ORUPA RWOMAKONḒONONENO 32
Kurisa ongamburiro yoye mOmuute
‘Ongamburiro oyo . . . okutjiwa, tjiri, imbi mbi ha munika.’ —HEBR. 11:1.
EIMBURIRO 11 Oviutwa vi tanga Mukuru
OMAPU KU MATU KATARA *
1. Ovikwaye ove mbi we rihonga ohunga nOmuute wetu?
NDOOVAZU we kurisiwa otja umwe wOvahongonone va Jehova, mape ya kutja we rihonga ohunga na Jehova okuza kouṱiṱi woye. Ove wa hongwa kutja eye ongu ri Omuute, u novikaṋena oviwa nokutja u vanga okutjita kutja ehi arihe ri rire oparadisa.—Gen. 1:1; Oviung. 17:24-27.
2. Hapo ovandu tjiva ve noumune uṋe ohunga na imba mbe kambura mOmuute?
2 Ovandu ovengi kave kambura kutja Mukuru oke ri poo kutja eye ongwa uta oviṋa avihe. Moruveze rwanao, owo ve kambura kutja oviṋa vye ri uta ovini nu momakayendero woruveze ovyo avi utu okurunduruka okuza kouṱiṱi okurira ovinene. Ovandu tjiva mbe kambura nao ovahongwandu. Owo ve tja ounongo wovimemwa wa raisa kutja Ombeibela i ri posyo, nokutja imba mbe kambura mOmuute ovandu ovingundi, mbe ha hongerwe nu mbe hakahana okupukisiwa.
3. Ongwaye tje ri ounanḓengu okukurisa ongamburiro yoye?
3 Hapo mape ya oviṋa mbi mavi hungirwa i yovandu tjiva mba hongwa avi ngundiparisa ongamburiro yetu yokutja Jehova ongu ri Omuute wetu? Okuzira epuriro ndo, matu sokutjiwa kutja ongwaye eṱe tji tu kambura kutja Jehova ongu ri Omuute. Hapo omena rokutja twa raerwa okukambura nao poo mena rokutja twa toora oruveze okukonḓonona otjiṋa ho? (1 Kor. 3:12-15) Nandarire kutja twa karera Jehova orure, eṱe atuhe matu sokukayenda komurungu okukurisa ongamburiro yetu. Indu tji twa tjiti nao eṱe katu nakuwovisiwa i ‘yomapopero woposyo nomapukise’ nge hongwa i yovandu mbe pirukira Embo ra Mukuru. (Kol. 2:8; Hebr. 11:6) Orupa ndwi maru ketuvatera okuzira omapuriro nga: (1) Ongwaye ovengi tji ve ha kambura mOmuute? (2) Omomuano uṋe mu mo yenene okukurisa ongamburiro yoye mOmuute woye Jehova? (3) Nove mo sokutjita vi kutja u kare nongamburiro yomasa?
ONGWAYE OVANDU OVENGI TJI VE HA KAMBURA MOMUUTE?
4. Otja kOvaheberi 11:1, Ombeibela i tja vi ohunga nongamburiro?
4 Ovandu tjiva ve muna kutja okukara nongamburiro ku heya okukambura motjiṋa nokuhina otjiraisiro. Posi yokutja, otja kOmbeibela indjo kangamburiro yatjiri. (Lesa Ovaheberi 11:1.) Ombeibela i kahurura kutja ongamburiro ya zikamena koviraisiro. Nandarire kutja eṱe katu yenene okumuna Jehova, Jesus nOuhona we, eṱe tu noviraisiro vyokutja oviṋa mbyo oku vi ri. (Hebr. 11:3) Omunongonone umwe ngwa rira Omuhongonone wa tja: “Oviṋa avihe Ovahongonone va Jehova mu ve kambura vya zikamena koviraisiro nu vi hitasana nounongo wovimemwa.”
