1. Ania ti masansan nga ibaga ti Biblia maipapan iti disiplina?

ANIA ti mapanunotmo no mangngegmo ti sao a “disiplina”? Mabalin a dusa ti dagus a mapanunotmo, ngem saan la a dayta ti karaman. Ibaga ti Biblia a pagsayaatantayo ti disiplina, ken masansan a madakamat a kadua ti pannakaammo, sirib, ayat, ken biag. (Prov. 1:2-7; 4:11-13) Ti ngamin disiplina ti Dios ket ebkas ti ayatna kadatayo ken ti tarigagayna nga agbiagtayo nga agnanayon. (Heb. 12:6) Uray no karaman ti dusa iti disiplinana, saan a pulos a naranggas wenno naulpit dayta. Kinapudnona, ti kangrunaan a ramanen ti kaipapanan ti “disiplina” ket panangisuro, kas iti panangisuro dagiti nagannak iti dungdungnguenda nga anak.

2, 3. Kasano a mabalin a karaman iti disiplina ti panangisuro ken panangdusa? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)

² Usigentayo daytoy: Agay-ayam iti bola ti ubing a ni Johnny iti uneg ti balayda. Kuna ni nanangna: “Dika agay-ayam iti bola ditoy uneg, Johnny, baka adda mabuong!” Ngem dina inkankano ti bilin ni nanangna. Nagay-ayam latta iti bola ket nabuongna ti plorera. Kasano a disiplinaen ni nanangna? Mabalin nga isuro ken dusaenna. Mabalin nga isurona babaen ti panangilawlawagna  ken Johnny no apay a madi ti inaramidna. Kayatna a maawatan ti anakna a pagimbaganna ti agtulnog kadagiti nagannakna, ken napateg ken nainkalintegan dagiti bilinda. Tapno maipaganetgetna dayta, mabalin a mangted iti maitutop a dusa. Kas pagarigan, mabalin a dina pay laeng ipapausar ken Johnny ti bola iti sumagmamano nga aldaw. Mabalin a makatulong dayta tapno malaglagip ti ubing nga adda pagdaksan ti panagsukir.

³ Kas miembro ti kongregasion Kristiano, pasetnatayo ti pamilia ti Dios. (1 Tim. 3:15) Respetuentayo ngarud ti kalintegan ni Jehova a mangaramid kadagiti pagalagadan ken mangipaay iti naayat a disiplina no sukirentayo dagita. Ken no agresulta dayta iti di nasayaat, ipalagip kadatayo ti disiplina ti nailangitan nga Amatayo a nagpateg nga agtulnogtayo kenkuana. (Gal. 6:7) Ipatpategnatayo unay ti Dios ken kayatnatayo nga iliklik iti pagdaksan.​—1 Ped. 5:6, 7.

4. (a) Ania a panangsanay ti bendisionan ni Jehova? (b) Ania ti usigentayo iti daytoy nga artikulo?

⁴ No mangtedtayo iti disiplina a naibatay iti Biblia, matulongantayo ti anak wenno iyad-adalantayo nga agbalin a pasurot ni Kristo. Ti Sao ti Dios, ti kangrunaan nga alikamentayo a mangsanay, ket makatulong kadatayo a ‘mangdisiplina iti kinalinteg.’ Dayta ti makatulong iti anak wenno iyad-adalantayo a mangtarus ken ‘mangtungpal iti amin a bambanag nga imbilin ni Jesus kadakayo.’ (2 Tim. 3:16; Mat. 28:19, 20) Bendisionan ni Jehova dayta a panangsanay, a mangisuro iti anak wenno iyad-adalantayo a tumulong iti dadduma nga agbalin met nga adalan ni Kristo. (Basaen ti Tito 2:11-14.) Usigentayo ita ti sungbat dagitoy a napateg a saludsod: (1) Kasano nga ipakita ti disiplina ti Dios ti ayatna kadatayo? (2) Ania ti masursurotayo kadagidiay dinisiplina ni Jehova? (3) Kasano a matuladtayo ni Jehova ken ti Anakna no mangdisiplinatayo?

5. Kasano nga ipakita ti disiplina ni Jehova ti ayatna kadatayo?

⁵ Gapu iti ayat ni Jehova, ilinteg, isuro, ken sanayennatayo tapno makapagtalinaedtayo iti ayatna ken iti dana ti biag. (1 Juan 4:16) Saannatayo nga ipababa wenno insultuen tapno ipariknana nga awan pategtayo. (Prov. 12:18) Imbes ketdi, ikkannatayo iti dignidad babaen ti panangkitana kadagiti naimbag a kualidadtayo ken bay-anna nga usarentayo ti wayawayatayo nga agpili. Ibilangmo kadi a kasta ti disiplina ti Dios, naggapu man dayta iti Saona, naibatay-Biblia a publikasion, Kristiano a nagannak, wenno kadagiti panglakayen? Kinapudnona, ipakpakita dagiti panglakayen ti ayat ni Jehova kadatayo bayat nga ikagkagumaandatayo nga ilinteg iti naalumamay ken naayat a pamay-an no nakaaramidtayo iti “di umiso,” a mabalin a ditay nadnadlaw.​—Gal. 6:1.

