Ti Biblia Balbaliwanna ti Biag

APAY nga insardeng ti maysa a kumakanta ti karerana tapno agbalin nga amin-tiempo a ministro ti relihion? Kasano a nagbalin a naimbag a kameng ti kagimongan ti maysa a kriminal a dineskribir ti hues kas saanen a pulos makapagbalbaliw? Basaem dagitoy a salaysay tapno maammuam ti sungbat dagitoy a saludsod.

“Awan ti Makabalin nga Agpaadipen iti Dua nga Appo.”​—ANTOLINA ORDEN CASTILLO

NAYANAK: 1962

NAKAYANAKANNA: SPAIN

PAKASARITAANNA: DATI NGA AKTRES KEN KUMAKANTA

TI NAPALABASKO: Nayanakak iti bassit a purok ti Tresjuncos, iti rehion a pagaammo kas La Mancha. Mannalon ti pamiliami. Katoliko ni Nanang ken Protestante ni Tatang. Sinuruannak ni Tatang a mangraem iti Biblia, ket kanayon a makitkitak a basbasaenna dayta. Ngem pinadakkelnak ni Nanang kas Katoliko ket kada Domingo nga intugotnak a mapan makimisa.

Idi agtawenak iti 15, napanak nakipagnaed ken manangko idiay Madrid. Kailiwko unay dagiti nagannakko ngem nairuamak met laeng iti biag iti siudad idi agangay. Idi agtawenak iti 17, nakapagtrabahoak iti sumagmamano a bulan iti sarsuela, ti tradisional a sonata ken drama dagiti Espaniol. Nagustuak unay ti kasta a biag ket desididoak nga agartista. Saanko nga intuloy ti kursok a kina-sekretaria ket inrugik ti agtrabaho iti nadumaduma a kompania ti sarsuela. Iti daydi a gundaway, nagbalin a nobiok ti manong ti maysa kadagiti gagayyemko. Mariknak a nagasatak ta addaanak iti nasayaat a trabaho, kuarta, ken kaayan-ayat.

Inrugik ti makikuyog iti nagduduma a kompania ti sarsuela iti intero nga Spain, kasta met iti dadduma a pagilian, kas iti Colombia, Costa Rica, Ecuador, ken Venezuela. Nakaduak met nga agkanta ti nadumaduma a grupo a kameng iti popular a “La movida madrileña” idiay Madrid. Nagbalin a nakalatlatak ti maysa kadagiti grupo a siak ti kangrunaan a kumakanta.

Pagay-ayatko ti trabahok ngem diak magustuan ti imoral a biag dagiti katrabahoak. Nagbalinak a maseknan unay iti langa ken pigurak. Inistriktoak ti pannanganko ket naaddaanak iti sakit nga anorexia ken bulimia.

Ngem ti talaga a kayatko ket agbalin nga aktres. Idi agangay, simrekak iti Madrid School of Dramatic Arts. Naisuro kadakami a ti maysa nga aktor nasken nga adalen ken patanorenna ti rikrikna ti karakter nga iyaktona. Idi impakatko dayta, naamirisko a nagbalinak gayamen a plastik ken agimbubukodan.

 NO KASANO A BINALBALIWAN TI BIBLIA TI BIAGKO: Ammok a masapul nga agreggetak no kayatko ti maaddaan iti nasayaat a kababalin. Ngem diak ammo ti pangrugiak. Inkeddengko ti mapan iti maysa a kapilia idiay Madrid a napananmi idin kadagiti dadakkelko. Nagkararagak iti Dios, nga inusarko ti naganna a Jehova.

Di nagbayag, dua a Saksi ni Jehova ti simmarungkar iti pagtaengak. Sigagagar a nakisaritaak kadakuada maipapan iti Biblia, ngem adu met ti kuestionarak a sursuroda. Nakaan-anus kaniak ni Esther, ti Saksi a regular a nangyadal kaniak iti Biblia. Impariknada a sangapamiliaan ti napalalo nga ayat ken dungngoda kaniak. Inrugik ti tumabuno kadagiti gimong dagiti Saksi ket nabigbigko idi agangay a nasarakakon ti kinapudno a nabayagen a sapsapulek.

