1. Olegu ọnyịịla oyina ahị tị́ yẹ ẹ-ẹga nya angịnyị nya iJihova alẹ?

 LỤKA ọtata, ịBayịbụụ ya neeji nyori angịnyị nya Ohe Oluhye nyị ka hu ịlaa ha “bwu ọkịlẹtụ” nyọka họ ụkụrwọ ẹ-ẹpwụ nya ịgba ọgbagba nya iJihova e-ekpeleji nya ụgbẹyị ọkpakpa nya Ọnyị nyamwụ. (Eje. 110:3) Ọmwụ ọyẹyẹ ọwẹ jam họ jịra alẹ. Ẹka ọnyị myị́ ọnyị, anchẹ nya iJihova kaa kpa uku ịmányị tị́ nya ụka ya ẹla Ohe je angịnyị. Ị kaa họ ịnyị bwu ọkịlẹtu bala ẹ-ẹpwụ nya okpoko nyịlaa. Ịnyịnyị, ị kaa kpa ụka nyaa da aanaa ịlẹpwụ nya ịKịrayịsị ụbwọ ẹ-ẹga nya ang nya ugbinyịrọ, olegu, bala ọ-jwaa ọhụ. Angịgbahị nya ọjịra-jịra bala angịmyẹrụ kaa kpa awa lụmẹ-lụmẹ nwụla apa nya ọjịra-jịra nọ bala ọ-ju aanaa ụga nyọka jwaa ọhụ. Ịyẹ à tị́ kaa gwaa gbịla nyọka họ ang ịwẹ wuu? Ọháha ịnyị​—ọháha ẹ-ẹga nya iJihova bala ọngịnyị ehe ọọnaa.​—Mat. 22:37-39.

2. Jaabwọ ká ụpwụ nya Ala iRom 15:1-3 ya, ọgụ-ẹpẹtẹ oyina iJisọsị à tị́ ya deeji?

² IJisọsị ya ọgụ-ẹpẹtẹ ọnyịịla deeji bwula o-hu irya nya angịkịla nọ ịlahị nya ịnyịlọmwụ. Ahị kaa maga yẹẹyẹẹ nyọka ba ọgụ-ẹpẹtẹ nyamwụ jẹ. (Wa Ala iRom 15:1-3.) Angịlẹ kị ba ọgụ-ẹpẹtẹ nyamwụ jẹ ka ye apyobwuna. IJisọsị yẹkẹẹ: “Ahị ọwawa ka juwa ha angịlẹ kị juwa hu ha, gụ angịlẹ kị juwa yeye kem.”​—Ụkụr. 20:35.

3. Ẹlịyẹ ahị tị́ ka kụ ẹhị yẹ a-ang ọjẹ́jẹ ọlẹ?

³ A-ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka kụ ẹhị yẹ ang ịlẹ ká iJisọsị họ nyọka jẹ́-ẹ myị ẹrụ ha angịkịla bala abwọle ahị́ ka bwu gbịla  ọgụ-ẹpẹtẹ nyamwụ. Ịnyịnyị ahị ka kụ ẹhị yẹ ang ịlẹ áhị ka họ nyọka họ ká imyi ọlẹ kahị la nyọka myi ẹrụ ha angịkịla ka nwa kịlahị-ịlahị.

4. Ányị iJisọsị à tị́ hu ọbaba nya angịkịla nọ ịlahị nya ịnyịlọmwụ?

⁴ IJisọsị hu ịlọmwụ ha tụ́ ụka ká ịnyịrọ juwa chọọ pyẹpyẹ. Kụ irya nya ọhọhọ nya iJisọsị ụka ọlẹ ká iru nya angịnyị kele kaka tọọ u-uhye nya ọgbọdọ, ọhẹka ba epweji nya ịKapẹnawụm ba wẹẹ. IJisọsị raabwọ lodu-odu gbee ká ahị pyẹ. Ịnyịrọ ka juwa chọọ pyẹpyẹ yẹẹyẹẹ, ma ụka kọ yẹ iru nya angịnyị, irya nyamwụ ka ẹga nya alẹbyahị bala alẹdụrụ ịlẹpwụ nyaa ahyaahị. Ọ́ haa uda kem ka, ma ọ ya ẹla nya Ohe jwaa yẹẹyẹẹ, ẹla Ohe ọlẹ kọ gụgụ wuu kị jọọ nya Ẹla Ohe Oyaya Oluhye nya Ogbodo.​—Luk. 6:12-20.