5. Ongwaye ovandu ovengi tji ve muna kutja oviṋa kavi memenwe?
5 Eṱe mape ya atu ripura kutja, ‘Ongwaye ovandu ovengi tji ve muna kutja Mukuru ka ngwa uta oviṋa avihe, nandarire kutja pe noviraisiro ovingi vyokutja eye ongwa mema oviṋa?’ Tjiva kave ya rora okukonḓonona oviraisiro mbyo ku wo oveni. Omurumendu wena Robert ngu ri Omuhongonone wa Jehova, wa tja: “Indu tji mba ri moskole ami hi hongerwe kutja Mukuru ongwa mema oviṋa, kunao ami hee kambura. Ami mba kara omuhingo mbwo, nu indu tji mba ri nozombura 20 notjihupe, otji mba hakaena ku nOvahongonone va Jehova nu mbe ndji pa omapu omawa okuza mOmbeibela kutja Mukuru ongwa mema oviṋa avihe.” *—Lesa okaongo nga “ Ondjivisiro kovanene.”
6. Ongwaye ovandu tjiva tji ve muna kutja kaku nOmuute?
6 Ovandu tjiva kave kambura mOmuute mena rokutja owo ve tja mave kambura mu imbi mbi ve yenena okumuna uriri. Posi yokutja, owo ve kambura moviṋa mbi ve ha yenene okumuna. Otjotjihorera, owo ve kambura momasa nge ṱizira oviṋa kombanda yehi (gravity), mena rokutja owo ve noviraisiro vyokutja omasa ngo oku ye ri. Ongamburiro ndja tamunwa mOmbeibela wina ya zikamena koviraisiro “mbi ha munika.” (Hebr. 11:1) Pe hepa oruveze nozongondjero okukonḓonona oviraisiro mbyo. Posi yokutja, ovandu ovengi kave nonḓero yokutjita nao. Omundu ngu ha tjiti omakonḓononeno ngo mape ya a munu kutja Mukuru ke ko.
7. Hapo ovandu avehe mba hongwa ve muna kutja Mukuru kangwa mema oviṋa? Kahurura.
7 Kombunda yokutjita omakonḓononeno, ovanongonone tjiva va kamuna kutja Mukuru ongwa mema eyuru nehi. * Tjimuna Robert ngwa tamunwa rukuru, ovandu tjiva aave munu kutja kaku nOmuute mena rokutja kave na pu va hongerwe ohunga notjiṋa ho komahongero wokombanda. Nungwari, ovanongonone ovengi va yenena okurihonga ohunga na Jehova nokumusuvera. Tjimuna ovanongonone mbo, eṱe wina matu hepa okukurisa ongamburiro yetu mu Mukuru, kainatja kutja twe rihonga ye. Kape nomundu ngu me tu tjitire otjiṋa ho.
OMOMUANO UṊE MU MATU KURISA ONGAMBURIRO YETU MOMUUTE?
8-9. (a) Epuriro riṋe ndi matu kahungirira ko nai? (b) Omomuano uṋe okurihonga ohunga noviutwa mu maku ku vatere?
8 Omomuano uṋe mu mo yenene okukurisa ongamburiro yoye mOmuute? Ngatu tare komiano vine.
9 Rihonga ohunga noviutwa. Ove mo yenene okukurisa ongamburiro yoye mOmuute mokutara kovinamuinyo, omiti nozonyose. (Eps. 19:1; Jes. 40:26) Otja pu mo rihongo ohunga noviṋa otja imbyo, ove mo utu okukara nongamburiro kutja Jehova ongu ri Omuute. Omambo wetu potuingi ye kara nondjivisiro ohunga noviutwa pekepeke. O tira okulesa otupa twi nandarire kutja ouzeu kove okutuzuva nawa. Rihonga otja pu mo yenene. Nu wina o zembi okutarera rukwao ouvidio ouwa ohunga noviutwa mbu ri korungovi ndwi o-jw.org, mbwa raisiwa pomaworonganeno wotukondwa mozombura nḓa kapita.
10. Yandja otjihorera tjokutja oviutwa vi raisa vi kutja ku nOmuute. (Ovaroma 1:20)
10 Tji mo konḓonona oviutwa, kondja okutjiwa kutja ovyo mavi ku hongo tjike ohunga nOmuute. (Lesa Ovaroma 1:20.) Otjotjihorera, eyuva ri tu pa oupyu nondjerera mbi ri oviṋa ovinahepero kehupo retu kombanda yehi. Posi yokutja, ozohanya tjiva zeyuva ozonaumba. Otjovandu tu hepa ondjeverero kozohanya nḓo nu ondjeverero ndjo opu i ri. Omomuano uṋe? Ongondoroka nehi mu notjitjizikize tji tji tu tjizikiza kozohanya ozonaumba zeyuva. Otja ozohanya zeyuva pu maze ririre ko ozonaumba, otjitjizikize ho tji yerurukira ko. Hapo otjiṋa ho ka tji nakukupa ongamburiro yokutja ku nOmuute omunarusuvero nonongo?
