Ang Katapusan nga Kaaway, ang Kamatayon, Dulaon
“Subong katapusan nga kaaway, ang kamatayon dulaon.”—1 COR. 15:26.
1, 2. Ano anay ang kahimtangan nanday Adan kag Eva, kag ano nga mga pamangkot ang nagautwas?
SANG gintuga sanday Adan kag Eva, wala gid sila sing kaaway. Himpit sila nga mga tawo nga nagaistar sa paraiso. Suod sila sa ila Manunuga subong iya mga anak. (Gen. 2:7-9; Luc. 3:38) Ang ila mangin kabuhi makita mismo sa ginsugo sang Dios sa ila. (Basaha ang Genesis 1:28.) Kinahanglan ang tion para ‘matugub ang duta kag mangin agalon sa sini.’ Pero agod padayon nga ‘magamhan ang tagsa ka buhi nga butang nga nagagiho sa duta,’ kinahanglan nga magkabuhi sing wala katapusan sanday Adan kag Eva. Mahimo sila magkalipay sa sini nga asaynment tubtob sa wala sing katubtuban.
2 Pero ngaa lain na gid ang kahimtangan subong? Ngaa nagdamo na gid ang kaaway sa kalipay sang mga tawo, kag ang pinakamalain sa sini amo ang kamatayon? Ano ang himuon sang Dios para madula ini nga mga kaaway? Ang sabat sa sini nga mga pamangkot kag ang kaanggid sini mabasa sa Biblia. Usisaon naton ang pila sa sini.
MAHIGUGMAON NGA PAANDAM
3, 4. (a) Ano ang sugo sang Dios kanday Adan kag Eva? (b) Daw ano ka importante ang pagtuman sa sina nga sugo?
3 Bisan pa may paglaum sila nga magkabuhi nga wala sing katapusan, sanday Adan kag Eva indi imortal. Para padayon nga magkabuhi, kinahanglan nila magginhawa, mag-inom, magtulog, kag magkaon. Labaw sa tanan, ang ila kabuhi nagadepende sa ila kaangtanan sa ila Manughatag sing Kabuhi. (Deut. 8:3) Kinahanglan sila magpagiya sa Dios para padayon sila nga magkalipay sa ila pagkabuhi. Gin-athag ini ni Jehova kay Adan antes pa gintuga si Eva. Paano? “Ang GINOONG Dios nagsogo sa tawo, nga nagasiling, ‘Makakaon ka sing hilway sang tagsa ka kahoy sang katamnan; apang gikan sa kahoy sang pagkilala sang maayo kag malaut dili ka magkaon sa iya, kay sa adlaw nga magkaon ka sa iya mapatay ka nga totoo.’”—Gen. 2:16, 17.
4 Ang “kahoy sang pagkilala sang maayo kag malaut” nagarepresentar sa kinamatarong sang Dios sa pagdesisyon kon ano ang maayo kag kon ano ang malaut. Pero si Adan mismo may igbalatyag na kon ano ang maayo kag malaut, kay gintuga sia sa larawan sang Dios kag may konsiensia. Ang kahoy magapahanumdom kanday Adan kag Eva nga kinahanglan nila pirme ang giya ni Jehova. Ang pagkaon gikan sa sini magapakita nga gusto nila mangin independiente, nga magaresulta sing daku nga kahalitan sa ila kag sa ila kaanakan. Ang sugo sang Dios kag ang silot sini nagapakita nga serioso gid nga sala ang paglapas sa sini.
PAANO ANG KAMATAYON NAGSULOD SA PAMILYA SANG TAWO?
5. Paano nangin indi matinumanon sanday Adan kag Eva?
5 Sang natuga na si Eva, ginsugid sa iya ni Adan ang sugo sang Dios. Nahibaluan ini sing maayo ni Eva, kag nahambal niya ini sing halos tinaga por tinaga. (Gen. 3:1-3) Ginhambal niya ini sa isa nga nagrepresentar sang iya kaugalingon subong man-ug, nga isa ka malalangon nga sapat. Yara sa likod sang man-ug si Satanas nga Yawa, ang espiritu nga anak sang Dios nga nagtugot sa iya kaugalingon nga maghandum sing kahilwayan kag gahom. (Ipaanggid ang Santiago 1:14, 15.) Para magmadinalag-on ang iya malaut nga handum, gin-akusar niya ang Dios sing pagbutig. Ginpasalig niya si Eva nga ang pagtinguha sing kahilwayan magaresulta, indi sang kamatayon, kundi nga mangin kaangay sang Dios. (Gen. 3:4, 5) Nagpati sa iya si Eva, kag nagpakita sang iya pagkaindependiente paagi sa pagkaon sang bunga, kag ginhaylo niya si Adan nga magkaon upod sa iya. (Gen. 3:6, 17) Ang Yawa nagbutig. (Basaha ang 1 Timoteo 2:14.) Pero sa gihapon, si Adan ‘nagpamati sa tingug sang iya asawa.’ Ang man-ug daw isa ka abyan, pero ang matuod si Satanas nga Yawa amo gid ang mapintas nga kaaway nga nakahibalo sang daku nga kahalitan sang iya ginsiling kay Eva.
