No Nalabes ti Pannakaseknan iti Langa

NO AGSARMING ti kaaduan kadatayo, makitatayo dagiti paset ti bagitayo a pagarupentayo a mabalin a pasayaaten. Isu nga urnosentayo ti kawes wenno buoktayo wenno agkoloretetayo bassit satay aramidenen dagiti inaldaw a trabahotayo. Normal ken maiparbeng laeng ti kasta a pannakaseknantayo iti langatayo. Ngem nalabes ti panangmatmat ti dadduma a tattao iti langada, isu a rimsua ti kasasaad a naawagan iti body dysmorphic disorder, wenno BDD.

Depinaren ti The Merck Manual of Diagnosis and Therapy ti BDD kas “nalabes a pannakaseknan iti depekto ti langa, a mangpataud iti nakaro a danag wenno pakaigapuan ti panagputputong, mangsinga iti panagtrabaho, wenno dadduma pay a napateg nga aramid iti biag.” * Gapu ta pampanunoten dagiti addaan iti BDD nga adda depekto ti langada wenno nalabes ti pannakaseknanda iti depekto ti langada, naawagan met ti panangmatmatda iti bagida a mapampanunot laeng a kinalaad.

Kuna ni Propesor J. Kevin Thompson iti University of South Florida, iti Estados Unidos, a nalabit manmano ti BDD. “Nalabit apektaranna laeng ti baet ti 1.0-2.0% iti kaaduan a populasion ken 10-15% kadagiti addaan iti sakit ti isip a saan a naidalit iti ospital.” Nupay kasta, innayonna: “Mamati ti dadduma a managsukisok nga umad-adu dagiti addaan iti BDD, bayat a sumaysayaat dagiti pamay-an ti panangdayagnos ken panangilasin iti sakit ken kumarkaro ti nalabes a pannakaseknan ti kagimongan iti langada.” Nupay daytoy a kasasaad apektaranna dagiti tattao iti aniaman nga edad, kadawyan a mangrugi dayta iti kinatin-edyer. Kadagiti adulto, apektaranna nga agpadpada dagiti lallaki ken babbai. Naiduma unay daytoy kadagiti sakit a nainaig iti pannangan, a gagangay a babbai ti ad-adu a maapektaran.

Ti nalabes a panangpampanunot iti langa a kadawyan kadagiti tattao  nga addaan iti BDD ti makagapu a kanayon nga agsarming ken no dadduma agputputongda. Ti nakarkaro pay, “mabalin a masansan a maospital ken agpakamatayda, gapu iti panagdanag ken pannakasinga ti normal a panagtignayda,” kuna ti Merck Manual. Di pakasdaawan a dadduma nga agsagsagaba ti agparetoke tapno mabalbaliwan ti nalaad a paset ti bagida. “Kadawyan a diak isingasing nga agparetokeda,” kuna ni Dr. Katharine Phillips, a nagsurat iti libro maipapan iti BDD. “No agparetoke, permanenten dayta,” kunana, “ket marikna ti kaaduan a tattao nga addaan iti BDD, a saan met a naballigi a nabalbaliwan ti langada kalpasan ti panagparetokeda.” *

Sagpaminsan nga agparang ti BDD no ubing pay unay ti maysa a tao. Impadamag ti George Street Journal * ti maysa nga ubing a lalaki nga agtawen iti innem “a mamati a duyaw dagiti ngipenna, ‘butiog,’ ken naalas ti buokna. Saan a madlaw ti dadduma a tattao dagiti ‘depekto’ ti langana. Dandani maysa nga oras a sagaysayenna ti buokna iti kada agsapa, ket no dina ‘magustuan’ ti langana, babasaenna ti buokna sana urnosen manen, isu a masansan a maladaw idiay eskuelaan.” Maysa nga aldaw, idi napan iti klinika ti doktor, nagrukob pay tapno kitaenna ti langana iti nasileng a metal iti tugaw.