Lepleppas ti panagadalko iti arte ti panagdrama idi naidiaya kaniak ti adu nga oportunidad nga agartista. Adda naited a papelko iti maysa a drama a maipabuya iti nalatak a teatro idiay Madrid. Ngem nabigbigko met a tapno agballigiak kas artista, masapul nga ipamaysak ti karerak. Ngem idi agangay, inkeddengko ti agsapul iti sabali a trabaho tapno maipamaysak ti agserbi iti Dios. Impapusok ti kinuna ni Jesus: “Awan ti makabalin nga agpaadipen iti dua nga appo; ta mabalin a guraenna ti maysa ket ayatenna ti sabali, wenno agtalinaed iti maysa ket umsienna ti sabali. Saanyo a mabalin ti agpaadipen iti Dios ken iti Kinabaknang.” (Mateo 6:24) Saan nga inawat ti nobiok ti baro a pammatik. Isu nga uray walo a tawenmin, inkeddengko nga isina. Ngem saan a kaskarina dagitoy a panagbalbaliw.

NO KASANO A NAGUNGGONAANAK: Iti agdama, agtartrabahoak iti part-time a manglinglingay kadagiti nataengan. Gapu iti dayta, ad-adu ti tiempok a mangisuro iti Biblia kadagiti Arabic ti lenguaheda nga agnanaed iti lugarmi. Narigat a sursuruen daytoy a lenguahe ngem maragragsakanak a mangiburay iti naimbag a bambanag a nasursurok, aglalo kadagiti managpadagus ken relihioso a tattao.

Saan a kas iti kasasaadko idi agad-adalak nga agartista, nariknak itan nga adda panggep ti biagko. Bigbigek a tinulongannak ni Jehova nga agbalin a naim-imbag ken naragragsak a tao.

“Pinaneknekak a Nagbiddut ti Hues.”​—PAUL KEVIN RUBERY

NAYANAK: 1954

NAKAYANAKANNA: ENGLAND

PAKASARITAANNA: DATI A KRIMINAL

TI NAPALABASKO: Nayanakak idiay Dudley, maysa a dakkel nga ili ti West Midlands nga ayan ti adu a paktoria. Sipud kinaubingko, inyukuok ni Tatang ti panaggusto nga agbasa. Ginutugotnak met a mangapresiar iti nakaparsuaan, nupay imbagana a gapuanan dagita ti ebolusion. Insurona kaniak nga awan ti Dios. Ngem kaskasdi nga imbaondak dagiti dadakkelko iti Sunday school dagiti Metodista iti lugarmi.

 Idi agtawenak iti walo, nakakitaak kadagiti ubbing a nanguram iti maysa a bangka. Nagamakak nga agipulong kadagiti dimteng a pulis ta pinangtaandak dagiti ubbing. Siak ti napabasol ket nagsakit ti nakemko iti dayta. Tapno makabalesak, pinerdik dagiti alikamen ti sumagmamano a lokal nga eskuelaan, simbaan, ken paktoria, nga aggatad ti rinibu a doliar ti dinadaelko. Idi agtawenakon iti sangapulo, tinakawak dagiti balay ken paglakuan. Pagaayatko ti apuy ket adu ti pinuorak a sanikua. Imbaga dagiti mannursurok idiay eskuelaan a natangken ti ulok.

