“Isuklob ang Kompleto nga Hinganib Gikan sa Dios”

“Isuklob ang kompleto nga hinganib gikan sa Dios agod makatindog kamo sing malig-on batok sa mga pahito sang Yawa.”​—⁠EFESO 6:11.

1, 2. Sa imo kaugalingon nga mga tinaga, ilaragway ang espirituwal nga hinganib nga dapat isuklob sang mga Cristiano.

MABAKOD nga nagagahom ang Roma sang nahauna nga siglo C.⁠E. Bangod sang puersa sang Romanong mga tropa, nakontrol sang siudad sang Roma ang daku nga bahin sang kalibutan sadto. Ginlaragway sang isa ka istoryador ini nga mga hangaway subong “ang labing madinalag-on nga kahimusan militar sa maragtas.” Ang propesyonal nga mga hangaway sang Roma disiplinado nga mga soldado nga naghanas sing maayo, apang daku man ang nahimo sang ila mga hinganib sa ila pagdaug. Gingamit ni apostol Pablo ang hinganib sang isa ka Romano nga soldado agod ilaragway ang espirituwal nga hinganib nga ginakinahanglan sang mga Cristiano agod magmadinalag-on sa pagpakig-away batok sa Yawa.

² Makita naton ang paglaragway sa sining espirituwal nga hinganib sa Efeso 6:14-17. Nagsulat si Pablo: “Magtindog kamo sing malig-on nga ang inyo mga balikawang nawagkusan sing kamatuoran, kag nakasuklob sang limbutong sang pagkamatarong kag ang inyo mga tiil nasukluban sing pangaman para sa maayong balita sang paghidait. Labaw sa tanan, kuhaa ang daku nga taming sang pagtuo, nga pangpalong ninyo sa tanan nga nagadabadaba nga mga baslay sang isa nga malauton. Subong man, batuna ninyo ang helmet sang kaluwasan, kag ang espada sang espiritu, nga amo, ang pulong sang Dios.” Gikan sa tawhanon nga pagtamod, ang hinganib nga ginlaragway ni Pablo naghatag sa isa ka Romano nga soldado sing daku nga proteksion. Nagauyat man sia sing espada nga amo ang iya panguna nga armas sa indibiduwal nga pagpakig-away.

3. Ngaa dapat naton tumanon ang mga instruksion ni Jesucristo kag sundon ang iya halimbawa?

³ Luwas sa hinganib kag paghanas, ang kadalag-an sang Romano nga hangaway nasandig sa pagtuman sang mga soldado sa ila kumandante. Sing kaanggid, dapat tumanon sang mga Cristiano si Jesucristo, nga ginalaragway sang Biblia subong “kumandante sa pungsudnon nga mga grupo.” (Isaias 55:4) Sia man ang “ulo sang kongregasyon.” (Efeso 5:23) Naghatag sa aton si Jesus sing mga instruksion para sa aton espirituwal nga pagpakig-away kag sing isa ka himpit nga halimbawa kon paano isuklob ang espirituwal nga hinganib. (1 Pedro 2:21) Sanglit ang tulad-Cristo nga personalidad nagaanggid gid sa aton espirituwal nga hinganib, ginalaygayan kita sang Kasulatan nga ‘sangkapan’ ang aton kaugalingon sing disposisyon nga kaangay sang kay Cristo. (1 Pedro 4:1) Busa, samtang  ginausisa naton ang tagsa ka bahin sang aton espirituwal nga hinganib, gamiton naton ang halimbawa ni Jesus agod ipakita ang pagkaimportante kag pagkaepektibo sini.