6. Kasano a makita ti ayat ti Dios iti disiplina no ramanen dayta ti pannakaikkat dagiti pribilehio?

⁶ No dadduma, mabalin a saan laeng a balakad ti ramanen ti disiplina. No nakaaramid ti maysa iti nadagsen a basol, mabalin a maikkat dagiti pribilehiona iti kongregasion. Uray kasta ti mapasamak, ipakpakita dayta ti ayat ti Dios kadatayo. Kas pagarigan, mabalin a makatulong ti kasta a disiplina tapno mabigbig ti maysa a nagpateg ti ad-adda a panagpokusna iti personal a panagadal iti Biblia, panagutob, ken panagkararag. Kas resultana, bumileg ti espiritualidadna. (Sal. 19:7) Inton agangay, mabalin a maisublinto met laeng dagiti pribilehiona. Uray ti pannakailaksid, ipakitana ti ayat ni Jehova ta proteksion dayta ti kongregasion iti dakes nga impluensia. (1 Cor. 5:6, 7, 11) Ken gapu ta nainkalintegan ti disiplina ti Dios, makatulong ti panangilaksid  tapno maamiris ti nakabasol ti kinaserioso ti basolna ket matignay nga agbabawi.​—Ara. 3:19.

7. Asino ni Sebna, ken ania dagiti madi nga ugali a napatanorna?

⁷ Tapno maawatantayo ti kinapateg ti disiplina, usigentayo ti dua nga indibidual a dinisiplina ni Jehova: Ni Sebna, a nagbiag idi panawen ni Ari Ezekias, ken ni Graham a maysa a kabsat iti panawentayo. Dakkel idi ti autoridad ni Sebna ta mayordomo nga “agaywan iti balay,” a mabalin a ti balay ni Ezekias. (Isa. 22:15) Ngem makapaladingit ta nagbalin a napangato ken tinarigagayanna ti maipadayag. Nagaramid pay iti nangina a pagitaneman para iti bagina, ken nagsakay kadagiti ‘nadayag a karuahe’!​—Isa. 22:16-18.

8. Kasano a dinisiplina ni Jehova ni Sebna, ken ania ti resultana?

⁸ Gapu ta kayat ni Sebna ti maipadayag, ‘pinagtalaw ti Dios iti saadna’ ket insukatna ni Eliakim. (Isa. 22:19-21) Napasamak dayta idi plano ni Senaquerib nga ari ti Asiria a rauten ti Jerusalem. Nangibaon kadagiti opisialna a mapan idiay Jerusalem, agraman iti dakkel nga armada, a mangbutbuteng ken mangupay ken Ezekias tapno sumuko. (2 Ar. 18:17-25) Naibaon ni Eliakim a makisarita kadagiti opisial, ngem saan nga agmaymaysa. Adda dua a kaduana, ti maysa ket ni Sebna, nga agserserbi itan kas sekretario. Saan ngata nga ipakita daytoy a saan a nakagura ken nagsakit ti nakem ni Sebna no di ket sipapakumbaba nga inawatna ti nababbaba a responsabilidad? No kasta, ania ti masursurotayo iti daytoy a salaysay? Kitaentayo ti tallo.

9-11. (a) Ania dagiti nagpateg a maadaltayo iti kapadasan ni Sebna? (b) Kasano a maparegtaka iti panangtrato ni Jehova ken Sebna?

⁹ Umuna, napukaw ni Sebna ti saadna. Ipalagip dayta ti pakdaar a ti “panagpannakkel adda iti sakbay ti pannakarpuog, ken ti natangsit nga espiritu iti sakbay ti pannakaitibkol.” (Prov. 16:18) No adda pribilehiom iti kongregasion, ket mabalin nga ibilangdaka ti dadduma nga espesial, ikagkagumaam kadi ti agtalinaed a napakumbaba? Iturturongmo kadi ken Jehova ti dayaw no padayawandaka gapu kadagiti abilidadmo wenno nagapuanam? (1 Cor. 4:7) Insurat ni apostol Pablo: “Ibagak iti tunggal maysa kadakayo dita a saanna a panunoten nga ad-adda ti bagina ngem iti rebbengna a panangpanunot; no di ket agpanunot tapno maaddaan iti nasimbeng a panagpampanunot.”​—Roma 12:3.

