1. Ombeibela potuingi i kahurura vi omavyuriro?

INDU tji wa zuu embo ndi ‘omavyuriro,’ u ripura na tjike? Mape ya oripura ohunga nokuverwa, posi yokutja omavyuriro ye kamburira mo oviṋa ovingi. Ombeibela i tja omavyuriro ye eta ouwa ku eṱe, nu povikando tjiva ye tamunwa pu nondjiviro, ounongo, orusuvero nomuinyo. (Omiano 1:2-7; 4:11-13) Ihi tji tjitirwa mena rokutja omavyuriro okuza ku Mukuru, ye raisa orusuvero rwe ku eṱe, nonḓero ye yokuvanga kutja tu kamune omuinyo waaruhe. (Hebr. 12:6) Nandarire kutja omavyuriro wa Mukuru povikando tjiva ye kamburira mo omberero, owo kaye yandjwa momuano omuvi poo noutwe. Okutja, otjiṋa otjinanḓengu tjinene tji matu rihongere kembo ndi ‘omavyuriro,’ otjohi tjokutja owo ye kamburira mo omahongero, tjimuna omunene tje honga omuatje we.

2, 3. Omavyuriro ye kamburira mo vi omahongero nomberero? (Tara kotjiperendero pomautiro worupa ndwi.)

² Tara kotjihorera hi: Okazandona kena Johnny make nyandere otjimbere mondjuwo. Ina e ke raere kutja, “Johnny, mo tjiwa kutja ko sokunyandera otjimbere mondjuwo! Ngoo teya oviṋa.” Posi yokutja eye ka puratenene kerakiza ra ina, nu wa nyandera otjimbere mondjuwo  owina, na teya otjitjuma mu mu tuwa ovimbloma. Hapo ina me mu vyura vi? Omavyuriro we mape ya aye kamburire mo okumuhonga nokumupa omberero. Indu tji me mu hongo, eye ma yenene okumuzemburukisa kutja ongwaye otjiṋa tja tjiti tji tjiri otjivi. Eye ma vanga kutja omuatje we ma mune ounahepero wokukara nonḓuviro kovanene ve, nokumukahururira kutja ozoveta zawo ozonahepero, nu oupupu okuzeṱakamisa. Kutja ma vatere Johnny okumuna kutja tjiri wa zunḓa, eye ma yenene okumupa omberero ndje mu pwire. Otjotjihorera, eye ma yenene okumuyeka otjimbere hi oruveze orusupi. Okutjita nao maku raisire Johnny kutja, okuhina onḓuviro kaku eta ouwa.

³ OtjOvakriste, oweṱe ouṋepo wonganda ya Mukuru. (1 Tim. 3:15) Kunao, tu raisa ondengero kousemba wa Jehova wokutwapo omirari, nokutuvyura indu tji tu ha ṱakamisire omirari vye. Nu, indu ovitjitwa vyetu tji vye tu etere oumba ounene, omavyuriro we maye tu zemburukisa ounahepero wokupuratena ku Tate wetu womeyuru. (Gal. 6:7) Mukuru tjiri u rikendera ku eṱe, nu ka vanga kutja tu rihihamise.​—1 Petr. 5:6, 7.

4. (a) Omahongero yeṋe Jehova nge sera ondaya? (b) Matu kerihonga tjike morupa ndwi?

⁴ Mokuyandja omavyuriro nga zikamena komirari vyOmbeibela, matu yenene okuvatera omuatje wetu poo omuhongwa wetu okuyenenisa ondando ye, yokurira omukongorere wa Kristus. Embo ra Mukuru, oro ndi ri otjiungurisiwa otjinanḓengu tjinene momahongero wetu, ri tu vatera ‘okukuna ongarero osemba.’ Kunao omuatje wetu poo omuhongwa wetu, ma yenene okuvaterwa okuzuva nawa ‘nokuṱakamisa oviṋa avihe Jesus mbye tu raera.’ (2 Tim. 3:16; Mat. 28:19, 20) Jehova u sera omahongero otja inga ondaya, nowo wina ye vatera ovahongwa okuvatera varwe okurira ovahongewa va Kristus. (Lesa Titus 2:11-14.) Nambano ngatu katare komapuriro 3 omananḓengu nga: (1) Omavyuriro wa Mukuru ye raisa vi kutja we tu suvera? (2) Matu rihongere tjike ku imba Mukuru mba vyura morukapitaveze? (3) Indu tji matu vyura varwe, matu yenene vi okuhorera ku Jehova nOmuna we?