Pag-amlig sa mga Balikawang, sa Dughan, kag sa mga Tiil

4. Ano ang kapuslanan sang wagkus sa hinganib sang isa ka soldado, kag ano ang ginalaragway sini?

⁴ Mga balikawang nga nawagkusan sing kamatuoran. Sang panahon sang Biblia, nagagamit ang mga soldado sing malapad nga panit nga paha, ukon wagkus, nga singko tubtob kinse sentimetros ang kalaparon. Ang iban nga mga manugbadbad nagasiling nga ang bersikulo dapat mabasa nga “sing kamatuoran subong sang paha nga nahigot sa imo hawak.” Ang paha sang soldado nagabulig sa pag-amlig sa iya mga balikawang, kag may yara ini kombeniente nga suluksukan sang espada. Kon ginawagkusan sang isa ka soldado ang iya mga balikawang, nagahanda sia para sa pagpakig-away. Gingamit ni Pablo ang paha sang soldado agod ilaragway kon sa ano nga kadakuon dapat maimpluwensiahan sang Makasulatanhon nga kamatuoran ang aton kabuhi. Dapat ini nahigot sing hugot sa aton hawak, sa malaragwayon nga hambal, agod magkabuhi kita nahisanto sa kamatuoran kag mapangapinan naton ini sa bisan ano nga tion. (Salmo 43:⁠3; 1 Pedro 3:15) Sa sini nga katuyuan, dapat naton tun-an ang Biblia sing maukod kag pamalandungan ang mga kaundan sini. Ang kasuguan sang Dios yara sa “nasulod nga mga bahin” ni Jesus. (Salmo 40:8) Amo sini kon ngaa, kon ginapamangkot sia sang mga manugpamatok, makasabat sia nga ginabalikwat ang Kasulatan gikan sa memorya.​—⁠Mateo 19:3-6; 22:23-32.

5. Ipaathag kon paano ang Makasulatanhon nga laygay makabulig sa aton sa tion sang pagtilaw ukon pagsulay.

⁵ Kon tugutan naton ang kamatuoran sang Biblia nga magtuytoy sa aton, makaamlig ini sa aton gikan sa sayop nga mga pangatarungan kag makabulig sa aton sa paghimo sing maalamon nga mga desisyon. Sa tion sang pagsulay ukon pagtilaw, palig-unon sang mga panuytoy sang Biblia ang aton determinasyon nga himuon kon ano ang husto. Kon amo sini, daw subong bala nga nagatulok kita sa aton Dakung Instruktor, si Jehova, kag mabatian naton ang pulong sa likod naton nga nagasiling: “Amo ini ang dalan. Lakat sa sini.”​—⁠Isaias 30:​20, 21.

6. Ngaa kinahanglan nga amligan ang aton malaragwayon nga tagipusuon, kag paano ini maamligan sang pagkamatarong?

⁶ Limbutong sang pagkamatarong. Ang limbutong sang isa ka soldado nag-amlig sa importante nga organo, ang tagipusuon. Ang aton malaragwayon nga tagipusuon​—⁠ang tawo nga amo kita sa sulod​—⁠nagakinahanglan sing pinasahi nga pangamlig bangod nahuyog ini sa paghimo sing malaut. (Genesis 8:21) Busa, dapat naton hibaluon kag higugmaon ang matarong nga mga talaksan ni Jehova. (Salmo 119:​97, 105) Ang aton gugma sa pagkamatarong nagapahulag sa aton nga sikwayon ang kalibutanon nga panghunahuna nga nagasikway ukon nagapakanubo sa maathag nga mga panuytoy ni Jehova. Dugang pa, kon higugmaon naton ang matarong kag dumtan ang malain, malikawan naton ang dalanon nga makaguba sang aton kabuhi. (Salmo 119:99-101; Amos 5:15) Isa ka halimbawa si Jesus sa sining bahin, kay tuhoy sa iya, ang Kasulatan nagasiling: “Ginhigugma mo ang pagkamatarong, kag gindumtan ang pagkamalinapason.”​—⁠Hebreo 1:9.⁠ *

