1. Ongwaye Jehova tje ri sasaneka ku nomukazendu omukwate?

“OMUKAZENDU omukwate ma sora okuzemba okanatje ke omuini?” Indo ra ri epuriro Jehova nda pura moruveze romuprofete Jesaja. “Omukazendu omukwate nanda zembi omuatje we, Ami himee mu zembi ko!” Mukuru wa raera ovakarere ve nao. (Jes. 49:15) Ka potuingi eye okurisasaneka ku nomukazendu omukwate. Posi yokutja eye wa tjita nao moruveze ndwo. Jehova wa sasaneka oupanga pokati komuatje na ina okuraisa kutja eye wa suvera ovakarere ve tjinene. Ovakazendu ovakwate mave i kumwe na imbi omukazendu omukambure wena Jasmin mbya hungira, “Indu tji mo nyamisisa omuatje woye mu kara noupanga pokati keṋu mbu karerera.”

2. Jehova u kara noumune uṋe indu umwe wovakarere ve tja poka kuye?

² Jehova u tjiwa indu umwe wovakarere ve tja isa okuzuvarisa, nokuhinokuyenda kozombongarero zombongo. Ripura uriri kutja u hihamwa pu peṱa pi indu tji ma munu ovakarere ve mbe yaruka ombunda mongamburiro  * ombura aihe.

3. Jehova u vanga ye?

³ Ovakambure ovakwetu mba yaruka ombunda mongamburiro ve kotoka kombongo nu eṱe tu ve yakura nondjoroka. Jehova u vanga kutja ve kotoke kombongo, nu eṱe wina tu vanga nao. (1 Petr. 2:25) Hapo matu vatere vi? Ngunda atu hiya zira epuriro ndo, onawa okutjiwa kutja omena raye tjiva tji ve isa okuyenda kozombongarero zombongo nokukara norupa motjiungura tjokuzuvarisa.

4. Oviungura vyokurihupisa oveni vi ṱuna vi ku tjiva?

⁴ Tjiva va tjita kutja oviungura vyokurihupisa oveni vi rire ovinanḓengu tjinene mehupo rawo. Omurumendu omukambure ngwa tura moAsia wena Hung * wa tja: “Ami mbi ungurisa omasa noruveze rwandje oruingi poviungura. Ami ee nangarasi tji mba kara novimariva ovingi, otji me yenene okuungurira Jehova nawa. Kunao otjee ungura ozoiri ozengi. Ami mba uta okuhinokuyenda kozombongarero zombongo nu mba isa okuhinokuyenda kuzo oparukaze. Satan u ungurisa ouye okutjita kutja ovandu kouṱiṱiṱiṱi ave ha karere Mukuru.”

5. Omauzeu pekepeke ya ṱuna vi komukazendu umwe omukambure?

⁵ Ovakambure tjiva ve nomauzeu omengi nge ve wisa momuinyo. Anne ngwa tura moBritain u novanatje vetano. Anne wa tja: “Omuatje wandje umwe wa kwatwa nouremane ouzeu. Kombunda omuatje wandje omukazona wa kondwa kombongo nu omuatje wandje warwe omuzandu wa uta okuvera mourizemburuka. Ami tjiri mba wire momuinyo tjinene nga tji mba isa okuyenda kozombongarero zombongo nokuzuvarisa. Korusenina, Ami mba yaruka ombunda mongamburiro.” Tjiri tu hihamwa pamwe na Anne neṱunḓu re na wina avehe mbe muna omauzeu.

6. Omena ratjike omundu tji mape ya a isa okukara pu novakarere va Jehova indu tje hi nokuṱakamisa omambo nge ri mOvakolose 3:13?

