Ano Ayhan ang Isabat sang Imo Bata?
Ano Ayhan ang Isabat sang Imo Bata?
MGA GINIKANAN: Sa Enero 15, 2010 nga gua sa pahina 16-20, ginsambit namon nga mag-ensayo kamo upod sa inyo kabataan. Ini nga artikulo nagahatag sing mga panugda nga makabulig sa inyo nga mahanda ang inyo kabataan sa pag-atubang sang mga hangkat sa eskwelahan. Puede ninyo ini ensayuhon sa tion sang inyo Pangpamilya nga Pagsimba.
ANG mga kabataan nga Saksi ni Jehova nagaatubang sang madamo nga hangkat. Sa masami, ginapamangkot sila sang ila mga kaeskwela kon ngaa wala sila nagaentra sa pila ka aktibidades, subong sang pagsaludo sa bandera, birthday party, kag paghimo sang mga proyekto para sa iban pa nga kapiestahan. Kon ginapamangkot ang imo bata, ano ang iya ginasabat?
Ang pila ka bata nga Saksi ni Jehova mahimo lang magsabat: “Indi ina puede sa amon relihion.” Ini nga mga kabataan dapat man hatagan sing komendasyon sa ila pagpanindugan. Kay paagi sa pagsabat sini, mahimo nga indi na sila pagpamangkuton pa. Apang, ang Biblia nagalaygay sa aton nga dapat kita mangin “handa pirme nga magpangapin sa atubangan sang tanan nga nagapangayo sa [aton] sang pangatarungan.” (1 Ped. 3:15) Agod mahimo ini, indi bastante ang pagsiling lang: “Indi ina puede sa amon.” Bisan pa ang iban indi mag-ugyon, ang pila mahimo malipay kon ipaathag naton sa ila ang aton rason.
Ang iban nga pamatan-on nga Saksi nagasugid sang mga kasaysayan sa Biblia sa ila mga kaeskwela nga ginagamit ang mga publikasyon subong sang Magtuon Gikan sa Daku nga Manunudlo. Ini nga mga kasaysayan makabulig sa pagpaathag kon ngaa indi tanan nga aktibidades puede entrahan sang mga bata nga Saksi. Ang pila ka estudyante nanamian mamati sa mga sugilanon sa Biblia, kag madamo nga pagtuon sa Biblia ang nasugdan paagi sa sini. Pero ang iban mahimo natak-an mamati sa bug-os nga istorya. Kag may mga kasaysayan sa Biblia nga indi mahangpan sang mga kabataan kon indi ini mapaathag sing maayo. Sang ang 11 anyos nga si Minhee gin-agda sang iya amiga sa isa ka birthday party, ginsilingan niya ang iya amiga: “Wala man ang Biblia nagasiling nga dapat kita magselebrar sang aton birthday. Ang isa ka karakter sa Biblia nga si Juan Bautista ginpatay sa isa ka birthday party.” Apang, nadumduman ni Minhee nga daw wala nahangpan sang iya amiga ang iya ginsabat.
Kon kaisa, maayo nga pakitaan ang iban nga estudyante sang isa ka laragway ukon kasaysayan sa aton libro. Apang ano abi kon magsiling ang tagdumalahan sang eskwelahan nga indi puede ipaambit sang mga kabataan ang ila relihioso nga mga publikasyon sa iban nga estudyante? Mahimo bala makapanaksi ang mga bata bisan wala sing publikasyon? Paano mo mabuligan ang imo kabataan nga makapangapin?