5. Ányị alegbeju nya ugbiyegu à tị́ kaa gbịla olegu nyịlọmwụ o-hu ha ọlẹ ká iJisọsị la ụka ká ịnyịrọ á juwa chaa pyẹpyẹ?

⁵ Abwọlẹ ká alegbeju nya ugbiyegu kaa gbịla iJisọsị. Kụ irya nya iwe-ahụrụ ọlẹ wẹẹ: La ocheju nya ụkụrwọ nya ahyẹẹnụ, olegbeju nya ugbiyegu nyà wẹ ẹpawa la ịnyịrọ juwa chọọ pyẹpyẹ. Nanana nyori ọ la ọmayẹ nyọka do Ang Ọjẹ́jẹ nya Ugbiyegu lobyi ọwẹ yi, ọ bịlẹ iJihova nyọka ya ọngịrị họọ kọ ka kpịlahị nya ang ọjẹ́jẹ ọọwa. IJihova wẹ abwọ ọrịrị nyamwụ, ị jẹ́ ang nya ugbiyegu jaabwọ ọlẹ kị kaa họ ene-ene. Anyị nyaa jẹ́ ang ọkpọnchị lobyi nya ẹnụmwụ ọwẹ bwu ẹga nya adaa bala ịnaa nyori, ang nya olegu ọhọhọ baba haa gụ ang myị́ ang wuu.

6. Ya ọ-chụ pwokwita ọlẹ kọ mẹjẹ jaabwọ ká iJisọsị hu ụka nyamwụ ha nyọka da angịkịla ụbwọ wẹẹ.

⁶ IJisọsị kaa hu ha ẹ-ẹga nya ụka nyamwụ. À ka jẹ́-ẹ kụ irya jaabwọ kọ la iJisọsị ụka kọ wo nyori ị chị ịJọn Ọngọ Hu Enyi Ohe oligu nyamwụ egbeju? Ọ ka tọ iJisọsị olujwo nya ịlẹhị-ịlẹhị. ỊBayịbụụ yẹkẹẹ: “Ụka ká iJisọsị wo oja chajị nya igu ogbugbu nya ịJọn ọngọ hu enyi Ohe, ọ ju ụmwụ nya enyi kpoye nya ihu kele koye ọlaanyị kaka hụhụ ẹ-ẹga ọchịnyee ụbwọọmwụ-ụbwọọmwụ.” (Mat. 14:10-13) Ahị jẹ́ ang odudu ọlẹ kọ tịtọ nyọka ji ụbwọọmwụ-ụbwọọmwụ. Ahị angịhyẹ lụmẹ-lụmẹ kaa tịtọ nyọka bida ẹ-ẹga ọ-chị nyee. Ma ọọwa á chịkpẹẹ ha iJisọsị ka. Iru nya  angịnyị lụmẹ-lụmẹ pwụ ẹga ọ-chị nyee ọọwa jene nyamwụ. Ányị iJisọsị à tị́ họ? Ọ kụ irya nya ọbaba nya iru nya angịnyị ịwẹ, ụka ọọwa “ahyẹẹrwẹrwa lụmẹ ẹ-ẹpwụ ọkịlẹtụ nyamwụ” jahị daa. Ọ yẹ nyori ị la ọbaba nya ang nya olegu, ọ tị họ ọbaba nyaa ọọwa haa ahyaahị. Ọ dọmwụ nyọka “mẹ iru nya ang lụmẹ-lụmẹ jaa,” a-ang pyịnyẹng ka.​—Mak. 6:31-34; Luk. 9:10, 11.

7-8. Ya ọ-chụ pwokwita ịlẹ kị mẹjẹ jaabwọ ká angịgbahị nya ọjịra-jịra ị-la ọháha kaa gbịla iJisọsị ụka ká ọbaba-á ji.