⁶ Lesa Ovakolose 3:13. Ovakarere va Jehova tjiva va hihamisiwa i ovakambure ovakwao. Omuapostele Paulus aa tjiwa kutja oruveze rumwe mape ya atu kara “nombiri” novakambure ovakwetu. Eṱe wina mape ya atu tjindwa navi. Indu tji tu hi nokukengeza, eṱe mape ya atu kara nongore. Omuhihamwatima korusenina mape ya au tjiti kutja omundu me rihumburire kokure novakarere va Jehova. Tara kotjihorera tjomurumendu omukambure wena Pablo, ngwa tura moSouth America. Eye wa kumininwa otjiṋa tje hina wa tjita nu mena ranao wa pandjara omerizirira mombongo. Hapo eye wa tjita vi? Pablo wa tja: “Ami mba pindikire tjinene nu kouṱiṱiṱiṱi ami mbe rihumburura kokure nombongo.”

7. Otjikwaye tji matji tjitwa indu tji moripe ondjo?

⁷ Indu omundu tja tjita ouvi ounene morukapitaveze mape ya eri pe ondjo oure woruveze orure, eye u uta okumuna kutja Mukuru kemee mu suvere rukwao. Nandarire kutja eye we ritanaura nu wa raisirwa otjari, eye mape ya eri munu kutja ke nonḓengu okurira umwe wovakarere va Mukuru. Omurumendu omukambure wena Francisco wa ri noumune otjingewo. Eye wa tja: “Ami mba vyurwa mena rokutjita orukatuko. Nandarire kutja rutenga eei kozombongarero zombongo, ami mba uta okukara nombameno nu ee rimunu kutja hi nonḓengu okukara mokati kovakarere va Jehova. Omeritjiviro wandje womomutima aaye ndji pe ondjo nu ee munu kutja Jehova keendji isira. Korusenina ami mbe rihumburura kokure nombongo.” Hapo ove u noumune uṋe ohunga novakambure ovakwetu mbe ri mozongaro nḓa tamunwa mba? Ove u ve raisira otjari? Tjinenenene, hapo Jehova u noumune uṋe ohunga nawo?

8. Hapo Jehova u zemba imba mbaave mu karere? Kahurura.

⁸ Jehova ka zembi imba mbaave mu karera nu mba isa okutjita nao oure woruveze orusupi. Nu wina ka zembi oviungura vyawo mbi va ungura motjiungura tje. (Hebr. 6:10)  Omuprofete Jesaja wa tjanga otjisasanekero otjiwa okuraisa kutja Jehova u rikendera vi ovakarere ve. Jesaja wa tjanga kutja, “Eye ma ṱakamisa orupanda rwe tjimuna omurise, ma woronganisa ozondjona ne ze tjindi momaoko we.” (Jes. 40:11) Hapo Jehova ngu ri omurise omunene u kara noumune uṋe indu umwe wovakarere ve tja isa okumukarera? Jesus wa raisa oumune wa Jehova indu tja pura ovahongewa ve kutja, “Nu mamu ripura vi komundu ngu nozonḓu esere rimwe na pandjarisa imwe yazo kutja ma tjiti vi? Eye ma isa inḓa omirongo muvyu na muvyu momaryo wozondundu na kateza indji ndja pandjara. Nu tje i munu, tjiri, me raere eṋe, eye ma yorokere onḓu imwe ndji tjinene okukapita inḓa omirongo muvyu na muvyu nḓe hi na za pandjarere.”—Mat. 18:12, 13.

9. Ovarise ovawa voruveze rOmbeibela aave tjindi vi ozonḓu zawo? (Tara kotjiperendero tjokombanda yokambo nga.)

⁹ Ongwaye tje ri nawa okusasaneka Jehova ku nomurise? Mena rokutja omurise omuwa moruveze rOmbeibela tjiri ee rikendere ozonḓu ze. Otjotjihorera, David wa rwisa ongeyama nongu okutjevera orupanda rozonḓu rwe. (1 Sam. 17:34, 35) Omurise omuwa aa yenene okumuna nandarire onḓu imwe tji ya pandjara. (Joh. 10:3, 14) Omurise ngo aa isa ozonḓu nḓa 99 motjunda poo kehi yondjeverero yovarise varwe na kapaha indji ndja pandjara. Jesus wa ungurisa otjisasanekero ho okutuhonga ouatjiri ounanḓengu mbwi: “Iho meyuru otjinga e ha vanga kutja umwe wovaṱiṱi mba ve pandjare.”—Mat. 18:14.

