1. Ongwaye oruveze mu tu hupa nai tji rwa panguka kotuveze twarwe?

EṰE tu hupa moruveze ndwa panguka tjinene kotuveze twarwe momakuruhungi wovandu. Otja Ombeibela tji ya hunganeka, Jehova u wonga “otjimbumba otjinene tjovandu . . . movanavisenginina avehe, na momihoko noviwaṋa avihe, na momaraka aehe.” Imba mba wongwa owo “otjiwaṋa otjinene notjinamasa” tjovandu vokombanda omangete 8 mbe nondjoroka, ‘nu mbe karera Ndjambi omutenya nouṱuku.’ (Omavan. 7:9, 15; Jes. 60:22) Kaku ya rora okukara ovandu ovengi nao, mba suvera Mukuru novakambure ovakwao.

2. Ovandu mbe heri omapanga wa Mukuru ve raisa orusuvero ruṋe roposyo? (Tara kotjiperendero pomautiro worupa ndwi.)

² Posi yokutja, Ombeibela wina ya hunganeka kutja ovandu momayuva wetu, mave kara norusuvero roposyo—orusuvero rwokuripurira ku wo oveni. Orusuvero ndwi, maru raisiwa i ovandu mbe heri omapanga wa Mukuru. Omuapostele Paulus wa tja: “Momayuva omasenina . . . , ovandu mave ripahere oveni ouwa, nu mave rire omakorokope . . , owo mave rarukire oviṋa komeho yokusuvera Ndjambi.” (2 Tim. 3:1-4) Orusuvero rokuripurira kove omuini ndwi, ru pirukira orusuvero ku Mukuru. Okuramangera ozondando zokuripurira kweṱe oveni uriri, kaku etere ovandu ouṋingandu mbu ve undjira ko. Posi yokutja  orwo ondu tjita kutja ouye u kare novandu ovengi mbe ripurira ku wo oveni, nu mbe tjita kutja ehupo ri rire ‘ezeu’.

3. Morupa ndwi matu kakonḓonona tjike, nu omena raye?

³ Paulus aa tjiwa kutja orusuvero rokuripurira kove omuini maru takavara mouye, nu maru eta oumba kOvakriste. Kunao eye wa rakiza kutja, “kara kokure” novandu mbe raisa orusuvero oruvi ndwi. (2 Tim. 3:5) Nungwari, eṱe kamaatu yenene okunakaura ovandu otja imba oparukaze. Nu hapo matu yenene vi okukara kokure nozongaro zouye nḓa takavara nḓa, nokukondja okuyorokisa omutima wa Jehova, Mukuru wetu worusuvero? Ngatu tare kutja pe nombangu yaye pokati korusuvero Mukuru ndwe vanga kutja tu raise, norusuvero ndwa tamunwa mu 2 Timoteus 3:2-4. Indu tji twa tjiti nao, maku tu vatere okurikonḓonona oveni, nokutjiwa kutja matu raisa vi orusuvero ndu maru tu pe ouṋingandu watjiri.

4. Ongwaye tje heri navi, okurisuvera omuini momuano omusemba?

⁴ Omuapostele Paulus wa tjanga kutja, “ovandu mave ripahere oveni ouwa.” Hapo onavi omundu okurisuvera omuini, poo okuripahera omuini ouwa? Kako, okurisuvera omuini otjiṋa tji tji undjirwa ko, nu otjiṋa otjinahepero. Jehova we tu mema nao. Jesus wa tja: “Suvera omukweṋu otja tji we risuvera omuini.” (Mar. 12:31) Indu tji tu hina okurisuvera oveni, kamaatu suvere varwe. Ombeibela wina i tja: “Ovarumendu ve sokusuvera ovakazendu vawo otja tjinga ava suvera otutu twawo oveni. Omurumendu ngwa suvera omukazendu we we risuvera omuini. Nu kapeya ninga omundu ngwa tondere orutu rwe omuini. Nungwari eye u ru parura ne ru hungu.” (Ef. 5:28, 29) Kunao, oukahu kutja kanavi okurisuvera momuano omusemba.