5. Omomiano viṋe omavyuriro wa Jehova mu ye raisa orusuvero rwe ku eṱe?

⁵ Orusuvero ru hinga Jehova okutuvyura nokutuhonga, kutja tu kare morusuvero rwe, nu tu kayende mondjira ndji twara komuinyo. (1 Joh. 4:16) Eye karoro okutuṱisa ohoṋi, poo okututumba navi nga tji twa utu okurimuna kutja katu nonḓengu ku ye. (Omiano 12:18) Nungwari, Jehova u yandja ombango kovikaṋena vyetu oviwa, netu yandjere okuungurisa ousemba wetu wokuritoororera oveni. Hapo ove u muna kutja omavyuriro ngu tu pewa okuza mOmbeibela, na momambo wetu, na inga ngu tu pewa i ovanene vetu poo ovanene wombongo, ye raisa orusuvero rwa Jehova ku eṱe? Ouatjiri owombwi wokutja, indu tji twa “wire mouvi worive” ngahino atu hina okutjiwa, nu ovanene vombongo tji mave kondjisa okutuvyura nomutima omutarazu norusuvero, owo ve raisa orusuvero rwa Jehova ku eṱe.​—Gal. 6:1.

6. Omavyuriro ye raisa vi orusuvero rwa Mukuru, nangarire indu omundu ngwa vyurwa tja pandjara omerizirira we mombongo?

⁶ Nungwari povikando tjiva omavyuriro ye kamburira mo ovingi kombanda yokurongwa. Indu omundu tja tjiti ourunde ounene, eye ka yandjerwa rukwao okukara nomerizirira mombongo. Nandarire kutja wa pandjara omerizirira tjiva mombongo, omavyuriro ngo wina ye raisa kutja Mukuru we tu suvera. Otjotjihorera, okupandjara omerizirira mombongo, ku yenena okuvatera omundu okumuna ounanḓengu wokuyandja ombango tjinene komakonḓononeno we wOmbeibela, nokuripurira oukoto ku imbi mbi ma lese, nokukumba. Kunao, eye u yenena okukurisa oupanga we kuna Jehova. (Eps. 19:7) Nu kombunda, eye ma yenene okupewa omerizirira we ngo rukwao. Nandarire okukondwa kombongo ku raisa orusuvero rwa Jehova ku eṱe, orondu ku tjevera kutja ovitjitwa ovivi avi ha zunḓa ombongo. (1 Kor. 5:6, 7, 11) Nu mena rokutja omavyuriro wa Mukuru aruhe ye rira omasemba, owo ye vatera omundu ngwa kondwa kombongo okumuna kutja ourunde we ounene pu pe ṱa pi. Nu ihi tji yenena okuhinga  omundu ngo okuritanaura komauvi we.​—Oviung. 3:19.

7. Sebna wa ri omungendu, neye wa uta okuhara ovikaṋena viṋe ovivi?

⁷ Okumuna kutja omavyuriro omananḓengu pu pe ṱa pi, matu kahungirira kovandu 2 Jehova mba vyura. Umwe wawo wa ri Sebna, ngwa hupire moruveze indwi Ombara Hiskija tji ya ri nomuinyo. Warwe oGraham, omurumendu omukambure woruveze rwetu. Sebna wa ri “omutjevere omunene wondjuwo youhona,” nu pe munika aayo ondjuwo ndji ya ri oyOmbara Hiskija. Sebna wa ri nouvara ouingi. (Jes. 22:15) Nungwari, ouhumandu, eye wa uta okuritongamisa, nu aa vanga kutja varwe ve mune kutja eye omundu omunanḓengu. Eye nandarire we riungurira eyendo rondiru, nu aa rondo ‘momatemba we wovita’ omawa nomananambango.​—Jes. 22:16-18.

