Kpehe ka ala ịlẹpwụ

Kpehe ka ẹga kị da egbeju nya ala ju

OJA NYA ỌHỊHỊ

M̀ Họ Ang Ọlẹ kọ Chịla Kam ka Họ Lẹ

M̀ Họ Ang Ọlẹ kọ Chịla Kam ka Họ Lẹ

DONALD RIDLEY ri ọngọleje ọlẹ kọ chẹkpẹ ju Alibeenu nya iJihova ị-ịKọtụ gụ ẹka iwo ịta. Ọ la ụpa ọkpọnchị ẹ-ẹpwụ nya ọ-da angịnyị ụbwọ jẹ́ nyori, ọngọ jụ́ ẹdụrụ la ọngịrị nyọka pwa ẹla nya ịwọ o-go ju myị́. Ọ da Alibeenu nya iJihova ụbwọ nyọka kụrụ eje lụmẹ-lụmẹ ị-ịKọtụ ịgbẹgbịlẹ ịla United States. O ri ọngọ kpịlọmwụ keji, la kpịra-kpịra bala ọngọ hu ịlọmwụ ha chajị nya angịkịla ọlẹ ká aligu nyamwụ kaa wụrụ nya Don.

La 2019, ẹdụrụ ọtụka-ọtụka ọhẹ ọlẹ kọ la uda ọhọhọ ka, kọ tịị jụ́ angịnyị lụmẹ ka ịnyịnyị jụ́ Don. Ẹdụrụ ọwẹ nwà kịlahị la ọngịrị-ọngịrị gbee kọ gbu la ahyẹẹnụ 16 nya Ọya Ọhaneku, 2019. Oja nyamwụ à lẹẹ lẹ.

Ị mam ịị St Paul, Minnesota, U.S.A., la 1954. Adam bala ịnam anyị kaa ka ịChọọchị nya ịFada. Ị́ kpụ ụdụ lụmẹ ka, ị́ tị ri alẹbyahị lụmẹ ka ịnyịnyị. Am à ri ọnyị oheeye ẹ-ẹpwụ nya anyị ịrụ ịlẹ kị ma lẹ. Ụka ọlẹ kam ri onjwo, m̀ ka ube-ụpwụ nya ịChọọchị nya ịFada bala o-ri ọnchẹ ọla ọlụta ị-ịChọọchị ịnyịnyị. Ḿ tị́ jẹ́ ẹla ọla ịBayịbụụ gbuu ka. Ịlẹhị lẹ, m̀ myị nyori Ohe Oluhye ọlẹ kọ họ ang myị́ ang wuu ji, ḿ tị myị nyori ịChọọchị nya ịFada ka jẹ́-ẹ dam ụbwọ gbịgba họọ myị́ ka.

ẸLỊLẸHỊ ỌJẸ́JẸ

Ẹ-ẹpwụ nya ẹka ọhọhẹ ọlẹ kam ka ube-ụpwụ nya angịleje, Alibeenu nya iJihova wẹ ẹpwa nyam. M̀ wẹẹ kpa ịwụrụ nyam hụ́ ụka ọwẹ, ọọwa ahụ bala ọrụ ịịwa à ya dụmwọ nyori ịwa nyị ka mwẹẹkpẹ lẹlẹ. Ụka ọlẹ kị mwẹẹkpẹ, m̀ taa ịtọ ẹla imiiye ịhyẹ yẹkẹẹ: “Ịyẹ tị́ du ká alabwẹla ịtịpyọ kaa kịlahị gụ́ alabwẹla ịnyịịla odehe ọlẹ?” bala “Ányị ọngịnyị à tị́ ka bwu ye ọkẹkẹnị ọlam-ọlam?” M̀ ye ụpwụ ọlẹ kọ ri, The Truth That Leads to Eternal Life bala ịBayịbụụ nya New World Translation of the Holy Scriptures ọlẹ kọ la ugo-ẹkpẹ ọhụ́hị-hụ́hị ọnyụkpuukpo. M̀ myị ọnụ nyọka jẹ́ ịBayịbụụ ịnyịnyị. Ọọwa wụrụ ẹhị nyam nyịlẹhị-ịlẹhị. M̀ chị ọkẹkẹnị yẹẹyẹẹ nyọka jẹ́ nyori Ịpyị-Adịrahụ nya Ohe Oluhye ri igomenti ọlẹ kọ ka kpeji u-uhye nya odehe ọlẹ. M̀ yẹ nyori eji ọkpakpa nya angịnyị ehe mịleji ụpa ọnyị myị́ ọnyị, o dudu ká odehe myị la ajụjụ, akama, ẹla ọ-họ kịrọrọ bala ẹla ọ-bwagaga.

