No Agsakit ti Maysa nga Ipatpategmo
“Sakbay nga inruarmi ni Tatang iti ospital, indawatmi iti doktorna nga ilawlawagna kadakami dagiti resulta ti blood test ni Tatang. Impasigurado ti doktor a normal dagiti resultada ngem inulitna latta a kinita. Nabigla idi nakitana a saan a normal ti dua kadagiti resulta! Nagpadispensar ket inkonsultana dayta iti maysa nga espesialista. Okey itan ni Tatang. Ngem imbag laengen ta nagdamagkami.”—Maribel.
Mabalin a sobra a makapa-stress ti panagpa-checkup ken pannakayospital. Kas ipakita ti kapadasan ni Maribel, dakkel ti maaramidan ti tulong ti maysa a gayyem wenno kapamilia, ken baka makasalbar pay ketdi iti biag. Kasano a matulongam ti maysa nga ipatpategmo nga adda sakitna?
Sakbay ti checkup. Tulongam ti masakit a mangisurat kadagiti sintoma a marikriknana ken dagiti agas wenno food supplements a tomtomarenna. Isurat met ti aniaman a saludsod a masapul a damagenyo iti doktor. Tulongam a manglagip kadagiti detalye ti kondisionna wenno no adda kapamiliana a nagsakit met iti kasta. Dimo ipapan nga ammon wenno damagento ti doktor dagita a detalye.
Bayat ti checkup. Siguraduem a maawatanyo a dua ti ibagbaga ti doktor. Agsaludsodka, ngem dimo ipilit ti opinionmo. Palubosam nga agsaludsod ken agsao ti masakit. Dumngegka a naimbag, ken isuratmo dagiti ibaga ti doktor. Damagem dagiti pamay-an ti panagpaagas a pagpilian ti pasiente. No dadduma, nasayaat met no irekomendam nga agkonsulta iti sabali pay a doktor.
Kalpasan ti checkup. Pagsaritaanyo ti imbaga ti doktor. Siguraduem a husto ti agas a nagatang. Iyunay-unaymo a surotenna ti instruksion iti reseta no agtomar ken ibagana a dagus iti doktor no adda mariknana a madi nga epekto dagita. Paregtaem ti masakit nga agbalin a positibo ken surotenna ti dadduma pay nga instruksion kas iti panagsubli iti doktorna. Tulongam a mangammo iti ad-adu pay maipapan iti sakitna.
No Adda iti Ospital
Kalmado ken alertoka koma. Mabalin a ti pasiente a mayospital ket madandanagan wenno mariknana nga awanen maaramidanna. No kalmado ken alertoka, matulongam ti amin tapno saanda unay a madanagan ken maliklikanda ti agkamali. Siguraduem a husto ti naisurat kadagiti form. Respetuem ti kalintegan ti pasiente nga agdesision maibatay kadagiti naited nga impormasion. Ngem no dinan kabaelan, surotem dagiti kayatna a mapasamak a naisurat iti pinirmaanna a dokumento ken ti desision ti kaasitgan a kabagianna wenno ti health-care representative-na. *
Makisaritaka. Dika koma mabain a makisarita. Makatulong no nakadesenteka ken nadayaw ti kababalinmo tapno ad-adda nga asikasuen ti medical team ti pasiente ken nasaysayaat pay ti panangaywanda kenkuana. Iti adu nga ospital, agduduma a doktor ti mangbisbisita kadagiti pasiente. Matulongam ida no ibagam kadakuada ti kinuna ti dadduma nga staff. Mas am-ammom ti pasiente isu nga ibagam no adda nadlawmo a panagbalbaliw iti pisikal wenno mental a kasasaadna.
Ipakitam ti respetom ken panagyamanmo. Kaaduanna a makapa-stress ti trabaho dagiti staff iti ospital. Tratuem ida a kas iti kayatmo a pannakatrato. (Mateo 7:12) Kas respeto kadakuada, ipakitam nga agtalekka iti pannakasanay, kapadasan, ken abilidadda, ken apresiarem ti panagtrabahoda. Iti kasta, ad-adda a maragsakanda a mangaramid iti amin a kabaelanda.
Agsakit ti amin. Ngem adda maaramidan ti panagplano ken ti tulongmo iti gayyem wenno kapamiliam tapno mapagballigianna ti narigat a situasion.—Proverbio 17:17.
^ par. 8 Dagiti linteg ken kaugalian maipapan kadagiti kalintegan ken responsabilidad ti pasiente ket agduduma iti kada lugar. Siguraduem a kompleto ken kabaruan dagiti dokumento a naglaon kadagiti kayat ti pasiente a pannakaagasna.