5. Ove mo kahurura vi ovandu mbe risuvera oveni tjinene?

⁵ Okurisuvera omuini poo okuripahera omuini ouwa ku kwa tamunwa mu 2 Timoteus 3:2, karusuvero oruyakurwa ndu eta ouwa. Orwo orusuvero rwokuripurira kove omuini uriri. Ovandu mbe risuvera oveni tjinene, ve rivara oveni tjinene komeho yaimba pu va sokurivara. (Lesa Ovaroma 12:3.) Otjiṋa tji ve yandja ko ombango tjinene mehupo rawo, owo oveni uriri. Owo kave ripurire ku varwe. Indu oviṋa tji vi ha kayendere nawa mehupo rawo, owo ve kuminina varwe moruveze rwokuyakura omerizirira wawo. Omukonḓonone umwe wOmbeibela wa sasaneka imba mbe risuvera oveni kuna “okaṱahoṋi, ku keri nyuta nu ake utu okumunika tjimuna otjimbere. Omunda mbwi omutarazu nawa keṱizira ku ko okeni, nungwari omunda imbwi owarwe omukukutu, keṱizira pendje.” Ovandu mbe ripahera oveni ouwa otja imbo, kave nondjoroka yatjiri.

6. Ouwa waye mbu za mokusuvera Mukuru?

⁶ Ovahongwa vOmbeibela va raisa kutja Paulus wa tamuna okurisuvera omuini otjotjikaṋena otjitenga otjivi, movikaṋena mbi mavi kara movandu momayuva omasenina. Orondu ovikaṋena imbi ovyarwe vi etwa i okurisuvera omuini tjinene. Posi yokutja, ovandu mba suvera Mukuru ve raisa ovikaṋena vyarwe. Ombeibela i waneka orusuvero ku Mukuru, kuna ovikaṋena vyarwe tjimuna enyando, ohange, omuretima, oupore, omutima omuwa, ouṱakame, omerisusuparisiro nomeritjaerero. (Gal. 5:22, 23) Omutjange wepsalme wa tja: “Otjiṋingandu otjiwaṋa tji tji na Ndjambi,” Jehova! (Eps. 144:15) Jehova oMukuru omunauṋingandu, nu ovandu mbe mu karera ve raisa otjikaṋena otjingetjo. Ovakarere va Jehova kave ri tjimuna imba mbe risuvera oveni tjinene nu mbe ripurira kokupewa uriri, nungwari owo ve nondjoroka mena rokutja ve yandja ku varwe.—Oviung. 20:35.

7. Omapuriro yeṋe ngu maye tu vatere okurikonḓonona oveni kutja twa suvera Mukuru tjiri?

⁷ Hapo matu tjiwa vi kutja twa utu okurisuvera oveni tjinene, moruveze rwokusuvera Mukuru? Ripurira keronga ndi ri metjangwa rOvafilipi 2:3, 4 ndi tja: “Amu tjiti otjiṋa ngamwa mokurivara oveni poo mokurihiva oveni,  nungwari zarasaneye nomerisusuparisiro, aruhe ovakweṋu amamu ve vara otja ovanene pu eṋe. Amu tara ku imbi ovyeṋu porwavyo, nungwari tareye ku imbi ovyovakweṋu wina.” Mape ya atu ripura oveni kutja, ‘Hapo mbi ṱakamisa eronga ndi mehupo randje? Hapo ami mbi kondja okuvatera varwe mombongo poo motjiungura tjokuzuvarisa?’ Kaaruhe tje rira oupupu ku eṱe okuungurisa oruveze nomasa wetu. Mape ya aku hepa kutja tu ungure oukukutu, poo okuisa oviṋa mbi twa suvera okutjita. Posi yokutja, kape notjiṋa tji matji tu pe ondjoroka tjinene pendje nokutjiwa kutja Ingwi wOkombandambanda u nonyuṋe mu eṱe!