Idi agtawenak iti 12, adda nabirokak a libro maipapan iti espiritismo ket nagaramidak iti bukodko nga Ouija board. Gapu ta saan a mamati iti Dios dagiti dadakkelko, impapanda a saan a makadangran ken ay-ayam laeng ti panaginteresko iti espiritismo ken mabalin a dayta ti mangpasingpet kaniak. Idi simmardengak nga ageskuela, namin-adun a naisaklangak iti korte para iti agtutubo. Nakimiembroak iti naranggas a grupo a naawagan skinheads. Labahas ken kadena ti bisikleta ti armasko. Nakabirokak iti trabaho ngem saanak a nakapagbayag ta naibaludak. Idi nawayawayaanakon, inrugik manen ti agperdi kadagiti sanikua ket naaresto ken nasentensiaanak iti dua a tawen a pannakaibalud. Dineskribirnak ti hues a maysaak kano a riribuk iti kagimongan ken saanakon a pulos makapagbalbaliw.

Idi nakaruarakon iti pagbaludan, nakipagkitaak iti dati a nobiak a ni Anita. Nagkasarkami, ket insardengko ti agtakaw ken agaramid iti dakes. Ngem nagbalinak manen a kriminal kalpasan ti sumagmamano a tawen. Sinerrekko dagiti establisimiento ken tinakawak dagiti kaha de yeroda. Inrugik ti agdroga, aginum iti nalabes, ken agawit iti paltog. Naarestoak manen ken nasentensiaan a maibalud.

Nagbalinak a buong ti ulo ni Anita. Rinesetaan ti doktorna iti tranquilizer ngem imbagana a diborsio ti talaga nga agasna. Naimbag laengen ta saanna nga impangag ti balakad ti doktor.

NO KASANO A BINALBALIWAN TI BIBLIA TI BIAGKO: Idi kakaskasarmi ken Anita, nakipagadal iti Biblia iti apagbiit kadagiti Saksi ni Jehova. Bayat ti maudi a pannakaibaludko, simmarungkar manen kenkuana dagiti Saksi. Nairana nga iti dayta nga aldaw, nagkararagak iti Dios, a kinunak, “Paneknekam kaniak no talaga nga addaka.”

Idi naluk-atanak iti pagbaludan sumagmamano a bulan kalpasanna, napanak iti padi iti lugarmi ket kiniddawko nga iyadalannakami ken Anita iti Biblia. Imbagana a ti laeng isurona kadakami ket dagiti doktrina ti simbaan ken maysa a kararag.

Idi agangay, inrugikon a basaen ti Biblia. Nasdaawak ta naammuak a kondenaren gayam ti Biblia ti espiritismo. (Deuteronomio 18:10-12) Adda nasarakak a kopia ti Pagwanawanan nga imbati dagiti Saksi ken Anita iti daydi aldaw a nagpatulongak iti Dios. Gapu iti nabasak, natignayak a makisarita kadagiti Saksi.

Ti agsumbangir a pamiliami, dagiti gagayyemmi, ken dagiti kakaduak idi a kriminal nadismayada idi naammuanda a makipagad-adalkami iti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova. Adda dagiti agkuna nga inimpluensiaandak laeng dagiti Saksi. Kinapudnona, kasapulak ti impluensiada ta adu ti masapul a balbaliwak iti personalidadko ken iti nagkalion a konsiensiak. Maysa pay, adu ti bisiok, ken gistay 60 nga istik a sigarilio ti maibusko iti agmalem. Nakaan-anus ken nakasingsingpet dagiti Saksi a timmulong kadakami a mangammo iti Biblia ken dagidiay nakalangenmi iti lokal a kongregasion. Idi agangay, naikkatkon dagiti bisiok.​—2 Corinto 7:1.

NO KASANO A NAGUNGGONAANAK: Tallopulo ket lima a tawenmin nga agassawa ken Anita. Maysa kadagiti annakmi ken dua nga appokomi ti agserserbi metten ken Jehova. Iti napalabas a tawtawen, adu nga oras ti busbusbosenmi ken Anita a tumulong iti sabsabali a makasursuro iti Biblia.

Ti panagserbi ken Jehova a Dios ti nangted iti pudpudno a panggep iti biagmi. Imbaga kaniak ti hues idi 1970 a saanakon a makapagbalbaliw. Ngem babaen iti tulong ti Dios ken iti panangiwanwan ti Biblia, pinaneknekak a nagbiddut ti hues.