PAMANGKOT SANG MGA PAMATAN-ON
Paano Ko Makontrol ang Akon Emosyon?
“May adlaw nga kasadya gid sa akon, pero pagkabuas daw indi na madrowing ang hitsura ko. Ang mga butang nga balewala lang kahapon, mabudlay na subong.”—Carissa.
Ang imo bala emosyon budlay intiendihon pareho sang pag-agi sa dalan nga batsihon? a Kon huo, ini nga artikulo makabulig sa imo.
Ngaa nagakatabo ini?
Ang pagbag-obag-o sang emosyon normal lang sa mga nagahinupang. Pero mahimo makibot ka nga bisan pa lampas ka na sa pagpanghinupang, nagabag-obag-o gihapon ang imo emosyon.
Kon indi mo maintiendihan ang imo emosyon, dumduma nga posible bangod ini sa pagbag-obag-o sang hormones, insecurity, kag kabalaka, nga natural lang samtang nagadaku ka. Indi magkasubo kay maintiendihan mo kag matun-an kon paano makontrol ang imo emosyon.
Ang matuod: Importante nga matun-an mo kon paano makontrol ang imo emosyon samtang pamatan-on ka pa kay makabulig ini sa imo nga maatubang ang sarisari nga sitwasyon kon mag-adulto ka na.
Tatlo ka butang nga mahimo mo
Iistorya. Ang Biblia nagasiling: “Ang matuod nga abyan nagahigugma sa tanan nga tion, kag isa ka utod nga masaligan sa tion sang kalisdanan.”—Hulubaton 17:17.
“May close friend ang amon pamilya nga daw tiya ko na. Nagapamati gid sia sa akon, kag wala ako nahuya sa pagsugid sang akon balatyagon sa iya. Nalipay gid sia kon insakto ang akon ginahambal, pero kon sala, ginatadlong man niya ako sa maayo nga paagi.”—Yolanda.
Tip: Imbes sa mga kaedad mo lang makig-istorya, nga posible pareho man sa imo nga nagabag-obag-o ang emosyon, makig-istorya sa imo ginikanan ukon sa isa ka adulto nga ginasaligan mo.
Isulat. Ang Biblia nagasugid sa aton parte kay Job nga grabe gid ang kasubo. Sia nagsiling: “Ipautwas ko ang akon hibubun-ot. Ihambal ko ang akon kalain sing buot!” (Job 10:1) Wala labot sa pagpakighambal sa iban, puede mo man ipautwas ang imo balatyagon paagi sa pagsulat.
“Pirme ako nagadala sing gamay nga notebook. Kon may butang nga nakapaugot sa akon, ginasulat ko ini. Nagahaganhagan dayon ang akon ginabatyag.”—Iliana.
Tip: Maghimo sing diary nga sulatan mo sang imo ginabatyag, kon ano ang rason, kag kon paano mo atubangon. Ang worksheet sini nga artikulo makabulig sa imo nga mahimo ina.
Ipangamuyo. Ang Biblia nagasiling: “Itugyan ang imo lulan kay Jehova, kag sia magaalay-ay sa imo. Indi gid sia magtugot nga mapukan ang isa nga matarong.”—Salmo 55:22.
“Sigesige ako nga nagapangamuyo kay Jehova kon may problema ako. Nagamag-an dayon ang akon ginabatyag kon masugid ko ini sa iya.”—Jasmine.
Tip: Kon nagakabalaka, mamensar sing tatlo ka butang sa imo kabuhi nga pasalamatan mo. Kon mangamuyo kay Jehova, indi lang mangayo sing bulig sa iya, kundi pasalamati man sia sa mga pagpakamaayo nga nabaton mo.
a Binagbinagon sini nga artikulo ang pagbag-obag-o sang emosyon nga masami mabatyagan sang mga pamatan-on. Kon may ara ka sing bipolar disorder ukon iban pa nga klase sang depresyon, basaha ang artikulo nga “Ano ang Himuon Ko Kon Na-depress Ako?”