Makagunggona Kadi ti Paglinglingayam?

“Itultuloyyo a siguraduen no ania ti makaay-ayo iti Apo.”​—EFE. 5:10.

1, 2. (a) Kasano nga ipakita ti Biblia a kayat ni Jehova a tagiragsakentayo ti biag? (b) Ania ti aramidentayo no ibilangtayo ti paglinglingayan kas “sagut ti Dios”?

 NALAWAG nga ipakita ti Biblia a saan laeng a kayat ni Jehova nga agbiagtayo no di ket matagiragsaktayo pay ti biag. Kas pagarigan, kuna ti Salmo 104:14, 15 a mangpatpataud ni Jehova iti “taraon manipud iti daga, ken arak a mamagrag-o iti puso ti mortal a tao, tapno pagsilnagenna ti rupa babaen iti lana, ken tinapay a mangsustento iti mismo a puso ti mortal a tao.” Wen, pagtubuen ni Jehova dagiti mula tapno makapataud iti bukel, lana, ken arak a pagbiagtayo. Nupay makapagbiagtayo uray awan ti arak, makaparagsak dayta iti puso. (Ecl. 9:7; 10:19) Wen, kayat ni Jehova a mapno ti pusotayo iti “ragsak.”​—Ara. 14:16, 17.

² Gapuna, di rumbeng a makonsiensiatayo no sagpaminsan nga iwayaantayo a ‘paliiwen a naimbag dagiti tumatayab iti langit’ ken dagiti “lirio iti talon” wenno tagiragsaken dagiti aktibidad a mangpabang-ar ken mangpaganaygay kadatayo. (Mat. 6:26, 28; Sal. 8:3, 4) Ti makapnek a biag ket “sagut ti Dios.” (Ecl. 3:12, 13) No ibilangtayo a paset dayta a sagut ti tiempotayo nga aglinglingay, usarentayo koma dayta iti pamay-an a makaay-ayo iti Dios.

Panagduduma ken Limitasion

3. Apay a nagduduma ti kayat dagiti tattao a paglinglingayan?

³ Ammo dagidiay balanse ti panangmatmatda iti paglinglingayan a nupay nawayada nga agpili, adda met limitasionda. Apay? Tapno masungbatan dayta, idiligtayo ti paglinglingayan iti taraon. Agsasabali ti nalatak a putahe iti nadumaduma a lugar. Kinapudnona, ti paborito a putahe iti maysa a lugar ket mabalin a saan a magustuan iti sabali lugar. Umasping iti dayta, ti ibilang ti dadduma a Kristiano a makaay-ayo a paglinglingayan ket mabalin a saan a magustuan dagiti Kristiano iti sabali a lugar. Uray dagiti Kristiano nga agkakalugaran, ti ibilang ti maysa a makapabang-ar (nalabit panagbasa iti nasayaat a libro) ket ibilang ti dadduma a makauma; ti ibilang ti maysa a makaparagsak (nalabit panagpasiar a nakabisikleta) ket ibilang ti dadduma a makabannog. Kaskasdi, ammotayo a no maipapan iti taraon ken paglinglingayan, nagduduma ti kayat ken pagpilian.​—Roma 14:2-4.

4. Apay a masapul a limitarantayo dagiti pilientayo a paglinglingayan? Iyilustraryo.

⁴ Ngem saan a gapu ta nawayatayo nga agpili iti paglinglingayan ket padasentayo aminen dagita. Kas pagarigan, usigentayo manen ti taraon. Nupay kayattayo ti mangan iti nagduduma a taraon, dina kayat a sawen a kanentayo uray nabanglesen. Agsakittayo no kanentayo dayta. Kasta met, mabalin a kayattayo a padasen ti dadduma a makagunggona a paglinglingayan, ngem liklikantayo dagidiay imoral, naranggas, ken mamagpeggad iti biagtayo. Maisalungasing dagita nga aktibidad iti prinsipio  ti Biblia ken pagpeggadenna ti pisikal ken naespirituan a salun-attayo. Tapno masurottayo dagiti pagalagadan ti Biblia, ammuentayo nga umuna no makagunggona wenno saan dagiti paglinglingayan a kayattayo. (Efe. 5:10) Kasanotayo a maaramid dayta?