7. Ngaa nagkinahanglan ang isa ka Romano nga soldado sing mabakod nga sapatos, kag ano ang ginalaragway sini?

⁷ Ang mga tiil nasukluban sing pangaman para sa maayong  balita sang paghidait. Kinahanglan sang Romanong mga soldado ang mabakod nga mga sapatos ukon mga sandalyas, bangod sa ila pagkadto sa inaway masami sila nagapanglakaton sing 30 kilometros kada adlaw samtang nagasul-ob ukon nagabitbit sing mga 27 kilos nga hinganib kag mga gamit. Nagakaigo nga gingamit ni Pablo ang sapatos agod ilaragway ang aton kahanda nga ibantala ang mensahe sang Ginharian sa tanan nga mamati. Importante ini bangod paano makilala sang mga tawo si Jehova kon indi kita handa sa pagbantala?​—⁠Roma 10:13-15.

8. Paano naton mailog ang halimbawa ni Jesus subong isa ka manugbantala sing maayong balita?

⁸ Ano ang labing importante nga hilikuton sa kabuhi ni Jesus? Ginsingganan niya si Gobernador Poncio Pilato sang Roma: ‘Nagkari ako sa kalibutan agod magpanaksi sa kamatuoran.’ Nagbantala si Jesus sa bisan diin nga may mamati sa iya, kag nalipay gid sia sa iya ministeryo amo kon ngaa gin-una niya ini sangsa iya pisikal nga mga kinahanglanon. (Juan 4:5-34; 18:37) Kon kita, kaangay ni Jesus, nalangkag nga ibantala ang maayong balita, makakita kita sing madamo nga kahigayunan sa pagpaambit sini sa iban. Dugang pa, magalig-on kita sa espirituwal kon masako kita sa aton ministeryo.​—⁠Binuhatan 18:5.

Ang Taming, ang Helmet, kag ang Espada

9. Paano maamligan sang daku nga taming ang isa ka Romano nga soldado?

⁹ Ang daku nga taming sang pagtuo. Ang Griegong tinaga nga ginbadbad “daku nga taming” nagapatuhoy sa isa ka taming nga hustuhan ang kalaparon agod matabunan ang daku nga bahin sang lawas. Nagaamlig ini batok sa “nagadabadaba nga mga baslay” nga ginapatuhuyan sa Efeso 6:16. Sang panahon sang Biblia, gingamit sang mga soldado ang mga baslay nga human sa guab nga tabun-ak nga may gamay nga salsalon nga suludlan nga sarang mapuno sing nagadabdab nga petrolyo. Ginlaragway sang isa ka iskolar ining mga baslay subong “isa sa labing makatalagam nga mga hinganiban sa mga inaway sang una.” Kon ang  isa ka soldado wala sing daku nga taming sa pag-amlig sang iya kaugalingon batok sa sini nga mga baslay, mahimo sia masamad sing grabe ukon mapatay pa gani.

10, 11. (a) Anong “nagadabadaba nga mga baslay” ni Satanas ang makapaluya sang aton pagtuo? (b) Paano ginapakita sang halimbawa ni Jesus nga importante ang pagtuo sa tion sang pagtilaw?

¹⁰ Anong “nagadabadaba nga mga baslay” ang ginagamit ni Satanas agod paluyahon ang aton pagtuo? Mahimo niya gatungan ang paghingabot ukon pagpamatok sa sulod sang pamilya, sa trabaho, ukon sa eskwelahan. Ang handum nga makatipon sing madamo pa nga materyal nga mga butang kag ang ganyat sang imoralidad mahimo man makahalit sa espirituwalidad sang iban nga mga Cristiano. Agod maamligan ang aton kaugalingon batok sa sini nga mga katalagman, ‘labaw sa tanan, dapat naton kuhaon ang daku nga taming sang pagtuo.’ Ang pagtuo matigayon paagi sa pagtuon tuhoy kay Jehova, regular nga pagpangamuyo sa iya, kag paghantop kon paano niya kita ginaamligan kag ginapakamaayo.​—⁠Josue 23:14; Lucas 17:⁠5; Roma 10:17.

