SAAN nga ibaga kadatayo ti Biblia no kaano a nayanak ni Jesus. Nupay kasta, mangipaay dayta iti nalawag a pammaneknek a saan a nayanak ni Jesus iti Disiembre.

Panunotem ti kasasaad ti panawen iti dayta a tiempo ti tawen idiay Betlehem a nakayanakan ni Jesus. Nalam-ek ken matutudo ti bulan ti Kislev, ti bulan iti kalendario dagiti Judio a kaibatogan ti Nobiembre/Disiembre. Sarunuen dayta ti bulan ti Tebet a kaibatogan ti Disiembre/Enero. Dayta ti kalam-ekan a tiempo ti tawen a no dadduma ket maabungotan iti niebe dagiti kabambantayan. Kitaentayo no ania ti kuna ti Biblia maipapan iti klima sadiay.

Ipakita ti mannurat iti Biblia a ni Esdras a talaga a nalam-ek ken matutudo ti bulan ti Kislev. Kalpasan ti panangdakamatna kadagiti tattao a naguummong idiay Jerusalem “iti maikasiam a bulan [Kislev] iti maikaduapulo nga aldaw ti bulan,” kinuna ni Esdras a dagiti tattao “agtigtigergerda . . . maigapu kadagiti dumayasadas a tudo.” Maipapan iti kasasaad ti panawen iti dayta a tiempo ti tawen, kinuna a mismo dagiti naguummong a tattao:  “Panawen dagiti dumayasadas a tudo, ket saan a mabalin ti agtakder iti ruar.” (Esdras 10:9, 13; Jeremias 36:22) Di pakasdaawan a dagiti pastor nga agnanaed iti dayta a paset ti lubong agraman dagiti arbanda ket awandan iti tay-ak bayat ti rabii no dumteng ti Disiembre!

Nupay kasta, kuna ti Biblia nga iti daydi rabii a pannakayanak ni Jesus, adda iti tay-ak dagiti pastor a mangay-aywan kadagiti arbanda. Kinapudnona, insalaysay ti mannurat iti Biblia a ni Lucas nga iti daydi a tiempo adda dagiti pastor nga “aggigian iti ruar ken agbambantay iti rabii kadagiti arbanda” iti asideg ti Betlehem. (Lucas 2:8-12) Imutektekam ta saan laeng a basta agpaspasiar iti ruar dagiti pastor iti aldaw no di ket aggigianda iti ruar. Iti rabii, adda iti tay-ak dagiti arbanda. Mabalinda aya ti agyan iti ruar iti rabii iti bulan ti Disiembre a panawen ti lam-ek ken matutudo idiay Betlehem? Saan. Ipakita ngarud dagiti kasasaad idi nayanak ni Jesus nga isu ket saan a naipasngay iti Disiembre. *

Nalawag nga ipakita ti Sao ti Dios no kaano a natay ni Jesus, ngem awan ti masnup nga ibagana no kaano a nayanak. Ipalagip daytoy ti kinuna ni Ari Solomon: “Ti nagan nasaysayaat ngem iti naimbag a lana, ken ti aldaw ti ipapatay ngem iti aldaw ti pannakayanak ti maysa.” (Eclesiastes 7:1) Di ngarud pakasdaawan a naglaon ti Biblia iti adu a detalye maipapan iti ministerio ken ipapatay ni Jesus ngem bassit ti ipaayna a detalye maipapan iti tiempo a pannakayanakna.