10. Otja ku Esekiel 34:11-16, Jehova wa kwizika kutja ma tjiti ye konḓu ye ndja pandjara?

¹⁰ Jehova we tu suvera atuhe nandarire imba ‘ovaṱiṱi’ mba pandjara. Okupitira momuprofete Esekiel, Mukuru wa kwizika kutja ma paha onḓu ye ndja pandjara nu mei vatere kutja i kare noupanga ouwa kuna ye rukwao. Nu wa tja ma toora omukambo okuiyama, oviṋa mbi ma tjiti mavi tjama na imbi omurise Omuisrael mbyaa tjiti indu onḓu tji  ya pandjara. (Lesa Esekiel 34:11-16.) Rutenga omurise aa sokupaha onḓu nu otjiṋa ho aa tji hepa ongondjero noruveze. Nu okuzambo tja munu onḓu ndja pandjara eei kotora korupanda rozonḓu. Indu onḓu tji ya hihamwa poo tji ya ṱondjara, omurise eei panga norusuvero, nokuipa ovikurya okurya. Ovanene vombongo otjovarise ‘vorupanda Ndjambi ndwa yandja ku wo,’ mave hepa okutoora omikambo otjingevyo. (1 Petr. 5:2, 3) Ovanene vombongo ve paha nokuvatera imba mba poka kombongo okukotoka ku Jehova, nu ve ve raisira orusuvero nokuvevatera kutja ve ṱune oupanga wawo kuna Jehova rukwao. *

11. Omurise omuwa u tjiwa ye?

¹¹ Omurise omuwa u tjiwa kutja onḓu mape ya ai pandjara. Nu indu onḓu tji ya pandjara, omurise keei tjindi navi. Tara kotjihorera Mukuru tja twapo indu tjaa vatere ovakarere ve mba isa okumukarera oure woruveze orusupi.

12. Jehova wa tjinda vi Jona?

¹² Omuprofete Jona ka karere nonḓuviro kerakiza ra Jehova rokuyenda ko Ninive. Nandarire nao, Jehova ke mu hahizire. Tjimuna omurise omuwa, Jehova we mu yama nu we mu vatera okumupa omasa ngaa hepa okuyenenisa otjiungura tje. (Jona 2:7; 3:1, 2) Kombunda, Jehova wa ungurisa omuti omumunu okuvatera Jona okutjiwa ounanḓengu womuinyo womundu auhe. (Jona 4:10, 11) Matu rihongere kotjike? Ovanene vombongo kave sokuhakahana okuhahiza imba mba yaruka ombunda mongamburiro. Nungwari ovanene vombongo mave sokukondja okutjiwa nawa kutja otjikwaye tji tja tjita kutja omundu ma poke kombongo. Indu omundu ngo tja kotoka ku Jehova, ovanene vombongo ve kayenda komurungu okumuraisira orusuvero.

13. Matu rihongo tjike okuza komuano Jehova ma tjinda omutjange wEpsalme 73?

¹³ Omutjange wEpsalme 73 wa wire momuinyo indu tja muna kutja ovarunde ve munika aayo ve nondoṋeno. Eye ee ripura kutja  ouwa waye mbu ma munu mokutjita ombango ya Mukuru. (Eps. 73:12, 13, 16) Hapo Jehova we mu tjinda vi? Eye ka nakaurire omurumendu ngo. Kunao Mukuru wa tjita kutja, omambo womutjange wEpsalme ngo ye tjangwe mOmbeibela. Korusenina, omutjange wEpsalme wa muna kutja oupanga ouwa kuna Jehova wa kapita oviṋa avihe. (Eps. 73:23, 24, 26, 28) Matu rihongere kotjike? Ovanene vombongo kave sokuhakahana okupangura imba mba utu okukara noumune wokutja mokukarera Jehova mu nouwa waye. Pendje nokuvenakaura, ovanene vombongo mave sokukondja okuzuva nawa kutja ongwaye tji mave hungire nao. Okuzambo ovanene vombongo otji mave yenene okuungurisa Omatjangwa nge ve pwire okuvetunduuza.

