Mga Bana—kilalaha ang Pagkaulo ni Cristo
Mga Bana—Kilalaha ang Pagkaulo ni Cristo
“Ang ulo sang tagsa ka lalaki amo ang Cristo.”—1 CORINTO 11:3.
1, 2. (a) Ano ang talaksan sang kadalag-an sang isa ka bana? (b) Ngaa importante ang pagkilala nga ang pag-asawahay naghalin sa Dios?
ANO ang imo talaksan sang isa ka madinalag-on nga bana? Ang iya bala intelektuwal ukon pisikal nga mga ikasarang? Ang iya bala ikasarang nga mangita sing kuarta? Ukon labaw sa tanan, ang iya bala mahigugmaon kag mainayuhon nga pagpakig-angot sa iya asawa kag kabataan? Kon basihan ang pagpakig-angot sang mga bana sa ila asawa kag kabataan, madamo nga bana ang napaslawan bangod naimpluwensiahan sila sang espiritu sang kalibutan kag sang talaksan sang mga tawo. Ngaa? Bangod sa masami wala nila ginatalupangod kag ginaaplikar ang panuytoy sang Ginhalinan sang pag-asawahay—ang Isa ‘nga naghimo sang gusok nga ginkuha niya gikan sa lalaki nga mangin isa ka babayi kag gindala sia sa lalaki.’—Genesis 2:21-24.
2 Ginpamatud-an ni Jesucristo ining kasaysayan sa Biblia tuhoy sa pagpatok sang Dios sa kahimusan sang pag-asawahay, nga nagasiling sa mga kritiko sang adlaw niya: “Wala bala ninyo mabasahi nga sia nga nagtuga sa ila sa ginsuguran naghimo sa ila nga lalaki kag babayi kag nagsiling, ‘Bangod sini bayaan sang lalaki ang iya amay kag ang iya iloy kag magahiusa sa iya asawa, kag ang duha mangin isa ka unod’? Amo nga indi na sila duha, kundi isa ka unod. Gani, ang gintingob sang Dios [sa pag-asawahay] indi pagbulagon sang tawo.” (Mateo 19:4-6) Sa pagkamatuod, ang sekreto agod magmadinalag-on ang pag-asawahay amo ang pagkilala nga ang pag-asawahay naghalin sa Dios kag ang kadalag-an nasandig sa pag-aplikar sa instruksion nga masapwan sa Pulong sang Dios, ang Biblia.
Ang Sekreto Agod Magmadinalag-on ang Bana
3, 4. (a) Ngaa madamo gid sing nahibaluan si Jesus tuhoy sa pag-asawahay? (b) Sin-o ang malaragwayon nga asawa ni Jesus, kag paano dapat pakig-angutan sang mga bana ang ila asawa?
3 Ang isa ka bulig agod magmadinalag-on ang bana amo ang pagtuon sa ginsiling ni Jesus kag pag-ilog sa Iya ginhimo. Madamo gid sia sing nahibaluan tuhoy sa pag-asawahay, kay yara sia sang gintuga ang una nga mag-asawa kag subong man sang ginkasal sila. Si Jehova nga Dios nagsiling sa iya: “Himuon naton ang tawo sa dagway naton, suno sa kaanggid naton.” (Genesis 1:26) Huo, nagapakighambal ang Dios sa Isa nga gintuga Niya antes ang bisan sin-o ukon ang bisan ano nga butang kag ‘yara sa tupad niya subong batid nga manugpangabudlay.’ (Hulubaton 8:22-30) Ining Isa amo “ang panganay sa tanan nga tinuga.” Sia “ang nahauna sa mga tinuga sang Dios,” nga nagluntad na antes pa gintuga ang uniberso.—Colosas 1:15; Bugna 3:14.