M̀ hu ịlọm ju iJihova ụ-ụbwọ la ọmwụ ọdada nya 1982 bala o-hu enyi Ohe la ẹka ọwọwa ịnyịnyị, ọọjịra-jịra ọtụka ọlẹ ká egbeju nyamwụ ri “Kingdom Truth” kị họ ịị St. Paul Civic Center. M̀ tịrẹkpẹ ka ẹga ọwẹ myịmyị la epwihi ọ-ba ọwẹ ba nyọka da ọmayẹ nya angịleje. La ọmwụ ọdada nya Ọya Okiriwo, m wẹ ka jẹ́ nyori ọmayẹ nyam há yẹẹyẹẹ. Lẹ, m ka jẹ́-ẹ họ ụkụrwọ nya ọngọleje lẹẹlẹẹ lẹ.

Ọọjịra-jịra ọtụka nya “Kingdom Truth” ọlẹ kam gu ẹnyị lẹẹ ene, m̀ ta ọọnahị ọhẹ kọ kaa họ ụkụrwọ ịBẹtẹlụ ọla Brooklyn, ká ẹnyị nyamwụ ri Mike Richardson. O ya jum nyori nyị wụrụ ofisi nya angịleje ọhẹ ụ-ụwa egbeju-ẹpwa. M̀ kpịtịya nya ẹla ọlẹ ká ọlẹng nya ala Itiyopyiya ya ụ-ụpwụ nya Ụkụrwọ nya Alẹrụ 8:36, ọọwa m kụ irya nyori, ‘Ịyẹ à tị́ ka kum iwe du kam ka tịtọ nyọka họ ụkụrwọ Ofisi nya Angịleje ọwẹ ka?’ Lẹ m yụbwọ ju ụpwụ ẹ-ẹpwụ nyọka họ ụkụrwọ ị-ịBẹtẹlụ lẹlẹ.

Adam anyị á chị ọkẹkẹnị nyọlẹ kam wẹ ka ri Olibeenu nya iJihova ka. Adam tom wo kori ká ụkụrwọ ọhọhọ ị-ịBẹtẹlụ ka ju apyobwuna ọhẹ ham ẹ-ẹga nya ụkụrwọ nya eje ọlala nyam. M̀ ya joo nyori, ụkụrwọ nya ọngịnyị o-hu ịlọmwụ ha, m wẹẹ ka họ lẹ. M̀ myịmyị byoo nyori ị ka ya okpoko ọ-pyịnyẹng ọlẹ kị kaa ya ha angị họ ụkụrwọ ụ-ụwa nyọka kpa kpẹhị rịrị ịlaa, ham ịnyịnyị.

Ḿ jẹ́ ka ịBẹtẹlụ ahyaahị ka, chajị m̀ yụbwọ ju ụpwụ ẹ-ẹpwụ nyọka họ ụkụrwọ ị-ịKọtụ ene lẹ. Lẹ, m̀ dọmwụ nya ụkụrwọ ọhọhọ ị-ịBẹtẹlụ ọla Brooklyn, New York la 1984. Ị kpam ka Ofisi nya Angịleje. Ẹla ọlẹ kam jẹ́ bwu ịKọtụ dam ụbwọ nyọka nwụlanọ gbe ẹla ịlẹ kị họ ị-ịlahị.

