No kitaem dagiti bank statements ken listaan dagiti babayadanyo, makitam a ti kuartayo ket di man la pimmudot iti dakulapyo. Nabiit pay a nagkasarkayo ngem saanen a makontrol ti panaggastoyo. Basol kadi ti asawam? Aguray! Pagtinnulonganyo nga agassawa a tamingen ti bambanag, ken usigenyo ti dadduma a rason no apay a kasta ti napasamak kadakayo. *

Panagbalbaliw. No addaka iti poder dagiti nagannakmo sakbay a nakiasawaka, mabalin a maikawaka iti panagbayad wenno pannakitinnulong kadagiti babayadan. Posible nga agduma met ti pamay-anyo nga agassawa iti panagiggem iti kuarta. Kas pagarigan, mabalin a nagasgastos ti maysa idinto ta nain-inut ti maysa. Panawen ti kasapulan sakbay a makapagbalbaliw ken makaaramid ti agassawa iti pagtunosanda a pamay-an iti panangiggem iti kuarta.

Panangitantan. Inamin ti naballigi itan a negosiante a ni Jim nga idi kakaskasarna, dakkel ti pukawna gapu iti di umiso a panangiggemna iti kuarta. Kinunana: “Gapu ta intantanko idi ti agbayad, rinibu a doliar ti nagastomi nga agassawa kadagiti multa isu a naibus ti kuartami!”

Ti silo ti “dimo pay nakita a kuarta.” Nalaka ti aggasto iti dakkel unay no dimo makita ti kuarta a rimmuar iti pitakam. Mabalin a kasta ti mapasamak no kaaduan kadagiti transaksionmo ket babaen iti credit wenno debit card, panaggatang babaen iti Internet, ken panagbayad babaen iti electronic banking. Gapu ta saanen a narigat ti umutang, nalaka metten a mailaw-an dagiti kakaskasar iti sobra a panaggasto.

Aniaman ti makagapu, ti kuarta ket mabalin a pakaigapuan dagiti nakaro a problemayo nga agassawa. “Sigun iti kaaduan nga agassawa, ti kangrunaan a problema ket kuarta, adu man wenno bassit dayta,” kuna ti libro a Fighting for Your Marriage. “Kuarta ti masansan a puon ti apa.”

Pagreggetam ti makitinnulong. Imbes nga agpinnabasolkayo, agtinnulongkayo a mangkontrol iti panaggastoyo. Iti damo pay laeng, ikeddengyon a diyo ipalubos a ti kuarta ti mangdadael iti relasionyo.—Prinsipio ti Biblia: Efeso 4:32.

Agbadyet. Isuratmo ti amin a magastoyo iti makabulan, kasano man kabassit dayta. Iti kasta, maammuanyo no pappapanan ti kuartayo ken makitayo dagiti saan a napateg a paggastuan. “Isardengyo ti di makontrol a panaggastoyo,” kuna ti nadakamaten a ni Jim.

Ilistayo ti amin a napateg a paggastuanyo, agraman taraon, kawes, abang wenno tinnag iti balay, bayad iti lugan, ken dadduma pay. Ikkanyo iti ‘presio’ ti tunggal kategoria, ken tantiarenyo no mano ti magastoyo iti naikeddeng a tiempo, nalabit iti makabulan.—Prinsipio ti Biblia: Lucas 14:28.

Bingaybingayenyo dagiti pondo iti tunggal bulan para iti agduduma a paggastuan (taraon, abang, krudo, kdp.) Ar-aramiden dayta ti dadduma babaen ti panangikabilda iti cash kadagiti sobre, maysa iti tunggal kategoria. * No naibusen ti nagyan ti maysa a sobre, isardengdan ti aggasto iti dayta a kategoria wenno mangalada iti kuarta iti sabali a sobre.

Usigem manen ti panangmatmatmo kadagiti sanikuam. Saan nga agdepende ti kinaragsak iti kaadda dagiti kabaruan nga alikamen. Ngamin, kinuna ni Jesus: ‘Uray no addaan kinaruay ti maysa a tao, ti biagna saan nga agtaud iti bambanag nga ik-ikutanna.’ (Lucas 12:15) Masansan a makita iti panaggastom no patiem dagita a sasao.—Prinsipio ti Biblia: 1 Timoteo 6:8.

Mangaramidka kadagiti panagbalbaliw. “Iti damo, mabalin a kasla kabaelan ti bulsam dagiti banag a kas iti cable TV ken pannangan iti restawran, ngem inton agangay, mabutbotanda gayam ti bulsam,” kuna ni Aaron a dua a tawenen a kasado. “Nasursuromi ti agkedked iti dadduma a banag tapno makapagbiagkami sigun iti kabaelanmi.”