Ti Isuro ti Biblia Kadatayo
“Dagitoy ti napasamak idi naaramid ti langit ken ti daga.” (Genesis 2:4) Ipakita dagita a sasao ti Biblia no kasano a nangrugi ti planetatayo. Agtunos kadi ti ibagbaga ti Biblia ken ti siensia? Kitaem ti dadduma a pagarigan.
Dati kadin nga adda ti uniberso?
Kuna ti Genesis 1:1: “Idi un-unana, pinarsua ti Dios ti langit ken ti daga.”
Sakbay ti agarup 1950, adu a popular a sientista ti mamati a datin nga adda ti uniberso. Base kadagiti nabiit pay a nadiskobre iti siensia, bigbigen itan ti kaaduan a sientista a talaga nga adda nangrugian ti uniberso.
Ania idi ti itsura ti daga?
Ibaga ti Genesis 1:2, 9 a “saan a naurnos ken awan pay idi ti nagyan ti daga,” ken naabbongan iti danum.
Kasta met laeng ti ibaga dagiti sientista. Imbaga ti biologist a ni Patrick Shih nga ‘awan idi ti oxygen iti daga . . . ken saan a nasayaat ti buyana.’ Kuna ti maysa a report ti magasin nga Astronomy: “Ipakita dagiti baro a research a napno idi ti daga iti danum ken dandani awan ti makita a daga.”
Kasano a nagbalbaliw ti atmosperatayo iti panaglabas ti panawen?
Ipakita ti Genesis 1:3-5 nga idi damo a sumarut ti lawag iti atmospera, saan a mailasin ti paggapgapuan ti lawag manipud ditoy daga. Ngem idi agangay, nalawagen a makita ti init ken ti bulan ditoy daga.—Genesis 1:14-18.
Saan nga ibagbaga ti Biblia a naparsua ti amin a biag ditoy daga iti uneg laeng ti innem nga aldaw a sag-24 nga oras
Kuna ti Smithsonian Environmental Research Center nga idi damo, bassit pay la a lawag ti dumandanon ditoy daga. Kunana: “Kasla naabbungotan idi ti intero a daga iti napuskol a methane.” Idi agangay, “napukaw ti napuskol a methane iti daga isu a makitan ti asul a langit.”
Kasano ti panagsasaruno ti pannakaparsua dagiti sibibiag a banag ditoy daga?
Ibaga ti Genesis 1:20-27 a naparsua dagiti ikan, billit, animal iti daga, sa idi agangay, dagiti tattao. Patien dagiti sientista a nabayagen nga adda dagiti ikan sakbay pay dagiti mamalia, ken atiddog pay a panawen ti limmabas sakbay a naadda dagiti tattao.
Saan a kontraen ti Biblia ti posibilidad nga agbaliw dagiti sibibiag a banag iti panaglabas ti panawen
Ania ti Saan nga Isursuro ti Biblia?
Adda dagiti mangibagbaga a saan nga agtunos ti Biblia ken dagiti kabaruan a nadiskobre ti siensia. Ngem kaaduanna nga ibagbagada dayta gapu ta saanda a maawatan ti talaga nga isursuro ti Biblia.
Saan nga ibagbaga ti Biblia nga 6,000 a tawen pay laeng nga adda ti uniberso wenno ti daga. Imbes ketdi, ibagbagana laeng a naparsua ti daga ken ti uniberso “idi un-unana.” (Genesis 1:1) Saan nga espesipiko nga ibagbaga ti Biblia no kaano dayta.
Saan nga ibagbaga ti Biblia a naparsua ti amin a biag ditoy daga iti uneg laeng ti innem nga aldaw a sag-24 nga oras. Imbes ketdi, inusarna ti sao nga “aldaw” a tumukoy iti atiddog a panawen. Kas pagarigan, ibagana a ti pannakaparsua ti planetatayo ken ti amin a biag nga adda iti dayta—agraman ti innem nga “aldaw” a panamarsua nga ibagbaga ti Genesis kapitulo 1—ket napasamak iti maysa a periodo ti tiempo a maawagan “iti aldaw a panangparsua ni Jehova * a Dios iti langit ken daga.” (Genesis 2:4) Isu a ti tunggal aldaw iti innem nga “aldaw” a panangparsua ti Dios iti daga ken iti amin a biag nga adda iti dayta ket tumukoy iti nakaat-atiddog a periodo ti tiempo.
Saan a kontraen ti Biblia ti posibilidad nga agbaliw dagiti sibibiag a banag iti panaglabas ti panawen. Ibaga ti libro a Genesis a naparsua dagiti animal “sigun iti kakikitada.” (Genesis 1:24, 25) Ti sao a ‘kakikita’ iti Biblia ket saan a termino iti siensia. Imbes ketdi, mabalin a tumukoy dayta kadagiti dadakkel a grupo dagiti sibibiag a banag. Isu a mabalin nga adu ken agduduma nga species ti sibibiag a banag ti karaman iti maysa a “kakikita.” Posible ngarud nga iti uneg ti maysa a “kakikita,” mabalin nga adda dagiti mapasamak a panagbalbaliw iti variety dagiti species nga adda iti maymaysa a lugar bayat ti panaglabas ti panawen.
Ania ti makunam?
Kas nakitatayon, simple ken umiso ti panangilawlawag ti Biblia iti nangrugian ti uniberso, ti itsura ti daga idi un-unana, ken no kasano a naadda ti biag. Panagkunam, husto ngata met ti ibagbaga ti Biblia nga adda Maysa a nangaramid kadagita a banag? Kuna ti Encyclopædia Britannica a “ti ideya nga adda nalalaing ngem iti tao a nangparsua iti biag ket maitunos kadagiti nadiskobre iti moderno a siensia.” *