8. Jehova wa vyura vi Sebna, neye wa raisa ongaro iṋe?

⁸ Mena rokutja Sebna wa uta okuripahera ohiviro ku ye omuini, Mukuru ‘we mu isa mo moruveze rwe rwounane’ na yandja oviungura vye ku Eljakim. (Jes. 22:19-21) Omarundurukiro nga, ya tjitwa indu Ombara Sanherib ya Asur tji ya tya okuwira Jerusalem. Kombunda, Ombara Sanherib ya hinda ovahongore va yo ovanene koJerusalem, puna otjimbumba otjinene tjovita, okukatirisa Ovajuda nokutjita kutja Ombara Hiskija i riyandje oini. (2 Ozomb. 18:17-25) Eljakim wa hindwa puna ovarumendu 2 okukahungira kuna ovahongore mbo. Omurumendu umwe mu imbo mba ya puna Eljakim wa ri Sebna, posi yokutja nai wa ri omutjangere wouhona. Nu hapo ihi katji nokukuraisira kutja Sebna kena pa pindika poo okuṱiza ongore, nungwari wa yakura otjiungura tjokehi nomerisusuparisiro? Tji peri nao, matu rihongere ko tjike kehungi ndi? Ngatu tare koviṋa 3 mbi matu rihongere ko.

9-11. (a) Omapu yeṋe omananḓengu ngu matu rihongere kehungi ra Sebna? (b) Omuano Jehova ma tjinda Sebna we ku yanḓiparisa vi?

⁹ Rutenga, Sebna wa pandjara otjihako tje. Ehungi re ri tu zemburukisa erakiza ndi tja: “Ourangaranga u twara konyonokero; omeritongamisiro ye twara komawiro.” (Omiano 16:18) Mape ya atu kara nomerizirira wapeke mombongo, nu varwe mombongo mape ya ave utu okutuvara otjovandu ovananḓengu. Tji peri nao, hapo mo kondjo okurira omurisusuparise? Nu hapo mo zemburuka kutja ondjiviro ngamwa aihe ndji u na yo, poo otjiungura ngamwa atjihe tji wa yenenisa, ya ri mena rokutja Jehova ongwe ku vatera? (1 Kor. 4:7) Omuapostele Paulus wa tja: “Me tja nai ku eṋe amuhe: ‘Amu rivara oveni komeho yaimba pu mwa sokurivara, nungwari kareye noupukurukwe.’”​—Rom. 12:3.

¹⁰ Otjitjavari, mokuvyura Sebna oukukutu, Jehova mape ya wa raisa kutja wa ri nongamburiro yokutja Sebna ma yenene okurundurura ongaro ye. (Omiano 3:11, 12) Imba mba pandjara omerizirira mombongo, poo motjiungura tja  Jehova ndino, mave yenene okurihongera kotjihorera otjiwa hi! Moruveze rokupindika nokuraisa onyengo, ma rire nawa tji twa kayenda komurungu okukarera Mukuru nomasa wetu aehe, natu vara omavyuriro ngu twa pewa, otjotjiraisiro tjorusuvero rwa Jehova ku eṱe. Tjiwa kutja korusenina Tate wetu me tu sere ondaya, indu tji twe risusuparisa komurungu we. (Lesa 1 Petrus 5:6, 7.) Omavyuriro wa Mukuru worusuvero, ye yenena okuturundurura indu tji tu ri overisusuparise, poo tji tu ri otjomunoko omutarazu momake we.

¹¹ Otjitjatatu, omuano Jehova mbwa tjinda Sebna, otjihorera otjiwa ku imba mbe nomerizirira wokuyandja omavyuriro, tjimuna ovanene, novatarere motjira tja Jehova. Nu hapo mave rihongere ko tjike kotjiṋa hi? Matji ve hongo kutja, nandarire kutja Jehova wa tonda ouvi, eye ngunda wa suvera omundu ngwa tjiti ouvi. Indu tji u ri omunene poo omutarere motjira tja Jehova, nu mo sokuyandja omavyuriro, hapo mo horere vi ku Jehova? Mo raisa onyengo kouvi mbwa tjitwa, noraisa orusuvero komuatje woye poo komukambure omukweṋu ngwa tjiti ouvi?​—Judas 22, 23.

12-14. (a) Ovandu tjiva ve raisa ongaro iṋe tji va vyurwa i Jehova? (b) Embo ra Mukuru ra vatera vi omurumendu umwe omukambure okurundurura ongaro ye, nu kwa eta ouwa waye?

