Sang ginbun-ag ako, may gamay nga uma ang akon mga ginikanan sa baryo sang Galicia, sa aminhan-nabagatnan sang Espanya. Ikap-at ako sa walo ka mag-ulutod. Masadya gid sa balay. Sadto nga tion sa Espanya, masami na nga may isa ukon kapin pa nga kabataan sa tagsa ka pamilya nga nagasulod sa seminaryo ukon sa kombento. Sa amon pamilya, tatlo kami ang naghimo sini.

Sang 13 anyos ako, nagsulod man ako sa kumbento nga ginsudlan ni Manang sa Madrid. Indi gid mainabyanon ang mga tawo didto. Wala ka gid sing maamiga—puro lang kasuguan, pangadi, kag kasubo. Kada aga, nagatipon kami sa kapelya para mamalandong, bisan pa nga wala man ako sang mapensaran. Sa ulihi, nagakanta kami sang relihioso nga mga kanta kag nagatambong sa misa, tanan ini sa Latin. Wala gid ako sang may naintiendihan kag pamatyag ko daw kalayo gid sang Dios sa akon Nagligad ang mga inadlaw nga wala gid sing tinimuktimok. Bisan pa nagakitaay kami ni Manang, ang mahambal lang namon amo ang “Maghimaya ka birhen Maria.” Tunga sa oras lang kami nga puede mag-istoryahanay pagkatapos kaon. Layo gid ini sa masadya nga kabuhi namon sa balay! Daw nagaisahanon ako kag pirme nagahibi.

Bisan pa wala gid ako nagbatyag nga suod sa Dios, gindayon ko ang akon panumpa kag nangin madre sa edad nga 17. Ang matuod, ginhimo ko lang kon ano ang ginapaabot nga himuon ko, pero sang ulihi nagduhaduha na ako kon bala ginpili gid ako sang Dios para himuon ini. Ang mga madre nagsiling nga ang mga nagaduhaduha makadto kuno sa impierno! Pero nagaduhaduha gihapon ako. Nahibaluan ko nga wala ginpain ni Jesus ang iya kaugalingon; kundi, nangin masako sia sa pagtudlo kag pagbulig sa iban. (Mateo 4:23-25) Sang 20 anyos ako, wala na gid ako sang nabilin nga rason para padayunon pa ang akon pagkamadre. Nakibot ako sang nagsiling ang madre superyora nga kon indi ako sigurado sa akon pagkamadre, mas maayo pa nga maghalin na lang ako gilayon. Siguro nakulbaan sia nga basi maimpluwensiahan ko ang iban. Gani naghalin ako sa kombento.

Sang nagbalik ako sa balay, nangin mahinangpanon gid ang akon mga ginikanan. Pero bangod wala sing obra sa amon  baryo, nagsaylo ako sa Germany, sa ginaistaran sang akon magulang nga lalaki. Aktibo sia sa grupo sang mga Komunista nga taga-Espanya nga nagsaylo diri. Nanamian ako sa mga tawo nga nagapakigbato sa kinamatarong sang mga trabahador kag mga babayi. Gani nangin Komunista ako kag sang ulihi nakapamana sang miembro sang amon grupo. Pamatyag ko daw may pulos gid ang akon ginahimo, ang pagpanagtag sang literatura sang Komunista kag pagpakigbahin sa pagprotesta.

Pero sang ulihi, daw napaslawan naman ako. Pamatyag ko wala ginahimo sang mga Komunista ang ila ginasiling. Yadto nga pagkapaslaw nagdugang pa gid sang ginsunog sang pila ka hoben nga miembro sang amon grupo ang Konsulado sang Espanya sa Frankfurt sang 1971. Ginhimo nila yadto para iprotesta ang inhustisya sa diktatoryal nga Espanya. Pero pamatyag ko sala ini nga pamaagi para ipakita ang kaakig.

Sang nagbata ako sa amon subang, ginsilingan ko ang akon bana nga indi na ko magkadto sa pagtilipon sang mga Komunista. Grabe gid ang akon kasubo, kay wala gid sing bisan isa nga abyan ko anay ang nagbisita sa amon sang akon bata. Nagpalibog ako sa katuyuan sang kabuhi. Dapat gid bala kita manikasog para bag-uhon ang katilingban?

Sang 1976, duha ka Espanyol nga Saksi ang nagkadto sa balay kag nagtanyag sang pila ka literatura nga ginbaton ko man. Sang nagbalik sila, ginpaarakan ko sila sang pamangkot parte sa pag-antos, indi pag-alalangay, kag inhustisya. Nakibot ako sang gingamit nila ang Biblia para sabton ang akon tanan nga pamangkot! Ginbaton ko dayon ang pagtuon sa Biblia.

Sang primero, nanamian lang ako nga magtuon. Pero nagbag-o ang tanan sang nagtambong na kami sang akon bana sa mga pagtilipon sa Kingdom Hall sang mga Saksi ni Jehova. May duha na kami ka bata sadto. Ginasugat kami sang mga Saksi kag ginabuligan sa pag-atipan sang amon mga bata sa tion sang mga miting. Tungod sini, nangin suod ako sa mga Saksi.

Pero may mga pangduhaduha gihapon ako parte sa relihion. Gani ginduaw ko ang akon pamilya sa Espanya. Gintinguhaan sang akon tiyo, nga isa ka pari, nga pauntaton ako sa pagtuon sang Biblia. Pero ginbuligan gid ako sang mga Saksi didto. Ginsabat nila ang akon mga pamangkot paagi sa Biblia, pareho sang ginhimo sang mga Saksi sa Germany. Gani namat-od ako nga ipadayon ang akon pagtuon kon magbalik ako sa Germany. Bisan pa wala nagpadayon ang akon bana sa pagtuon sa Biblia, gintuman ko ang akon pamat-od. Sang 1978, ginbawtismuhan ako bilang isa ka Saksi ni Jehova.

Ang sibu nga ihibalo sa kamatuoran sa Biblia naghatag sing maathag nga katuyuan kag direksion sa akon kabuhi. Halimbawa, ang 1 Pedro 3:1-4 nagapalig-on sa mga asawa nga “magpasakop” sa ila mga bana “upod ang tudok nga pagtahod” kag palambuon ang “malulo nga espiritu, nga may daku nga balor sa mga mata sang Dios.” Ina nga mga prinsipio nagbulig sa akon nga mahimo ang akon papel bilang asawa kag iloy.

Mga 35 ka tuig na ang nagligad sang nangin Saksi ako. Nalipay ako nga alagdon ang Dios bilang bahin sang espirituwal nga pamilya, kag nalipay ako nga amo man sini ang ginhimo sang apat sa akon lima ka bata.