8. Orusuvero ku Mukuru rwa tjita kutja tjiva ve tjite vi?

⁸ Mena rokutja va suvera Mukuru, ovakambure tjiva va isa oviungura vyawo mbyatja vi ve pa ovimariva ovingi, kutja ve yenene okukarera Jehova nawa. Omukazendu omukambure umwe wena Ericka, ngwa tura moAmerika, onganga. Nungwari moruveze rwokutwara omahongero wounganga komurungu, eye wa yenena okurira omukandjira omukarerere, nu eye nomurumendu we va karera momahi omengi. Nu tji me ripurire ko nai, eye wa tja: “Ouwa mbu twa muna mokuvatera momaturiro weraka rarwe, noupanga ouwa mbu twa tjita, tjiri vye tu etera ozondaya ozengi mehupo retu. Ami ngamba owami onganga, posi yokutja okuungurisa oruveze rwandje nomasa wandje, okuvatera varwe okukara noupanga ouwa kuna Mukuru nokuvatera mombongo, tjiri ku ndji pa ondjoroka yatjiri nohange momuinyo.”

9. Ongwaye okusuvera ovimariva tji ku ha eta ondjoroka yatjiri?

⁹ Omuapostele Paulus wa tja ovandu “mave rire omakorokope.” Ozombura tjiva nḓa kapita, omukandjira umwe moIreland wa hungira kuna omurumendu ohunga na Mukuru. Omurumendu ngwi wa nana okandjaṱu ke kovimariva, a nana mo ovimariva vyozombapira, na yere meyuru, nu momuano womeritongamisiro eye wa tja: “Ingwi eemukuru wandje!” Nandarire kutja kavengi mbu mave yenene okuhungira nao, ouye auhe we ura novandu mba suvera ovimariva, noviṋa mbi vi randa. Nungwari Ombeibela i tja: “Ingwi ngwa suvera ovimariva kamaa munu ovimariva mbya yenene; nu ingwi ngwa suvera outumbe kamaa munu ovihohe mbya yenene.” (Omuzuv. 5:10) Ovandu otja imbo aruhe ve vanga ovimariva ovingi, nu mozongondjero zokupaha ovimariva ovingi, owo ve rietera “omihihamo omizeu momitima.”—1 Tim. 6:9, 10.

10. Agur wa tja tjike ohunga noutumbe nousyona?

¹⁰ Otjingaperi kutja atuhe tu hepa ovimariva. Ovyo vi nomuano mu vi tu yama. (Omuzuv. 7:12) Nu hapo omundu ma yenene okukara nondjoroka yatjiri, indu tje noviṋa mbi ma hepa uriri? Navi tjinene! (Lesa Omuzuvarise 5:12.) Agur omuzandu wa Jake wa tja: “O ndji pe ousyona poo outumbe; ndji parura nomboroto ndja yenena ku ami okurya.” Oupupu eṱe okuzuva nawa kutja ongwaye tje hina aa vanga okurira omusyona tjinene. Otja tja kahurura komurungu, eye kaa vanga okuhita momarorero wokuvaka, mena rokutja okuvaka maku yamburura Mukuru. Nu hapo ongwaye tja kumba kutja a ha rire omutumbe? Eye wa tja: “Orondu tji mbe kuta tjinene me ku pataṋa e tja: ‘Muhona owaṋi?’” (Omiano 30:8, 9) Ove ngahino u tjiwa ovandu mbu ve kambura moutumbe wawo tjinene, moruveze rwokukambura mu Mukuru.

11. Erakiza riṋe Jesus nda yandja ohunga novimariva?

¹¹ Ovandu mba suvera ovimariva, kamaave tjata ku Mukuru. Jesus wa tja: “Kape nomukarere ngu ma sora okuungurira ovahona vevari tjimwe; eye ma tondo umwe na suvere ingwi omukwao; nu me riyameke ku umwe na tengurura omukwao. Eṋe kamu nokusora okukarera Ndjambi novimariva tjimwe.” Eye wina wa tja: “Amu rinyanyangizire outumbe kombanda yehi; owo mau riwa i omatoto, au nyonwa i omureru namu taurire omarunga okuvaka. Nungwari rinyanyangizireye outumbe meyuru omatoto ku ye ha ri, omureru ku u ha nyono, nomarunga ku ye ha taurire mo okuvaka.”—Mat. 6:19, 20, 24.

