawo nga nagmadinalag-on sa pagtudlo sa mga katapo sang iya panimalay nga magsandig kay Jehova kag manghikot sing matarong. Busa, indi katingalahan nga ang Egiptohanon nga alagad nga babayi ni Sara nga si Agar, ang pinakatigulang nga alagad sang patriarka, kag ang anak ni Abraham nga si Isaac nagsandig kay Jehova nga Dios.—Genesis 16:​5, 13; 24:10-​14; 25:21.

Si Abraham Nagpakighidait

Ang mga hitabo sa kabuhi ni Abraham nagapakita nga si Abraham may diosnon nga personalidad. Sa baylo nga tugutan nga magpadayon ang kasuayon sa ulot sang iya mga manugbantay sang kahayupan kag sang iya sang hinablos niya nga si Lot, nagpanugda si Abraham nga magbulagay sila sing kampo kag ginpapili ang mas manghod nga si Lot sing duta nga gusto niya. Si Abraham manugpahidait.—Genesis 13:​5-​13.

Kon papilion kita sa ulot sang pag-insister sa aton mga kinamatarong ukon pagpaumod agod mahuptan ang paghidait, mahimo talupangdon naton nga wala gintugutan ni Jehova nga mag-antos si Abraham bangod nagpasunaid sia kay Lot. Sa kabaliskaran, pagkatapos sini ginsaad sang Dios kay Abraham kag sa iya binhi ang bug-os nga duta nga makita ni Abraham sa tanan nga direksion. (Genesis 13:14-​17) “Bulahan ang mga makigdaiton [sing literal, “mga manugpahidait”],” siling ni Jesus, “kay sila tawgon nga mga anak sang Dios.”—Mateo 5:9.

Sin-o ang Mangin Manunubli ni Abraham?

Walay sapayan sang mga saad tuhoy sa isa ka binhi, nagpabilin nga baw-as si Sara. Gindangop ini ni Abraham sa Dios. Ang iya bala alagad nga si Eliezer ang manubli sang tanan niya nga ginapanag-iyahan? Indi, kay si Jehova nagsiling: “Ini nga tawo indi mangin imo manunubli; ang imo kaugalingon nga anak nga lalaki mangin imo manunubli.”—Genesis 15:​1-4.

Apang wala sila gihapon sing anak, kag ang 75-anyos nga si Sara nadulaan na sing paglaum nga manamkon. Gani, nagsiling sia kay Abraham: “Ang GINUO nagpugong sa akon sa pagpamata; hiusa ka sa akon ulipon nga babayi; ayhan makaagom ako sing mga anak paagi sa iya.” Kag ginkuha ni Abraham si Agar subong ikaduha nga asawa, nakighirop sa iya, kag nagbusong sia. Sang nabatyagan ni Agar nga nagabusong sia, gintamay niya ang iya agalon nga babayi. Nagreklamo si Sara kay Abraham kag ginpakahuy-an si Agar, amo nga naglayas ang alagad nga babayi.—Genesis 16:​1-6.

Si Abraham kag si Sara nanghikot nga may maayo nga katuyuan, suno sa ginabaton nga kinabatasan sang panahon nila. Apang, indi amo sini ang paagi ni Jehova sa pagpatubas sing binhi ni Abraham. Ang aton kultura mahimo magdikta nga ang pila ka buhat nagakaigo sa idalom sang nanuhaytuhay nga kahimtangan, apang wala ini nagakahulugan nga nagaugyon si Jehova. Ang iya pagtamod sa aton kahimtangan mahimo nga tuhay gid. Gani, pangayuon naton ang panuytoy sang Dios, nga nagapangamuyo nga ipakita niya sa aton ang paagi nga luyag niya manghikot kita.—Salmo 25:​4, 5; 143:​8, 10.

Wala sing Butang nga “Tuman ka Tumalagsahon kay Jehova”

Sang ulihi, nag-anak si Agar kay Abraham sing anak nga lalaki nga si Ismael. Apang, indi sia ang ginsaad nga Binhi. Si Sara mismo ang  magabun-ag sa sinang manunubli, walay sapayan sang iya katigulangon.—Genesis 17:​15, 16.

Sang ginsiling sang Dios nga si Sara magapanganak sing anak nga lalaki sa iya bana, “si Abraham naghapa kag nagkadlaw, kag nagsiling sa iya tagipusuon, ‘Mangin amay bala sang isa ka anak ang tawo nga isa ka gatos ka tuig? Si Sara, nga kasiaman ka tuig, magabata pa bala?’” (Genesis 17:17) Sang ginsulit sang anghel ang mensahe kag nabatian ini ni Sara, “nagkadlaw sia sa sulod niya.” Apang wala sing butang nga “tuman ka tumalagsahon kay Jehova.” Makatuo gid kita nga mahimo niya ang bisan anong butang nga buot niya.—Genesis 18:12-​14, NW.