⁷ Abwọlẹ ká angịgbahị nya ọjịra-jịra ị-la ọháha kaa gbịla iJisọsị. Ụkụrwọ ọlẹ ká angịgbahị ịwẹ kaa họ chajị nyahị myịhị lẹhị yẹẹyẹẹ! Ụkụrwọ nyaa lụmẹ-lụmẹ kpịbaa hi ahị nya alọjịra-jịra. Ọ-chụ pwokwita, ụka ká ẹla nya utoji á họ kpịra ka, ebwo nya Hospital Liaison Committee kaa rụnyẹ-ụnyẹ ka da aanaa ịlẹpwụ nya ịKịrayịsị ụbwọ. Ụka lụmẹ-lụmẹ, ọ kaa ri alepwodu jijiiji ká ẹla ọlịnyị kaa họ! Ma, ahyẹẹrwẹrwa ọlẹ kị la ẹ-ẹga nya aanaa alẹng bala anyang ịlẹ kị ji ẹpwụ nya akama, kaa gu angịgbahị nya ọjịra-jịra ịwẹ bala alugbiyegu nyaa gbịla nyọka hu irya nya aanaa nọ ịlahị nya ịnyịlaa.

⁸ Angịgbahị nya ọjịra-jịra kaa lụbwọ ẹ-ẹpwụ nya Ebe nya Ịpyị-Adịrahụ bala ebe ị-kpa gbịgba ịkịla ị-nwụ́nwụ́ bala ọ-kaa da aanahị ịkịla ụbwọ lụka nya ẹla o-bwu agaga. Ịnyịnyị angịgbahị ịla ọjịra-jịra nyahị kaa bịrị ụka lụmẹ-lụmẹ juwa mẹ ang jẹ, juhi ọhụ, bala ọ-dahị ụbwọ. Aanahị ịwẹ wuu bala alugbiyegu nyaa baba kahị ka mịla oja haa. IJihova-à wahị kụrwaa nya olegu ọlẹ kị wẹẹ mẹjẹ! Ịnyịnyị lala angịkịla wuu, angịgbahị nya ọjịra-jịra baba nyọka họ ang memeeme. Ị́ ka bịrị ụka lụmẹ-lụmẹ ẹ-ẹpwụ nya ụkụrwọ nya Ohe  Oluhye ọhọhọ deeri hi ịbaba nya ugbiyegu nyaa ka.

9. Jaabwọ ká ụpwụ nya Ala iFilipayị 2:4, 5 ya, irya ọlányị Angịnyị nya ịKịrayịsị wuu à tị́ baba nyọka la?

⁹ Wa Ala iFilipayị 2:4, 5. Áhị wuu à ri angịgbahị nya ọjịra-jịra ka, ma ahị ka jẹ́-ẹ gbịla olegu nya ịlọmwụ o-hu ha ọlẹ ká iJisọsị la. ỊBayịbụụ ya nyori nyị “kpa ịlọmwụ weji kaka ji ịwe-ahụrụ nya ọnchẹ oriri.” (Filip. 2:7) Kụ irya ju etu nya omyi ẹla ọwẹ wẹẹ. Ọnchẹ o-ju apyobwuna kaa mwahị nya iwe nyọka họ ẹla kpụ ayịbamwụ ịpyọ. Lala ọnchẹ nya iJihova bala ọlẹrụ nya aanang ịla ọjịra-jịra, ịwẹẹ ọdada á ji ka, à nwụlanọ nyọka hu ịlọng ha nyọka họ ụkụrwọ ha iJihova bala aanang ịlẹpwụ nya ịKịrayịsị. À ka jẹ́-ẹ họ ịnyị bwula ọ-kụ ẹhị yẹ irya ị-gba kpehe ileji ịlẹ.

10. Ịtọ ẹla iyina ahị tị́ ka jẹ́-ẹ tọ ịlọhị?

