PAMANGKOT SANG PAMATAN-ON
Kinahanglan Gid Bala ang Maayo nga Pamatasan?
‘Wala ginabuksan sang iban ang puertahan para sa akon; ngaa man abi buksan ko sila?’
‘Madamo pa ang dapat pensaron sangsa maghambal sang “palihug,” “salamat,” kag “excuse me.”’
‘Indi ko kinahanglan nga magpakita sang maayo nga pamatasan sa akon mga utod. Pamilya ko man sila.’
May isa bala sa sini nga mahimo mahambal mo man? Kon amo, mahimo nga indi mo mabatyagan ang mga benepisyo sang pagpakita sing maayo nga pamatasan!
Ano ang dapat mo mahibaluan parte sa maayo nga pamatasan?
Ang maayo nga pamatasan makapauswag sang masunod nga tatlo ka bahin sang imo kabuhi:
Ang imo reputasyon. Ang imo pagtratar sa iban makahatag sang maayo ukon malain nga impresyon. Kon maayo ang imo pamatasan, tamdon ka sang iban nga hamtong kag responsable—kag trataron ka man nila sing maayo! Pero kon bastos ka, mahambal ang iban nga interesado ka lang sa imo kaugalingon kag mahimo nga indi ka pagbatunon sa obra ukon mawasi mo ang iban pa nga kahigayunan. Subong sang ginasiling sang Biblia, “Ang mapintas nagahalit lamang sang iya kaugalingon.”—Hulubaton 11:17, Maayong Balita nga Biblia.
Ang imo mga abyan. Ang Biblia nagasiling: “Panapti ninyo ang inyo kaugalingon sang gugma, kay amo ini ang himpit nga higot sang paghiusa.” (Colosas 3:14) Husto gid ina sa pagpakig-abyan. Madamo ang nanamian sa tawo nga may maayo nga pamatasan kag nagapakita sing kaayo sa ila. Kay man, sin-o bala ang gusto mag-upod sa bastos kag makaulugot nga tawo?
Ang pagtratar sang iban sa imo. “Kon pirme ka matinahuron,” siling sang pamatan-on nga si Jennifer, “mahimo magaayo ang pagtratar sa imo bisan sang mga tawo nga daw wala gid batasan.” Pero kon bastos ka, kabaliskaran man ang matabo. Ang Biblia nagasiling: “Takson nila kamo suno sa inyo pagtakus.”—Mateo 7:2.
Ang punto: Ang pagpakig-abyan bahin na sang adlaw-adlaw nga pagkabuhi. Ang imo ginahimo makaapektar kon paano ka tamdon kag trataron sang iban. Sa simple nga hambal, kinahanglan gid nga may maayo ka nga pamatasan!
Paano mo ini ipakita?
Usisaa ang imo pamatasan. Pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Ginatahod ko bala ang mga mas magulang sa akon? Pirme bala ako nagahambal sing “palihug,” “salamat,” ukon “excuse me”? Wala bala ako nagapokus kon may ginaistorya ako—ayhan nagabasa ukon naga-text pa gani? Ginatahod ko bala ang akon mga ginikanan kag mga utod, ukon nagapinagusto lang ako kay “pamilya ko man sila”?’
Ang Biblia nagasiling: “Sa pagpadungog sa isa kag isa manguna kamo.”—Roma 12:10.
Maghimo sing tulumuron. Ilista ang tatlo ka bahin sa imo kabuhi nga gusto mo pauswagon. Halimbawa, ang 15 anyos nga si Allison nagsiling nga kinahanglan niya “mangin maayo nga manugpamati sangsa maayo nga manughambal.” Si David nga 19 anyos, nagsiling nga tinguhaan niya nga indi mag-text kon upod niya ang iya pamilya ukon mga abyan. “Indi ini matinahuron,” siling niya. “Daw ginapabatyag ko sila nga mas nanamian ako mag-istorya sa iban sangsa ila.” Si Edward nga 17 anyos, nagsiling nga tinguhaan niya nga indi pagsaparon ang iban kon nagahambal. Kag si Jennifer nga ginsambit kaina, nagpamat-od nga pauswagon ang iya pagpakig-angot sa mga may edad na. “Sadto, nagahambal lang ako sing ‘hello,’ dayon mangita sing rason para makaistorya sa akon mga amiga,” siling niya. “Pero subong, nagatinguha na gid ako nga makilala sila. Nagbulig gid ini sa pagpauswag sang akon pamatasan!”
Ang Biblia nagasiling: “[Ituon] ang mata, indi lamang sa inyo personal nga kaayuhan, kundi sa personal nga kaayuhan man sang iban.”—Filipos 2:4.
Bantayi ang imo pag-uswag. Sa sulod sang isa ka bulan, bantayi ang imo paghambal kag paggawi sa bahin sang imo kabuhi nga luyag mo pauswagon. Sa katapusan sang bulan, pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Paano nag-uswag ang akon personalidad bangod sang maayo ko nga pamatasan? Ano pa ang puede ko pauswagon?’ Maghimo sang bag-o nga mga tulumuron.
Ang Biblia nagasiling: “Ang luyag ninyo nga himuon sang mga tawo sa inyo, himua man ninyo ini sa ila.”—Lucas 6:31.