¹¹ Sang yari si Jesus sa duta, ginpakita niya nga importante ang malig-on nga pagtuo sa tion sang mabudlay nga mga tion. Nagsalig sia sing bug-os sa mga desisyon sang iya Amay, kag nalipay sia sa paghimo sang kabubut-on sang Dios. (Mateo 26:​42, 53, 54; Juan 6:38) Bisan sang nagabatyag sia sing daku nga kalisang sa hardin sang Getsemane, nagsiling si Jesus sa iya Amay: “Indi suno sa buot ko, kundi sa buot mo.” (Mateo 26:39) Wala gid malipatan ni Jesus nga importante nga huptan ang iya integridad kag pahalipayon ang iya Amay. (Hulubaton 27:11) Kon subong man sini ang aton pagsalig kay Jehova, indi naton pagtugutan ang pagmulay ukon pagpamatok nga magpaluya sang aton pagtuo. Sa baylo, mapalig-on ang aton pagtuo kon magsandig kita sa Dios, magpakita sing gugma sa iya, kag magtuman sang iya  mga sugo. (Salmo 19:7-11; 1 Juan 5:3) Wala sing materyal nga mga padya ukon umalagi nga pagpangalipay sa unod ang mapaanggid sa mga pagpakamaayo nga ginatigana ni Jehova para sa mga nagahigugma sa iya.​—⁠Hulubaton 10:22.

12. Ano ang ginaamligan sang aton malaragwayon nga helmet, kag ngaa importante gid ini nga pag-amlig?

¹² Ang helmet sang kaluwasan. Gin-amligan sang helmet ang ulo kag utok​—⁠ang sentro sang kinaalam​—⁠sang isa ka soldado. Ang aton Cristianong paglaum mapaanggid sa isa ka helmet bangod ginaamligan sini ang aton panghunahuna. (1 Tesalonica 5:8) Bisan pa ginbag-o na naton ang aton panghunahuna paagi sa sibu nga ihibalo sa Pulong sang Dios, mga tawo kita gihapon nga maluya kag indi himpit. Madali mahaylo sang malain ang aton panghunahuna. Mahimo kita maganyat sang mga tulumuron sining sistema sang mga butang ukon mahimo pa gani nga buslan sini ang aton paglaum gikan sa Dios. (Roma 7:18; 12:2) Nagtinguha ang Yawa nga ganyaton si Jesus sang gintanyag niya sa iya “ang tanan nga ginharian sang kalibutan kag ang ila himaya.” (Mateo 4:8) Apang gilayon nga ginsikway ni Jesus ang tanyag, kag si Pablo nagsiling tuhoy sa iya: “Tungod sa kalipay nga ginbutang sa iya atubang nagbatas [si Jesus] sing usok sang pag-antos, nga nagatamay sang kahuluy-an, kag naglingkod sa tuo nga kamot sang trono sang Dios.”​—⁠Hebreo 12:2.

13. Paano naton mahuptan ang aton pagsalig sa aton ginalauman?

¹³ Ang sahi sang pagsalig nga ginpakita ni Jesus indi awtomatiko. Kon hunahunaon naton pirme ang mga handum kag mga tulumuron sining sistema sang mga butang sa baylo sang aton ginalauman, magaluya ang aton pagtuo sa mga saad sang Dios. Sa ulihi, mahimo pa gani nga malipatan naton sing bug-os ang aton paglaum. Sa pihak nga bahin, kon regular nga pamalandungan naton ang mga saad sang Dios, padayon kita nga magakalipay sa aton ginalauman.​—⁠Roma 12:12.

14, 15. (a) Ano ang aton malaragwayon nga espada, kag paano ini magamit? (b) Ilaragway kon paano ang espada sang espiritu makabulig sa aton sa pagpamatok sa pagsulay.