4 Si Jesus gintawag nga “ang Kordero sang Dios,” kag malaragwayon sia nga ginpatuhuyan subong isa ka bana. Ang anghel nagsiling anay: “Kari ka, ipakita ko sa imo ang nobya, ang asawa sang Kordero.” (Juan 1:29; Bugna 21:9) Sin-o, nian, ang nobya ukon ang asawa? “Ang asawa sang Kordero” ginatapuan sang matutom nga mga sumulunod ni Cristo nga ginhaplasan sang espiritu, nga mangin kaupod niya sa iya langitnon nga paggahom. (Bugna 14:1, 3) Busa, ang pagpakig-angot ni Jesus sa iya mga disipulo sang yari sia sa duta kaupod nila nagahatag sing huwaran sa mga bana kon paano nila pakig-angutan ang ila asawa.
5. Para kay sin-o nangin huwaran si Jesus?
5 Matuod, ginasiling sang Biblia nga si Jesus amo ang huwaran sang tanan niya nga sumulunod, subong sang aton mabasa: “Si Cristo mismo nag-antos tungod sa inyo, nga nagabilin sa inyo sang huwaran agod sundon ninyo sing maayo ang iya mga tikang.” (1 Pedro 2:21) Apang, huwaran sia para gid sa mga lalaki. Ang Biblia nagasiling: “Ang ulo sang tagsa ka lalaki amo ang Cristo; ang ulo naman sang babayi amo ang lalaki; ang ulo naman sang Cristo amo ang Dios.” (1 Corinto 11:3) Sanglit si Cristo amo ang ulo sang lalaki, dapat ilugon sang mga bana ang iya halimbawa. Gani, ang prinsipio sang pagkaulo dapat iaplikar agod nga ang pamilya magmadinalag-on kag magmalipayon. Agod matigayon ini nga kalipay, dapat pakig-angutan sang mga bana ang ila asawa sing mahigugmaon subong sang pagpakig-angot ni Jesus sa iya malaragwayon nga asawa, ang iya hinaplas nga mga disipulo.
Kon Paano Atubangon ang mga Problema sa Pag-asawahay
6. Paano dapat pakig-angutan sang mga bana ang ila asawa?
6 Sa sining magamo nga kalibutan karon, dapat gid nga ilugon sang mga bana ang huwaran ni Jesus sang pagpailob, gugma, kag kalig-on sa pagsakdag sa matarong nga mga prinsipio. (2 Timoteo 3:1-5) Tuhoy sa huwaran nga ginbilin ni Jesus, aton mabasa sa Biblia: “Kamo nga mga bana, padayon kamo nga magpuyo kaupod [sa inyo asawa] sa kaanggid nga paagi suno sa ihibalo.” (1 Pedro 3:7) Huo, dapat maalamon nga atubangon sang mga bana ang mga problema sa pag-asawahay, subong sang pag-atubang ni Jesus sa mga kabudlayan. Nag-antos sia sing pagtilaw nga labaw sangsa naagihan ni bisan sin-o, apang nahibaluan niya nga si Satanas, ang iya mga demonyo, kag ining malaut nga kalibutan amo ang responsable sa iya mga pagtilaw. (Juan 14:30; Efeso 6:12) Wala gid matingala si Jesus kon mag-utwas ang mga pagtilaw, gani indi man dapat matingala ang mag-asawa kon makaeksperiensia sila sing “kapipit-an sa ila unod.” Ang Biblia nagapaandam nga mapaabot sang mga nagaminyo ini nga kapipit-an.—1 Corinto 7:28.
7, 8. (a) Ano ang nalakip sa pagpuyo kaupod sa asawa suno sa ihibalo? (b) Ngaa takus padunggan ang mga asawa?
7 Suno sa Biblia, ang mga bana dapat magpuyo kaupod sa ila asawa “suno sa ihibalo, nga nagahatag sa ila sang dungog subong nga sa isa ka mas maluya nga suludlan, ang isa nga babayin-on.” (1 Pedro 3:7) Sa baylo nga mapintas nga dominahan ang iya asawa, subong sang gintagna sang Biblia nga kinaandan nga himuon sang mga lalaki, ang bana nga ginakahamut-an sang Dios magapadungog sa iya asawa. (Genesis 3:16) Luyag gid niya nga tamdon ang iya asawa subong isa ka bilidhon nga pagkabutang, kag bisan pa mas makusog sia sa pisikal wala niya ini ginagamit agod sakiton ang iya asawa. Sa baylo, ginatalupangod niya ang balatyagon sang iya asawa, kag pirme ini ginapakig-angutan sing may pagtahod kag dignidad.