‘Bangod sa pagtuo nga si Sara nakabaton sing gahom sa pagpanamkon, bisan sang nagtaliwan na sia sa panuigon, sanglit gin-isip niya nga matutom ang nagsaad.’ (Hebreo 11:11) Sang ulihi, ginbun-ag ni Sara si Isaac, nga ang ngalan nagakahulugan “Pagkadlaw.”

Bug-os nga Pagsalig sa mga Saad sang Dios

Ginpakilala ni Jehova si Isaac subong amo ang madugay na ginahulat nga manunubli. (Genesis 21:12) Gani mahimo nga nakibot gid si Abraham sang ginpangabay sia sang Dios nga ihalad ang iya anak. Apang, may mabakod gid nga mga rason si Abraham nga magsalig sing bug-os sa Dios. Indi bala nga mabanhaw ni Jehova si Isaac? (Hebreo 11:17-​19) Indi bala nga ginpamatud-an sang Dios ang iya gahom paagi sa milagruso nga pagpasag-uli sang ikasarang sa pagpanganak nanday Abraham kag Sara agod mabun-ag si Isaac? Bangod kumbinsido sa ikasarang sang Dios sa pagtuman sang Iya mga saad, handa si Abraham sa pagtuman. Matuod, ginpunggan sia sa pagpatay mismo sa iya anak. (Genesis 22:​1-​14) Apang, ang papel nga gintungdan ni Abraham may kaangtanan sa sini nagabulig sa aton agod mahangpan kon daw ano kabudlay kay Jehova nga Dios nga ‘ihatag ang iya bugtong nga Anak, agod nga ang bisan sin-o nga magtuo sa iya indi mawala kundi may kabuhi nga walay katapusan.’—Juan 3:​16; Mateo 20:28.

Bangod si Abraham may pagtuo sa Dios, nahibal-an niya nga ang manunubli sa mga saad ni Jehova indi dapat magpangasawa sing isa ka butig nga sumilimba sa duta sang Canaan. Paano matugutan sang isa ka diosnon nga ginikanan nga pangasaw-on sang iya anak ang isa nga wala nagaalagad kay Jehova? Sa amo, nagpangita si Abraham sing nagakadapat nga asawa para kay Isaac sa tunga sang iya mga paryente sa Mesopotamia, nga kapin sa 800 kilometros ang kalayuon. Ginpakamaayo sang Dios yadto nga panikasog paagi sa pagpakita nga si Rebeca amo ang babayi nga iya ginpili nga mangin asawa ni Isaac kag mangin katigulangan sang Mesias. Huo, si Jehova “nagpakamaayo kay Abraham sa tanan nga butang.”—Genesis 24:​1-​67; Mateo 1:​1, 2.

Mga Pagpakamaayo sa Tanan nga Pungsod

Si Abraham kag si Sara mga huwaran sa pagbatas sa mga pagtilaw kag sa pagtuo sa mga saad sang Dios. Ang katumanan sining mga saad may yara kaangtanan sa dayon nga palaabuton  sang katawhan, kay ginpasalig ni Jehova si Abraham: “Sa imo mga kaliwatan pakamaayuhon ang tanan nga pungsod sang duta, bangod nagtuman ka sa akon tingog.”—Genesis 22:18.

Sa pagkamatuod, si Abraham kag si Sara indi himpit, subong nga kita man. Apang sang nangin maathag sa ila ang kabubut-on sang Dios, gilayon nga gintuman nila ini—bisan ano man ang matabo. Sa amo, si Abraham ginadumdom subong “abyan sang Dios” kag si Sara subong ‘balaan nga babayi nga naglaum sa Dios.’ (Santiago 2:​23; 1 Pedro 3:5) Paagi sa pagtinguha nga ilugon ang pagtuo ni Abraham kag ni Sara, matigayon man naton ang hamili nga pagkasuod sa Dios. Makabenepisyo man kita gikan sa hamili nga mga saad ni Jehova kay Abraham.—Genesis 17:7.

[Retrato sa pahina 26]

Bangod sang ila pagtuo, ginpakamaayo ni Jehova si Abraham kag si Sara sing isa ka anak nga lalaki sa ila katigulangon

[Retrato sa pahina 28]

Ang halimbawa ni Abraham nagabulig sa aton nga mahangpan kon ano ang ginbatyag ni Jehova sa pagtugot sa iya bugtong nga Anak nga mapatay