5. Kasanotayo a masigurado no ti paglinglingayantayo ket maitunos iti pagalagadan ti Dios?

⁵ Ti paglinglingayantayo ket makagunggona ken makaay-ayo ken ni Jehova no maitunos dayta kadagiti pagalagadan iti Sao ti Dios. (Sal. 86:11) Tapno masiguradom a kasta ti paglinglingayam, mabalinmo a kitaen ti checklist nga addaan iti tallo a saludsod​—ania, kasano kapaut, ken siasino. Saggaysa a pagsasaritaantayo dagita.

Ania ti Ramanenna?

6. Ania dagiti paglinglingayan a masapul a liklikantayo, ken apay?

⁶ Sakbay nga agpilika iti paglinglingayam, nasayaat nga isaludsodmo: ‘Ania ti ramanen ti paglinglingayan a kayatko?’ Tapno masungbatam, nasayaat a laglagipem nga adda dua a klase ti paglinglingayan. Ti umuna, dagiti paglinglingayan a ditay pulos pakipasetan; ti maikadua, dagiti paglinglingayan a nalabit mabalintayo a pakipasetan. Ania ti umuna a klase? Isu dagiti paglinglingayan a direkta a maikontra kadagiti pagalagadan wenno linteg ti Biblia. (1 Juan 5:19) Saan a pulos a makiraman dagiti pudno a Kristiano kadagita a paglinglingayan. Ramanenna dagidiay naglaon iti sadismo, demonismo, homoseksualidad, pornograpia, kinaranggas, wenno dadduma pay a dakes ken imoral nga aramid. (1 Cor. 6:9, 10; basaen ti Apocalipsis 21:8.) Adda man kaduatayo wenno awan, ipakpakitatayo ken Jehova a ‘karurodtayo ti dakes’ no liklikantayo dagita a paglinglingayan.​—Roma 12:9; 1 Juan 1:5, 6.

7, 8. Kasanom nga ammo no makagunggona ti maysa a paglinglingayan? Iyilustrarmo.

⁷ Ti maikadua a klase ti paglinglingayan ket dagidiay saan a direkta a kondenaren ti Sao ti Dios. Kadagita a kasasaad, sakbay nga agpilitayo, masapul a siguraduentayo a maitunos dagita kadagiti prinsipio ti Biblia ken iti ibilang ni Jehova a makagunggona. (Prov. 4:10, 11) Kalpasanna, ti koma desisiontayo ket mangyeg iti nadalus a konsiensia. (Gal. 6:5; 1 Tim. 1:19) Kasanotayo a maaramid dayta? Panunotentayo: Sakbay a ramanantayo ti baro a putahe, ammuentayo nga umuna dagiti kangrunaan a ramenna. Umasping iti dayta, sakbay a makiramantayo iti maysa a paglinglingayan, masapul nga ammuentayo nga umuna no ania ti itampokna.​—Efe. 5:17.

⁸ Kas pagarigan, mabalin a kaay-ayom ti isports. Adu met ti mayat iti dayta yantangay makaparagsak ken makapagagar. Ngem kasanon no ti magustuam nga isports ket nakaro ti kompetisionna, napeggad, makadangran, naranggas, nasionalistiko, wenno umasping kadagita? No naammuamon ti “ramen” ti isports a kayatmo, nalabit ikeddengmon a saan a maitunos dayta iti panangmatmat ni Jehova ken iti ikaskasabatayo a talna ken ayat. (Isa. 61:1; Gal. 5:19-21) Ngem no masiguradom a ti “ramenna” ket maitunos kadagiti prinsipio ti Biblia, makagunggona ken makapabang-ar dayta kenka.​—Gal. 5:22, 23; basaen ti Filipos 4:8.

Kasano Kapaut nga Aglinglingayak?

9. Ania ti ipalgak ti sungbattayo iti saludsod a ‘Kasano kapaut nga aglinglingayak?’

⁹ Ti umuna a saludsod a napagsasaritaantayo ket: Ania? Ti sungbattayo iti dayta  ipalgakna ti kayat ken anamongantayo. Ti maikadua a saludsod ket: ‘Kasano kapaut nga aglinglingayak?’ Ti sungbattayo iti dayta a saludsod ipalgakna dagiti prioridadtayo​—ti ibilangtayo a napateg ken saan. Kasanotayo ngarud a masigurado no umiso ti prioridadtayo mainaig iti paglinglingayan?