11. Ondjivisiro ndji mai yenene okukurisa ongamburiro yetu mOmuute matu i vaza pi? (Lesa okaongo nga “ Oviungurisiwa tjiva mbi mavi kurisa ongamburiro yoye.”)
11 Ove mo yenene okukurisa ongamburiro yoye ohunga noviutwa mokuungurisa embo ndi o-Watch Tower Publications Index nokutjita omakonḓononeno korungovi ndwi o-jw.org. Ove mo yenene okuuta okulesa otupa nokutarera ouvidio okuza kongongorasaneno yepu ndi “Hapo tja memwa?” Otupa twi tu nomapu omasupi nomahonge ohunga novipuka noviutwa vyarwe. Otupa twi wina tu novihorera mbi raisa omuano ovanongonone mu ve kondja okuhorera kombuniko yoviutwa.
12. Indu tji matu konḓonona Ombeibela ovikeṋa mbi matu sokuripurira ko?
12 Konḓonona Ombeibela. Omunongonone ngwa tamunwa moparagrafa 4 kaa kambura kutja ku nOmuute. Nungwari, eye kombunda wa uta okukambura mOmuute. Eye wa tja: “Ongamburiro yandje kai zikamenene koviṋa mbi mba konḓonona otjomunongonone uriri. Posi yokutja, oyo wina ya zikamena komakonḓononeno wandje wOmbeibela.” Ove mape ya u nondjiviro osemba ohunga nOmbeibela. Nungwari, kutja u kurise ongamburiro yoye mOmuute, ove mo hepa okukayenda komurungu okukonḓonona Embo ra Mukuru. (Jos. 1:8; Eps. 119:97) Ripurira komuano Ombeibela mu i kahurura ekuruhungi mondja. Nu wina ripurira koviṋa avihe mbya hunganekwa mOmbeibela, omuano mu vya yenenisiwa nomuano ovatjange vOmbeibela mu va tjanga oviṋa mbi hitasana. Okutjita nao maku kurisa ongamburiro yoye yokutja ku nOmuute worusuvero nu onongo, nokutja Ombeibela embo nda za ku ye. *—2 Tim. 3:14; 2 Petr. 1:21.
13. Otjihorera tjiṋe tjounongo tji matu vaza mEmbo ra Mukuru?
13 Indu tji mo konḓonona Embo ra Mukuru tara komuano omaronga waro mu maye yenene okukuvatera. Otjotjihorera, Ombeibela ya rakiza rukuru kutja okusuvera ovimariva ku tu yetera “omihihamo omizeu.” (1 Tim. 6:9, 10; Omiano 28:20; Mat. 6:24) Hapo erakiza ndo enahepero ku eṱe ndino? Embo rimwe ndi hungirira kozongaro nḓa tjama novandu moruveze rwetu, ra tja: “Potuingi, ovandu mba suvera oviṋa kave kara nondjoroka nu ve kara nozombameno ozonene. Nandarire ovandu mbe kambura kutja okukara novimariva ovingi ootjiṋa otjinanḓengu mehupo ndi, kave rire ovaveruke mourizemburuka nu wina ve kara nomitjise omingi.” Kunao, erakiza rOmbeibela rokutja atu ha suvere ovimariva tjiri ondjamo ku eṱe. Hapo wa rora okuripura ohunga nomirari vyarwe mOmbeibela mbya yenena okukuvatera? Tji matu ripura ohunga nondjiviro ombwa ndji ri mOmbeibela, eṱe matu utu okumuna kutja Omuute wetu u norusuvero nu u tjiwa imbi mbi tu yetera ouwa. Nu wina eṱe matu yenene okuriyameka ku ye tji matu hepa omuhunga. (Jak. 1:5) Kunao, eṱe matu kara nondjoroka mehupo.—Jes. 48:17, 18.
