Kasano Kapateg ti Nasapa a Panangsanay iti Ubing?

AGTAWEN iti 40 ni Florence idi nagsikog. Kayatna unay ti maaddaan iti anak. Idi adda doktor a nangpakdaar kenkuana a mabalin a mangipasngay iti ubing a narigat a makasursuro, nagkedked nga agparegreg. Idi agangay, nagpasngay iti maysa a nasalun-at a maladaga.

Kalpasan la unay a naipasngay ti anakna a ni Stephen, rinugianen ni Florence nga imbasaan ken kanayon a nakisarita kenkuana. Bayat a dumakdakkel, agay-ayamda, agpasiar, agpraktis nga agbilang, ken agkantada. “Uray pay no digdigusek, agay-ayamkami,” kunana. Nagsayaat ti nagbanaganna.

Idi agtawen pay la iti 14 ni Stephen, nagraduar iti University of Miami ket napadayawan kas nalaing nga estudiante. Dua a tawen kalpasanna, idi agtawen iti 16, nagturpos iti abogasia, ket sigun iti pakasaritaan ti biagna, nagbalin idi agangay a kaubingan nga abogado iti Estados Unidos. Ti nanangna a ni Dra. Florence Baccus​—dati a maestra ken retirado a mamalbalakad​—nabusbosnan ti adu a tiempo a nangadal iti nasapa a panangisuro. Mamati a ti panangasikaso ken panangparegtana iti anakna bayat ti kinamaladagana ti nangbalbaliw iti masakbayanna.

Nakaisigudan Kontra Panangpatanor

Ti tema a nakaro a pagsusupiatan dagiti sikologo ti ubbing iti kallabes a panawen, isu ti paset ti panangsukay iti “nakaisigudan,” kayatna a sawen ti natawid ti ubing, ken ti “panangpatanor,” ti panangpadakkel ken panangsanay kenkuana. Mamati ti kaaduan a managsukisok nga impluensiaan dagitoy dua a banag ti panagdakkel ti ubing.

Ilawlawag ti eksperto iti panangpadakkel iti ubing a ni Dr. J. Fraser Mustard: “Sigun iti panagpaliiw, ammomi itan a dagiti mapasaran ti ubing kadagiti nasapa a tawen ti panagbiagna ti mangimpluensia iti itatanor ti utekna.” Kinuna met ni Propesor Susan Greenfield: “Ammomi, kas pagarigan, a kadagiti biolinista, dakdakkel ti paset ti utekda a mangkontrol iti panagtignay dagiti ramay ti kanigid nga imada ngem iti dadduma a tattao.”

 No Ania a Panangsanay ti Ipaay

Gapu iti panamatida kadagitoy a panagsirarak, adu a nagannak ti saan laeng a mangikagumaan a mangipaaywan iti annakda kadagiti umiso a pagaywanan no di ket nagdakkel pay ti gastosenda kadagiti pagadalan iti musika ken arte. Patien ti dadduma a no masanay ti ubing iti amin a banag, inton agmataenganen kabaelannanto nga aramiden ti amin a banag. Kadagiti di pay ageskuela, umad-adu a pagadalan ti mangisuro kadagiti naisangsangayan a paglaingan. Ikagkagumaan ti dadduma a nagannak nga aramiden ti aniaman a kabaelanda tapno nalalaing ti annakda ngem iti dadduma.

Adda kadi nagsayaatan daytoy a kinapasnek? Nupay kasla addaan dagiti ubbing iti nagadu a gundaway, kaaduanna maikapisda iti napateg a pannakasursuro babaen iti di naiplano a grupo a panagay-ayam. Ti panagannayas nga agay-ayam, kuna dagiti mannursuro, gutugotenna ti panagparnuay ken patanorenna dagiti paglaingan a makilangen, agpanunot, ken makipagrikna.

Patien dagiti eksperto iti panangpatanor iti ubing a ti panagay-ayam nga implano ti nagannak ti mangpatpataud iti baro a grupo ti ubbing nga addaan parikut​—ubbing nga implano ti nagannak ti amin nga aramidenda. Madanagan ken mariribukan dagitoy nga ubbing, dida makaturog, sa agsakit ken agut-ot ti bagida. Kinuna ti maysa a sikologo nga inton agtin-edyer dagitoy nga annak, adu ti di nakapatanor iti kinasigo a mangdaer kadagiti parikut isu a “mariribukanda, saanda a mannakilangen ken rebeliosoda.”

Gapuna, mariro dagiti adu a nagannak. Kayatda a tulongan ti annakda a mangpatanor iti naan-anay nga abilidad ken kabaelanda. Ngem makitada a di nasayaat a piliten dagiti babassit nga ubbing nga aglablabes ken sipapartak a mangikagumaan. Adda kadi nainkalintegan a pamay-an a manggutugot? Kabaelan kadi dagiti babassit nga ubbing ti rumang-ay, ken kasano a mapatanor ti kabaelanda? Ania ti maaramidan dagiti nagannak tapno masigurado a naballigi ti annakda? Usigen dagiti sumaganad nga artikulo dagitoy a saludsod.

[Ladawan iti panid 3]

Dagiti mapasaran ti ubing kadagiti nasapa a tawen ti panagbiagna ti mangimpluensia iti itatanor ti utekna

[Ladawan iti panid 4]

Ti panagay-ayam gutugotenna ti panagparnuay ken patanorenna dagiti paglaingan ti ubing