12. Ehupo ndi hi novingi mari tu vatere vi okukarera Mukuru nawa? Yandja otjihorera.

 ¹² Ovandu ovengi va muna kutja okuhupa ehupo ndi hi novingi, ri ve pa ondjoroka nu wina ri ve pa oruveze oruingi okukarera Jehova. Jack, ngwa tura moAmerika, wa randisa ondjuwo ye onene nongetjefa ye, mena rokutja aa tjiwa kutja okutjita nao maku mu pe oruveze rwokukarera otjomukandjira puna omukazendu we. Eye wa tja: “Tjiri ya ri ouzeu okurandisa ondjuwo yetu ombwa nu onene. Posi yokutja ozombura ozengi ami ee ya konganda nozongendo nomauzeu okuza koviungura. Omukazendu wandje, ngu karera otjomukandjira omukarerere, aruhe wa ri nondjoroka. Eye aa tja, ‘Ami mbi nomuhona omusembasemba!’ Nai tji mba uta okukarera otjomukandjira puna ye, atuyevari tu ungurira Omuhona umwe, Jehova.”

13. Matu yenene vi okurikonḓonona oveni kutja tu noumune uṋe ohunga novimariva?

¹³ Tji matu vanga okurikonḓonona oveni kutja tu noumune uṋe ohunga novimariva, matu sokukara nouatjiri natu ripura omapuriro ngu maye kongorere mba: ‘Hapo omuano mu mbi hupa, u raisa oukahu kutja mbi kambura mu imbi Ombeibela mbi i hungira ohunga novimariva? Mbi yandja ombango tjinene kokuvanga ovimariva ovingi mehupo randje? Hapo mbi ripurira tjinene komauini, moruveze rwokuripurira koupanga wandje na Jehova, novandu varwe? Mbi nongamburiro tjiri kutja Jehova me ndji pe mbi me hepa?’ Matu yenene okukara nongamburiro yokutja eye kamaa roro okuimbirahi imba mbe undja ku ye.—Mat. 6:33.

14. Matu sokukara noumune uṋe ohunga nehore?

¹⁴ Otja tji pa hunganekwa, ovandu ovengi ndino ‘ve rarukira oviṋa,’ poo va suvera ehore tjinene. Otja tji matu tjiwa nawa kutja kanavi okukara noumune ouwa ohunga na eṱe oveni, nokukara noumune ouwa ohunga novimariva, wina matu tjiwa kutja kanavi okuyorokera ehupo momuano omuwa. Ovandu tjiva ve muna kutja kave sokukara nehore oparukaze, posi yokutja Jehova kamunu nao. Ombeibela i tunduuza ovakarere va Mukuru ovaṱakame kutja: “Nu twende u karye ovikurya vyoye nenyando, nu u kanwe omavinu woye nondjoroka.”—Omuzuv. 9:7.

15. Omambo nga ‘imba mbe rarukira oviṋa’ nge ri mu 2 Timoteus 3:4, ye heya tjike?

 ¹⁵ Etjangwa ra 2 Timoteus 3:4, ri hungira ohunga na imba mba suvera ehore tjinene nga tji ve he ripurire ku Mukuru. Ezeva ndi kari nokutja ovandu mave suvere oviṋa tjinene kombanda yokusuvera Mukuru. Andakuzu ra tja nao, atja ku heya kutja owo ve norusuvero oruṱiṱi ku Mukuru. Nungwari oro ra tja, owo mave rarukire oviṋa “komeho yokusuvera Ndjambi.” Omukonḓonone umwe wa tja: “Ezeva ndi kari hee kutja owo wina va suvera Mukuru pondondo yorive. Oro ri heya kutja owo kave norusuvero oparukaze ku Mukuru.” Indi erakiza enene kovandu mba suvera ehore. Omambo nga ‘imba mbe rarukira oviṋa,’ nge ri mOmbeibela, ye kahurura imba mbe ‘nanukira oviṋa vyouye mbwi.’—Luk. 8:14.

16, 17. Otjihorera tjiṋe Jesus tja raisa ohunga nehore?