Mag-ensayo
Daku ang mabulig kon mag-ensayo kamo sa inyo balay, nga ang mga ginikanan amo ang magatungod sa papel sang mga kaeskwela. Kon ginatinguhaan sang imo bata nga pangapinan ang iya pagtuo, dapat mo sia hatagan sing komendasyon kag ipakita kon paano niya mapauswag ang iya ikasarang sa pagpangatarungan kag kon ngaa dapat niya ini himuon. Halimbawa, magpanugda nga maggamit sia sing mga tinaga nga mahangpan sang mga estudyante 1 Cor. 14:9.
nga kaedad niya. Ang nuebe anyos nga si Joshua nagsiling nga indi mahangpan sang iya mga kaeskwela ang mga tinaga subong sang “konsiensia” kag “pagkamainunungon.” Gani, kinahanglan sia maggamit sing mas mahapos hangpon nga mga tinaga sa pagpangatarungan sa ila.—Ang pila ka estudyante nga nagapamangkot mahimo madulaan sang interes kon malawig ang sabat. Apang, mahimo mahuptan ang ila interes kon tinguhaan sang Saksi nga kabataan nga magpakigsugilanon kag mangatarungan sa ila. Si Haneul, isa ka dies anyos nga bata nga babayi, nagsiling, “Luyag sang akon mga kaeskwela nga mag-istoryahanay lang kami, indi nga paathagan ko sila.” Agod makapakigsugilanon, mamangkot, kag pamatii ang ila personal nga mga opinyon.
Ang kahon sa ubos nagapakita kon paano makapangatarungan ang mga bata nga Saksi sa ila mga kaeskwela. Indi kinahanglan nga ipasaulo ini sa inyo bata kay ang kada bata tuhay ang ikasarang sa pagpangatarungan. Kag ang ila isabat nagadepende sa kahimtangan. Gani, ang importante lang nga mahangpan sang bata ang ideya agod mahambal niya ini sa iya kaugalingon nga tinaga. Kag kon
may mag-utwas nga kahimtangan, makahibalo na sia magsabat sa iya mga kaeskwela. Kon may bata ka pa nga nagaeskwela, ensayuha ini upod sa iya.Ang paghanas sa kabataan nagakinahanglan sing tion kag panikasog. Dapat tinguhaan sang Cristiano nga mga ginikanan nga ipatudok sa ila kabataan ang mga prinsipio sa Biblia kag buyukon sila nga ikabuhi ini nga mga prinsipio.—Deut. 6:7; 2 Tim. 3:14.
Sa inyo masunod nga Pangpamilya nga Pagsimba, ensayuha upod sa inyo kabataan ang mga pagsugilanunay nga ginapakita sa kahon. Tan-awa kon daw ano ini ka epektibo. Dumduma nga ang imo tulumuron indi nga ipasaulo sa imo bata ang mga tinaga ukon mga sabat. Sa katunayan, mahimo mo pa gani ini ensayuhon sing sulitsulit, kag maghatag sing lainlain nga sabat agod mahibaluan mo kon paano magpasibu ang imo kabataan sa kada kahimtangan. Tudlui sila kon paano ipaathag ang ila pagtuluuhan sa makatarunganon kag mataktikanhon nga paagi. Sa pagligad sang tion, matudluan mo ang imo kabataan kon paano pangapinan ang ila pagtuo sa ila mga klasmeyt, kaingod, kag mga manunudlo.
[Kahon/Mga Retrato sa pahina 4, 5]
PAGSELEBRAR SANG BIRTHDAY
Mary: John, kadto ka sa akon birthday party ha.
John: Salamat gid sa pag-agda sa akon Mary. Pero ngaa mapa-party ka gid haw?
Mary: Ti, para i-celebrate ang akon birthday eh. Ngaa wala ka ’ya naga-celebrate haw?
John: Wala.
Mary: Ngaa wala haw? Ang akon pamilya nalipay gid sang ginbata ako.
John: Ti pareho man lang ’ta. Nalipay man ang akon pamilya sang ginbata ako. Pero para sa akon indi ina rason nga mag-celebrate kada tuig. Sa tion sang ila birthday, abi sang iban sila na ang pinakaimportante nga tawo. Pero indi bala nga ang Dios ang mas importante? Kag indi bala nga dapat naton sia pasalamatan kay sia ang naghatag sa aton sing kabuhi?
Mary: Buot mo silingon, indi ako dapat maghiwat sang akon birthday party?
