Gusto Ko Ilugon ang Bata ni Jefte

Panugiron ni Joanna Soans

Tin-edyer pa lang ako, gusto ko gid ilugon ang bata ni Jefte. Isugid ko kon ngaa kag kon paano ako nangin pareho sa iya.

SANG 1956, nagtambong ako sa asembleya sang mga Saksi ni Jehova sa Bombay (Mumbai na subong), India. Ini ang una nga asembleya nga natambungan ko. Ginbag-o gid sini ang akon kabuhi kay natandog ako sa pamulongpulong parte sa bata ni Jefte.

Subong sang ginasiling sang Biblia, ang bata ni Jefte, sang tin-edyer pa, nagpasugot nga indi magpamana. Bangod sini, natuman ang panumpa sang iya amay. Gani ang bata ni Jefte nag-alagad nga wala sing bana sa balay ni Jehova, ukon tabernakulo, sa bilog niya nga kabuhi.—Hukom 11:28-40.

Gusto ko gid sia ilugon! Pero may daku nga problema. Supak gid sadto sa kultura sang India nga magpabilin nga singgol.

Ang Akon Pamilya

Ako ang ikalima sa anom ka kabataan nanday Benjamin kag Marcelina Soans. Natawo ako sa Udipi, isa ka siudad sa katundan nga baybayon sang India. Tulu ang amon lenguahe, nga ginagamit sang mga duha ka milyon ka tawo. Pero, Kannada nga lenguahe ang gingamit sa amon eskwelahan sa Udipi.

Importante gid sa sini nga lugar ang pagminyo kag pagpanganak. Wala ako nakabati nga naghambal ang mga tawo sa amon lugar nga nasubuan sila bangod wala sila nagminyo ukon nahidlaw sa pamilya. Para sa akon, wala sing amo sini nga sitwasyon kay sa amon pamilya, upod namon sa balay ang amon lolo kag lola, tiyo kag tiya, kag mga pakaisa!

Sa amon kultura, ang kabataan ginakabig nga bahin sang pamilya sang iloy. Ang linya sang pamilya ginausoy paagi sa iloy, kag ang mga bata nga babayi may daku nga palanublion. Sa pila ka Tulu nga komunidad, ang babayi nagaistar gihapon upod sa iya iloy sa tapos sia makasal, kag nagaupod sa iya ang iya bana.

Bangod nangin “Cristiano” ang amon pamilya, lain kami sa iban. Kada gab-i, ginadumalahan ni lolo ang amon pamilya sa pagsimba, pagpangamuyo kag pagbasa sang Tulu nga Biblia. Kon buksan niya ang iya gision nga Biblia kag basahon ini sa amon, daw nagabukas lang sia sang kahon sang mga alahas. Nalipay gid kami! Interesado ako sa ginasiling sang Salmo 23:1 (NW): “Si Jehova ang akon Manugbantay. Indi ako pagkulangon.” Sa pensar ko, ‘Sin-o si Jehova, kag ngaa gintawag sia nga manugbantay?’

Nahulog ang “mga Himbis” Halin sa Akon mga Mata

Bangod sa kapigaduhon sa tapos sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, nagsaylo kami sa Bombay, nga mga 900 kilometros ang kalayuon. Sang 1945, ginbisitahan sang duha ka Saksi ni Jehova si Tatay kag ginhatagan nila sia sang balasahon parte sa Biblia. Natandog gid si Tatay sa mensahe sini, amo nga ginsugid niya ini sa iban nga nagahambal sing Kannada. Sang umpisa sang 1950, ang gamay nga grupo nag-uswag kag nangin una nga Kannada  nga kongregasyon sa Bombay.

Gintudluan kami sang amon mga ginikanan nga tun-an sing maayo ang Biblia kag mangin maayo nga manunudlo sini. Kada adlaw, nagapangamuyo sila kag nagatuon upod sa amon. (Deuteronomio 6:6, 7; 2 Timoteo 3:14-16) Isa ka bes, samtang ginabasa ko ang Biblia, daw nahulog ang mga himbis halin sa akon mga mata. (Binuhatan 9:18) Natun-an ko nga si Jehova mapaanggid sa isa ka manugbantay bangod ginagiyahan niya, ginapakaon, kag ginaproteksionan ang iya mga sumilimba.—Salmo 23:1-6; 83:18.

Ginbuligan Ako ni Jehova

Wala madugay sa tapos sang kombension sa Bombay sang 1956, ginbawtismuhan ako. Pagligad sang anom ka bulan, gingamit ko ang akon daku nga tion sa pagministeryo pareho sa akon magulang nga si Prabhakar. Gusto ko isugid sa iban ang mga kamatuoran sa Biblia, pero ginakulbaan ako. Nagaang-ang ako kag nagakurog ang akon tingog. Pero siling ko sa akon kaugalingon, ‘Mahimo ko ini sa bulig ni Jehova!’

Ginbuligan ako ni Jehova paagi sa mag-asawa nga misyonero nga sanday Homer kag Ruth McKay nga taga-Canada. Nakaeskwela sila sa eskwelahan sang mga Saksi ni Jehova para sa mga misyonero sa New York, U.S.A., sang 1947. Ginbuligan nila ako sang nagasugod pa lang ako sa pagministeryo. Nagapraktis kami pirme ni Ruth kon ano ang amon ihambal sa mga balay. Kahibalo gid sia magpakalma sa akon. Ginauyatan niya ang akon kamot kag magsiling: “Wala sing kaso a. Mapadayon kita sa sunod nga balay.” Napabakod gid ako sa iya ginsiling.

