Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa

Sanglit nangin di-matutom sa Dios si Hari Solomon sang dumaan nga Israel sang magtigulang na sia, makahinakop bala kita nga indi na sia pagbanhawon?​—⁠1 Hari 11:3-9.

Bisan pa ginrekord sa Biblia ang mga ngalan sang pila ka lalaki kag babayi nga nag-alagad sa Dios nga wala sing duhaduha nga pagabanhawon, wala ini nagsiling sing espesipiko nga ang tagsa ka indibiduwal nga ginhingadlan sini pagabanhawon. (Hebreo 11:1-40) Apang, sa kaso ni Solomon, makakuha kita sing ideya sa paghukom sang Dios paagi sa pagpaanggid sa natabo sa iya sang napatay sia sa natabo sa pila ka matutom sang napatay sila.

Ang Kasulatan nagsambit sing duha lamang ka posibilidad para sa mga patay​—⁠ang temporaryo nga indi pagluntad kag ang dayon nga kamatayon. Ang mga ginhukman nga indi takus sa pagkabanhaw gintagbong sa “Gehenna,” ukon “sa linaw nga kalayo.” (Mateo 5:22; Marcos 9:​47, 48; Bugna 20:14) Lakip sa sini amo ang unang mag-asawa, nga sanday Adan kag Eva, ang maluib nga si Judas Iscariote, kag ang pila nga napatay sang ginhukman sila sang Dios, subong sang mga tawo sang adlaw ni Noe kag ang pumuluyo sang Sodoma kag Gomorra.⁠ * Sa kamatayon, ang mga pagabanhawon nagakadto sa kabilugan nga lulubngan sang katawhan, nga gintawag ‘Sheol,’ ukon ‘Hades,’ sa orihinal nga mga lenguahe sang Biblia. Tuhoy sa ila palaabuton, ang Biblia nagasiling: “Ginhatag sang dagat ang mga patay nga yara sa iya, kag ginhatag sang kamatayon kag Hades ang mga patay nga yara sa ila, kag ginhukman ang tagsa ka tawo suno sa iya binuhatan.”​—⁠Bugna 20:13.

Kon amo, ang mga matutom nga ginpatuhuyan sa Hebreo kapitulo 11 yara sa Sheol, ukon Hades, nga nagahulat sing pagkabanhaw. Lakip sa ila amo ang mainunungon nga mga alagad sang Dios nga sanday Abraham, Moises, kag David. Binagbinaga karon kon ano ang ginasiling sang Biblia tuhoy sa ila sang napatay sila. “Nahanungod sa imo,” siling ni Jehova kay Abraham, “magasimpon ka sa imo mga katigulangan sa paghidait; ilubong ka sa maayo nga katigulangon.” (Genesis 15:15) Si Jehova nagsiling kay Moises: “Yari karon! Magatulog ka upod sa imo mga katigulangan.” (Deuteronomio 31:16) Tuhoy kay David, nga amay ni Solomon, ang Biblia nagasiling: “Nagtulog si David upod sa iya mga katigulangan kag ginlubong sa Banwa ni David.” (1 Hari 2:10) Busa, ang ekspresyon nga ‘pagtulog upod sa katigulangan sang isa’ isa pa ka paagi sa pagsiling nga ang tawo nagkadto sa Sheol ukon, sa kabilugan nga lulubngan sang katawhan.

Ano ang natabo kay Solomon sang napatay sia? Ang Biblia nagasabat: “Ang mga adlaw nga naghari si Solomon sa Jerusalem sa ibabaw sang bug-os nga Israel kap-atan ka tuig. Nian si Solomon nagtulog upod sa iya mga katigulangan, kag ginlubong sa Banwa ni David nga iya amay.” (1 Hari 11:​42, 43) Busa, daw makatarunganon ihinakop nga si Solomon yara sa Sheol, ukon Hades, nga sa sini pagabanhawon sia.

Ini nga konklusion nagapahangop nga ang posibilidad nga mabanhaw bukas sa iban pa nga tuhoy sa ila ang Kasulatan espesipiko nga nagsiling, ‘nagtulog sila upod sa ila mga katigulangan.’ Sa katunayan, madamo sa mga hari nga nagsunod kay Solomon, ang ginpatuhuyan sa sining paagi bisan pa indi sila matutom. Makatarunganon ini, bangod “may pagkabanhaw sang mga matarong kag mga dimatarong.” (Binuhatan 24:15) Sa pagkamatuod, mapat-od lamang naton kon sin-o ang pagabanwahon kon “ang tanan nga yara sa handumanan nga mga lulubngan” mabanhaw na. (Juan 5:​28, 29) Busa, sa baylo nga mangin dogmatiko tuhoy sa pagkabanhaw sang bisan sin-o nga indibiduwal sang una, nagahulat kita, kag nagasalig sa himpit nga desisyon ni Jehova.

[Nota]