PANAGKUNAM, ania dagiti parikut a nasken a risuten ti agassawa a nadakamat iti ngato? Agparang a marigatan ti asawa a lalaki a mangteppel iti panagpungtotna. Ngem malaksid iti dayta, agparang nga agduma ti kapanunotanda maipapan iti wayawaya nga ipaayda kadagiti annakda. Ken agminar a di nasayaat ti komunikasionda.

Awan ti perpekto a panagasawa. Maipasango ti amin nga agassawa iti nadumaduma a parikut. Dadakkel man wenno babassit dagiti parikut, nakapatpateg a sursuruen ti agassawa no kasanoda a risuten dagita. Apay?

No di marisut dagiti problema, nalabit nga agbalinto a bangen dagita iti nasayaat a komunikasionda. “Adda dagiti rinnupir a kasla balunet ti pagnaedan a torre,” kinuna ni masirib nga Ari Solomon. (Proverbio 18:19) Kasanoyo a mairuangan ti nasaysayaat a komunikasion no risutenyo dagiti parikut?

No ti komunikasion ket isu ti biag ti panagasawa, ti ngarud ayat ken panagraem ket isu ti puso ken bará ti relasionda. (Efeso 5:33) No maipapan iti panangrisut kadagiti parikut, ti ayat ti mangtignay iti agassawa a manglipat kadagiti nagkamalianda iti napalabas ken mangiwaksi kadagiti emosional nga epekto dagita tapno maipamaysada dagiti agdama a parikutda. (1 Corinto 13:4, 5; 1 Pedro 4:8) Dagiti agassawa nga agrinrinnaem ipaayanda ti tunggal maysa iti gundaway nga agsao ken ikagumaanda nga imdengan ken tarusan no ania ti maibagbaga.

Usigenyo ti uppat nga addang a nailista iti baba, ken utobenyo no kasano a matulongannakayo dagiti prinsipio ti Biblia a mangrisut kadagiti parikut buyogen ti ayat ken panagraem.

1. Iwayaanyo a pagsaritaan ti parikut.

“Ta iti tunggal banag adda naituding a tiempo, . . . tiempo ti panagulimek ken tiempo ti panagsao.”  (Eclesiastes 3:1, 7) Kas naipakita iti nadakamat itay a panagsubang, ti dadduma a parikut ket mabalin a mangpataud iti nakaro nga emosion. No mapasamak dayta, agteppelkayo ket isardengyo pay la ti agtungtong, ‘agulimekkayo’ sakbay a kumaro ti panagpungtotmo wenno ti asawam. Maliklikanyo ti nakaro a pannakadadael ti relasionyo no ipangagyo daytoy a balakad ti Biblia: “Ti pangrugian ti supiat mayarig iti kaunaan a birri iti tambak; serraam sakbay a dumakkel.”—Proverbio 17:14, Naimbag a Damag Biblia.

Nupay kasta, adda met “tiempo ti panagsao.” Dagiti parikut ket kasla ruot nga umadu no mabaybay-an. Gapuna, saanyo a basta baybay-an ti parikut a namnamaenyo nga aglabasto lattan. No ibagam iti asawam nga isardengyo pay laeng ti agtungtong, ipakitam ti panagraem babaen ti panangdakamatmo kenkuana no kaano ti panagtungtongyo iti kabiitan a gundaway. Ti kasta a kari ket makatulong kadakayo a dua a mangyaplikar iti kababagas daytoy a balakad ti Biblia: “Saannakay koma a malnekan ti init a sipupungtotkayo pay.” (Efeso 4:26) Siempre, kalpasan dayta, nasken a tungpalem ti inkarim.

2. Sipupudno ken siraraem nga iyebkasyo ti kapanunotanyo.

“Sawenyo ti kinapudno tunggal maysa kadakayo iti padana a tao.” (Efeso 4:25) No naasawaankan, ti kasingedan a padam a tao ket ti asawam. Isu a no katungtongmo ti asawam, agbalinka koma a napudno ken espesipiko maipapan iti marikriknam. Kastoy ti kinuna ni Margareta, * a 26 a tawenen a naasawaan: “Idi kakaskasarko, ninamnamak nga insigida a maawatanto ni lakayko ti riknak no adda rumsua a parikut. Ngem naamirisko a saan a realistiko ti kasta a ninamnamak. Ita, ikagkagumaakon nga iyebkas a silalawag dagiti kapanunotak ken marikriknak.”

Laglagipem a ti panggepmo a makitungtong maipapan iti parikut ket tapno laeng maammuan ti asawam no ania dagiti kapanunotam, saan ket a tapno mangabak wenno mangparmek iti maysa a kabusor. Tapno maaramidam a sieepektibo dayta, dakamatem no ania ti nadlawmo a parikut ken ibagam no kaano a rimsua dayta, sa kalpasanna, ilawlawagmo no kasano a naapektaran ti riknam. Kas pagarigan, no masuronka iti kinawara ti asawam, mabalinmo nga ibaga a siraraem daytoy, ‘No sumangpetka manipud pagtrabahuam ket baybay-am dagiti aruatem a nakawara lattan iti suelo [no kaano ken no ania ti parikut], mariknak a kasla dimo apresiaren dagiti panangikagumaak a mangurnos iti pagtaengantayo [ilawlawagmo nga eksakto no kasano a naapektaran ti riknam].’ Kalpasanna, siaannad nga isingasingmo ti pampanunotem a solusion iti dayta a parikut.