Dimo Ipalubos nga Ikeddeng ti Lubong ti Kababalinmo

Nagadu ti ipakita dagiti nasileng a magasin, periodiko, ken anunsio iti telebision a ladawan ti tattao a kunada a kalkalainganna a pammagi. Simple laeng ti kapanunotan dagiti agan-anunsio: Ipakitada ti kunada a kalkalainganna a pammagi, sa gastuen dagiti tattao ti dadduma kadagiti nagrigrigatanda a teggeden tapno magun-odda dayta a langa. Malaksid iti dayta, gapu iti panangpilit dagiti kapatadam ken nalabit gapu iti di naannad a panagsasao dagiti pamilia wenno gagayyem, saanen a natimbeng ti panangmatmat ti tattao iti langada. * Siempre, ti di natimbeng a panangmatmat ket mabalin a naiduma iti obsessive psychiatric disorder.

Agpadpada a di normal ken saan a pudno a no nalaadka, didaka magustuan ti sabsabali. Kadawyanna, saan a pilien dagiti tattao ti gagayyemda gapu iti pisikal a langa. Agpayso a ti langa ket mabalin a makatulong iti damo, ngem ti personalidad, moral a pagalagadan, ken dagiti nasayaat a prinsipio ti pudno a mangpasinged iti panaggagayyem. Iti sumagmamano a pamay-an, mayarigtay amin iti maysa a libro. Nalabit napintas ti akkubna, ngem no naalas ti linaonna, ibbatanto dayta dagiti agbasbasa. Nupay kasta, aniaman ti akkubna, no makaparagsak a basaen ti libro, pagay-ayat ti tattao dayta. Apay ngarud a dimo pasayaaten ti kinataom? Dayta ti iparparegta ti Sao ti Dios a ti Biblia nga aramidem.​—Proverbio 11:22; Colosas 3:8; 1 Pedro 3:3, 4.

Masapul met nga akseptarentayo nga agbalbaliw ti langatayo bayat a lumaklakay wenno bumakbakettayo. No ti biag, pannakipagayam, ken kinaragsak ket agpannuray iti agkabannuag ken napintas a langa, anian a nakalkaldaang ti masakbayantayo amin! Ngem mabalin a naiduma unay ti kasasaadtayo. Kasano a kasta?

Ti Manayon a Kinapintas

Kuna ti Proverbio 16:31: “Ti kinaubanan ket korona ti kinapintas no masarakan dayta iti dalan ti kinalinteg.” Iti imatang ni Jehova a Dios​—ken kadagiti amin nga addaan iti panangmatmatna​—​saan nga umalas ti langa ti tattao a lumakay wenno bumaket gapu iti panagserbida iti Dios. Kinapudnona, gapu iti kinaregta ken iti nadiosan a debosionda, magun-odanda ti korona ti kinapintas gapu iti kinaubananda. Maikari dagita a napapateg a tattao iti ayat ken nauneg a panagraemtayo.​—Levitico 19:32.

Malaksid iti dayta, iti umas-asidegen a baro a lubong nga inkarina, ikkatento ni Jehova dagiti epekto ti natawid a basol kadagiti amin a nasungdo kenkuana, nataengan ken agtutubo. Tunggal lumabas nga aldaw, makita ken mariknadanto a sumaysayaat ti bagida agingga a makagtengda iti naan-anay a pisikal a kinaperpekto. (Job 33:25; Apocalipsis 21:3, 4) Anian a nagsayaat a namnama dayta! Kayatmo kadi a maysakanto kadakuada? No kasta, ikagumaam ngarud nga ipamaysa ti kinapintas a pudno a nakapatpateg, ket dimo ipalubos a ti narabaw ken ti awanan asi a panagpampanunot ti lubong ti mangkontrol iti kababalinmo. Iti kasta, agbalinkanto a naragragsak ken napimpintas nga amang a tao.​—Proverbio 31:30.

[Footnotes]