14. Omena ra ye Elia tjaa hepa ombatero, nu Jehova we mu vatera vi?

¹⁴ Omuprofete Elia wa taura Kombara oserekaze Isebel. (1 Ozomb. 19:1-3) Eye ee ripura kutja ka ku nomuprofete ngu karera Jehova nu oviungura vye vya ri omungandjo. Elia wa wire momuinyo nu aa zeri okukoka. (1 Ozomb. 19:4, 10) Pendje nokupindikira Elia, Jehova we mu raisira kutja kaye erike, ma yenene okukambura momasa we, nokutja pe noviungura ovingi mbi ma sokuungura. Jehova wa puratena kouzeu wa Elia notjari nu we mupa oviungura ovipe. (1 Ozomb. 19:11-16, 18) Matu rihongere kotjike? Eṱe atuhe nu tjinenenene ovanene vombongo, matu sokutjinda ovakarere va Jehova norusuvero. Nandarire kutja omundu ma tja wa pindike poo u noumune wokutja Jehova kemee mu isire,  ovanene vombongo ve puratena ku ye eye tji ma hungire oumune we. Okuzambo owo ve raisira omundu ngo kutja Jehova we mu suvera.

15. Otja ku Johanes 6:39, Jesus wa ri noumune uṋe ohunga nozonḓu za Ihe?

¹⁵ Jehova u vanga kutja tu kare noumune uṋe ohunga nonḓu ye ndja pandjara? Matu yenene okurihongera kotjihorera tja Jesus. Eye aa tjiwa kutja Jehova wa suvera ozonḓu ze azehe, kunao Jesus wa kondja pu ma yenene okuvatera ‘ozondu nḓa pandjara porwazo, ihi otjiwaṋa tja lsrael’ okukotoka ku Jehova. (Mat. 15:24; Luk. 19:9, 10) Otjomurise omuwa, Jesus wa kondja pu ma yenene okuhinokupandjarisa onḓu nandarire imwe ya Jehova.—Lesa Johanes 6:39.

16-17. Ovanene vombongo ve sokukara noumune uṋe indu tji mave vatere imba mba poka kombongo? (Lesa okawongo “ Onḓu ndja pa ndjara mape ya i kara noumune uṋe?”)

¹⁶ Omuapostele Paulus we riyarikaṋa kovanene vombongo moEfesus okuhorera kotjihorera tja Jesus. “Otji matu vatere imba ovingundi amatu zemburuka omambo wa Muhona Jesus indu tja tjere: ‘Mokuyandja mu nenyando tjinene pokupewa.’” (Oviung. 20:17, 35) Etjangwa ndo mari raisa kutja ovanene vombongo ve nomerizirira omanene okuvatera ovakarere va Jehova. Omunene wombongo umwe moSpain wena Salvador wa tja: “Indu tji me ripura omuano Jehova me rikendera onḓu ye ndja pandjara, ami otji mbi kondja okuvatera pu me yenene. Otjomunene wombongo ami mbi nongamburiro kutja Jehova u vanga kutja mbi ve vatere.”

¹⁷ Avehe mba tamunwa morupa ndwi mba yarukire ombunda mongamburiro va vaterwa okukotoka ku Jehova. Moruveze ndwi, ovengi mba poka kombongo ve vanga okukotoka ku Jehova. Orupa ndu maru kongorere ko maru kahungirira koviṋa mbi matu yenene okutjita kutja tu ve vatere okukotoka ku Jehova.