3. Imdengam ken anagem ti marikrikna ti asawam.

Insurat ni adalan a Santiago a dagiti Kristiano ket rumbeng a “nasiglat no iti panagdengngeg, nainayad no iti panagsao, nabannayat no iti panagpungtot.” (Santiago 1:19) Maysa kadagiti kangrunaan a mangapektar iti naragsak a relasion ti agassawa ket ti panangipagarup a saan a maawatan ti asawam no ania ti riknam maipapan iti maysa a parikut. Gapuna, ikagumaam nga ipakita iti asawam a maawatam ti marikriknana!—Mateo 7:12.

Ni Wolfgang, a kasadon iti 35 a tawen, kunana: “No pagtungtonganmi dagiti parikut, maburiboranak, nangruna no madlawko a saan a maawatan ni baketko ti kapanunotak.” Ni Dianne, a 20 a tawenen a naasawaan, kinunana: “Masansan a babalawek ni lakayko gapu ta talaga a dinak im-imdengan no pagtungtonganmi dagiti parikut.” Kasanoyo a mapagballigian dayta a parikut?

Dimo basta ipapan nga ammom ti pampanunoten wenno marikrikna ti asawam. “Babaen iti kinadursok parnuayen laeng ti maysa ti dangadang, ngem kadagidiay agiinnuman a  sangsangkamaysa adda ti sirib,” kuna ti Sao ti Dios. (Proverbio 13:10) Tapno maipakitam a raraemem ti asawam, saanka nga agsasao bayat nga iyeb-ebkasna ti kapanunotanna. Kalpasanna, tapno masiguradom a naawatam ti imbaga ti asawam, ulitem ti nangngegam samo ilawlawag no ania ti naawatam iti imbagana, nga aramidem dayta a dimo pabainan wenno ungtan. Palubosam a korehirennaka ti asawam no dimo naawatan ti dadduma nga imbagana. Dimo bukbukodan ti agsao. Agsinnublatkayo nga agimdeng ken agilawlawag agingga nga agpada a matarusanyon ti kapanunotan ken rikna ti tunggal maysa kadakayo.

Pudno, kasapulan ti kinapakumbaba ken anus no imdengam ti asawam ken no ikabilangam dagiti kapanunotanna. Ngem no iyun-unam nga ipakita iti asawam ti kasta a pammadayaw, ad-addanto a matignay a mangpadayaw kenka.—Mateo 7:2; Roma 12:10.

4. Mangpilikayo iti maysa a solusion a pagtunosanyo.

“Ti dua nasaysayaat ngem iti maysa, agsipud ta addaanda ti naimbag a gunggona gapu iti napinget a panagtrabahoda. Ta no ti maysa kadakuada matuang, daydiay sabali mabalinna a bangonen ti kaduana.” (Eclesiastes 4:9, 10) No di agtinnunos ken agtinnulong ti agassawa, manmano laeng a parikut ti marisutda.

Pudno, dinutokan ni Jehova ti asawa a lalaki kas ulo ti pamilia. (1 Corinto 11:3; Efeso 5:23) Ngem ti kinaulo dina kaipapanan ti kinadiktador. Ti masirib nga asawa a lalaki ket saan a mangaramid kadagiti desision a bukbukodna. Ni David, a kasadon iti 20 a tawen, kinunana: “Ikagkagumaak ti mangbirok iti pagtunosanmi ken baketko sa agpanunotak iti solusion a pagtunosanmi.” Kinuna met ni Tanya, a pito a tawenen a naasawaan: “Saan a nasken no siasino kadakami ti umiso wenno di umiso. No dadduma, agduduma la ngamin ti pamay-an ti panangrisut iti maysa a parikut. Natakuatak a ti tulbek ti panagballigi ket ti panagbalin a mannakibagay ken nainkalintegan.”

Inyarig ni Jesus ti panagasawa iti sangol. (Mateo 19:6) Idi kaaldawanna, ti sangol ket maysa a pedaso ti kayo a mamagasmang iti dua nga animal tapno makapagdanggayda nga agtrabaho. No saanda nga agdanggay, bassit laeng ti magapuananda ken magasgas ti tengngedda gapu iti sangol. Ngem no agdanggayda nga agtrabaho, makapagaradoda wenno kabaelanda a guyoden dagiti nadagsen nga awit.

Umasping iti dayta, no saan nga agtinnulong nga agtrabaho ti agassawa, “magasgas” wenno marigatanda iti sidong ti sangol ti panagasawa. Ngem no masursuroda ti agdinnanggay, marisutda ti nalabit amin a parikutda ken nagadu ti magapuananda. Ni Kalala, a maysa a naragsak nga asawa a lalaki, kastoy ti pananggupgopna iti dayta a banag: “Iti las-ud ti 25 a tawen, narisutmi ken baketko dagiti parikut babaen ti prangka a panagtungtongmi, pannakipagrikna, panangikararag iti tulong ni Jehova, ken panangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia.” Maaramidyo met kadi dayta?