¹⁰ Wụla irya nyang yẹ. Tọ ịlọng ịtọ ẹla ịlẹ wo: ‘M̀ kaa nwụlanọ nyọka hu ịlọm ha nyọka da angịkịla ụbwọ? Ọ-chụ pwokwita, ányị m tị́ ka wẹ kori kị byim nyị ka wụla ọọnahị ọlẹng ọgbahị ọhẹ yẹ ẹ-ẹga ọ-kpẹhị rịrị alẹdụrụ lee o-hu ọọnahị ọnyang ọgbahị kpa ka ọjịra-jịra? M̀ kaa gba ịlọm kpehe ahyaahị nyọka dụbwọ ụka kị baba nya angịnyị ọ-ka kpa ẹga ọ-họ ọjịra-jịra ọtụka bala Ube nya Ịpyị-Adịrahụ cheri-cheri?’ Ọ kaa kpụ iJihova ịpyọ ụka kahị hu ụka bala ang ịlala nyahị ha, ịlẹ kị ri ang ịlẹ wuu kahị hu chị ịgọgọ họọ, nyọka da angịkịla ụbwọ. Kori kahị yẹ nyori ahị baba nya ọ-họ hiigu gụ ọọwa, ányị ahị tị́ ka họ?

11. Ányị abwọ ọrịrị à tị́ ka dahị ụbwọ nyọka la olegu nya ịlọhị o-hu ha?

¹¹ Raabwọ ha iJihova yẹẹyẹẹ. Ọhẹka à yẹ nyori à baba nyọka họ hiigu gụ ọọwa ẹga ọhẹ, ma ọ tị lang ujwo nyọka họ ịnyị. Aalẹ, raabwọ ha iJihova yẹẹyẹẹ. Ya ẹlịlẹhị. Ya je iJihova jaabwọ kọ lang bala ọ-bịlọọ nyọka hu ‘imyi nya ụkụrwọ ọhọhọ dang bala ọ-ya ọngịrị ọ-kpa họ ụkụrwọ ọọwa myị hang.’​—Filip. 2:13.

12. Ányị onjwo okolobya ọlẹ kọ hu enyi Ohe lẹ à tị́ ka jẹ́-ẹ da ọjịra-ịra ụbwọ?

¹² Ó ri ká ri onjwo okolobya ọlẹ kọ hu enyi Ohe lẹ aalẹ, bịlẹ iJihova kọ dang ụbwọ nyọka la irya nyọka họ ụkụrwọ gụ́ ọọwa ha ọjịra-jịra. Ẹ-ẹpwụma ịhyẹ, angịgbahị nya ọjịra-jịra kaa ju iru gụ́ angị myẹrụ, iru nya angị myẹrụ ịịwa á tị ri anjwo kaka. Jaabwọ ká ogu nya iJihova wẹẹ nwà gụ́ olene, ahị baba nya anjwo ikolobya ịlẹ kị ka da ụbwọ kpẹhị rịrị anchẹ nya iJihova. Ó ri ká nwụlanọ nyọka họ ụkụrwọ ẹ-ẹga myị́ ẹga ọlẹ ká ọbaba ji aalẹ, à ka chị ọkẹkẹnị. Ịyẹ à tị́ du? Chajị ẹla nyang ka kpụ iJihova ịpyọ, à ka la ẹnyị ọnyịịla, ọkẹkẹnị ọlẹ ká ọngịnyị kaa yé bwula ọ-da angịkịla ụbwọ tị ka ri ịnyang ịnyịnyị.

13-14. Ịyẹ ahị tị́ ka họ nyọka da aanahị alẹng bala anyang ụbwọ? (Yẹ ifoto ọla ẹbẹ nya ọgbanyẹ.)