¹⁴ Ang espada sang espiritu. Ang pulong ukon mensahe sang Dios nga narekord sa Biblia daw subong sang isa ka matalom nga espada nga duha sing sulab nga makalandas sa relihioso nga kabutigan kag makabulig sa mga tawo nga may matarong nga tagipusuon sa pagsapo sing espirituwal nga kahilwayan. (Juan 8:32; Hebreo 4:12) Ining espirituwal nga espada makaamlig man sa aton kon ginaatake kita sang mga pagsulay ukon sang mga apostata nga nagatinguha sa pagguba sang aton pagtuo. (2 Corinto 10:​4, 5) Nagapasalamat gid kita nga ‘ang bug-os nga Kasulatan inspirado sang Dios kag nagasangkap sa aton sing bug-os para sa tagsa ka maayong buhat’!​—⁠2 Timoteo 3:​16, 17.

¹⁵ Sang ginsulay sia ni Satanas sa kahanayakan, epektibo nga gingamit ni Jesus ang espada sang espiritu sa pagpamatok sa butig nga mga pangatarungan kag malalangon nga mga pagsulay. Sa tagsa ka pagsulay ni Satanas, nagsabat sia: “Nasulat na.” (Mateo 4:1-11) Napamatud-an man ni David, isa sa mga Saksi ni Jehova sa Espanya, nga nabuligan sia sang Kasulatan sa paglandas sa pagsulay. Sang 19 anyos sia, gin-agda sia sang isa ka makabilihag nga lin-ay nga katrabaho niya sa kompanya sa pagpaninlo nga “maglipaylipay” sila. Ginsikway ni David ang panghaylo sang babayi kag nangabay sa iya superbisor nga isaylo sia sa iban nga bahin agod indi na masulit ang natabo. “Nadumduman ko ang halimbawa ni Jose,” siling ni David. “Ginsikway niya ang imoralidad kag gilayon nga nalagyo. Amo man ang ginhimo ko.”​—⁠Genesis 39:10-12.

16. Ipaathag kon ngaa dapat kita maghanas agod ‘magamit naton sing matadlong ang pulong sang kamatuoran.’

¹⁶ Gingamit man ni Jesus ang espada sang  espiritu agod buligan ang iban pa nga makagua gikan sa pagkontrol ni Satanas. “Ang akon ginatudlo indi akon,” siling ni Jesus, “kundi iya sang nagpadala sa akon.” (Juan 7:16) Agod mailog naton ang malantipon nga pagpanudlo ni Jesus, dapat kita maghanas. Tuhoy sa Romano nga mga soldado, ang Judiyo nga istoryador nga si Josephus nagsulat: “Ang tagsa ka soldado nagaehersisyo kada adlaw sing maukod gid nga daw nagapakig-away sila, amo kon ngaa maagwanta nila ang kahuol sang pagpakig-away.” Sa aton espirituwal nga pagpakig-away, dapat naton gamiton ang Biblia. Dugang pa, dapat naton ‘himuon ang aton bug-os nga masarangan nga ipakita ang aton kaugalingon nga nahamut-an sang Dios, mga manugpangabudlay nga wala sing dapat ikahuya, nga nagagamit sing matadlong sang pulong sang kamatuoran.’ (2 Timoteo 2:15) Kag malipay gid kita kon gamiton naton ang Kasulatan sa pagsabat sa sinsero nga pamangkot sang isa ka interesado nga tawo!

Magpangamuyo sa Tanan nga Higayon

17, 18. (a) Paano makabulig ang pangamuyo sa pagpamatok kay Satanas? (b) Maghatag sing isa ka halimbawa agod ilaragway ang balor sang pangamuyo.