Ị NWỤLA ẸGA Ọ-KPA KỌ AYỊLỌ ỌLẸ KỊ WỤRỤ NYA STANLEY THEATER

Jaabwọ ká Ẹga ọ-Kpa Kọ Ayịlọ nya Stanley la ụka kahị rọọ

La Ọya Ọkụrụ Ọhọhẹ nya 1983, ị ra ẹga ọ-kpa kọ ayịlọ nya Stanley ọwẹ ọlẹ kọ juwa ịị Jersey City, New Jersey. Aanahị da ụpwụ kị ka ya ẹga da haa nyọka nwụla ila bala ang nya enyi ịla ube ọwẹ. Ụka ọlẹ ká aanahị ịwẹ ka ẹga nya alegbeju, ị ya jaa nyori ịwa Alibeenu nya iJihova nyị tịtọ nyọka kpa ẹga ọwẹ họ ọjịra-jịra ọtụka nyịwa. Ọọwa ju ọmwụ nya akama. Ehile nya epweji ọwẹ u-uhye nya ẹpwa ya nyori, ẹga ká angịnyị nyị kụ ẹpwa nyịlaa kem nya-à ka kpa ebe ịlụwa họ ẹla nya ịgba ọgbagba ịnyịnyị lẹ. Ẹga nya ayịlọ ọwẹ tị ji oye nya ẹga nya ihi, lẹ alegeju ịịwa pwa nyọka ya ẹga da haa. Aanahị kpa ẹla ọọwa ka ẹga nya alegbeju nya epweji, ị́ tị myị ya ẹga da haa nyọka wo ẹla ọọwa ka.

La epwihi ọhọhẹ ọlẹ kam ka ịBẹtẹlụ, ogu nya iJihova kpa ẹla ọọwa ka ịKọtụ. Nyọlẹ kam họ ụkụrwọ lala ẹka imiiye myị́ ị-ịKọtụ ọla St. Paul, Minnesota wẹẹ, m̀ jẹ́ ang u-uhye nya eje ịlịịwẹ. Ọngọleje nyahị ọhẹ la eje nyori, angịnyị nyị kaa tụguru ẹga ọwẹ nyọka họ ang ịdatị-ịdatị lala ifim ọyẹyẹ bala ọtụguru nya eje ọmwụmwụ ịnyịnyị. Lẹ, ịyẹ tị́ du ká ọtụguru ụ-ụwa nya ẹla nya ịgba ọgbagba ka ri ehile ọbịrịị-bịrị? Ala ịKọtụ kụ ẹhị yẹ ẹlẹwẹ bala ọ-cheje nyori, alepweji ọwẹ nyị́ ju ihi nya iwe ọlẹ kahị la ẹ-ẹga nya ịgba ọgbagba ka. Ala ịKọtụ byaa nyị ya ẹga da hahị. M̀ dọmwụ nyọka yẹ jaabwọ ká iJihova wahị kụrụ aga ọmama nya ogu nyamwụ nyọka kpa iwe ọlẹ ká ehile ya da haa, kpa ụkụrwọ nyamwụ nwà kịlahị. M̀ chị ọkẹkẹnị lụmẹ nyọlẹ kam lụbwọ ẹ-ẹpwụ nya ẹlẹwẹ.

Aanahị dọmwụ nya ụkụrwọ nya ẹga ọnwụla-nwụla ọtụka-ọtụka. Ụka ọlẹ kọ dọmwụ pwụ ẹka ookpokpo myị́ lẹka, ị họ ọhụhụ nya ebwo iwo irwiye kụrụ ihikichu (79th) nya angịlẹ kị họ kpá bwu ube-ụpwụ nya Gilead, ẹ-ẹga ọ-họ ọjịra-jịra ọtụka ọla Jersey City ọwẹ la ahyẹẹnụ ineku nya Ọya Ohikichu, 1985. Ọ kpụm ịpyọ lụmẹ nyọka dụbwọ họ ụkụrwọ ọwẹ ha iJihova. Ọ ya ọkẹkẹnị ham yẹẹyẹẹ gụ́ ụkụrwọ nya ọngọleje ọlẹ kam họ ene kaam wẹ ịBẹtẹlụ. Ụka ọwẹ lẹ, ḿ jẹ́ nyori iJihova ka kpam họ ụkụrwọ nya eje ọlala ịkịla lụmẹ-lụmẹ gụ́ ọwẹ wẹẹ ka.