John: Depende ina sa imo, Mary. Pero hunahunaa bala, madamo nga tawo ang nanamian makabaton sing regalo sa ila birthday, pero ang Biblia nagasiling nga mas daku ang kalipay sa paghatag sangsa pagbaton. Sa baylo nga aton lang kaugalingon ang aton pamensaron sa aton birthday, indi bala nga mas maayo nga pasalamatan naton ang Dios, hunahunaon ang iban, kag himuan sila sing maayo?
Mary: Wala ko gid ina napamensaran. Kon amo, wala ka ginahatagan sing regalo sang imo mga ginikanan?
John: Ginahatagan eh. Pero wala na nila ginahulat ang akon birthday. Ginaregaluhan nila ako kon san-o nga gusto nila. Pero Mary, gusto mo bala mahibaluan kon paano nagsugod ang pagselebrar sang birthday?
Mary: Sugiri ko ’bi.
John: Sige ah, buas sugiran ta ka sang istorya parte sa birthday nga natabo sang una.
PAGSALUDO SA BANDERA
Gail: Claire, ngaa wala ka nagasaludo sa bandera?
Claire: Salamat sa pagpamangkot, Gail. Pero mamangkot ’ko anay, ngaa nagasaludo ka sa bandera haw?
Gail: Ti, kay ginahigugma ko ang aton pungsod.
Claire: Nahibaluan ko nga ginahigugma mo man ang imo nanay, Gail. Pero indi bala nga wala mo man sia ginasaluduhan?
Gail: Huo. Pero nagasaludo ako sa bandera agod ipakita nga ginatahod ko ini. Ngaa haw, wala mo ’ya ginatahod ang bandera?
Claire: Ginatahod eh. Pero indi bala nga wala man naton ginasaluduhan ang tanan nga tawo kag mga butang nga ginatahod naton?
Gail: Kunsabagay, ginatahod ko ang aton maestra, pero wala ko sia ginasaluduhan. Huo, ginaako ko na nga wala ako nakahibalo sang rason kon ngaa ginasaluduhan ko ang bandera.
Claire: Gail, madamo nga tawo ang nagahunahuna nga ginarepresentar sang bandera ang ila pungsod. Gani, ang pagsaludo sa bandera nagakahulugan nga himuon nila ang tanan para sa ila pungsod. Pero indi ko na ‘ya paghimuon. Indi ko mahatag ang akon kabuhi sa aton pungsod kay ang Dios ang naghatag sini sa akon. Nagdesisyon na ako nga ihatag ko ang akon kabuhi sa iya. Amo nga bisan pa ginatahod ko ang bandera, wala ko ini ginasaluduhan.
Gail: Ah, naintiendihan ko na.
Claire: Gail, maayo gid kay namangkot ka. Kag kon luyag mo mahibaluan kon ngaa may mga butang ako nga ginahimo kag mga butang nga wala ginahimo, pamangkuta lang ako. Abi mo Gail, nabasa ko sa Biblia nga sang una, ang isa ka hari sang Babilonia nagmando nga ang mga tawo magyaub sa isa ka larawan. Pero may pila nga wala nagyaub—bisan pa silutan sila sang kamatayon.
Gail: Tuod ka? Ti, ano ang natabo sa ila?
Claire: Sige a, isugid ko sa imo karon kon manyaga na ’ta.
PULITIKA SA ESKWELAHAN
Mike: Tim, sa banta mo sin-o ang dapat nga mangin presidente naton sa klase?
Tim: Wala ako sing pilion sa ila.
Mike: Ngaa wala haw?
Tim: Kay may napili na ako nga lider—ang pinakamaayo. Bilang isa ka Cristiano, nangako ako nga si Jesus ang akon sundon amo nga indi na ako magpili sang iban nga lider. Gusto mo bala mahibaluan kon ngaa sa banta ko sia ang pinakamaayo nga Lider?
Mike: Indi na ah, indi ako interesado.
Tim: Ok, pero kon gusto mo na mahibaluan, hambala lang ako kay sugiran ko ikaw.
[Retrato]
“John, kadto ka sa akon birthday party ha”
[Retrato sa pahina 3]
“Ngaa wala ka nagasaludo sa bandera?”