¹⁰ Maikadua, mabalin nga ipakita ti nakaro a panangtubngar ni Jehova nga agtalek a  makapagbalbaliw ni Sebna. (Prov. 3:11, 12) Adda nagsayaat a masursuro iti dayta dagidiay naikkat ti pribilehioda iti kongregasion ti Dios! Imbes a makapungtot wenno agsakit ti nakemda, itultuloyda koma ti agserbi iti Dios iti amin a kabaelanda iti agdama a situasionda ket ibilangda ti disiplina kas pammaneknek iti ayat ni Jehova. Laglagipentayo nga agtalek ti Amatayo a makapagbalbaliwtayo no napakumbabatayo. (Basaen ti 1 Pedro 5:6, 7.) Mabalin a ti naayat a disiplina ti Dios ket pamay-anna a mangsukog kadatayo isu nga agtalinaedtay koma a nalaka a masukog.

¹¹ Maikatlo, adda nagpateg a maadal dagiti addaan iti autoridad a mangdisiplina, kas kadagiti nagannak ken panglakayen, iti panangtrato ni Jehova ken Sebna. Ania dayta? Mabalin nga ipakita ti disiplina ni Jehova a kagurana ti basol ngem ipatpategna ti nakabasol. Kas nagannak wenno panglakayen, tultuladem kadi ni Jehova a manggura iti kamali ngem kitaem ti naimbag iti anakmo wenno kapammatiam no mangdisiplinaka?​—Jud. 22, 23.

12-14. (a) Ania ti reaksion ti dadduma iti disiplina ti Dios? (b) Kasano a nakatulong ti Sao ti Dios iti maysa a kabsat a mangbalbaliw iti kababalinna, ken ania ti resultana?

¹² Makapaladingit ta adda dagiti di makalipat iti saem ti pannakadisiplinada ken pinanawanda pay ketdi ti Dios ken ti ilina. (Heb. 3:12, 13) Ngem kaipapananna kadi nga awanen ti namnamada a matulongan? Kitaentayo ti kapadasan ni Graham a nailaksid sa naisubli idi agangay, ngem limmamiis met laeng iti naespirituan. Kalpasan ti sumagmamano a tawen, nagpayadal iti Biblia iti panglakayen a nanggaygayyem kenkuana.

¹³ Malagip ti panglakayen: “Nangato idi ti pride ni Graham. Kritkritikarenna dagiti panglakayen a nangasikaso iti kasona a nakailaksidanna. Isu a kadagiti simmaruno a panagadalmi, pinagsaritaanmi dagiti teksto maipapan iti kinapannakkel ken dagiti epektona. Nalawag a nakitana ti bagina iti arig sarming a Sao ti Dios, ket dina kayat ti nakitana! Nakaskasdaaw ti resultana! Binigbigna a nalingdan ti panagkitana gapu iti kasla ‘pasanggir’ a kinapannakkelna, ken ti talaga a problema ket ti kinamanangkritikarna, isu a dagus a nagbalbaliw. Nangrugi a regular a makigimong, naanep nga agadal iti Sao ti Dios, ken inaldaw nga agkararag. Inaramidna metten dagiti naespirituan a responsabilidadna kas ulo ti pamilia ket permi ti ragsak ni baketna ken dagiti annakna.”​—Luc. 6:41, 42; Sant. 1:23-25.

¹⁴ Intuloy ti panglakayen: “Naminsan, adda imbaga ni Graham a nangkulding iti pusok. Kunana, ‘Nabayagen nga ammok ti kinapudno ken nagpaypayunirak pay. Ngem ita laeng nga agpaypayso a maibagak nga ay-ayatek ni Jehova.’ Di nagbayag, naikkan iti pribilehio nga agiyawat iti mikropono iti Kingdom Hall, nga inap-apresiarna unay. Nasursurok iti kapadasanna a no agpakumbaba ti maysa iti Dios babaen ti panangawatna iti disiplina, aglaplapusanan a bendision ti maawatna!”

15. Ania ti aramidentayo tapno epektibo ti panangdisiplinatayo?

¹⁵ Tapno agbalintayo a nalaing a mannursuro, masapul a nalaingtayo nga estudiante. (1 Tim. 4:15, 16) Kasta met, kadagidiay inikkan ni Jehova iti autoridad a mangdisiplina, masapul a kanayon a situtulok ken sipapakumbaba nga agpaiwanwanda kenkuana. No aramidenda dayta, respetuen ida ti sabsabali ken maaddaanda iti wayawaya nga agsao no mangsanay wenno mangilintegda. Usigentayo ti ulidan ni Jesus.