14. Ove tji wa konḓonona Ombeibela mo rihongo tjike ohunga na Jehova?
14 Konḓonona Ombeibela nondando yokutjiwa Jehova nawa. (Joh. 17:3) Otja tji mo konḓonona Omatjangwa, ove mo kerihonga ohunga novikaṋena vya Jehova, nu mo yenene okumuna kutja ovyo vi hitasana na imbi mbi we rihonga moviutwa. Okurihonga ohunga novikaṋena vya Jehova maku tu vatere okukara nongamburiro kutja Jehova tjiri oke ri. (Eks. 34:6, 7; Eps. 145:8, 9) Otja pu mo tjiwa Jehova nawa, ongamburiro yoye norusuvero rwoye ku ye mavi kurire ko nu mo kara noupanga wopopezu kuna ye.
15. Okuhungira ohunga na Mukuru kuna varwe maku ku vatere vi?
15 Raera varwe ohunga na Mukuru. Otja tji mo tjiti nao, ongamburiro yoye mai kurire ko. Hapo ove mo tjiti vi indu omundu ku mo zuvarisa ko tje nomakeyakeyero kutja Mukuru oke ri poo indee, nove ko nakutjiwa kutja ngo mu zire vi? Kondja okupaha eziriro nda zikamene kOmatjangwa momambo wetu nu okuzambo u kakahururire omundu ngwo. (1 Petr. 3:15) Ove wina mo yenene okuningira omukambure warwe ngu nondjiviro okukuvatera. Nandarire kutja omundu ngwo ka yakurire omaziriro ngwe mu pahere okuza kOmbeibela, okutjita omakonḓononeno ngo maku ku vatere omuini. Ongamburiro yoye mai kurire ko. Nu mena ranao, ove komoo pukisiwa i yovandu mbe tja kaku nOmuute, nandarire kutja owo ve munika otjovandu ozonongo poo mba hongwa.
OVIKWAYE MBI MO YENENE OKUTJITA OKUKURISA ONGAMBURIRO YOYE?
16. Ovikwaye mbi mavi yenene okutjitwa indu tji tu hi nakukayenda komurungu okukurisa ongamburiro yetu?
16 Kainatja kutja twa karera Jehova orure ndu ṱa pi, eṱe matu sokukayenda komurungu okukurisa ongamburiro yetu mu ye. Omena raye? Mena rokutja tji tu hi nakukengeza ongamburiro yetu mai ngundipara. Otja tji twa hungirire ko, ongamburiro ya zikamena koviṋa mbi ha munika. Oviṋa mbi tu hi nakuyenena okumuna mape ya atu zembi tjimanga. Kunao, Paulus wa tja okuhina ongamburiro ‘ouvi mbu kakatera ku eṱe oupupu.’ (Hebr. 12:1) Nu hapo omomuano uṋe mu matu yenene okutjita kutja ongamburiro yetu i kare nomasa?—2 Tes. 1:3.
17. Ovikwaye mbi matu sokutjita kutja tu kare nongamburiro yomasa?
17 Otjitenga, ningira ombepo ya Jehova ondjapuke aruhe. Ongwaye? Mena rokutja ombepo ondjapuke i yenena okutuvatera okukara nongamburiro. (Gal. 5:22, 23) Eṱe kamaatu yenene okukara nongamburiro mOmuute nokuhina ombatero yombepo ye ondjapuke. Indu tji matu kayenda komurungu okuningira ombepo ya Jehova ondjapuke, eye me tu pe. (Luk. 11:13) Eṱe nandarire matu yenene okukumba kutja, “Tu wezira ko ongamburiro.”—Luk. 17:5.