8 Ngaa dapat padunggan sing nagakaigo sang mga bana ang ila asawa? Ang Biblia nagasabat: “Sanglit mga masigkamanunubli man kamo kaupod nila sang di-bagay nga pabor sang kabuhi, agod indi masablagan ang inyo mga pangamuyo.” (1 Pedro 3:7) Dapat nga mahangpan sang mga bana nga sa pagtamod ni Jehova ang isa ka lalaki nga nagasimba sa Iya indi labaw sa isa ka babayi nga nagahimo sing amo man. Ang mga babayi nga ginakabig nga takus sang kahamuot sang Dios makabaton upod sa mga lalaki sing pareho nga padya nga kabuhi nga walay katapusan kag madamo pa gani ang nakatigayon sing kabuhi sa langit, diin “wala sing lalaki ukon babayi.” (Galacia 3:28) Gani dapat dumdumon sang mga bana nga ang katutom sang isa ka tawo amo ang nagahimo sa iya nga hamili sa Dios. Indi kay lalaki ukon babayi sia, bana ukon asawa, ukon bata pa gani.—1 Corinto 4:2.
9. (a) Suno kay Pedro, ngaa dapat padunggan sang mga bana ang ila asawa? (b) Paano ginpakita ni Jesus ang pagpadungog sa mga babayi?
9 Ginpadaku ni apostol Pedro nga dapat padunggan sang bana ang iya asawa, sa iya ginsiling sa ulihi nga bahin sang 1 Pedro 3:7, “agod indi masablagan ang inyo mga pangamuyo.” Makatalagam gid ini nga balagbag! Mahimo pa gani sini mabalabagan ang pangamuyo sang bana, subong sang natabo sa pila ka mapatumbayaon nga mga alagad sang Dios sang una. (Panalabiton 3:43, 44) Sing maalamon, dapat tun-an sang Cristianong mga lalaki—minyo man ukon nagaplano nga magminyo—kon paano may pagpadungog nga ginpakig-angutan ni Jesus ang mga babayi. Ginpaupod niya sila sa grupo nga nagaupod sa iya sa ministeryo, kag ginpakig-angutan niya sila sing mainayuhon kag matinahuron. Sang isa ka okasyon, ginsugid pa gani ni Jesus sing una sa mga babayi ang makatilingala nga kamatuoran, nga nagasugo sa ila nga ipahibalo ini sa mga lalaki!—Mateo 28:1, 8-10; Lucas 8:1-3.
Huwaran nga Para Gid sa mga Bana
10, 11. (a) Ngaa dapat gid tun-an sang mga bana ang halimbawa ni Jesus? (b) Paano dapat ipakita sang mga bana ang ila gugma sa ila asawa?
10 Subong sang ginsiling kaina, ginpaanggid sang Biblia ang kaangtanan sang bana sa iya asawa sa kaangtanan ni Cristo sa iya “nobya,” nga amo ang iya kongregasyon sang hinaplas nga mga sumulunod. Ang Biblia nagasiling: “Ang bana amo ang ulo sang iya asawa subong nga si Cristo amo man ang ulo sang kongregasyon.” (Efeso 5:23) Ini nga pinamulong dapat magpalig-on sa mga bana nga usisaon kon paano ginpangunahan ni Jesus ang iya mga sumulunod. Paagi lamang sa sini nga pag-usisa nga mailog sing nagakaigo sang mga bana ang halimbawa ni Jesus kag mapakita sa ila asawa ang panuytoy, gugma, kag pag-atipan, subong sang ginhimo ni Jesus sa iya kongregasyon.