EJE ỌLALA U-UHYE NYỌKA LA IWE HỌ UTOJI LA O-YE ỊWỌ KA

Bwu ẹka nya 1980 wẹ ịlahị, alube-utoji bala angị họ utoji á myị-ị̀ ba ẹla nya Alibeenu nya iJihova jẹ nyọka haa utoji la o-go ịwọ jwaa ka lẹ ka. Ịnya angị kpẹnyị tịpyọ gụ, chajị angịcheje kaa me nyori anyang ịkpẹnyị nyị́ la iwe nyọka pwa ẹla nya ịwọ o-go jwaa ka. Angịcheje ịwẹ ya nyori, kori kịị nyị́ go ịwọ ju ịnịna ka nyị ka gbu myị́, ọọwa lẹ ọnyị nyamwụ nya-à ka ri ọnyị-ogu lẹlẹ.

La ahyẹẹnụ 29 nya Ọya Ọkụrụ Oheeye, 1988, ọọnahị ọnyang ọhẹ kọ ri Denise Nicoleau hụ ịwọ nyịlẹhị-ịlẹhị nyọlẹ kọ ma ọnyị ọlẹng nyamwụ kpá. Ọngọ họ utoji tịtọ kị ka go ịwọ jwoo chajị ọ lala o-ri ọhịhị nyamwụ juwa ẹ-ẹga oluhihi. Ọọnahị Nicoleau tị pwa. Alụtụrụ nya ahyẹẹnụ ọ-ba ọwẹ ba, alube-utoji byi ọngọcheje ọhẹ nyị ya ẹga da ha ịwa nyọka go ịwọ ọọwa jwoo. Ọngọcheje ọwẹ ya ẹga da ha alube-utoji nyọka go ịwọ ju ọọnahị ọwẹ la o-wo ẹla bwu ẹga nyamwụ lee ọrụmwụ ene ka, ọ́ myịmyị ya jaa nyori ọwa nyị ya iwe ha alube-utoji nyọka go ịwọ jwoo ka.

Ẹnụ nya ịFụrayịdee la ahyẹẹnụ 30 nya Ọya Ọkụrụ Oheeye, alube-utoji go ịwọ ju ọọnahị Nicoleau nanana nyori ọrụmwụ bala alugbiyegu nyamwụ ịkịla ịlẹ kị juwa ẹ-ẹga nyamwụ pwa la ọngịrị-ọngịrị. Lobyi ẹnụmwụ ọwẹ, ị wu alugbiyegu nyamwụ lụmẹ-lụmẹ bala ọngọgbahị nya ọjịra-jịra ookpokpo lee imiiye chajị ị chị ẹla baa nyori nyị tụ́ ụgbẹyị ọ-ka ẹga nya ịBẹẹdị nya ọọnahị ọwẹ ku chajị ká alube-utoji nyị ka go ịwọ jwoo ka. La ahyẹẹnụ ọ-ba ọwẹ ba, oja nya aanahị ịlẹ kị wu wẹ kpehe a-apwụ nya oja, iRediyo bala ẹpwụ nya ifim nya oja ịị New York City bala ẹga ịkịla ịlẹ kị dagaga ju epweji ọwẹ ịnyịnyị.

