“Isa ka Simbuliko nga Drama” nga May Importansia sa Aton

MABUDLAY gid kuntani mahangpan ang bug-os nga kahulugan sang pila ka teksto sa Kasulatan kon wala ini ginapaathag sang iban pa nga mga bahin sang Biblia! Ang mga rekord sang Biblia tuhoy sa mga tawo kag sa mga hitabo mahimo basahon subong mga sugilanon lamang. Apang ang iban sini nga mga sugilanon may yara mas madalom nga mga kamatuoran nga indi gilayon mahangpan. Ang isa ka halimbawa amo ang rekord tuhoy sa duha ka babayi sa panimalay ni patriarka Abraham. Gintawag ini ni apostol Pablo nga “simbuliko nga drama.”—Galacia 4:24.

Ini nga drama nagakaigo nga hatagan naton sing igtalupangod bangod ang matuod nga mga hitabo nga ginrepresentar sini may daku gid nga importansia para sa tanan nga luyag matigayon ang pagpakamaayo ni Jehova nga Dios. Antes naton usisaon kon ngaa, binagbinagon anay naton ang mga kahimtangan nga nagpahulag kay Pablo nga isugid ang kahulugan sang drama.

May problema nga nagluntad sa tunga sang mga Cristiano sa Galacia sadtong nahaunang siglo. Ang iban sa ila ‘maukod nga nagabantay sang mga adlaw kag mga bulan kag mga panag-on kag mga tuig’—mga butang nga ginasugo sang Mosaikong kasuguan. Nagsiling sila nga agod matigayon sang mga tumuluo ang kahamuot sang Dios, dapat nila tumanon ang Kasuguan. (Galacia 4:10; 5:2, 3) Apang, nahibaluan ni Pablo nga ini nga mga selebrasyon wala ginpatuman sa mga Cristiano. Bilang pamatuod, ginsambit niya ang isa ka hitabo nga pamilyar sa mga Judiyo.

Ginpahanumdom ni Pablo ang mga taga-Galacia nga si Abraham, nga amay sang Judiyong pungsod, may duha ka anak nga amo sanday Ismael kag Isaac. Ang iloy ni Ismael amo ang suluguon nga si Hagar, kag ang iloy naman ni Isaac amo ang hilway nga babayi nga si Sara. Ang mga taga-Galacia nga nagasakdag sang pagtuman sa Mosaikong Kasuguan pat-od gid nga pamilyar sa sugilanon tuhoy sa pagkabaw-as sang primero ni Sara kag tuhoy sa paghatag niya sang iya suluguon nga si Hagar kay Abraham agod magpanganak  bilang tal-us sa iya. Mahimo nahibaluan nila nga sang ginpanamkon ni Hagar si Ismael, gintamay niya ang iya agalon nga si Sara. Apang, suno sa saad sang Dios, si Sara nagpanganak kay Isaac sa iya katigulangon. Sang ulihi, ginpalakat ni Abraham si Hagar kag si Ismael bangod ginsimusimo ni Ismael si Isaac.—Genesis 16:1-4; 17:15-17; 21:1-14; Galacia 4:22, 23.

Duha ka Babayi, Duha ka Katipan

Ginpaathag ni Pablo ang mga karakter sa sining “simbuliko nga drama.” “Ining mga babayi amo ang duha ka katipan,” sulat niya, “ang isa gikan sa Bukid Sinai, nga nagapanganak nga sa kahiulipnan, kag sia si Hagar. . . . Katumbas sia sang Jerusalem karon, kay yara sia sa kahiulipnan kaupod sang iya mga anak.” (Galacia 4:24, 25) Si Hagar nagrepresentar sa literal nga Israel, nga ang kapital sini amo ang Jerusalem. Ang Judiyong pungsod may obligasyon kay Jehova bangod sang Kasuguan nga katipan nga ginsugdan sa Bukid Sinai. Sa idalom sang Kasuguan nga katipan, ang mga Israelinhon pirme ginpahanumdom nga sila mga ulipon sa sala kag nagakinahanglan sing gawad.—Jeremias 31:31, 32; Roma 7:14-24.

Kon amo, sin-o ang ginrepresentar sang “hilway nga babayi” nga si Sara kag sang iya anak nga si Isaac? Ginpakita ni Pablo nga si Sara, ang “babayi nga baw-as,” naglaragway sa asawa sang Dios, ang langitnon nga bahin sang iya organisasyon. Ining langitnon nga babayi baw-as sa kahulugan nga antes nagkari si Jesus, wala sia sing hinaplas-sang-espiritu nga “mga anak” sa duta. (Galacia 4:27; Isaias 54:1-6) Apang, sang Pentecostes 33 C.E., ang balaan nga espiritu ginpasagahay sa isa ka grupo sang mga lalaki kag mga babayi nga ginpanganak liwat subong mga anak sining langitnon nga babayi. Ang mga anak sini nga organisasyon gin-ayop subong mga anak sang Dios kag nangin mga masigkamanunubli ni Jesucristo sa idalom sang bag-ong katipan nga kaangtanan. (Roma 8:15-17) Ang isa sini nga mga anak, nga si apostol Pablo, nagsulat: “Ang Jerusalem sa ibabaw hilway, kag sia ang aton iloy.”—Galacia 4:26.

