Bible Berleburg

ÒTÙ Piet bụ òtù okpukpe e si na Chọọchị Lutheran nke Germany kewapụta na narị afọ nke 17 na nke 18. A kwara ụfọdụ ndị so n’okpukpe a emo ma ọ bụ ọbụna kpagbuo ha n’ihi okpukpe ha. Ndị ọkà mmụta dị iche iche bụ́ ndị Piet gbagara ọsọ ndụ na Berleburg, bụ́ nke dị ihe dị ka otu narị kilomita na iri ise site n’ebe ugwu Frankfurt am Main. Otu nwa amadị onye obodo ahụ nke ji okpukpe kpọrọ ihe bụ́ Count Casimir von Wittgenstein Berleburg chebere ha. Ọnụnọ ndị nkwusa na ndị ọkà mmụta a nọ na Berleburg dugara n’inwe nsụgharị ọhụrụ nke Bible, bụ́ nke a maara taa dị ka Bible Berleburg. Olee otú e si nweta nsụgharị ahụ?

Otu n’ime ndị ahụ gbatara ọsọ ndụ bụ Johann Haug, bụ́ onye a manyere ịhapụ obodo ya bụ́ Strasbourg n’ihi na ndị ọkà mmụta okpukpe nọ n’ebe ahụ achọghị ya. Haug bụ ọkà mmụta gụrụ akwụkwọ nke ọma na onye nwere nkà nke ịsụ ọtụtụ asụsụ. Ọ gwara ndị ọkà mmụta ibe ya nọ na Berleburg banyere ọchịchọ ya “iwepụta nsụgharị Bible ziri nnọọ ezi, idezi nsụgharị Luther, ịsụgharị Okwu Chineke dabere nnọọ n’ihe ọ pụtara na nzube ya.” (Die Geschichte der Berlenburger Bibel [Akụkọ Bible Berleburg]) Nzube ya bụ iwepụta Bible nke nwere nkọwa ndị ga-eme ka ihe dokwuo anya, ọ ga-abụkwa nke onye nkịtị ga-enwe ike ịghọta. Haug rịọrọ maka enyemaka nke ndị ọkà mmụta nọ n’ala ndị ọzọ dị na Europe, ọ rụkwara ọrụ ahụ ruo afọ 20. A malitere ibipụta Bible Berleburg n’afọ 1726. N’ihi ọtụtụ nkọwa o nwere, ọ dị mpịakọta asatọ.

N’ezie, Bible Berleburg nwere ihe ụfọdụ na-adọrọ mmasị. Dị ka ihe atụ, Ọpụpụ 6:2, 3 na-agụ, sị: “Ọzọkwa, Chineke wee gwa Mozis okwu ma sị ya: Abụ m ONYENWE ANYỊ! Emekwara m ka Ebreham/Aịzik na Jekọb hụ m anya/dị ka Chineke nwere ike nile: ma emeghị m ka ha jiri aha m bụ́ JEHOVA mara m.” Otu nkọwa ya na-ekwu, sị: “Aha ahụ bụ́ JEHOVA . . . , aha e doro iche/ma ọ bụ/aha a kpọsara.” Aha aka Chineke, bụ́ Jehova, dịkwa ná nkọwa nke Ọpụpụ 3:15 na Ọpụpụ 34:6.

Bible Berleburg si otú ahụ ghọọ otu n’ime ọtụtụ Bible German ndị jiworo aha Jehova mee ihe n’ihe odide ha, n’ihe odide ala ala peeji ha, ma ọ bụ ná nkọwa ha. New World Translation of the Holy Scriptures, nke Ndịàmà Jehova bipụtara, bụ otu n’ime nsụgharị ndị ka ọhụrụ bụ́ ndị nyere aha aka Chineke nsọpụrụ kwesịịrị ya.