Ang Nagasumpakilay nga Ideya sa Trabaho
Ang Nagasumpakilay nga Ideya sa Trabaho
“Magtrabaho—magtrabaho! Makalilipay gid mahibaluan nga sa gihapon may trabaho kita.”—Katherine Mansfield, awtor (1888-1923).
MAY idealistiko ka bala nga pagtamod sa trabaho subong sang ginpabutyag sa ibabaw? Paano mo ginatamod ang trabaho? Nagabatyag ka bala nga ang trabaho isa ka madugay, di-makalilipay nga butang nga dapat batason antes sang matawhay nga talipuspusan sang semana? Ukon halos nagiyan ka na bala sa imo trabaho?
Para sa kalabanan nga tawo, daku nga tion ang ila ginahugod sa trabaho. Mahimo nga nagdepende sa aton trabaho ang duog nga aton ginaistaran kag ang aton estilo sang pagkabuhi. Sugod sa pagkahamtong tubtob sa pagretiro, nasapwan sang madamo nga ang trabaho amo gid ang nagakontrol sang ila kabuhi. Naayawan gid ang pila sa aton, sa aton trabaho. Ginatakus sang iban ang pagkaimportante sang trabaho paagi sa kita ukon kabantugan, samtang ginakabig naman sang iban ang trabaho subong may gamitan lamang sang tion ukon usik pa gani sa tion.
May mga nagatrabaho agod mabuhi kag may mga nagakabuhi agod lamang magtrabaho; ang iban nagakapatay bangod sa ila trabaho. Halimbawa, sining karon lang suno sa isa ka report sang United Nations, ginbangdan sang mas madamo nga kasakitan kag kamatayon ang trabaho “sangsa mga inaway ukon pag-abuso sa droga kag makahulubog nga ilimnon kon tingubon.” Nagkomento sa sini, ang The Guardian nga pamantalaan sa London nagreport: “Sobra sa duha ka milyon ka tawo ang nagakapatay bangod naaksidente ukon nagbalatian sa trabaho kada tuig . . . Ang pagkanadayag sa yab-ok, mga kemikal, gahod kag radiasyon ginatunaan sang kanser, balatian sa tagipusuon kag istrok.” Ang pagpatrabaho sa mga kabataan kag ang pilit nga pagpatrabaho duha lamang sa malaw-ay nga mga kahimtangan sa trabaho karon.
Dugang pa, ang sikologo nga si Steven Berglas may ginatawag nga “malaglagon nga pagkahago.” Ginlaragway niya ang mapisan nga manugpangabudlay nga nakalab-ot na sa pinakamataas nga posisyon sa iya trabaho apang nagbatyag lamang sang ulihi sing “tuman gid nga kahadlok, kalisod, kasubo ukon depresyon bangod sa pagbatyag nga nahigot na sia sa trabaho, ukon sa isa ka propesyon, nga sa sini indi na sia makapalagyo ukon makatigayon sing kaayawan.”
Kapisan Batok sa Sobra nga Pagtrabaho
Sa kalibutan diin madamo ang nagabakabaka sing malawig nga inoras, mabuligon gid nga mahibaluan ang kinatuhayan sang kapisan kag sang sobra nga pagtrabaho. Ginakabig sang madamo nga nagatrabaho sing sobra ang ulubrahan subong isa ka duog sang kalig-unan sa isa ka makatalagam kag indi mapaktan nga kalibutan; ang mga mapisan
naman nagakabig sa trabaho subong kinahanglanon kag kon kaisa makaalayaw nga obligasyon. Ginatugutan sang mga nagatrabaho sing sobra nga tabunan sang trabaho ang tanan iban pa nga aspekto sang kabuhi; ang mapisan nga mga manugpangabudlay naman nakahibalo kon san-o mag-untat sa pagtrabaho, magbaylo sang ila konsentrasyon, kag mangin presente, halimbawa, agod selebrahon ang ila anibersaryo sa kasal. Nagabatyag sing kaayawan ang mga nagatrabaho sing sobra sa sobra nga pagtrabaho kag nagakalangkag sa sini; ang mapisan nga mga manugpangabudlay indi amo sini.Ginapaburon sang moderno nga katilingban ang kinatuhayan sang sobra nga pagtrabaho kag kapisan bangod ginhimo sini ang sobra nga pagtrabaho subong halandumon. Mahimo mabudlay ipatuhay kon ang isa yara sa ulubrahan ukon wala bangod sang pagpanag-iya sang mga modem, mga cell phone, kag mga pager. Kon ang bisan diin nga duog mangin duog sang trabaho kag ang bisan ano nga tion mangin tion sang trabaho, ang iban nagatrabaho tubtob sa punto nga ginahalitan na nila ang ila kaugalingon.
Ano ang epekto sa iban nga tawo sining indi maayo nga panimuot? Namutikan sang mga sosyologo ang huyog sang nagatrabaho sing sobra kag nahul-an sing tuman nga himuon ang espirituwal nga mga butang sa trabaho busa ginatingob ang relihioso kag propesyonal nga kabuhi. Ang San Francisco Examiner nagreport nga “madamo na ang nagatingob sang espirituwalidad kag trabaho.”
Tuhoy sa Silicon Valley, nga isa ka sentro sang pag-uswag sa teknolohiya sa Estados Unidos, ang report sining karon lang nagsiling: “Samtang nagadamo ang bakante nga palarkingan sang mga nagatrabaho bangod sang padayon nga pagpahalin, ginakulang naman ang palarkingan sang mga nagatuon sing Biblia kon gab-i.” Ano man ang kahulugan sini, madamo sa bug-os nga kalibutan ang nakasapo nga ang Biblia may positibo nga impluwensia sa ila pagtamod sa trabaho, nga nagaresulta sa mas balanse nga pagkabuhi.
Paano ang Biblia makabulig sa aton nga matigayon ang balanse nga pagtamod sa trabaho? May mga prinsipio bala sa Kasulatan nga makabulig sa aton agod maatubang sing madinalag-on ang mga hangkat sang pagtrabaho karon? Sabton sang masunod nga artikulo ini nga mga pamangkot.