¹³ Ya ẹhị reeji ká yẹ ọbaba nya angịkịla. Ọlẹrụ ịPọlụ byi angịnyị nya ịKịrayịsị ịla iJudiya yẹkẹẹ: “Anụ juwa ya ẹhị da ụkụrwọ ọnyịịla ọhọhọ bwee kpongkpong ka. Lee, ọ-juwa deeri nyọka juwa da angịkịla ụbwọ yẹẹyẹẹ ka, ịnyịnyị. Chajị abwẹla ọnyịịla ọhọhọ ọlịịwẹ wuu a ri ụma nya iya ọkịlaakịla ọlẹ kọ kaa kpụ Ohe Oluhye ịpyọ lụmẹ lẹ!” (Hib. 13:16) Irya ọnyịịla à wẹ kọ ya haa lẹ! Nyọlẹ kị ye ileta ọwẹ kpá kọ nọ pyịnyẹng, angịnyị nya ịKịrayịsị ịịwa baba nyọka rụ hi ẹpwa nyaa, ọhị nyaa, bala aanaa ịlẹ kị myị la ịKịrayịsị ka, “rụ kaka kpịbaa ẹ-ẹpwụ nya ịgbọdọ.” (Mat. 24:16) Ịwẹẹ ọdada á juwa ka, ị ka baba nya ụbwọ ọdada bwu ẹga nya awụlẹ yẹẹyẹẹ ụka ọwẹ. Ó ri kị kaa kpa ẹla ọlẹ ká ịPọlụ byaa nyị da angịkịla ụbwọ họ ụkụrwọ ene-ene aalẹ, ọ ka chaa kpẹẹ nyọka yẹ ba ọhịhị onyeewe ọlẹ kị yẹ ịlaa ẹ-ẹpwụ nyamwụ.

 ¹⁴ Ụ-ụka myị́ ụka ọ kaa há aanahị nyọka ya ang ọlẹ kị baba jehi ka. Ọ-chụ pwokwita, ọhẹka ọọnahị ọnyang ọhẹ gbu hi ọrụmwụ la ọkịlẹtụ okpenyi. Ọọnahị ọlẹng ọwẹ ka baba nya ụbwọ ọdada ẹ-ẹga nya ang oriri ọkpụkpụ, ang ọrụnyẹ, lee ụkụrwọ ịkịla ịla ẹpwa-ẹpwa? Ọ́ ka myị-ị̀ ya ẹlẹlẹhẹ ka chajị nyori ọ́ tịtọ nyọka ya olo chụụhị ka myị́. Ma ọ tị ka myọọ lẹhị yẹẹyẹẹ ó ri kahị me la ịlọhị nyọka dọọ ụbwọ. Ahị hwoo nyori ang myị́ ang wuu há juwa lẹ lee o-ri ọngọlẹ kọ baba nya ụbwọ ọdada wẹ ka họ ahị ka jẹ́ ụgbẹyị ọlẹ kahị ka jẹ́-ẹ bwu da ụbwọ ụka wuu ka. Tọ ịlọng wo, ‘Ó ri kam juwa ẹ-ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọlịịwẹ, ụbwọ ọdada ụma ọlanyị à tị́ ka hám?’

15. Ịyẹ ahị tị́ ka họ pyii kori kahị tịtọ nyọka da angịkịla ụbwọ?

¹⁵ Họ kọ chị angịkịla kpẹẹ la ọ-ka tụ bang. Ịwẹẹ ọdada á juwa ka, à ka jẹ́ aanahị alẹng bala anyang ịhyẹ ẹ-ẹpwụ nya ọjịra-jịra nyang ịlẹ kị kaa nwụlanọ ụka wuu nyọka da angịkịla ụbwọ. Ị́ kaa yọọ lala o-ri ahị nyị ja hu olo chwaa lẹ ẹnẹnẹhẹ ka. Ahị jẹ́ nyori ị kaa nwụlanọ nyọka dahị ụbwọ ụka myị́ ụka ká ọbaba nya ọọwa á ji, lẹ ọ ka háahị nyọka họ lala ịwa ịnyịnyị! Ọngọgbahị nya ọjịra-jịra ọhẹ ká ẹnyị nyamwụ ri Alan, kọ gu ẹka iwo ine kụrụ lẹ tịtọ kọ ka chị angịkịla kpẹẹ la ọ-ka tụ bọọ. Alan ya ẹla rụ ọgụ-epẹtẹ nya iJisọsị yẹkẹẹ: “IJisọsị á hi ụbwọ ka, ma ịkpa nya angịnyị ụma ọnyị myị́ ọnyị kaa tụ bọọ myị́, ị́ tị kaa juhi nyọka bịlọọ nya ụbwọ ọdada ka. Ị jọ́ọ nya ọngọlẹ kọ kaa kpahị jwaa yẹẹyẹẹ. M̀ tịtọ nyọka lala iJisọsị bala ọ-ka ri ụma nya ọngịnyị ọlẹ ká angịkịla yẹ nya ọngọlẹ kị ka jẹ́-ẹ tụ ba, ọngọ chịkpẹẹ, bala ọngọ kpahị ju angịnyị.”