¹⁷ Sa tapos mabinagbinag ang kompleto nga hinganib, gindugang ni Pablo ang isa pa ka importante nga laygay. Sa pagpamatok kay Satanas, dapat himuon sang mga Cristiano ang ‘tanan nga porma sang pangamuyo kag pag-ampo.’ Daw ano kasunson? ‘Magpadayon kamo sa pangamuyo sa tagsa ka higayon sa espiritu,’ sulat ni Pablo. (Efeso 6:18) Ang pangamuyo makapalig-on gid sa aton sa tion nga ginasulay kita, ginatilawan, ukon nagaluya ang buot. (Mateo 26:41) Si Jesus “nagpangamuyo kag nag-ampo man sa Isa nga makaluwas sa iya sa kamatayon, nga may mabaskog nga mga pagsinggit kag mga luha, kag ginpamatian sia nga may kahamuot tungod sa iya diosnon nga kahadlok.”​—⁠Hebreo 5:7.

¹⁸ Si Milagros, nga nag-atipan sa iya nagmasakit nga bana sa kapin sa 15 ka tuig, nagsiling: “Nagapangamuyo ako kay Jehova kon magluya ang akon buot. Sia lang ang makabulig gid sa akon. Matuod, may mga tinion nga daw mangampo na ako. Apang sa liwat kag liwat, sa tapos ako makapangamuyo kay Jehova, nagabaskog ako liwat kag nagamag-an ang akon pamatyag.”

19, 20. Ano ang kinahanglan agod magdaug kita sa aton pagpakig-away batok kay Satanas?

¹⁹ Nakahibalo ang Yawa nga malip-ot na lang ang iya tion, kag ginapabaskog pa niya ang iya mga panikasog nga daugon kita. (Bugna 12:​12, 17) Dapat naton pamatukan ining gamhanan nga kaaway kag “makig-away . . . sang maayong pagpakig-away sang pagtuo.” (1 Timoteo 6:12) Nagakinahanglan ini sing kusog nga labaw sa kinaandan. (2 Corinto 4:7) Kinahanglan man naton ang bulig sang balaan nga espiritu sang Dios, gani dapat naton ini ipangamuyo. Si Jesus nagsiling: “Kon kamo, bisan pa malaut, makahibalo maghatag sing maayong mga dulot sa inyo mga anak, daw ano pa ka labaw nga ang Amay sa langit magahatag sing balaan nga espiritu sa mga nagapangayo sa iya!”​—⁠Lucas 11:13.

²⁰ Maathag nga importante gid nga isuklob naton ang kompleto nga hinganib nga ginaaman ni Jehova. Sa pagsuklob sining espirituwal nga hinganib dapat naton palambuon ang diosnon nga mga kinaiya, subong sang pagtuo kag pagkamatarong. Dapat naton higugmaon ang kamatuoran nga subong bala ginawagkus naton ini, dapat kita mangin handa nga ipalapnag ang maayong balita sa tanan nga higayon, kag dapat naton tandaan pirme ang aton paglaum. Dapat kita magtuon nga gamiton sing malantipon ang espada sang espiritu. Paagi sa pagsuklob sa kompleto nga hinganib gikan sa Dios, magadaug kita sa aton pagpakigdumog batok sa malaut nga mga puersa nga espiritu kag mahimaya naton ang balaan nga ngalan ni Jehova.​—⁠Roma 8:37-39.

[Nota]

Paano Mo Sabton?

• Sin-o ang labing maayo nga halimbawa sa pagsuklob sing espirituwal nga hinganib, kag ngaa dapat naton binagbinagon sing maayo ang iya halimbawa?

• Paano naton maamligan ang aton hunahuna kag ang aton malaragwayon nga tagipusuon?

• Paano kita mangin lantip sa paggamit sa espada sang espiritu?

• Ngaa dapat kita magpadayon sa pagpangamuyo sa tanan nga higayon?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Mga retrato sa pahina 17]

Mapahulag kita sang maukod nga pagtuon sa Biblia nga ibantala ang maayong balita sa tanan nga higayon

[Mga retrato sa pahina 18]

Ang aton sigurado nga paglaum nagabulig sa aton sa pag-atubang sa mga pagtilaw

[Mga retrato sa pahina 19]

Ginagamit mo bala “ang espada sang espiritu” sa ministeryo?