16. Ania dagiti maadaltayo ken Jesus maipapan iti maitutop a disiplina ken epektibo a panangisuro?

 ¹⁶ Kanayon a nagtulnog ni Jesus iti Amana, uray kadagiti gundaway a narigat nga aramiden dayta. (Mat. 26:39) Ken inturongna ken Amana ti dayaw a naawatna gapu kadagiti pannursuro ken siribna. (Juan 5:19, 30) Gapu ta napakumbaba ken natulnog ni Jesus, nagbalin a naasi ken nasingpet a mannursuro ken kaykayat nga asitgan ti tattao. (Basaen ti Mateo 11:29.) Gapu ta naayat ti panagsasaona, naparegta dagidiay kasla naparpar a runo ken agkurkuridemdem a pabilo ti lampara. (Mat. 12:20) Naasi ken naayat latta ni Jesus uray idi nasubok ti aanusanna. Makita dayta idi inlintegna dagiti apostolna gapu iti kinamanagimbubukodan ken kinaambisiosoda.​—Mar. 9:33-37; Luc. 22:24-27.

17. Ania dagiti nagsasayaat a kualidad a makatulong kadagiti panglakayen nga agbalin nga epektibo a pastor ti arban ti Dios?

¹⁷ Masirib dagiti addaan iti autoridad a mangted iti Nainkasuratan a disiplina no tuladenda ni Kristo. Kinapudnona, no aramidenda dayta, ipakpakitada a kayatda ti agpasukog iti Dios ken iti Anakna. Insurat ni apostol Pedro: “Ipastoranyo ti arban ti Dios nga adda iti aywanyo, saan a mapilpilit, no di ket situtulok; saan met nga iti panagayat iti nakusit a gunggona, no di ket sigagagar; saan met a kas agturay kadagidiay tawid ti Dios, no di ket agbalinkayo a pagulidanan ti arban.” (1 Ped. 5:2-4) No siraragsak nga agtulnog dagiti panglakayen iti Dios ken ni Kristo, ti ulo ti kongregasion, sigurado a magunggonaanda ken dagiti adda iti aywanda.​—Isa. 32:1, 2, 17, 18.

18. (a) Ania ti namnamaen ni Jehova kadagiti nagannak? (b) Kasano a tulongan ti Dios dagiti nagannak a mangitungpal kadagiti responsabilidadda?

¹⁸ Agaplikar met laeng dayta a prinsipio iti pamilia. Naibaga kadagiti ulo ti pamilia: “Dikay ruroden ti annakyo, no di ket itultuloyyo a padakkelen ida iti disiplina ken panangiturong-panunot ni Jehova.” (Efe. 6:4) Apay a napateg dayta? Kuna ti Proverbio 19:18: “Dusaem [wenno, disiplinaem] ti anakmo bayat nga adda pay namnama.” Wen, manungsungbat ken Jehova dagiti Kristiano a nagannak no saanda a disiplinaen ti anakda! (1 Sam. 3:12-14) Ngem ikkan ni Jehova dagiti nagannak iti sirib ken bileg no sipapakumbaba nga ikararagda ti tulongna ken agpaiwanwanda iti Saona ken iti nasantuan nga espiritu.​—Basaen ti Santiago 1:5.

19, 20. (a) Ania dagiti bendision no awatentayo ti disiplina ti Dios? (b) Ania ti usigentayo iti sumaruno nga artikulo?

¹⁹ Nagadu ti bendision a resulta ti panangawat iti disiplina ni Jehova ken ti panangtulad kenkuana ken ni Jesus no mangdisiplina. Ti maysa ket agbalin a natalna ti pamilia ken kongregasion. Marikna met ti tunggal maysa a pudpudno a maay-ayat, maipatpateg, ken natalged. Pagarigan laeng dagita iti bendision iti masanguanan. (Sal. 72:7) Kinapudnona, saan a nalabes no ibagatayo a ti disiplina ni Jehova isuronatayo no kasano ti agbiag nga agnanayon kas natalna ken agtutunos a pamilia iti panangiwanwanna kas Amatayo. (Basaen ti Isaias 11:9.) No kasta ti panangmatmattayo iti disiplina ti Dios, mabalin nga ad-adda nga ipategtayo dayta kas nagsayaat a pammaneknek iti awan kapadana nga ayat ti Dios kadatayo.

²⁰ Iti sumaruno nga artikulo, adalentayo ti ad-adu pay maipapan iti disiplina iti pamilia ken kongregasion. Usigentayo met ti disiplina iti bagi ken no kasano a maliklikan ti maysa a banag a nasaksakit ngem iti saem nga epekto ti disiplina.