Isa ka adlaw, ginpahibalo ako nga si Elizabeth Chakranarayan, isa ka may edad na kag eksperiensiado nga manunudlo sa Biblia, ang mangin kaupod ko sa pagministeryo. Sa pensar ko: ‘Makasaho ako ayhan sa sini nga utod nga mas magulang sangsa akon?’ Pero sia gali ang kaupod nga kinahanglan ko.

“Wala Kita Nagaisahanon”

Ang amon una nga asaynment amo ang siudad sang Aurangabad, nga mga 400 kilometros sa sidlangan sang Bombay. Narealisar namon dayon nga kami lang nga duha ang Saksi sa sini nga siudad nga mga isa ka milyon ang pumuluyo. Dapat man ako magtuon sang Marathi, ang panguna nga lenguahe sini nga lugar.

Kon kaisa, nasubuan gid ako kag nagahibi. Pero napabakod gid ako kay daw nanay ko na si Elizabeth. “Bisan ginasubuan kita, wala kita nagaisahanon,” siling niya. “Malayo ka man sa imo mga abyan kag pamilya, kaupod mo pirme si Jehova. Makig-abyan ka sa iya, kay madula man lang ang imo kasubo.” Wala ko gid ginkalimtan ang iya laygay.

Kon kulang na ang amon inugplete, nagalakat kami sing asta 20 kilometros kada adlaw, yab-ukon man ukon lutakon, mainit man ukon matugnaw. Kon tingadlaw, nagalab-ot sa 40°C ang temperatura. Kon tingulan, may mga lugar nga binulan nga lutakon. Pero, ang mas nabudlayan namon amo ang kultura sang mga tawo.

Wala nagaistorya ang mga babayi sa mga lalaki sa publiko luwas lang kon paryentehanay sila, kag indi kinaandan nga magtudlo ang mga babayi sa mga lalaki. Gani ginpakalain kami. Kada semana, sa sulod sang anom ka bulan, kami lang nga duha ang nagatipon para  tun-an ang Biblia. Sang ulihi, madamo na sang interesado, gani naporma ang isa ka gamay nga grupo. Ang iban nag-upod na sa amon sa pagministeryo.

“Padayon nga Pauswaga ang Imo Ikasarang”

Mga duha ka tuig kag tunga sang ulihi, ginsaylo kami sa Bombay. Nagpadayon si Elizabeth sa pagwali nga hilikuton, kag ako naman ginpangabay nga buligan ang akon amay, kay sia lang sadto ang manugbadbad sang mga literatura sa Biblia sa Kannada nga lenguahe. Nalipay gid si Tatay nga ginbuligan ko sia, bangod madamo sia sing responsibilidad sa kongregasyon.

Sang 1966, nagbalik ang akon mga ginikanan sa Udipi. Antes maghalin si Tatay sa Bombay, nagsiling sia: “Anak, padayon nga pauswaga ang imo ikasarang. Magbadbad sing simple kag maathag. Indi ka magpasobra salig sa imo kaugalingon, kag magpaubos pirme. Magsalig ka kay Jehova.” Ini na ang katapusan niya nga laygay sa akon, kay napatay sia wala madugay sa tapos nakapauli sa Udipi. Asta subong, ginatinguhaan ko ini nga sundon sa akon pagbadbad.

“Wala Ka Pa Plano Mamana?”

Sa India, ginaareglar sang mga ginikanan ang pagminyo sang ila kabataan samtang bata pa, kag ginatudluan sila nga magpamilya. Gani pirme ako ginapamangkot: “Wala ka pa plano mamana? Sin-o ang maatipan sa imo kon tigulang ka na? Wala ka nasubuan?”

Kon kaisa, nasakitan gid ako kon pirme ko ini mabatian. Ginatago ko lang ini, pero kon nagaisahanon ako, ginapautwas ko ini kay Jehova. Naumpawan gid ako kay para sa iya, wala sing kulang sa akon bisan wala ako sing bana. Para magbakod pa ang akon determinasyon nga mag-alagad sa iya nga wala sing tublag, ginadumdom ko ang bata ni Jefte kag si Jesus, nga wala nagminyo kag masako sa paghimo sang kabubut-on sang Dios.—Juan 4:34.

Regalo Halin kay Jehova

Sa sulod sang mga 50 ka tuig, suod gid kami nga mag-abyan ni Elizabeth. Napatay sia sang 2005, sa edad nga 98. Sang indi na sia makabasa sang Biblia kay nagburon na ang iya panan-aw, gingamit niya ang iya daku nga tion kada adlaw sa pagpangamuyo sa Dios. Kon kaisa abi ko may ginaistorya sia parte sa Biblia sa iya kuarto, pero si Jehova gali ang iya ginaistorya. Matuod gid sa iya si Jehova, nga daw ara lang sa tupad niya. Natun-an ko nga amo ini ang makabulig sa akon nga mangin determinado sa pag-alagad sa Dios, pareho sang bata ni Jefte. Nagapasalamat gid ako kay Jehova kay ginhatag niya sa akon ining may edad na kag hamtong nga utod nga nagtudlo kag nagpabakod sa akon.—Manugwali 4:9, 10.

Pareho sa bata ni Jefte, madamo ako sing pagpakamaayo sa pag-alagad kay Jehova! Bangod wala ako sing bana kag ginasunod ko ang laygay sang Biblia, nangin makalilipay ang akon kabuhi samtang ‘nagaalagad sing dalayon sa Ginuo nga wala sing tublag.’—1 Corinto 7:35.

[Retrato sa pahina 28]

Si Tatay samtang nagapamulong- pulong sa Bombay sang dekada 1950

[Retrato sa pahina 28]

Upod kay Elizabeth antes sia napatay

[Retrato sa pahina 29]

Pagpahibalo sang diskurso sa Biblia sa Bombay sang 1960

[Retrato sa pahina 29]

Upod sa akon mga katrabaho sa amon opisina