11 “Mga bana, padayon nga higugmaa ang inyo asawa,” laygay sang Biblia sa mga Cristiano, “subong nga si Cristo naghigugma man sang kongregasyon kag nagtugyan sang iya kaugalingon tungod sa sini.” (Efeso 5:25) Antes sini nga kapitulo sang Efeso “ang kongregasyon” gintawag nga “lawas ni Cristo.” Ining simbuliko nga lawas may madamo nga katapo sang mga lalaki kag babayi, nga tanan nagabuligay agod magpanghikot sing maayo ang lawas. Siempre pa, si Jesus amo “ang ulo sang lawas, ang kongregasyon.”—Efeso 4:12; Colosas 1:18; 1 Corinto 12:12, 13, 27.
12. Paano ginpakita ni Jesus ang iya gugma sa iya malaragwayon nga lawas?
12 Ginpakita ni Jesus ang iya gugma sa iya malaragwayon nga lawas, “ang kongregasyon,” ilabi na paagi sa iya mainayuhon nga pag-alagad sa kaayuhan sang mga mangin katapo sini. Halimbawa, sang ginkapoy ang iya mga disipulo, nagsiling sia: “Dali . . . sa isa ka duog nga baw-ing nga kitahanon lang kag magpahuwayhuway.” (Marcos 6:31) Sa paglaragway sang ginhimo ni Jesus inoras na lamang antes sang iya kamatayon, ang isa sang iya apostoles nagsulat: “Kag bangod ginhigugma niya ang mga iya [nga amo, ang mga katapo sang iya malaragwayon nga lawas] . . . , padayon niya nga ginhigugma sila tubtob sa katapusan.” (Juan 13:1) Isa gid ka maayo nga huwaran ang ginpakita ni Jesus kon paano pakig-angutan sang mga bana ang ila asawa!
13. Paano ginlaygayan ang mga bana nga higugmaon ang ila asawa?
13 Padayon nga ginagamit ang halimbawa nga ginpahamtang ni Jesus para sa mga bana, ginlaygayan sila ni apostol Pablo: “Ang mga bana dapat maghigugma sang ila asawa subong sang ila kaugalingon nga lawas. Sia nga nagahigugma sang iya asawa nagahigugma sang iya kaugalingon, kay wala sing tawo nga nagadumot sang iya kaugalingon nga unod; kundi ginapakaon kag ginapalangga niya ini, subong sang ginahimo ni Cristo sa kongregasyon.” Si Pablo nagdugang: “Ang kada isa sa inyo maghigugma man sang iya asawa subong sang paghigugma niya sa iya kaugalingon.”—Efeso 5:28, 29, 33.
14. Paano ginaatipan sang bana ang iya di-himpit nga lawas, kag ano ang ginapakita sini kon paano niya dapat pakig-angutan ang iya asawa?
14 Hunahunaa ang pinamulong ni Pablo. Hungod bala nga halitan sang isa ka makatarunganon nga tawo ang iya kaugalingon nga lawas? Kon makasandad ang isa ka tawo, ginasakit bala niya ang tudlo sa iya tiil bangod nagapasandad ini sa iya? Siempre indi! Ginapakahuy-an bala sang bana ang iya kaugalingon sa atubangan sang iya mga abyan ukon ginakutsokutso ang iya kaugalingon nga mga kasaypanan? Wala! Nian, ngaa mulayon niya ang iya asawa ukon sakiton ini kon makasayop? Dapat talupangdon sang mga bana indi lamang ang ila kaayuhan kundi sang ila man asawa.—1 Corinto 10:24; 13:5.
15. (a) Ano ang ginhimo ni Jesus sang ginpakita sang iya mga disipulo ang tawhanon nga kaluyahon? (b) Ano nga mga leksion ang makuha naton gikan sa iya halimbawa?
