Ammoyo Kadi?
Ania ti akem ti senturion iti armada ti Roma?
Namin-adu a nadakamat dagiti Romano a senturion iti Kristiano a Griego a Kasuratan. Ti opisial ti armada a nangidaulo iti pannakapapatay ni Jesus ket maysa a senturion, a kas ken Cornelio, ti umuna a Gentil a nakomberte iti Kristianidad. Senturion met ti opisial a nangidaulo iti pannakasaplit ni Pablo, kasta met ni Julio a nangkuyog kenkuana a nagpa-Roma.—Marcos 15:39; Aramid 10:1; 22:25; 27:1.
Gagangay a 50 agingga iti 100 a soldado ti idauluan ti maysa a senturion. Karaman kadagiti akemna ti panangsanay ken panangdisiplina kadagiti soldadona, panangsukimat kadagiti kawes ken alikamenda, ken panangted iti bilin bayat nga addada iti misionda.
Senturion ti kangatuan a posision a mabalin a ragpaten ti maysa nga ordinario a soldado. Dagidiay agbalin a senturion ket nalalaing a soldado ken masapul a nasayaat a lider. Nakadepende kadakuada ti kinadisiplinado ken kinaepektibo dagiti soldado ti Roma. Sigun iti maysa a reperensia, “masansan nga isuda dagiti kaaduan iti kapadasan ken kalalaingan a soldado.”
Ania ti nagdumaan dagiti pagsarmingan idi tiempo ti Biblia ken dagiti pagsarmingan ita?
Dagiti pagsarmingan idi tiempo ti Biblia ket saan a kas kadagiti adda ita. Gagangay a naaramid dagidi a pagsarmingan iti napasileng a metal—masansan a bronse, ngem mabalin met a gambang, pirak, balitok, wenno elektrum. Ti umuna a pannakadakamat dagiti pagsarmingan iti Biblia ket mainaig iti pannakaibangon ti tabernakulo, ti immuna a sentro ti panagdayaw dagiti Israelita. Nagdonar dagiti babbai kadagiti pagsarmingan para iti pannakaaramid ti sagrado a palanggana a gambang ken ti pagsaadanna. (Exodo 38:8) Nalabit masapul a malunag dagiti pagsarmingan tapno mausar iti daytoy a panggep.
Dagiti pagsarmingan a nakali dagiti arkeologo iti Israel ken iti aglawlawna ket masansan nga addaan kadagiti alahas ken dadduma pay nga arkos dagiti babbai. Gagangay a nagbukel ti sukog dagitoy a ti pagiggamanna ket naarkosan a kayo, metal, wenno marfil, a masansan a sukog-babai. Kaaduanna a saan a maarkosan ti saan a nasileng a paset ti pagsarmingan.
Nasilsileng dagiti pagsarmingan ita ngem kadagiti nagkauna a pagsarmingan. Nalabit dayta ti mangilawlawag iti tuktukoyen ni apostol Pablo idi kinunana: “Iti agdama kumitkitatayo iti nakudrep a ladawan babaen ti pagsarmingan a metal.”—1 Corinto 13:12.