¹⁶ Jesus we tu raisira kutja ku heya tjike okukara noumune ouwa ohunga nehore. Eye wa ya ‘korukupo’ na ‘komukandi omunene.’ (Joh. 2:1-10; Luk. 5:29) Nu porukupo ndo, eye wa tjita otjihimise indu tja tanaurira omeva momavinu. Otjikando tjarwe, Jesus wa nakaura oumune woposyo wa imba mbaave mu pangura mena rokurya nokunwa.—Luk. 7:33-36.

¹⁷ Posi yokutja, Jesus kena pa tjita kutja ehore ri rire otjiṋa otjinanḓengu tjinene mehupo re. Eye wa twapo Jehova poruveze orutenga, nu aa kondjo paa yenene okuvatera varwe. Eye wina we riyandjera okuṱa onḓiro yomuhihamo komuti, kutja ma yame ovandu avehe. Jesus wa raera ku imba mbu mave vanga okumukongorera kutja, “Ovaṋingandu eṋe, ovandu tji mave mu yamburura nave mu tatumisa nave mu hungirire ovizeze ngamwa avihe pu pe he ri po, tjinga amu ri ovendjikongorere. Nyandeye nu mu yoroke, ondjambi yeṋu tjinga ai ri onene meyuru. Ovaprofete mba ri po komurungu weṋu wina otjinga ava tatumisirwe nao.”—Mat. 5:11, 12.

18. Omapuriro yeṋe ngu maye yenene okutuvatera okurikonḓonona oveni kutja twa suvera ehore tjinene pu pe ṱa pi?

¹⁸ Matu yenene vi okurikonḓonona oveni kutja twa suvera ehore tjinene pu pe ṱa pi? Matu yenene okutjita nao mokuripura oveni kutja, ‘Hapo ehore ootjiṋa otjinanḓengu tjinene pozombongarero zombongo notjiungura tjokuzuvarisa? Hapo mbi zera okuisa oviṋa tjiva mbi mba suvera mena rokuvanga okukarera Mukuru? Indu tji me toorora omanyando, hapo mbi ripura kutja Jehova u noumune uṋe ohunga na wo?’ Tji twa suvera Mukuru tjiri na tji tu vanga okumuyorokisa, matu kondjo okunakaura oviṋa mbi matu tjiwa kutja ovivi, poo imbi mbi tu muna kutja kavi tjata ku ye.—Lesa Mateus 22:37, 38.

19. Ovangendu mbu ve hina maave kara nondjoroka yatjiri?

¹⁹ Ouye wa Satan wa tatumisa ovandu oure wozombura ape 6 000. Nai momayuva omasenina, ouye mbwi we ura novandu mbe ripurira ku wo oveni, mbe ripurira kovimariva nehore. Owo ovandu mbe ripurira koviṋa mbi mave munu, nu ve tjita kutja ozonḓero zawo ze rire otjiṋa otjinanḓengu tjinene mehupo rawo. Ovandu otja imbo, kamaave yenene okukara nondjoroka yatjiri. Omutjange wepsalme wa tja: “Omuṋingandu omundu ngu na Ndjambi wa Jakob okumuvatera, nu ngu undja ku Muhona, Ndjambi we.”—Eps. 146:5.

20. Orusuvero rwoye ku Mukuru rwe ku pa vi ondjoroka yatjiri?

²⁰ Orusuvero rwovakarere va Jehova ru kurira ko. Ombura aihe ovandu ovengi varwe ve rihonga ohunga na ye nokumusuvera wina. Ihi otjiraisiro tjokutja Ouhona wa Mukuru u honapara, nokutja moruyaveze rwopopezu mau eta ozondaya ozengi kombanda yehi. Ondjoroka yatjiri nongarerere i za mokutjita ombango ya Mukuru, nokutjiwa kutja tu yorokisa omutima wa Ingwi wOkombandambanda. Nu imba mba suvera Jehova mave kara nondjoroka nga aruhe! Morupa ndu maru kongorere ko, matu katara kovikaṋena tjiva mbi za mokurisuvera omuini, nokutja vya panguka vi kovikaṋena mbi tu muna movakarere va Jehova.