6, 7. Paano ginhukman ni Jehova ang mga nakasala?
6 Sanday Adan kag Eva nagrebelde batok sa Isa nga naghatag sa ila sing kabuhi kag sang tanan nga butang. Siempre, nahibaluan ni Jehova ang tanan nga natabo. (1 Cron. 28:9; basaha ang Hulubaton 15:3.) Gintugutan niya ang tatlo ka indibiduwal nga nadalahig nga ipakita ang ila pagtamod sa iya. Subong Amay, pat-od nga nasakitan gid si Jehova. (Ipaanggid ang Genesis 6:6.) Gani kinahanglan niya maghulag subong Hukom, nga nagasakdag kag nagatuman sang iya ginsiling nga mga silot sa sini nga paglapas.
7 Ginsilingan sadto sang Dios si Adan: “Sa adlaw nga magkaon ka sa [kahoy sang pagkilala sang maayo kag malaut] mapatay ka nga totoo.” Mahimo nga para kay Adan, ini nga “adlaw” isa ka adlaw nga may 24 oras lamang. Sang ginlapas niya ang sugo sang Dios, ayhan naghunahuna sia nga mapatay sia antes magtunod ang adlaw. “Sa kabugnaw sang kaadlawon,” nakighambal si Jehova sa mag-asawa. (Gen. 3:8) Pareho lang nga ginbista niya sila, nga ginahibalo ang kamatuoran base sa mga sabat nanday Adan kag Eva. (Gen. 3:9-13) Dayon ginsentensiahan niya ang mga nakasala. (Gen. 3:14-19) Kon ginpatay niya sila gilayon, ang iya katuyuan kanday Adan kag Eva kag sa ila kaanakan mapaslawan. (Isa. 55:11) Bisan pa ginpat-od niya nga mapatay sanday Adan kag Eva kag nabatyagan nila gilayon ang mga epekto sang sala, gintugutan niya sila sa pagtigayon sing mga anak nga makabenepisyo sa iban Niya nga pagpakamaayo. Gani, sa pagtamod sang Dios, sanday Adan kag Eva napatay sa adlaw mismo nga nakasala sila, kag natabo gid ini sa sulod sang isa ka “adlaw” sang 1,000 ka tuig.—2 Ped. 3:8.
8, 9. Paano ang sala ni Adan nakaapektar sa iya kaanakan? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)
8 Maapektuhan bala ang kaanakan nanday Adan kag Eva sa ginhimo sang ila mga ginikanan? Huo. Ang Roma 5:12 nagpaathag: “Paagi sa isa ka tawo nagsulod ang sala sa kalibutan kag ang kamatayon paagi sa sala, kag gani ang kamatayon naglapnag sa tanan nga tawo bangod sila tanan nakasala.” Ang una nga napatay amo si Abel. (Gen. 4:8) Dayon ang iban nga kaanakan ni Adan nagtigulang kag napatay. Napanubli man bala nila ang sala kag kamatayon? Si apostol Pablo nagsabat: “Paagi sa pagkadimatinumanon sang isa ka tawo madamo ang nangin makasasala.” (Roma 5:19) Gani, ang sala kag kamatayon nga napanubli kay Adan nangin wala sing kaluoy kag indi mapalagyuhan nga kaaway sang indi himpit nga katawhan. Wala naton nahibaluan kon ano ang nadalahig para mapaliton sa kaanakan ni Adan ang ila masubo nga palanublion, pero nakita naton ang mga resulta sini.
9 Nagakaigo gid nga ginpatuhuyan sang Biblia ang napanubli nga sala kag kamatayon subong “tabon nga nagatabon sang tanan nga mga katawohan, ang takurung nga nahumlad sa ibabaw sang tanan nga mga pungsud.” (Isa. 25:7) Ini nga takurong ukon tabon nahumlad sa ibabaw sang tanan nga tawo. Gani, paagi “kay Adan ang tanan nagakapatay.” (1 Cor. 15:22) Amo nga makapamangkot man kita kaangay ni Pablo: “Sin-o ang magaluwas sa akon gikan sa lawas nga nagadul-ong sa sini nga kamatayon?” May ara bala? *—Roma 7:24.