Am bala Philip Brumley ụka kahị ri ikolobya

Ẹnụ nya ịMọndị lụtụrụ, m̀ ya ẹla bala ọngọcheje nya ịKọtụ ọgbẹgbịlẹ ọhẹ ká ẹnyị nyamwụ ri Milton Mollen. M̀ chabwọ nya abwọlẹ ká ẹla ọọwa la joo bala o-ya joo gbagbịla nyori, ọngọcheje ọkịla ọlaa nyị ya ẹga da ha alube-utoji nyọka go ịwọ ju ọọnahị ọwẹ la o-wo ẹla bwu ẹga nyamwụ ene ka. Ọngọcheje ọwẹ byim am nyị tịrẹkpẹ wẹ ofisi nyọwa lẹnụ nyọka kụ ẹhị yẹ ẹlẹwẹ rige-rige bala ehile ịlẹ kị gu iwe-ahụrụ ọlịịwẹ. Am bala Philip Brumley kọ ri ọngọ kpẹhị rịrị ụkụrwọ nyahị bajẹ lawụlẹ ka ofisi nyamwụ lobyi ẹnụmwụ ọwẹ. Ọngọcheje ọwẹ wụrụ ọngọleje ha alube-utoji warị ịnyịnyị. Ẹla oyaya nyahị ọọwa chị ila-ila yẹẹyẹẹ. Ụka ọhẹ ọọnahị Brumley da ang jụ ụpwụ ochiche ọhẹ ya ham, o ya am nyị kpa ọkọ nyam weji pyịnyẹng. Ẹla ọmẹjẹ ọlam-ọlam à wẹ lẹ, chajị m̀ wẹẹ ju agbama pyịnyẹng ụka ọlẹ kam wẹẹ ya nyori ẹla ọlẹ ká ọngọleje nya alube-utoji ọwẹ họ nyị tịpyọ lụmẹ.

O-bwu ụpụpịla ka ụpwụriri: Richard Moake, Gregory Olds, Paul Polidoro, Philip Brumley, am bala Mario Moreno—Angịleje nyahị ẹnụmwụ ọlẹ kị ya ẹla ị-ịKọtụ Ọgbẹgbịlẹ ọla U.S. u-uhye nya eje nya ala Watchtower bala Village of Stratton.—Yẹ ụpwụ nya Awake! nya ahyẹẹnụ 8 nya Ọya Ọhọhẹ, 2003, ẹbẹ 3,4-5,6-8, bala 9-11

Nyọlẹ kọ lala awa, Ọngọcheje Mollen ya nyori eje nyahị nya-à ka ri ọhọhẹ ẹnụtụrụ ọkịla lẹ. Ụka ọlẹ kahị wẹẹ rụ bwu ofisi nyamwụ, o ya nyori ọngọleje nya alube-utoji ọwẹ nyị la “ụkụrwọ olujwo ka họ ijuju.” Ọọwa ri, ọ́ ka chịkpẹẹ họọ nyọka mẹjẹ nyori alube-utoji la ọngịrị nyọka go ịwọ ju ọọnahị Nicoleau lagbụrụ ka. M̀ yọọ nyori iJihova wẹẹ ya ahị ọdahile ham nyori ahị la iwe ọnyịịla nyọka kụrụ eje ọwẹ myị́. Ọ lam ẹbyẹbyị lụmẹ nyọka yẹ jaabwọ ká iJihova wẹẹ kpahị họ irya nyamwụ jịra.

Ahị họ ụkụrwọ gbee da alepwodu nyọka nwụla ẹla ọlẹ kahị ka ya ẹnụtụrụ ọkịla nọ. ỊKọtụ ọọwa ju ịBẹtẹlụ ọla Brooklyn chwẹẹ yẹẹyẹẹ, lẹ aanahị lụmẹ-lụmẹ ịlẹ kị kaa họ ụkụrwọ ẹ-ẹga nya eje ọlala ị-ịBẹtẹlụ jẹdịyẹ la ẹpẹtẹ warị. Nyọlẹ ká angịcheje ine wo ẹla oyaya nyahị kpá, ị cheje nyori iwe ọlẹ kịị nyị ya ha alube-utoji nyọka go ịwọ ju ọọnahị nyị́ pwoku ka. Ala ịKọtụ ọgbẹgbịlẹ ọwẹ chị ẹkpẹ ju ọọnahị Nicoleau bala o-ya nyori nyị ri ehile ọbịrịị-bịrị nyọka ya ẹga da nya ẹla ọlịịwẹ, la o-wo ẹla bwu ẹga nya ọngọlẹ kọ jụ́ ẹdụrụ ene ka.