10, 11. Kasano a makatulong dagiti sasao ni Jesus iti Mateo 6:33 tapno maikeddengtayo no kasano kapaut ti panaglinglingaytayo?

¹⁰ Kinuna ni Jesu-Kristo: ‘Masapul nga ayatem ni Jehova a Diosmo buyogen ti intero a pusom, intero a kararuam, intero a panunotmo, ken intero a pigsam.’ (Mar. 12:30) Gapuna, ipangpangrunatayo ti panagayattayo ken Jehova. Maipakitatayo dayta no surotentayo ti balakad ni Jesus: “Itultuloyyo, ngarud, a sapulen nga umuna ti pagarian ken ti kinalintegna, ket amin dagitoy sabali pay a bambanag mainayonto kadakayo.” (Mat. 6:33) Kasano a makatulong dayta a balakad tapno maikeddengtayo no kasano kapaut ken kapateg ti panaglinglingaytayo?

¹¹ Panunotem daytoy: imbaga ni Jesus nga ‘itultuloytayo a sapulen nga umuna ti pagarian.’ Dina imbaga nga ‘itultuloytayo  a sapulen laeng ti pagarian.’ Ammo ni Jesus a malaksid iti Pagarian, masapul a birokentayo ti dadduma pay a bambanag kas iti pagyanan, taraon, kawes, umdas nga edukasion, panggedan, ken paglinglingayan. Ngem kadagiti amin a birokentayo, iyun-unatayo dagiti interes ti Pagarian. (1 Cor. 7:29-31) No ammotayo ti prioridadtayo, mayun-unatayo dagiti interes ti Pagarian ket agbalin laengen a segundario ti aniaman nga aktibidad, a pakairamanan ti panaglinglingay. No aramidentayo dayta, makagunggona kadatayo ti panaglinglingay.

12. Kasano nga agaplikar iti panaglinglingay ti prinsipio iti Lucas 14:28?

¹² Sakbay nga agdesisiontayo maipapan iti paglinglingayan, masapul a panunotentayo a naimbag ti tiempo a busbosentayo. (Luc. 14:28) Masapul a kitaentayo no kasano kaadu ken kasano kapateg ti tiempo a nabusbostayo iti maysa a paglinglingayan. No mabaybay-antayo dagiti napateg nga aktibidad kas iti personal a panagadal iti Biblia, panagdaydayaw ti pamilia, pannakigimong, ken panangasaba gapu iti panaglinglingaytayo, sayang ti tiempo a nabusbostayo. (Mar. 8:36) Ngem no ti sagpaminsan a panaglinglingay paganaygayennatayo nga agtultuloy nga agserbi iti Dios, maibagatayo a makagunggona ti tiempotayo a naglinglingay.

Siasino Dagiti Kakaduak?

13. Apay nga ammuentayo a nasaksakbay no siasino dagiti kakaduatayo nga aglinglingay?

¹³ Ti maikatlo a saludsod ket: ‘Siasino dagiti kakaduak nga aglinglingay?’ Napateg nga ikabilangantayo daytoy. Apay? Gapu ta dakkel ti epekto dagiti kakaduatayo iti panaglinglingaytayo. No kasano a naragragsak ti mangan no kaduam dagiti nasingpet a gagayyemmo, naragragsak met ti aglinglingay no nasingpet ti kakaduam. Gagangay ngarud nga adu kadatayo, nangnangruna dagiti agtutubo, ti maragsakan nga aglinglingay a kadua ti sabsabali. Ngem tapno masigurado a makagunggona ti panaglinglingaytayo, nainsiriban nga ammuentayo a nasaksakbay no siasino dagiti nasayaat a pakikaduaantayo.​—2 Cron. 19:2; basaen ti Proverbio 13:20; Sant. 4:4.

14, 15. (a) Ania ti inyulidan ni Jesus iti panagpili iti nasayaat a kakadua? (b) Ania dagiti isaludsodtayo iti bagitayo maipapan kadagiti kakadua?