ANG SALA KAG KAMATAYON NGA NAPANUBLI KAY ADAN DULAON
10. (a) Ano ang pila ka bersikulo sa Biblia nga nagapakita nga dulaon ni Jehova ang kamatayon nga napanubli kay Adan? (b) Ano ang ginapakita sini nga mga bersikulo parte kay Jehova kag sa iya Anak?
10 Huo, maluwas ni Jehova si Pablo. Sa tapos masambit ang “tabon,” si Isaias nagsulat gilayon: “Ginlamon niya sing dayon ang kamatayon, kag pahiran sang Ginoong DIOS ang luha sang tanan nilang nawung.” (Isa. 25:8) Pareho sang amay nga nagadula sang kabangdanan sang pag-antos sang iya kabataan kag nagapahid sang ila mga luha, nalipay gid si Jehova sa pagdula sang kamatayon nga napanubli kay Adan! May kaupod sia sa paghimo sini. Sa 1 Corinto 15:22, aton mabasa: “Subong nga kay Adan ang tanan nagakapatay, amo man kay Cristo ang tanan buhion.” Sing kaanggid, sa tapos namangkot si Pablo sing “Sin-o ang magaluwas sa akon?” nagpadayon sia: “Salamat sa Dios paagi kay Jesucristo nga aton Ginuo!” (Roma 7:25) Maathag nga ang gugma nga nagpahulag kay Jehova sa pagtuga sa katawhan wala nag-ugdaw bangod sang pagrebelde nanday Adan kag Eva. Kag ang isa nga nagbulig kay Jehova para magluntad ang una nga mag-asawa nalipay gihapon sa mga anak sang tawo. (Hulu. 8:30, 31) Pero paano himuon ini nga pagluwas?
11. Ano ang gin-aman ni Jehova para mabuligan ang katawhan?
11 Sang nakasala si Adan, ginpamatbatan sia ni Jehova sing kamatayon. Subong resulta, ang tanan nga tawo nakapanubli sing di-kahimpitan kag kamatayon. (Roma 5:12, 16) Aton mabasa: “Ang isa ka paglapas nagresulta sa pagpakamalaut sa tanan nga sahi sang tawo.” (Roma 5:18) Ano ang himuon ni Jehova para madula ang iya pagpakamalaut nga wala ginalapas ang iya mga talaksan? Ang sabat makita naton sa ginsiling ni Jesus: “Ang Anak sang tawo nagkari . . . agod . . . ihatag ang iya kalag subong gawad nga kabaylo sang madamo.” (Mat. 20:28) Ang una nga espiritu nga anak ni Jehova, nga ginbun-ag sa duta subong himpit nga tawo, amo ang magaaman sing gawad. Paano mahatag sini nga gawad ang hustisya?—1 Tim. 2:5, 6.
12. Ano ang gawad nga naghatag sing hustisya?
12 Subong himpit nga tawo, ang kabuhi ni Jesus kaangay sang kabuhi ni Adan antes sia nakasala. Katuyuan ni Jehova nga pun-on ang duta sang himpit nga mga anak ni Adan. Gani, bangod ginahigugma gid ni Jesus ang iya Amay kag ang mga kaliwat ni Adan, ginhalad niya ang iya tawhanon nga kabuhi. Huo, ginhatag ni Jesus ang iya himpit nga kabuhi subong tawo, nga katumbas sang gindula ni Adan. Pagkatapos sini, ginbanhaw ni Jehova ang iya Anak subong espiritu. (1 Ped. 3:18) Makatarunganon gid nga batunon ni Jehova ang halad sang himpit nga tawo, si Jesus, subong gawad, ukon bayad, para magawad ang pamilya ni Adan kag mahatag sa ila ang kabuhi nga gindula ni Adan. Buot silingon, ginbuslan ni Jesus ang papel ni Adan. Si Pablo nagpaathag: “Amo ini ang nasulat: ‘Ang una nga tawo nga si Adan nangin buhi nga kalag.’ Ang katapusan nga Adan nangin nagahatag-kabuhi nga espiritu.”—1 Cor. 15:45.
13. Paano buligan sang “katapusan nga Adan” ang mga napatay?
13 Magaabot gid ang tion nga ang “katapusan nga Adan” magapanghikot subong “nagahatag-kabuhi nga espiritu” sa katawhan. Ang kalabanan sang mga anak ni Adan buhion liwat. Ngaa? Bangod nagkabuhi na sila kag napatay. Kinahanglan nila ang pagkabanhaw, ang pagbuhi sa ila liwat diri sa duta.—Juan 5:28, 29.
