Natawo ako sa isa ka pigado nga pamilya sa Tiranë, ang kapital sang Albania. Honest si Tatay kag nagabakabaka sia obra para masuportahan kami. Pero pigado gihapon ang amon kahimtangan. Bata pa lang ako, pirme na ako nasubuan bangod sa amon kapigaduhon. Pirme lang ako wala sing sapatos kag daw haluson kami makakaon.

 Bisan bata pa ako nagsugod na ako pangawat kay siling ko buligan ko ang akon pamilya. Sang ulihi nadakpan ako sang mga pulis. Gani sang 1988, sang 14 anyos ako, ginpadala ako ni Tatay sa isa ka institusyon nga nagabulig sa delingkwente nga mga kabataan. Duha ka tuig ako didto kag natun-an ko nga mag-welding. Sang nakahalin ako didto, nagpangita ako sang obra nga indi ilegal, pero wala ako sing nakita. Kabudlay mangita sing obra sadto sa Albania kay kagamo sang pulitika. Bangod daw nadulaan na ako sing paglaum, nag-upod ako liwat sa akon mga barkada kag nangawat. Sang ulihi, nadakpan kami sang akon mga barkada kag ginsentensiahan nga mapriso sing tatlo ka tuig.

 Sang nakagua na ako sa prisuhan, nagpadayon ako sa paghimo sing krimen. Naguba ang ekonomiya sang Albania kag nagkinagamo sa bilog nga pungsod. Sa sining magamo nga tion, nagdamo ang akon kuarta bangod sa ilegal ko nga mga buhat. Pero sang madakpan ang duha ko ka upod sa amon pagpanghold-ap, nalagyo ako sa iban nga pungsod para indi ako mapriso. Sini nga tion asawa ko na si Julinda kag may bata na kami nga lalaki.

 Nagsaylo kami sa England kay gusto ko magsugod sing bag-o nga kabuhi upod sa akon asawa kag bata. Pero indi ko mabiyaan ang akon malain nga mga buluhaton. Wala madugay, nadalahig naman ako sa isa ka krimen—nangin drug dealer ako kag dalagku nga kantidad ang nagaagi sa akon kamot.

 Ano ang ginbatyag ni Julinda sa pagbaligya ko sing droga? Pasugiron naton sia: “Nagdaku ako sa Albania, gani gusto ko gid nga magsulhay ang akon kabuhi. Handa ko nga himuon ang bisan ano para magmanggaranon. Abi ko magamalipayon kami kon madamo ang amon kuarta gani ginsuportahan ko si Artan sa iya pagbinutig, pagpangawat, kag pagbaligya sing droga—ang bisan ano nga makuartahan.”

 Sang 2002, nagbag-o ang amon kabuhi kag naalimunaw ang amon handum nga magmanggaranon. Nadakpan ako nga may dala nga tuman kadamo nga droga kag napriso ako liwat.

 Wala ko natalupangdan nga naimpluwensiahan na gali sang Biblia ang akon kabuhi. Kay sang tuig 2000, may nakilala si Julinda nga mga Saksi ni Jehova kag nag-Bible study sia upod sa ila. Indi ako interesado nga mag-istorya parte sa Biblia kay para sa akon boring ini, pero nanamian ’ya sa sini si Julinda. Sia nagpaathag: “Nagdaku ako sa relihioso nga pamilya gani nanamian gid ako sa Biblia kag ginarespeto ko ini. Gusto ko gid mabal-an kon ano ang ginatudlo sini kag nalipay ako nga tun-an ang Biblia upod sa mga Saksi. Para sa akon, insakto gid ang ginatudlo sang Biblia. Ang akon natun-an nakabulig sa akon nga amat-amat nga bag-uhon ang akon kabuhi. Pero nagapati gihapon ako nga kuarta ang makapahalipay sa amon—asta na nadakpan si Artan. Nakamarasmas ako bangod sini. Narealisar ko dayon nga insakto gid ang ginasiling sang Biblia parte sa kuarta. Ginhimo namon ang tanan para magmanggaranon pero indi gihapon kami malipayon. Nag-athag sa akon nga dapat ko gid sundon ang tanan nga ginasugo sang Dios.”

 Sang 2004, nakagua ako sa prisuhan kag gintinguhaan ko liwat nga magbaligya sing droga. Pero nagbag-o na si Julinda, kag may ginsiling sia nga nakapahunahuna gid sa akon: “Indi ko na gusto ang kuarta mo. Gusto ko nga makaupod ko na liwat ang akon bana kag gusto ko nga ara pirme ang tatay sang akon kabataan.” Nakibot ako pero insakto sia. Pila ka tuig ako nga nagbulag sa akon pamilya. Ginpamensaran ko man ang tanan nga pag-antos nga naagyan ko para magmanggaranon paagi sa ilegal nga mga buhat. Gani nagdesisyon ako nga bag-uhon ang akon kabuhi kag indi na makig-upod sa akon mga barkada.

 Nagbag-o gid ang akon kabuhi sang nag-upod ako sa akon asawa kag duha ka bata nga magtambong sa miting sang mga Saksi ni Jehova. Nagdayaw gid ako sa sinsero kag mainabyanon nga mga tawo nga nakilala ko didto. Sang ulihi, nag-Bible study ako.

 Natun-an ko sa Biblia nga “ang gugma sa kuarta amo ang gamot sang tanan nga sahi sang makahalalit nga butang, kag paagi sa paghingamo sa sini nga gugma ang iban . . . nagbuno sang ila kaugalingon sang madamo nga kasakit.” (1 Timoteo 6:9, 10) Naintiendihan ko gid ang ginasiling sini nga teksto. Ginhinulsulan ko gid ang akon ginhimo sadto kay nagdala ini sing grabe nga kasakit sa akon pamilya kag sa akon mismo. (Galacia 6:7) Sang natun-an ko ang gugma ni Jehova kag sang iya anak nga si Jesucristo para sa aton, amat-amat ko nga ginbag-o ang akon personalidad. Imbes nga kaugalingon ko lang ang akon pensaron, ginpamensar ko na ang kaayuhan sang iban kag madamo na ako sing tiempo para sa akon pamilya.

 Nakabenepisyo gid ako sa laygay sang Biblia nga nagasiling: “Dapat nga ang inyo pagkabuhi hilway sa gugma sa kuarta kag mangin kontento kamo sa mga butang nga yara sa inyo.” (Hebreo 13:5) Malinong na ang akon hunahuna kag may matinlo na ako nga konsiensia. Bangod sini nabatyagan ko na ang kalipay nga wala ko gid nabatyagan sadto. Nangin suod pa gid kami sang akon asawa kag sang akon pamilya.

 Abi ko sadto kon madamo kami sing kuarta, mangin malipayon kami. Pero nangin maathag na sa akon nga ang krimen kag ang gugma sa kuarta nagdala sa akon sing madamo nga kasakit. Wala kami magmanggaranon. Pero para sa akon, nakita namon ang isa ka butang nga mas importante gid—ang amon pagpakig-abyan kay Jehova nga Dios. Ang pagsimba namon sa iya sing nahiusa bilang isa ka pamilya amo gid ang nagapahalipay sa amon.