ADDADA kadi am-ammom nga ubbing a natangsit ken maton?— Kayatmo aya ti makikadua kadakuada? Wenno kaykayatmo kadi ti makikadua iti naasi ken mannakikappia?— Kinuna ti Naindaklan a Mannursuro: “Naragsak dagiti mannakikappia, yantangay maawagandanto iti ‘annak ti Dios.’’’​​—Mateo 5:9.

Ngem no dadduma adda dagiti tattao nga agaramid iti pagpungtotantayo, di ngamin?— Gapuna, baka kayattayo ti agibales. Iti naminsan, kastoy ti napasamak kadagiti adalan ni Jesus idi agdaldaliasatda a kadua ni Jesus a mapan idiay Jerusalem. Bay-am ta estoriaek dayta kenka.

Idi medio nakaadayodan, pinauna ni Jesus ti sumagmamano kadagiti adalanna iti maysa a purok ti Samaria tapno agbirok iti lugar a paginanaanda. Ngem saan a kayat dagiti umili sadiay nga agtalinaed dagiti adalan, yantangay sabali ti relihion dagiti Samaritano. Ken saan a kayat dagiti Samaritano ti asinoman a mapan iti siudad ti Jerusalem tapno agdayaw.

No maysaka koma kadagiti adalan, ania ti aramidem? Agpungtotka  kadi? Kayatmo kadi ti agibales kadakuada?— Kasta ti kayat idi nga aramiden da adalan a Santiago ken Juan. Kinunada ken Jesus: ‘Kayatmo kadi nga ibagami a ti apuy bumaba manipud langit ket dadaelenna ida?’ Di pakasdaawan nga inawagan ida ni Jesus nga Annak ti Gurruod! Ngem kinuna ni Jesus kadakuada a saan nga umiso ti kasta a panangtrato kadagiti sabsabali.​​—Lucas 9:​51-​56; Marcos 3:17.

Agpayso a no dadduma mabalin a nauyong kadatayo dagiti tattao. Baka saandatayo a kayat a kaay-ayam dagiti dadduma nga ubbing. Mabalin a kunaenda pay: “Didaka kayat a kadua.” No mapasamak ti kasta, mabalin a makapungtottayo, di ngamin? Mabalin a kasla kayattayo ti agibales kadakuada. Ngem rumbeng aya nga agibalestayo?—

Mabalin kadi nga alaem ti Bibliam? Kitaenta ti Proverbio kapitulo 24, bersikulo 29. Kastoy ti mabasa: “Saanmo a kunaen: ‘Kas iti inaramidna kaniak, kasta ti aramidek kenkuana. Supapakakto ti tunggal maysa sigun iti panagtignayna.’”

Ania ti maawatam iti dayta a bersikulo?— Ibagbagana a ditay koma padasen ti agibales. Saantayo koma a nauyong iti maysa a tao gapu laeng ta nauyong kadatayo. Ngem ania ngay no adda mangkarit kenka a makilaban kenkuana? Baka padasennaka a pagpungtoten babaen ti panangpanaganna kenka iti agkakaalas. Mabalin nga uyawennaka ket ibagana a mabutengka. Baka ibagana a takrotka. Ania ti rumbeng nga aramidem? Makilabanka kadi?—

Kitaenta manen ti kuna ti Biblia. Ukradem iti Mateo kapitulo 5, bersikulo 39. Kuna ni Jesus: “Dikay busoren daydiay nadangkes; no di ket siasinoman a mangtungpa kenka iti makannawan a pingpingmo, iparangmo pay kenkuana ti bangir.” Panagkunam, ania ti kayat a sawen ni Jesus iti dayta? Kayatna kadi a sawen a no adda mangtungpa iti bangir a rupam, ipalubosmo a tungpaenna pay ti bangir?—

 Saan. Saan a kasta ti kayat a sawen ni Jesus. Ti tungpa ket saan a kas iti danog. Ad-adda a mayasping dayta iti panangiduron. Mabalin a tungpaennatayo ti maysa a tao tapno karitennatayo a lumaban. Kayatna nga agpungtottayo. Ket no makapungtottayo sa ibalestayo nga iduron, ania ti mapasamak?— Baka makilabantayo.

Ngem di kayat ni Jesus a makilaban dagiti pasurotna. Isu a kinunana a no adda mangtungpa kadatayo, saantayo koma nga ibales a tungpaen. Ditay koma agpungtot ken makilaban. No agpungtottayo, ipakpakitatayo nga awan nagdumaan ti ugalitayo iti daydiay nangirugi iti laban.

No mangrugin ti riri, ania ngata ti kasayaatan nga aramidem?— Pumanawkan. Mabalin nga iduronnaka pay dayta a tao iti sumagmamano a daras. Ngem baka agpatingga la ditan. No pumanawka, dina  kayat a sawen a nakapuyka. Kayatna a sawen a naturedka nga agaramid iti umiso.

Ngem ania ngay no itulokmo a makilabanka ket mangabakka? Ania ngata ti sumaruno a mapasamak?— Mabalin nga agsubli ti kinabilmo ket mangikuyog iti gagayyemna. Baka pang-oren wenno bagsolendaka pay. Gapuna, matarusam kadin no apay a di kayat ni Jesus a makilabantayo?—

Ania ti rumbeng nga aramidentayo no adda makitatayo nga aglablaban? Tumulongtayo kadi?— Ibaga kadatayo ti Biblia no ania ti umiso. Kitaem ti Proverbio kapitulo 26, bersikulo 17. Kunana: “Kas iti maysa a manggammat kadagiti lapayag ti aso kasta ti asinoman a lumablabas a karungsotna ti riri a saanna a biang.”

Ania ti mapasamak no gammatam dagiti lapayag ti aso? Masaktan ti aso, ket kagatennaka, di ngamin? Bayat nga ikagumaan ti aso ti rumuk-at, masapul nga ad-adda a petpetam dagiti lapayagna ken ad-adda met nga agpungtot ti aso. No bulosam, baka kagatennaka. Ngem mabalinmo kadi ti agtakder lattan sadiay ken tenglem nga agnanayon dagiti lapayagna?—

Kasta ti parikut a pakaipasanguantayo no makibibiangtayo iti panaglalaban dagiti sabsabali. Mabalin a ditay ammo no siasino ti nangirugi iti laban wenno no apay nga aglalabanda. Mabalin a pangpang-orenda ti maysa a tao, ngem baka adda tinakawanna. No tulongantayo dayta a tao, mannanakaw gayam ti tultulongantayo. Saan nga umiso dayta, di ngamin?

 Gapuna, ania ti rumbeng nga aramidem no makakitaka iti aglablaban?— No idiay eskuelaan, darasem nga ipulong iti maestro wenno maestra. Ket no adayo iti eskuelaan, mabalinmo nga ayaban ti maysa kadagiti nagannak kenka wenno maysa a polis. Wen, uray kayat dagiti dadduma ti makilaban, agbalintayo koma a mannakikappia.

Dagiti pudno nga adalan ni Jesus ikagumaanda a liklikan ti makilaban. Iti kasta ipakpakitatayo a naturedtayo nga agaramid iti umiso. Kuna ti Biblia a ti adalan ni Jesus “saan a kasapulan a makiapa, no di ket kasapulan nga agbalin a naalumamay kadagiti isuamin.”​​—2 Timoteo 2:24.