15 Binagbinaga kon paano nagpakita si Jesus sing kabalaka sa iya mga disipulo sang gab-i antes sang iya kamatayon, sang ginpakita nila ang tawhanon nga kaluyahon. Walay sapayan sang iya sulitsulit nga pangabay nga mangamuyo sila, natulugan sila sing tatlo ka beses sa hardin sang Getsemane. Sing hinali, ginlibutan sila sang naarmasan nga mga tawo. Ginpamangkot ni Jesus ang mga tawo: “Sin-o ang ginapangita ninyo?” Sang nagsiling sila: “Si Jesus nga Nazaretnon,” nagsabat sia: “Ako amo sia.” Nahibaluan nga “nag-abot na ang oras” sang iya kamatayon, sia nagsiling: “Gani, kon ako ang inyo ginapangita, palakta sila.” Pirme gid ginahunahuna ni Jesus ang kaayuhan sang iya mga disipulo—bahin sang iya malaragwayon nga nobya—kag nangita sia sing paagi nga makapalagyo ang iya mga disipulo. Paagi sa pagtuon kon paano ginpakig-angutan ni Jesus ang iya mga disipulo, matun-an sang mga bana ang madamo nga prinsipio nga maaplikar nila kon paano nila dapat pakig-angutan ang ila asawa.—Juan 18:1-9; Marcos 14:34-37, 41.
Ang Gugma ni Jesus Wala Napasad sa Balatyagon Lang
16. Ano ang balatyagon ni Jesus kay Marta, apang paano sia gintadlong ni Jesus?
16 Ang Biblia nagasiling: “Ginhigugma ni Jesus si Marta kag ang iya utod nga babayi kag si Lazaro,” nga pirme nagaabiabi sa iya subong bisita sa ila puluy-an. (Juan 11:5) Apang, wala si Jesus nagpugong sa paglaygay kay Marta sang ginhatagan niya sing di-nagakaigo nga igtalupangod ang pagkaon nga iya ginahanda, sa amo diutay na lamang nga tion ang nabilin agod mabaton ang espirituwal nga instruksion gikan kay Jesus. Sia nagsiling: “Marta, Marta, nabalaka ka kag natublag bangod sang madamo nga butang. Apang pila lamang ka butang ang kinahanglan, ukon isa lamang.” (Lucas 10:41, 42) Walay duhaduha nga ang pagpalangga ni Jesus kay Marta nagpahapos kay Marta nga batunon ang iya laygay. Sing kaanggid, dapat pakig-angutan sang mga bana ang ila asawa sing mainayuhon kag mahigugmaon, nga nagagamit sing pinili sing maayo nga mga tinaga. Apang, kon kinahanglanon ang pagtadlong, nagakaigo nga ipabutyag ini subong sang ginhimo ni Jesus.
17, 18. (a) Paano ginsabdong ni Pedro si Jesus, kag ngaa dapat tadlungon si Pedro? (b) Ano ang responsibilidad sang bana?
17 Sang isa pa ka okasyon, ginpaathag ni Jesus sa iya mga apostoles nga dapat sia magkadto sa Jerusalem, diin pagahingabuton sia sang “mga tigulang nga lalaki kag puno nga mga saserdote kag mga escriba, kag patyon sia, kag banhawon sa ikatlo nga adlaw.” Gindala sia ni Pedro sa higad kag ginsabdong sia, nga nagasiling: “Maluoy ka sa imo kaugalingon, Ginuo; indi gid ini matabo sa imo.” Maathag nga ang pagtamod ni Pedro napasad sa balatyagon lamang. Kinahanglan ang pagtadlong. Gani si Jesus nagsiling sa iya: “Palayo sa akon, Satanas! Kasandaran ka sa akon, bangod nagahunahuna ka, indi sang panghunahuna sang Dios, kundi sang iya sang mga tawo.”—Mateo 16:21-23.
18 Bag-o lang ginsambit ni Jesus ang luyag sang Dios nga himuon niya—nga magaantos sia sing madamong butang kag mapatay. (Salmo 16:10; Isaias 53:12) Gani sayop gid si Pedro sa pagsabdong kay Jesus. Huo, nagakinahanglan si Pedro sing matigdas nga pagtadlong, subong nga kinahanglan man naton ini kon kaisa. Subong ulo sang pamilya, may awtoridad kag responsibilidad ang bana nga tadlungon ang mga katapo sang pamilya, lakip na ang iya asawa. Bisan pa nga kinahanglan ang pagkalig-on, ini nga pagtadlong dapat ihatag sing mainayuhon kag sing mahigugmaon. Gani, subong nga ginbuligan ni Jesus si Pedro nga tamdon ang mga butang sing nagakaigo, kon kaisa kinahanglan man ini himuon sang mga bana sa ila asawa. Halimbawa, mahimo nga ipatalupangod sang bana sing mainayuhon kon ngaa kinahanglan ang pila ka pagpasibu kon ang bayo sang iya asawa ukon ang paggamit sing alahas ukon kosmetiko daw indi nahisuno sa maugdang nga sulundan nga ginapanugda sang Kasulatan.—1 Pedro 3:3-5.
