PANNAKISARITA ITI MAYSA A KAARRUBA
Apay a Sukimatem ti Biblia?
Makita iti baba ti gagangay a pannakisarita ti maysa a Saksi ni Jehova iti maysa a kaarruba. Ipapantayo a ni Brian ti Saksi a makisarsarita ken Eric.
TI BIBLIA—UMISO ITI HISTORIA
Eric: Ammom, saanak unay a relihioso isu a panagkunak awan ti adu a pagsaritaanta.
Brian: Apresiarek ti kinaprangkam. Brian gayam ti naganko. Sika ngay?
Eric: Eric.
Brian: Maragsakanak ta nakasaritaka, Eric. Mabalin kadi a maammuan no relihioso ti pamiliayo?
Eric: Wen. Ngem idi pimmanawak iti balaymi tapno agkolehio, saanakon nga aktibo iti relihionmi.
Brian: Kasta gayam. Ania ti inadalmo?
Eric: Social studies ken history. Magusgustuak ti history—pakasaritaan ngamin dayta dagiti tattao.
Brian: Talaga a makapainteres ti history. Kinapudnona, ti Biblia ket maysa a libro ti historia. Napadasam kadin nga inusar dayta iti panag-research-mo?
Eric: Saan pay. Ammok a nasayaat a libro ti Biblia, ngem diak napanunot a maysa dayta a libro ti historia.
Brian: Panagkunak, sidadaanka a dumngeg iti naiduma a kapanunotan. No ikkannak iti sumagmamano a minuto, kayatko nga ipakita ti dadduma a pagarigan ti umiso a historia a linaon ti Biblia.
Eric: Sige, ngem awan ti Bibliak.
Brian: Saan a bale, usarenta daytoy Bibliak. Ti maysa a pagarigan ket mabasa iti 1 Cronicas kapitulo 29, bersikulo 26 ken 27. Kunana: “No maipapan ken David nga anak ni Jesse, nagturay iti intero nga Israel; ket dagiti aldaw a panagturayna iti Israel uppat a puloda a tawen. Idiay Hebron nagturay iti pito a tawen, ket idiay Jerusalem nagturay iti tallopulo ket tallo a tawen.”
Eric: Apay a maikunam nga umiso a historia dayta?
Brian: Ibaga idi dagiti kritiko a saan kano a nagbiag ni Ari David.
Eric: Kasdiay? Apay a kinuestionaranda?
Brian: Malaksid ngamin iti Biblia, manmano dagiti ebidensia a mangipakita a nagbiag idi ni David. Ngem idi 1993, adda grupo dagiti arkeologo a nakakali iti nakabaybayagen a bato nga adda naikitikit a sasao a naipatarus kas “Balay ni David.”
Eric: Makapainteres man dayta.
Brian: Ti maysa pay a tao a nadakamat iti Biblia a nakuestionaran ti kinaagpaysona ket ni Poncio Pilato a gobernador idi kaaldawan ni Jesus. Agparang ti naganna iti Lucas kapitulo 3, bersikulo 1—agraman ti dadduma pay nga opisial ti gobierno idi a tiempo.
Eric: Wen nga agpayso! Kunana nga “idi a ni Poncio Pilato ti gobernador ti Judea, ket ni Herodes ti agturay iti distrito ti Galilea.”
Brian: Husto. Adu a tawen a pinagduaduaan ti dadduma nga eskolar no nagbiag met laeng idi ni Poncio Pilato. Ngem kalpasan ti agarup 50 a tawen, adda bato a nasarakan iti Middle East a nakaikitikitan ti naganna.
Eric: Hmm. Ita laeng a mangngegko dagita.
Brian: Maragsakanak a mangiranud kenka kadagita a detalye.
Eric: Ti agpayso, raraemek ti Biblia kas nasayaat a literatura, ngem kasla saanen a napateg dayta iti tiempotayo. Mabalin nga umiso no maipapan iti historia ngem panagkunak, saanen a makagunggona ita.
TI BIBLIA—KADAANAN NGEM MODERNO A LIBRO
Brian: Kasta met ti kapanunotan ti adu. Ngem naiduma ti panangmatmatko gapu ta saan met a nagbaliw dagiti kangrunaan a kasapulantayo, kas iti taraon, kawes, ken pagtaengan. Mariknatayo a masapul a makisaritatayo iti sabsabali ken maaddaantayo iti naragsak a pamilia. Saan kadi a napateg dagita kadatayo?
Eric: Wen.
Brian: Matulongannatayo ti Biblia kadagita nga aspeto iti biag. Isu a maikunatayo a ti Biblia ket kadaanan ngem moderno a libro.
Eric: Ania ti kayatmo a sawen?
Brian: Kastoy dayta: Naglaon ti Biblia kadagiti kangrunaan a prinsipio a napateg ita a kas met laeng idi naisurat dagita ginasut a tawenen ti napalabas.
Naglaon ti Biblia kadagiti kangrunaan a prinsipio a napateg ita a kas met laeng idi naisurat dagita ginasut a tawenen ti napalabas
Eric: OK. Kas koma kadagiti ania?
Brian: Kas iti balanse a panangmatmat iti kuarta, naragsak a pamilia, wenno panagbalin a nasayaat a gayyem. Makatulong dagiti prinsipio ti Biblia kadagita a benneg. Agserbi daytoy a libro kas mapa nga agturong iti dalan ti balligi. Kas pagarigan, umanamongka kadi a narigat ita ti agbalin a naballigi nga asawa ken ulo ti pamilia?