Nyọlẹ kọ nọ pyịnyẹng, ịKọtụ ọlẹ kọ gụgụ wuu ịị New York myị ọnụ ju ẹlẹwẹ ịnyịnyị nyori ọọnahị Nicoleau nyị la iwe nyọka pwa ẹla nya ịwọ o-go ju. Ọwẹ ri eje ọhọhẹ ẹ-ẹpwụ nya ine ịlẹ kị gu ẹla nya ịwọ o-go ju, ị-ịKọtụ ịgbẹgbịlẹ ịdatị-ịdatị ịị United States, kam tị la iwe ọtụka nyọka lụbwọ ẹ-ẹpwụ nyaa ịnyịnyị. (Yẹ akpa ọlẹ kọ ri, “ Ọkụrụ-kụrụ nya Eje Ịla ỊKọtụ Ịgbẹgbịlẹ.”) M̀ myịmyị họ ụkụrwọ bala angịleje ịkịla ịla ịBẹtẹlụ ẹ-ẹga nya eje ịlẹ kị gu ẹla nya ọnyị ọkpẹhị rịrị, awụlẹ ọpwapwa bala ẹla nya ọpyị, tụ́ ẹla nya ebe ịnyịnyị.

AHỤ OYEYE BALA ỌHỊHỊ NYA UGBIYEGU NYAM

Am bala Denise, ahụ nyam

Ụka nya ọgbanyẹ ọlẹ kam tọ Denise ahụ nyam, ọ ma anyị ịta, ọwa bala ọrụmwụ tị pwa awụlẹ ụka ọwẹ ịnyịnyị lẹ. Ọ kaa họ ụkụrwọ kpa da ịlọmwụ ụbwọ bala o-ye ịlahị nya ụgbẹyị ịnyịnyị. Ọ chịpwụrụ bwu iwe-ahụrụ ilujwo yẹẹyẹẹ. Eje ọchịchị nyamwụ nyọka kịnyaa la ọ-gbịgba ha iJihova gum ọ-ọkịlẹtụ nyịlẹhị-ịlẹhị. La 1992, ahị ka ọjịra-jịra ọtụka ọlẹ ká egbeju nyamwụ ri “Light Bearers” ịị New York City, ụ-ụwa m ya ẹla nyọka ri igu balọọ lẹ. Ahị ye awụlẹ nyọlẹ kọ pwụ́ ẹka ookpokpo. O ri āhị ọtụka bwu ẹga nya iJihova nyọka ye ahụ ọlẹ kọ kaa hu ẹla nyamwụ ọhọhọ kụ ịlahị bala o-ri ọngọ kaa chị ọkẹkẹnị ụka myị́ ụka. Ahụ nyam kpa ang ọnyịịla wam ịnyịlẹhị, ẹ-ẹpwụ nya ahyẹẹnụ ịlẹ wuu kahị hịhị lawụlẹ.—Etu 31:12

Ụka ọlẹ kahị ye awụlẹ, anyị nyamwụ gu ẹka 11, 13, bala 16. M̀ tịtọ kam ka ri adịda ọnyịịla ẹ-ẹga nyaa, lẹ m̀ wa apwụ nyahị ịlẹ kị ya ẹla u-uhye nya o-ri adịda lee ịnịna oheeye rige-rige bala ọ-kpa ẹla ịlụwa họ ụkụrwọ yẹẹyẹẹ ịnyịnyị. Ịlẹhị lẹ ahị kaa la akama ụka ọhẹ, ma m̀ chị ọkẹkẹnị nyọlẹ ká anyị ịịwa wẹ ka yẹm lala adịda ọnyịịla bala oligu ọlẹ kị ka dahịhile. Ahị kaa da aligu nya anyị nyahị ọwụraba wẹ ẹpwa nyahị ụka myị́ ụka, ọ tịị kpụhị ịpyọ nyọka yẹ ikolobya bala ịyẹẹnọ ịkpịra-kpịra ịwẹ ẹ-ẹga nyahị.