Maayo Kon Mapailubon ang Bana
19, 20. (a) Ano nga problema ang nag-utwas sa mga apostoles ni Jesus, kag paano ini ginsolbar ni Jesus? (b) Daw ano ka madinalag-on ang mga panikasog ni Jesus?
19 Kon may sayop nga nagakinahanglan sing igtalupangod, indi dapat magpaabot ang mga bana nga ang ila sinsero nga panikasog nga tadlungon ini magamadinalag-on dayon. Padayon nga nanikasog si Jesus agod tadlungon ang panimuot sang iya mga apostoles. Halimbawa, nag-utwas liwat ang paindisanay sa tunga nila sa hingapusan sang ministeryo ni Jesus. Nagbaisay sila kon sin-o sa ila ang labing daku. (Marcos 9:33-37; 10:35-45) Wala madugay pagkatapos sang ikaduha nga okasyon, naghimos si Jesus sing kahimusan nga saulugon sing pribado ang katapusan nga Paskua upod sa ila. Sa sina nga okasyon, wala sing isa sa ila ang nagmatumato nga himuon ang kubos nga hilikuton nga paghugas sang yab-ukon nga tiil sang iban. Ginhimo ini ni Jesus. Dayon nagsiling sia: “Naghatag ako sa inyo sing sulundan.”—Juan 13:2-15.
20 Ang mga bana nga nagapakita sing mapainubuson nga panimuot kaangay ni Jesus mahimo gid nga buligan kag sakdagon sang ila asawa. Apang kinahanglan ang pagpailob. Sang ulihi sina mismo nga gab-i sang Paskua, nagbaisay liwat ang mga apostoles kon sin-o sa ila ang labing daku. (Lucas 22:24) Masami nga amat-amat lang kag nagakinahanglan sing tion ang mga pagbag-o sa panimuot kag paggawi. Apang, daw ano ka makapaladya kon makalilipay ang mga resulta, subong sang natabo sa mga apostoles!
21. Kon nagaatubang sing mga hangkat karon, ano ang ginapalig-on sa mga bana nga dumdumon kag himuon?
21 Sa karon, ang pag-asawahay nagaatubang sing mas mabudlay nga mga hangkat sangsa nagligad. Wala na ginakabig sing serioso sang madamo ang ila mga sumpa sa pag-asawahay. Busa, dapat pamalandungan sang mga bana ang ginhalinan sang pag-asawahay. Dumduma nga ang pag-asawahay naghalin sa Dios, nga gintuga kag ginpatok sang aton mahigugmaon nga Dios nga si Jehova. Gin-aman niya ang iya Anak nga si Jesus, indi lamang subong aton Manuggawad—aton Manluluwas—kundi subong huwaran man agod ilugon sang mga bana.—Mateo 20:28; Juan 3:29; 1 Pedro 2:21.
Ano ang Imo Sabat?
• Ngaa importante nga kilalahon naton ang ginhalinan sang pag-asawahay?
• Sa ano nga mga paagi ginapalig-on ang mga bana nga higugmaon ang ila asawa?
• Ano nga mga halimbawa sang pagpakig-angot ni Jesus sa iya mga disipulo ang nagailustrar kon paano dapat ipakita sang mga bana ang tulad-Cristo nga pagkaulo?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
[Piktyur sa pahina 14]
Ngaa dapat tun-an sang mga bana ang mga halimbawa kon paano ginpakig-angutan ni Jesus ang mga babayi?
[Piktyur sa pahina 15]
Sang ginkapoy ang iya mga disipulo, nagpakita si Jesus sing konsiderasyon
[Piktyur sa pahina 16]
Dapat laygayan sang mga bana ang ila asawa sa mainayuhon kag napili sing maayo nga mga tinaga