 ¹⁴ Makatulong unay no surotentayo ti balakad ni Jesus maipapan iti panagpili iti kakadua. Manipud pay panamarsua, ipatpategen ni Jesus dagiti tattao. (Prov. 8:31) Idi adda ditoy daga, nangipakita iti ayat ken panagraem kadagiti tattao. (Mat. 15:29-37) Ngem ammo ni Jesus ti nagdumaan ti panagbalin a mannakigayyem ken nasinged a gayyem. Nupay mannakigayyem iti amin, nasinged laeng kadagidiay natulnog kenkuana. Kinunana kadagiti 11 a matalek nga apostolna: “Dakayo ti gagayyemko no aramidenyo ti ibilbilinko kadakayo.” (Juan 15:14; kitaenyo met ti Juan 13:27, 30.) Nalawag a dagidiay laeng nagtulnog kenkuana ken nagserbi ken ni Jehova ti imbilang ni Jesus kas gayyemna.

¹⁵ Gapuna, no agpilika iti nasinged a gayyemmo, nasayaat a laglagipem dagiti sasao ni Jesus. Isaludsodmo iti bagim: ‘Ipakpakita kadi ti panagsasao ken ar-aramidna a tungtungpalenna dagiti bilin ni Jehova ken ni Jesus? Ay-ayatenna kadi ti kinaimbag ken gurguraenna ti kinadakes? Parparegtaennak kadi a mangyun-una iti Pagarian ken agbalin a matalek ken Jehova? No wen ti sungbatmo kadagita a saludsod, nakabirokka iti nasayaat a gayyem a kaduam nga aglinglingay.​—Basaen ti Salmo 119:63; 2 Cor. 6:14; 2 Tim. 2:22.

Pasado Kadi ti Paglinglingayantayo?

16. Ania ti masapul nga ammuentayo maipapan iti panaglinglingaytayo?

¹⁶ Napagsasaritaantayo ti tallo a saludsod mainaig iti paglinglingayan​—ania? kasano kapaut? ken siasino? Sakbay nga aglinglingaytayo masapul a panunotentayo a naimbag ti kalidad, kapaut, ken kakaduatayo. Tapno makagunggona dayta, masapul a maitunos iti pagalagadan ti Biblia. No maipapan iti kalidad ti paglinglingayan, isaludsodtayo: ‘Ania ti ramanenna? Makagunggona kadi wenno naranggas ken imoral?’ (Prov. 4:20-27) No maipapan iti kapaut, nasayaat nga ammuentayo: ‘Kasano kapaut nga aglinglingayak? Makagunggona kadi ti nabusbosko a tiempo wenno saan?’ (1 Tim. 4:8) Ken no maipapan iti kakadua, masapul nga ammuentayo: ‘Siasino dagiti kakaduak nga aglinglingay? Nasayaatda kadi wenno saan?’​—Ecl. 9:18; 1 Cor. 15:33.

17, 18. (a) Kasanotayo a maammuan no ti paglinglingayantayo naragpatna dagiti pagalagadan ti Biblia? (b) Ania ti determinado nga aramidem maipapan iti paglinglingayan?

¹⁷ No ti maysa kadagiti tallo a saludsod ket dina naragpat dagiti pagalagadan ti Biblia, saan a pasado ti paglinglingayantayo. Ngem no naragpatna, pakagunggonaantayo dayta ken pakaidayawan ni Jehova.​—Sal. 119:33-35.

¹⁸ Gapuna, umiso koma ti paglinglingayantayo, kalkalainganna ti kapautna, ken nasayaat dagiti kakaduatayo. Ipapusotayo koma ti balakad ti Biblia: “Uray no mangmangan wenno umin-inum wenno agar-aramidkayo iti aniaman pay a banag, aramidenyo ti amin a bambanag a maipaay iti dayag ti Dios.”​—1 Cor. 10:31.

Mailawlawagyo Kadi?

No maipapan iti paglinglingayan, kasanom a mayaplikar dagiti prinsipio ti . . .

• Filipos 4:8?

• Mateo 6:33?

• Proverbio 13:20?

[Salsaludsod]

[Diagram iti panid 9]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

✔Ania

[Diagram iti panid 10]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

✔Kasano kapaut

[Diagram iti panid 12]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

✔Siasino

[Ladawan iti panid 10]

Kasanotayo a matulad ni Jesus iti panangpili kadagiti gagayyem ken paglinglingayantayo?