16. Ányị ẹla ọlụpwụ nya Eje Ọnyịịla 119:59, 60 ọ-ba jẹ à tị́ ka dahị ụbwọ nyọka dịrẹ ọgụ-ẹpẹtẹ nya iJisọsị rige-rige?

¹⁶ Ó ri kahị jẹ́ gbịla iJisọsị kpẹẹkpẹẹ myị́ ka wẹwẹ, ọkịlẹtụ a kpụhị enyi ka. (Jem. 3:2) Ọnchẹ ọlẹ kọ wẹẹ jẹ́ ang nya arụrụ ọgbagba á  ka jẹ́-ẹ họ kpẹẹkpẹẹ lala ayịbaba ọlẹ kọ wẹẹ mẹ ang jọ́ọ ka. Ma jaabwọ kọ wẹẹ maga nyọka gbịla ayịbamwụ rige-rige wẹẹ, ọ ka jẹ́-ẹ gbe ang gụ́ ọwọwa. Ịnyịnyị-ịnyịnyị, ó ri kahị kpa ẹla ọlẹ kahị wẹẹ jẹ́ bwu ịBayịbụụ ọjẹ́jẹ nya ịlọhị họ ụkụrwọ, ja maga yẹẹyẹẹ nyọka nwụ abwẹla nyahị ọnyị kọ hi pyịnyẹng rịrị aalẹ, ahị ka jẹ́-ẹ dịrẹ ọgụ-ẹpẹtẹ ọlẹ ká iJisọsị ya deeji hahị rige-rige gụ́ olene.​—Wa Eje Ọnyịịla 119:59, 60.

17-18. Apyobwuna oyina ahị tị́ ka yé jaabwọ kahị wẹẹ ya ịlọhị chị imyi kpẹpwụ lala iJisọsị?

¹⁷ Olegu nya ịlọhị ọ-ya kiliya kaa gba chị angịkịla. Ọngọgbahị nya ọjịra-jịra ọhẹ ká ẹnyị nyamwụ ri Tim yẹkẹẹ: “Ahị la ikolobya ịhyẹ ịlẹ kị wẹ ka ri angị myẹrụ ọọjịra-jịra ụka kị dọmwụ ri anjwo wẹẹ. Ịngịhyẹ ọlẹ ko dudu ri ị kaa yẹ jaabwọ ká angịkịla kaa nwụlanọ nyọka da ụbwọ, lẹ ịwa ịnyịnyị tịtọ nyọka lala ịwịwa. Ụkụrwọ nya aanahị ịwẹ ri ụbwọ ọdada yẹẹyẹẹ ha ọjịra-jịra bala angịgbahị nya ọjịra-jịra ịnyịnyị.”

¹⁸ Ahị jam odehe ọlẹ ká iru nya angịnyị kaa yẹ ịlaa-ịlaa kem. Ma anchẹ nya iJihova tị datị. Olegu nya ịlọmwụ ọ-ya chị imyi kpẹpwụ ọlẹ ká iJisọsị la kaa guhi ọọkịlẹtụ, lẹ ahị kaa cheje nyọka dịrẹ ọgụ-ẹpẹtẹ nyamwụ. Ịlẹhị lẹ, áhị ka jẹ́-ẹ dịrẹ ọgụ-ẹpẹtẹ nya iJisọsị kpẹẹkpẹẹ myị́ ka, ma ahị tị ka jẹ́-ẹ “ba ọgụ-ẹpẹtẹ” nyamwụ jẹ rige-rige myị́. (1 Pit. 2:21) Jaabwọ kahị wẹẹ maga nyọka gbịla abwẹla nya ịlọmwụ ọ-ya kiliya ọlẹ ká iJisọsị la, ahị ịnyịnyị ka chị ọkẹkẹnị chajị nyori ahị wẹẹ họ ẹla kpụ iJihova ịpyọ.