18. Otja kEpsalme 1:2, 3, otjiyandjewa tjiṋe tjapeke tji tu natjo nai?
18 Otjitjavari, konḓonona Embo ra Mukuru aruhe. (Lesa Epsalme 1:2, 3.) Indu embo rOmapsalme tji ra tjangwa, Ovaisrael mba ri notjiherengururwa tjEtwako ra Mukuru va ri ovaṱiṱi motjivaro. Posi yokutja, ombara novapristeri aave yenene okukara noviherengururwa, nu kombunda yozombura hambombari ombura aihe “ovarumendu novakazendu novanatje avehe,” na imba wozonganda mba ri mokati kOvaisrael aave sokuworongana okupuratena kEtwako ra Mukuru. (Deut. 31:10-12) Moruveze rwa Jesus ovandu ovaṱiṱi uriri ombaave yenene okukara noviherengururwa vyOmatjangwa. Oviherengururwa ovingi aavi ṱizirwa mozondjuwo zomaworonganeno wombongo. Posi yokutja, ndino ovandu ovengi ve nOmbeibela aihe poo otupa twayo. Tjiri iho otjiyandjewa tjapeke. Hapo matu yenene vi okuraisa kutja tu nondangi kotjiyandjewa ho?
19. Otjikwaye tji matu sokutjita kutja tu kayende komurungu okukurisa ongamburiro yetu?
19 Eṱe matu yenene okuraisa kutja tu nondangi kotjiyandjewa tjEmbo ra Mukuru mokurilesa aruhe. Matu sokutwa po oruveze rwokulesa nokukonḓonona Ombeibela, nungwari katu sokutjita nao indu tji matu munu kutja tu noruveze uriri. Okutjita nao maku tjiti kutja tu konḓonone Embo ra Mukuru aruhe nu ongamburiro yetu mai kurire ko.
20. Eṱe twe rimanene okutjita tjike?
20 Eṱe tu nongamburiro ndja zikamena kEmbo ra Mukuru, nungwari katu ri tjimuna ‘ozonongo novanazondunge’ mouye mbwi. (Mat. 11:25, 26) Mena rokutja tu konḓonona Ombeibela eṱe tu tjiwa kutja ongwaye oviṋa mouye tji vi ririra ko ovivi, nokutja Jehova ma katjita tjike ohunga noviṋa mbyo moruyaveze. Kunao, ngatu kayende komurungu okukurisa ongamburiro yetu nokuvatera ovengi pu matu yenene okukara nongamburiro mOmuute wetu. (1 Tim. 2:3, 4) Nu ngatu kayende komurungu okuundja oruveze indu ovandu avehe mbe nomuinyo kombanda yehi tji mave tanga Jehova nomambo nge ri mOmavandururiro 4:11, nge tja: “Muhona, Ndjambi wetu, Ove wa pwa ondjozikiro . . . orondu Ove wa uta oviṋa avihe.”
EIMBURIRO 2 Jehova ena roye
^ par. 5 Ombeibela i raisa oukahu kutja Jehova Mukuru ongwa mema oviṋa avihe. Posi yokutja, ovandu ovengi kave munu nao. Owo ve muna kutja oviutwa kavi memenwe. Oumune wawo kamaa u yenene okungundiparisa ongamburiro yetu, indu tji twa kondjo nomasa okukurisa ongamburiro yetu mu Mukuru na mOmbeibela. Orupa ndwi, maru kakahurura omuano mu matu yenene okutjita nao.
^ par. 5 Mozoskole ozengi ozomiṱiri kaze hungire ohunga nokutja Mukuru ongwa mema oviṋa avihe. Owo ve muna kutja indu tji va tjiti nao mave ṋiṋikiza ovahongwa okukambura mu Mukuru.
^ par. 7 Membo ndi o-Watch Tower Publications Index mo vaza mo oviṋa mbya hungirwa i yovahongwandu votjivaro tjokombanda 60 novanongonone wovimemwa mbe kambura mOmuute. Tara komambo wokombanda nga “Science,” kehi yepu ndi “scientists expressing belief in creation.” Oviṋa vyarwe mbya hungirwa wina mo yenene okuvivaza mOkambo komakonḓononeno kOvahongonone va Jehova kOtjiingirisa. Tara komambo wokombanda nga “Science and Technology,” kehi yepu ndi “‘Interview’ (ongongorasaneno mo-Awake!).”
^ par. 12 Otjotjihorera, lesa okarupa okasupi morungovi rwetu ku ke nepu ndi “Hapo ounongo wovimemwa u hitasana nOmbeibela?” norupa ndwi “Omaprofetero 6 wOmbeibela nge yenenisiwa ndino” mokambo kOruhungu 1 ku Mei, 2011.