Mga Anak Sang mga Babayi

Suno sa rekord sang Biblia, ginhingabot ni Ismael si Isaac. Sa kaanggid nga paagi, sadtong nahaunang siglo C.E., gin-uligyat kag ginhingabot sang mga anak sang ulipon nga Jerusalem ang mga anak sang Jerusalem sa ibabaw. “Subong sadtong tion ang isa nga natawo suno sa unod [si Ismael] naghingabot sa isa nga natawo sa espiritu [si Isaac], amo man ini karon,” paathag ni Pablo. (Galacia 4:29) Sang si Jesucristo nagkari sa duta kag nagbantala sang Ginharian, ginhimo sang Judiyong relihioso nga mga lider ang kaangay sang ginhimo sang anak ni Hagar nga si Ismael sa matuod nga manunubli ni Abraham,  nga si Isaac. Gin-uligyat nila kag ginhingabot si Jesucristo, ayhan gintamod ang ila kaugalingon subong ang makatarunganon nga manunubli ni Abraham kag indi si Jesus.

Wala madugay antes si Jesus ginpapatay sang mga manuggahom sang kinaugali nga Israel, sia nagsiling: “Jerusalem, Jerusalem, ang nagapatay sa mga manalagna kag nagabato sa mga ginpadala sa iya,—makapila kuntani nga luyag ko tipunon ang imo mga anak, subong sang isa ka munga nga nagatipon sang iya mga piso sa idalom sang iya mga pakpak! Apang indi ninyo luyag ini. Yari karon! Ini nga [balay] ginpabay-an sa inyo.”—Mateo 23:37, 38.

Ginapakita sang inspirado nga rekord tuhoy sa mga hitabo sadtong nahaunang siglo nga ang mga anak sang undanon nga pungsod nga ginrepresentar ni Hagar wala awtomatiko nga nangin mga masigkamanunubli ni Jesus. Ang mga Judiyo nga matinaastaason nga naghunahuna nga may kinamatarong sila sa sini nga palanublion bangod sang ila pagkabun-ag gintabog kag ginsikway ni Jehova. Sa pagkamatuod, ang pila ka indibiduwal nga kinaugali nga mga Israelinhon nangin kaupod nga mga manunubli ni Cristo. Apang, ginhatag yadto nga pribilehiyo bangod sang ila pagtuo kay Jesus kag indi bangod sang ila undanon nga kaliwat.

Ang pila sining mga masigkamanunubli ni Cristo nakilal-an sadtong Pentecostes 33 C.E. Sa pagligad sang tion, ginhaplasan ni Jehova ang iban subong mga anak sang Jerusalem sa ibabaw.

Ang rason kon ngaa ginpaathag ni Pablo ining “simbuliko nga drama” amo agod ipakita nga ang bag-ong katipan mas mataas sangsa Kasuguan nga katipan nga ang manugpatunga amo si Moises. Indi matigayon sang bisan sin-o ang kahamuot sang Dios bangod sang mga binuhatan sang Mosaikong Kasuguan, kay ang tanan nga tawo di-himpit kag ang Kasuguan nagpatalupangod lamang sang ila pagkaulipon sa sala. Apang, subong sang ginpaathag ni Pablo, si Jesus nagkari “agod mahilway niya ang mga yara sa idalom sang kasuguan paagi sa pagbakal.” (Galacia 4:4, 5) Gani, ang pagtuo sa balor sang halad ni Cristo nagresulta sa kahilwayan gikan sa pagtagudili sang Kasuguan.—Galacia 5:1-6.

Importansia Para sa Aton

Ngaa dapat kita mangin interesado sa inspirado nga paathag ni Pablo sa sini nga drama? Ang isa ka rason amo nga ginapahangop sini sa aton ang Makasulatanhon nga mga kahulugan nga indi gid kuntani mahangpan kon wala niya ini ginpaathag. Ang paathag nagapabakod sang aton pagsalig sa pag-ugyunay kag paghisantuanay sang Biblia.—1 Tesalonica 2:13.

Dugang pa, ang mga katunayan nga ginlaragway sa sining drama kinahanglanon gid sa aton palaabuton nga kalipay. Kon wala mag-abot ang “mga anak” suno sa saad sang Dios, kuntani ang aton lamang paglaum amo ang pagkaulipon sa sala kag kamatayon. Apang, sa idalom sang mahigugmaon nga pagdumala ni Cristo kag sang iya mga masigkamanunubli sa saad sang Dios kay Abraham, “ang tanan nga pungsod sa duta pat-od nga magapakamaayo sang ila kaugalingon.” (Genesis 22:18) Mahanabo ini kon mahilway sila sing dayon gikan sa mga epekto sang sala, pagkadihimpit, kasubo, kag kamatayon. (Isaias 25:8, 9) Daw ano gid ka makalilipay ina nga tion!

[Retrato sa pahina 11]

Ang Kasuguan nga katipan ginsugdan sa Bukid Sinai

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Retrato sa pahina 12]

Ano ang importansia sang “simbuliko nga drama” nga ginsambit ni apostol Pablo?