La 2013, am bala ahụ nyam mwụ ka Wisconsin chajị nyọka kpẹhị rịrị Adahị anyị ịlẹ kị wẹẹ ri angịgbahị lẹ. Ọ lam ẹbyẹbyị nyọlẹ ká ụkụrwọ nyam ọla ịBẹtẹlụ cheju lụka ọwẹ ka. Ị wụrụm nyọka kịnyaa la ọ-da ogu nya iJihova ụbwọ ẹ-ẹga nya ẹla nya eje ịdatị-ịdatị.

ỌYẸDA ỌKPỊRAKA

La Ọya Ohikichu 2018, m̀ yẹ nyori m̀ la akama ọhẹ ụ-ụkpụrọkọ nyam. Ọngọ họ utoji ọla oye nyahị wụlam yẹ, ọ́ tị yẹ ịngịngịhyẹ ọlẹ kọ ju ọmwụ nya akama ọọwa ka. Ọ ka nọ pyịnyẹng, ọngọ họ utoji ọkịla byim am nyị yẹ olutoji ọlẹ kịị nyị kaa họ ụkụrwọ ụpa nya ẹdụrụ ụma ịlịịwẹ. La Ọya Ọhọhẹ 2019, olutoji ọọwa ya am nyị la ụma nya ẹdụrụ ọhẹ ọlẹ kọ kaa jụ́ angịnyị lụmẹ ka. Ẹdụrụ ọọwa nyị tị ka họm ang ọtụka-ọtụka myị́ lụka okpii.

Nyọlẹ kọ lụtụrụ ịta, m̀ kpehe nyọka kọ ayịlọ ọhẹ ọlẹ kọọ kpụm ịpyọ yẹẹyẹẹ, ọọwa m ya ụbwọ ụpwụriri nyam mwụ́ ẹẹ. M̀ kọ ayịlọ ọwẹ lụka ọtata lẹ, m̀ tị jẹ́-ẹ họ yẹẹyẹẹ. Lẹ, m̀ dọmwụ nyọka yẹ ahyaahị nyori ḿ la ọngịrị lala olene kaka. Ọ lam ẹbyẹbyị jaabwọ ká ẹdụrụ ọwẹ dọmwụ nyọka họm ang ahyaahị. Ọ lam ujwo gụ ọwọwa nyọka ya ẹla, jẹdịyẹ bala ọ-da ang mile.

M̀ chị ọkẹkẹnị yẹẹyẹẹ nyori m̀ jẹ́ da ogu nya iJihova ụbwọ la ụkụrwọ nya ọngọleje nyam. M̀ tị chị ọkẹkẹnị ịnyịnyị nyọlẹ kam la iwe nyọka da egbeju nya ẹla ịhyẹ ịlẹ kị kpehe a-apwụ ịlẹ ká alutoji, angịleje bala angịcheje kaa wa ịnyịnyị. M̀ myịmyị kaa ya ẹla dodehe ụpa ịdatị-datị nya odehe nyọka chị ẹkpẹ ju iwe ọlẹ ká Alibeenu nya iJihova la nyọka chụ utoji ọlẹ kị ka haa la o-go ịwọ jwaa ka. Tị wẹẹ, m̀ kaa ya ẹla ọlẹ ká iLuku kọ ri ọngọhẹ lẹpwụ nya angịlẹ kị da ịBayịbụụ ya ụ-ụpwụ nya iLuku 17:10: ‘Ọnchẹ ọchịla o-ji obe ka, m ri lẹ. Chajị ebwo nya ụkụrwọ ọlẹ kị ga ham a lẹẹ kam họ wẹẹ lẹ.’