¹² Ouhumandu, ovengi tji va zu nokuvyurwa, ve yandja ombango komuhihamo wawo, nu nandarire ve poka ku Mukuru na kombongo. (Hebr. 3:12, 13) Nu hapo ihi matji hee kutja kape nomundu ngu ma yenene okuvevatera? Ngatu tare kotjihorera tja Graham, ngwa kondwa kombongo nu kombunda a kotorwa rukwao, nu okuzambo a ngundipara mongamburiro. Ozombura tjiva kombunda yanao, Graham wa ningira omunene wombongo ngwaa ve tjiwasana, kutja me rihonge Ombeibela kuna ye.

¹³ Omunene wombongo wa tja: “Ouzeu wa Graham wa ri omeritongamisiro. Eye aa munu ouvi movanene vombongo mba kara notjihungiriro kuna ye indu tja kondwa kombongo. Okutja momakonḓononeno wetu nga kongorera ko, twa yandja ombango komatjangwa ngaa ye hungirire komeritongamisiro, nouvi mbu za mokuritongamisa. Graham wa uta okurimuna omuini nawa motjispili tjEmbo ra Mukuru, neye kaa tjaterwa i oviṋa mbya muna! Nu imbi mbya tjita vya ri ovihimise! Tja za nokuyakura kutja wa ri a poṱuparisiwa i ‘ondimbo’ yomeritongamisiro, nokutja ouzeu we wa ri ongaro ye yokumuna ouvi movanene vombongo, eye wa tjita omarundurukiro tjimanga. Eye wa uta okuyenda kozombongarero zombongo aruhe, nokukonḓonona Embo ra Mukuru nonḓero yatjiri, nu wa uta okukumba aruhe ku Jehova. Eye wina wa yakura omerizirira we wokuhongorera eṱunḓu re moviṋa oviyapuke, nu ihi tja eta ondjoroka komukazendu we novanatje ve.”​—Luk. 6:41, 42; Jak. 1:23-25.

¹⁴ Omunene wombongo komurungu wa tja: “Eyuva rimwe, Graham we ndji raera otjiṋa tji tje ndji ṱuna komutima tjinene. Eye wa tja: ‘Ami mba tjiwa ouatjiri oure wozombura ozengi, nu nandarire mba ri omukandjira. Posi yokutja nai, me yenene okutja tjiri mba suvera Jehova.’ Tjimanga, Graham wa ningirwa okuuta okuyandja ozombako kovapuratene mEtuwo rOmerikotameneno, nu eye aa tjaterwa okuungura otjiungura hi. Otjihorera tje, tje ndji honga kutja, indu omundu tje risusuparisa komurungu wa Mukuru mokuyakura omavyuriro, ozondaya ze rauka kombanda ye!”

15. Matu sokutjita vi, tji matu vanga kutja omavyuriro ngu matu yandja ye ṱune varwe komutima?

¹⁵ Tji matu vanga okurira ovahonge ovasemba, rutenga matu sokurira ovahongwa ovasemba. (1 Tim. 4:15, 16) Momuano otjingewo, imba mba pewa ouvara i Jehova wokuyandja omavyuriro, mave sokukayenda komurungu okurisusuparisa, nokuyandjera kutja Jehova me ve hongorere mehupo rawo. Varwe tji mave munu ongaro yawo yomerisusuparisiro, mave ve pe ondengero, nu ma rire oupupu ku wo okuyakura omaronga poo omavyuriro okuza ku wo. Ngatu tare kotjihorera tja Jesus.

16. Matu rihongere ko tjike ku Jesus ohunga nokuyandja omavyuriro nomahongero omasemba?

 ¹⁶ Jesus aa raisa onḓuviro ku Ihe aruhe, nandarire indu tja ri ouzeu tjinene ku ye okutjita nao. (Mat. 26:39) Neye aruhe aa raere ovapuratene ve kutja oviṋa avihe mbyaa hongo, nounongo mbwa ri na wo aau zu ku Ihe. (Joh. 5:19, 30) Mena rokutja Jesus aruhe aa tjiti imbi Ihe mbye mu raera okutjita, eye wa ri omuhonge omunaunyaṋutima. Ovandu vomitima omiwa aave tjaterwa okukara puna ye. (Lesa Lukas 4:22.) Omambo wa Jesus omawa ya yanḓiparisa imba mba ri otjoruu ndwa kokovara, poo otjemunine ndaa ri yaka ouṱumbe. (Mat. 12:20) Nangarire indu tja ri oupupu ku Jesus okupindika, eye aruhe aa raisa ouwa norusuvero. Ihi matu munu momuano mbwa vyura ovaapostele ve, indu tji va ri nombata ohunga nokutja ouṋe pu wo ngu ri omunenenene.​—Mar. 9:33-37; Luk. 22:24-27.