14. Ano nga aman gikan kay Jehova ang magabulig para madula ang di-kahimpitan nga ginliton ni Adan sa iya kaanakan?
14 Paano mahilway ang katawhan gikan sa ila pag-antos sa napanubli nga di-kahimpitan? Si Jehova nag-aman sing isa ka Ginharian nga ginatapuan sang “katapusan nga Adan” kag sang mga kaupod niya nga ginpili gikan sa katawhan. (Basaha ang Bugna 5:9, 10.) Ining mga kaupod ni Jesus sa langit nakaeksperiensia man sang di-kahimpitan. Sa ila paggahom sa sulod sang isa ka libo ka tuig, buligan nila ang mga nagapuyo sa duta nga madaug ang di-kahimpitan nga indi nila masarangan kon sila lang.—Bug. 20:6.
15, 16. (a) Ano ang ginapatuhuyan sang “katapusan nga kaaway, ang kamatayon,” kag san-o ini dulaon? (b) Suno sa 1 Corinto 15:28, ano ang himuon ni Jesus sa ulihi?
15 Sa tion nga matapos na ang isa ka libo ka tuig nga paggahom sang Ginharian, ang matinumanon nga katawhan hilwayon sa tanan nga kaaway nga resulta sang paglapas ni Adan. Ang Biblia nagsiling: “Subong nga kay Adan ang tanan nagakapatay, amo man kay Cristo ang tanan buhion. Apang ang kada isa sa iya kaugalingon nga turno: si Cristo ang una nga bunga, pagkatapos ang mga iya ni Cristo [iya kaupod nga mga manuggahom] sa tion sang iya presensia. Dayon, ang katapusan, kon itugyan na niya ang ginharian sa iya Dios kag Amay, kon nalaglag na niya ang tanan nga panguluhan kag ang tanan nga awtoridad kag gahom. Kay kinahanglan sia maggahom subong hari tubtob mabutang sang Dios ang tanan nga kaaway sa idalom sang iya mga tiil. Subong katapusan nga kaaway, ang kamatayon dulaon.” (1 Cor. 15:22-26) Huo sa katapusan, ang kamatayon nga napanubli kay Adan madula na. Ang “tabon” nga nagapuot sa bug-os nga pamilya sang tawo dulaon na sing dayon.—Isa. 25:7, 8.
16 Gintapos ni Pablo ang iya pagsumaryo paagi sa pagsiling: “Kon mapasakop na ang tanan nga butang sa iya, nian ang Anak mismo magapasakop man sa Isa nga nagpasakop sang tanan nga butang sa iya, agod ang Dios mangin tanan nga butang sa tanan.” (1 Cor. 15:28) Ang katuyuan sang paggahom sang Anak matuman. Dayon, malipay gid sia sa pagbalik sang iya awtoridad kay Jehova kag sa pagpresentar sa Iya sang himpit nga pamilya sang tawo.
17. Ano ang matabo kay Satanas?
17 Ano ang matabo kay Satanas, ang isa nga nag-umpisa sang tanan nga kahalitan sa mga tawo? Ginasabat ini sang Bugna 20:7-15. Sa katapusan nga pagtilaw sa tanan nga himpit nga tawo, tugutan si Satanas nga patalangon sila. Ang Yawa kag ang iya mga sumalakdag pagalaglagon sing dayon sa “ikaduha nga kamatayon.” (Bug. 21:8) Bangod ang mga ginpamatbatan sini indi na gid magluntad, ini nga kamatayon indi pagdulaon. Pero ining “ikaduha nga kamatayon” indi kaaway sang mga tawo nga nagahigugma kag nagaalagad sa ila Manunuga.
18. Paano ang sugo sang Dios kay Adan matuman?
18 Dayon, ang ginhimpit nga mga tawo magatindog sa atubangan ni Jehova nga nahamut-an gid para sa kabuhi nga wala sing katapusan, diin wala na sing mga kaaway. Ang ginsugo kay Adan matuman bisan wala na sia. Ang duta mapuno sang iya kaanakan, nga magakalipay sa pag-atipan sa sini kag sa madamo nga kasapatan. Kabay pa nga indi madula ang aton apresasyon sa mahigugmaon nga paagi ni Jehova diin ang katapusan nga kaaway, ang kamatayon, iya dulaon!
^ par. 9 Parte sa panikasog sang mga sientipiko nga mapaathag ang kabangdanan sang pagtigulang kag kamatayon, ang Insight on the Scriptures nagkomento: “Ginabalewala nila ang kamatuoran nga ang Manunuga mismo ang nagpamatbat sang silot nga kamatayon sa una nga mag-asawa, nga ginapadapat ini nga silot sa paagi nga indi mahangpan sing bug-os sang tawo.”—Vol. 2, p. 247.