Eric: Wen. Dandanin makatawen a nagkasarkami ken baketko ngem masansan nga adda latta saanmi a pagtunosan.
Brian: Dayta ti punto. Ngem naglaon ti Biblia kadagiti simple ken makatulong a prinsipio. Kas pagarigan, kitaenta daytoy Efeso kapitulo 5, bersikulo 22, 23, ken 28. Mabalinmo kadi a basaen?
Eric: Wen. Kunana: “Dagiti babbai agpasakupda koma kadagiti assawada a kas iti Apo, agsipud ta ti lalaki isu ti ulo ti asawana a kas met ti Kristo isu ti ulo ti kongregasion, yantangay isu ti manangisalakan iti daytoy a bagi.” Iti bersikulo 28: “Iti kastoy a pamay-an rebbeng a dagiti lallaki ayatenda dagiti assawada a kas kadagiti bukodda a bagi. Ti agayat iti asawana a babai ay-ayatenna ti bagina.”
Brian: Pagyamanan. Saan kadi a no aramiden dayta dagiti agassawa ket sumayaat ti pamiliada?
Eric: Mabalin. Ngem nalaka la nga ibaga, narigat nga aramiden.
Brian: Hustoka, ta awan ti perpekto a tao. Kinapudnona, iti daytoy met laeng a kapitulo, adda bersikulo a mangiparegta nga agbalintayo a nainkalintegan. * Iti aniaman a relasion, kasapulan ti kinabalanse ken panagpabus-oy. Nakatulong ti Biblia kadakami ken baketko nga agbalin a balanse.
Eric: Mayat dayta a.
Brian: Adda Web site dagiti Saksi ni Jehova a naglaon kadagiti nagsayaat nga impormasion maipapan iti panagasawa ken pamilia. No kayatmo, mabalinko nga ipakita kenka.
Eric: Sige.
Brian: Ti adres ti Web site ket www.dan124.com/ilo. Daytoy ti home page-na.
Eric: Nagmayat dagiti ladawan.
Brian: Ladawan dagitoy dagiti mangaskasaba a Saksi iti intero a lubong. A, daytoyen ti birbirokenta. Ti paulona ket “Tulong Para Kadagiti Agassawa ken Nagannak.” Ditoy babana, makitata ti sumagmamano nga ababa nga artikulo a mangilawlawag
iti nagduduma a situasion. Adda kadi magustuam kadagitoy?Eric: Daytoy man, “Panangrisut Kadagiti Parikut iti Panagasawayo.” Panagkunak, makatulong daytoy kaniak!
Brian: Ilawlawag daytoy nga artikulo dagiti uppat nga addang no kasano a risuten dagiti parikut. Mabalinmo kadi a basaen daytoy a parapo?
Eric: Wen. Kunana: “No ti komunikasion ket isu ti biag ti panagasawa, ti ngarud ayat ken panagraem ket isu ti puso ken bará ti relasionda.” Nagmayat man daytoy nga ilustrasion.
Brian: Pagyamanan. Adda teksto a nadakamat ditoy. No i-click-mo, mabasam ti linaonna.
Eric: Wen nga agpayso. Kuna ti Efeso 5:33: “Ayaten koma ti tinunggal maysa kadakayo ti asawana a babai a kas ti panagayatna iti bagina; iti sabali a bangir, ti babai rebbeng nga addaan iti nauneg a panagraem iti asawana.”
Brian: Nadlawmo kadi a naipaganetget ti panangipaay iti namnamaen a maawat ti asawa a lalaki ken babai?
Eric: Diak unay maawatan ti kayatmo a sawen.
Brian: Saan kadi a kayat ti lalaki a raemen isuna ni baketna? Ken kayat met ti babai nga ipatalged ni lakayna a talaga nga isu ket ay-ayatenna.
Eric: Wen, umanamongak iti dayta.
Brian: No masansan nga ikagumaan ti lalaki nga ipakita ti panagayatna ken baketna, saan kadi a nalaklaka met para iti babai nga ipakita ti panagraem ken lakayna?
Eric: Hustoka.
Brian: Isu a daytoy a teksto, nupay naisurat dandani 2,000 a tawenen ti napalabas, ibagana ti rumbeng nga aramiden dagiti agassawa ken mangipaay iti makatulong a balakad a pakagunggonaanda no surotenda. Kas iti nabasata itay nga ilustrasion, agtalinaed a nasalun-at ti “puso ken bará” ti panagasawa.
Eric: Adu gayam ti masursurok iti Biblia.
Brian: Maragsakanak a makangngeg iti dayta, Eric. Mabalin kadi nga agkitatanto manen ditoy ta pagsaritaanta daytoy subtitulo nga “Uppat nga Addang iti Panangrisut Kadagiti Parikut” iti daytoy met laeng nga artikulo iti Web site-mi? *
Eric: Sige. Kitaenminto daytoy ken baketko.
Adda kadi kayatmo a maammuan a topiko iti Biblia? Adda kadi saludsodmo maipapan iti patpatien dagiti Saksi ni Jehova? No kasta, dika koma bumdeng a makisarita kadagiti Saksi ni Jehova ta maragsakanda a mangilawlawag iti dayta.
^ par. 41 Kitaem ti Efeso 5:17.
^ par. 61 Para iti kanayonan nga impormasion, kitaem ti kapitulo 14 ti libro nga Ania a Talaga ti Isursuro ti Biblia? nga impablaak dagiti Saksi ni Jehova.