Ania ti Kayatna a Sawen ti ‘Dayawem ni Amam ken Inam’?
Sungbat ti Biblia
Masansan nga agparang iti Biblia ti bilin a “dayawem ni amam ken ni inam.” (Exodo 20:12; Deuteronomio 5:16; Mateo 15:4; Efeso 6:2, 3) Adda uppat a napateg a banag a karaman kadayta.
Agyamanka kadakuada. Maipakitam ti dayaw kada tatang ken nanangmo no agyamanka iti amin nga inaramidda para kenka. Maipakitam ti panagyamanmo no ipategmo ti panangiwanwanda. (Proverbio 7:1, 2; 23:26) Ibagbaga ti Biblia nga ibilangmo dagiti nagannakmo kas “pintas,” kayatna a sawen, ipagpannakkelmo ida.—Proverbio 17:6.
Respetuem ti autoridadda. Maipakitam ti dayaw kada tatang ken nanangmo no respetuem ti autoridad nga inted ti Dios kadakuada aglalo no ubingka. Ibaga ti Colosas 3:20 kadagiti ubbing: “Agtulnogkayo kadagiti nagannakyo iti amin a banag, ta daytoy ket makaay-ayo unay iti Apo.” Uray ti ubing idi a ni Jesus, nagtulnog kadagiti nagannakna.—Lucas 2:51.
Respetuem ida. (Levitico 19:3; Hebreo 12:9) Masansan a karaman iti dayta ti ibagam ken ti pamay-am a mangibaga kadayta. Agpayso a no dadduma, makaaramid ti dadduma a nagannak kadagiti banag a makagapu a narigat a respetuen ida. Ngem maidayaw latta dagiti annak dagiti nagannakda no liklikanda ti agsao ken agaramid iti banag a mangipakita iti kinaawan respeto. (Proverbio 30:17) Isursuro ti Biblia a nadagsen a basol ti agsao iti nasakit kadagiti nagannak.—Mateo 15:4.
Tulongam ida. No lumakay ken bumaketen dagiti nagannakmo, mabalin a kasapulandan ti tulong. Maidayawmo ida no aramidem ti amin a kabaelam a mangted iti kasapulanda. (1 Timoteo 5:4, 8) Kas pagarigan, sakbay la unay a natay ni Jesus, siniguradona a maaywanan ti nanangna.—Juan 19:25-27.
Dagiti di umiso a kapanunotan maipapan iti panangpadayaw iti ama ken ina
Di umiso: Tapno maipakitam ti dayaw kada nanang ken tatangmo, masapul a kontroladoda ti panagasawam.
Umiso: Isursuro ti Biblia nga iyun-una dagiti agassawa ti relasionda imbes a ti relasionda iti pamiliada. Kuna ti Genesis 2:24: “Ti maysa a lalaki panawannanto ti amana ken ti inana ket masapul a makitipon iti asawana.” (Mateo 19:4, 5) Siempre, makatulong kadagiti agassawa ti balakad dagiti nagannak wenno katuganganda. (Proverbio 23:22) Ngem adda karbengan dagiti agassawa nga agpili no agingga iti ania ti pagpatinggaan ti pannakiraman dagiti kakabagianda iti panagasawada.—Mateo 19:6.
Di umiso: Dagiti laeng nagannakmo ti pagtulnogam.
Umiso: Uray no inikkan ti Dios dagiti nagannak iti autoridad iti uneg ti pamilia, adda pagpatinggaan ti amin nga autoridad ti tao—dina pulos artapan ti autoridad ti Dios. Kas pagarigan, idi imbilin ti nangato a korte kadagiti adalan ni Jesus nga agsukirda iti Dios, imbagada: “Masapul nga agtulnogkami iti Dios kas agturay imbes a kadagiti tattao.” (Aramid 5:27-29) Agtulnog met dagiti annak kadagiti nagannakda a “maikaykaysa iti Apo,” kayatna a sawen, agingga a saan a maikontra dayta kadagiti linteg ti Dios.—Efeso 6:1.
Di umiso: Tapno maipakitam ti dayaw kadagiti nagannakmo, masapul a surotem ti relihionda.
Umiso: Ibagbaga ti Biblia kadatayo a siguraduentayo no kinapudno met laeng wenno saan ti maisursuro kadatayo. (Aramid 17:11; 1 Juan 4:1) Ti tao a mangaramid iti dayta, mabalin a piliennanto ti pammati a naiduma iti pammati dagiti nagannakna. Adu ti imbaga ti Biblia a matalek nga adipen ti Dios a saan a nangsurot iti relihion dagiti nagannakda. Karaman kadakuada da Abraham, Ruth, ken ti apostol a ni Pablo.—Josue 24:2, 14, 15; Ruth 1:15, 16; Galacia 1:14-16, 22-24.
Di umiso: Tapno maipakitam ti dayaw kadagiti nagannakmo, masapul a surotem ti tradisionda a panagdaydayaw kadagiti inapo.
Umiso: Kuna ti Biblia: “Ni Jehova a Diosmo ti masapul a daydayawem, ket kenkuana laeng ti masapul a pangipaayam ti sagrado a panagserbi.” (Lucas 4:8) Kagura ti Dios dagiti agdaydayaw kadagiti inapo (ancestor). Maysa pay, isursuro ti Biblia a ‘saan a pulos sipapanunot iti aniaman’ dagiti natay. Saanda nga ammo ti dayaw a maipakpakita kadakuada; dida met matulongan wenno masaktan dagiti sibibiag.—Eclesiastes 9:5, 10; Isaias 8:19.