17. Ovikaṋena viṋe oviwa mbi mavi vatere ovanene wombongo okurira ovarise ovasemba vorupanda rwa Mukuru?

¹⁷ Avehe mba pewa ouvara wokuyandja omavyuriro okuza mOmatjangwa, mave sokuhorera ku Kristus. Indu tji va tjiti nao, mave raisa kutja ve nonḓero yokuhongorerwa i Mukuru nOmuna we. Omuapostele Petrus wa tja: ‘Rireye ovarise ovasemba vorupanda Ndjambi ndwa yandja ku eṋe nu mu ru ṱakamise nombango yeṋu oveni otja Ndjambi punga ama vanga; nungwari amu he ru ṱakamisa otja mbu mwa ṋiṋikizirwa ko noutwe. Amu ungura oviungura vyeṋu motjimbe tjotjimariva uriri, nungwari kareye nonḓero aihe motjiungura tja Ndjambi. Nu wina amu roro okuhonaparera imba mbu mwa pewa okuṱakamisa, nungwari rireye otjihorera korupanda.’ (1 Petr. 5:2-4) Ovanene wombongo mbe tjaterwa okuriwisa kehi ya Mukuru na Kristus, ve riyetera oveni ouwa, nu ve eta ouwa ku imba mbe ri kehi yondjeverero yawo.​—Jes. 32:1, 2, 17, 18.

18. (a) Jehova u undjira ko tjike kovanene? (b) Mukuru u vatera vi ovanene okuyenenisa omerizirira wawo?

¹⁸ Omirari otjingevyo wina vi hepa okuṱakamisiwa meṱunḓu. Ovyuru vyomaṱunḓu vi raerwa kutja: “Neṋe vanene, amu handjisa ovanatje veṋu, nungwari ve kuriseye nokuvevyura nokuveronga otja Muhona pe vanga.” (Ef. 6:4) Nu hapo omahongero nomavyuriro nga, omananḓengu pu pe ṱa pi? Omiano 19:18 mari tja: “Vyura omuatje woye omuzandu ngunda ape nomaundjiro okumuhonga; nungwari o mu tono tjinene nai nga tji wa zepa.” Okutja Jehova u yandja omerizirira kovanene wokuvyura ovanatje vawo. Nu tji ve hina okutjita nao, mave sokuzira ku ye! (1 Sam. 3:12-14) Posi yokutja, Jehova u yandja ounongo nomasa ovanene mbu mave hepa, indu tji mave riyarikaṋa ku ye nomerisusuparisiro, nokupaha omuhunga mEmbo re nomahongorero wombepo ye ondjapuke.​—Lesa Jakobus 1:5.

19, 20. (a) Ozondaya zaye nḓu matu munu tji twa yakura omavyuriro wa Mukuru? (b) Matu kahungirira ku ye morupa ndu maru kongorere ko?

¹⁹ Tji twa yakura omavyuriro okuza ku Jehova, natu horere komuano eye na Jesus mu ve yandja omavyuriro, matu serwa ondaya onyingi! Momaṱunḓu wetu na mombongo mamu kara ohange, nu ovandu avehe mave munu kutja va suverwa, ovananḓengu, nokutja ve ri mondjeverero. Nu imbi oviraisiro vyohange nouṋingandu mbu matu kakara na wo moruyaveze. (Eps. 72:7) Omavyuriro wa Jehova ye tu rongerisa kutja tu hupe pamwe nga aruhe, otjomaṱunḓu wohange nga wana, nu nge na Jehova otja Ihe yawo. (Lesa Jesaja 11:9.) Tji twa kara noumune mbo ohunga nomavyuriro nge za ku Jehova, matu raisa ondangi ku imbi mbi ye kuramena po. Owo omuano omuwa Mukuru me raisa orusuvero rwe ku eṱe.

²⁰ Morupa ndu maru kongorere ko, matu kahungira komurungu ohunga nomavyuriro meṱunḓu na mombongo. Wina matu kahungirira kokuungurisa omeritjaerero. Nu matu kerihonga kutja matu yenene vi okuritjaera kotjiṋa tji tji eta omuhihamo omunene tjinene, kombanda yomavyuriro ngamwa aehe ngu matu yenene okupewa.