Mapan iti linaonna

SALUDSOD DAGITI AGTUTUBO

Ania ti Rumbeng a Maammuak Maipapan Kadagiti Electronic Games?

Ania ti Rumbeng a Maammuak Maipapan Kadagiti Electronic Games?

 Quiz maipapan iti electronic games

 Iti United States, a dagiti electronic games ket binilion a doliar nga industria . . .

  1.   Ania ti average nga edad dagiti agay-ay-ayam kadagiti electronic games?

    1.   18

    2.   30

  2.   Kasano kaadu ti babbai ken lallaki nga agay-ay-ayam kadagiti electronic games?

    1.   55% ti lallaki; 45% ti babbai

    2.   15% ti lallaki; 85% ti babbai

  3.   Kadagita a dua a grupo, siasino ti nakadkadlaw nga ad-adu kadagiti agay-ay-ayam?

    1.   Babbai a 18 anyos ken agpangato

    2.   Lallaki a 17 anyos ken agpababa

 Dagiti sungbat (sigun iti impormasion idi 2013):

  1.   B. 30.

  2.   A. Babbai ti 45%​—dandani 50%​—iti amin nga agay-ay-ayam.

  3.   A. Babbai a 18 ken agpangato ti 31% iti amin nga agay-ay-ayam, idinto ta lallaki a 17 ken agpababa ti 19%.

 Dagita a bilang ti nalabit mangted kenka iti ideya no siasino dagiti agay-ay-ayam. Ngem dida ibaga kenka dagiti​—nasayaat wenno dakes nga​—epekto kenka dagiti electronic games.

 Ti nasayaat

 Ania ti anamongam kadagiti sumaganad a komento maipapan iti electronic games?

  •  “Makaparagsak a pamay-an dayta tapno makadua dagiti kapamilia ken gagayyem.”​—Irene.

  •  “Nagmayat a panglipat iti realidad.”​—Annette.

  •  “Pasiglatendaka.”​—Christopher.

  •  “Pasayaatenda ti abilidadmo a mangsolbar iti problema.”​—Amy.

  •  “Patademenda ti panunotmo; pagpanunoten ken suruandaka nga agplano ken mangipamuspusan.”​—Anthony.

  •  “Iparegta ti dadduma a games ti panagtitinnulong ti aggagayyem.”​—Thomas.

  •  “Dadduma a games ti makatulong kenka nga agehersisio tapno pumintas ti pammagim.”​—Jael.

 Umanamongka kadi iti dadduma kadagita a komento​—wenno uray pay ketdi ti amin kadagita? Dagiti video games ket mabalin nga addaan kadagiti pagimbagan iti isip ken bagi. Saan a kanayon a dakes dagita uray no dadduma a games ket pagpalabasan laeng iti oras ken​—“nagmayat a panglipat iti realidad”​—kas panangdeskribir ni Annette.

 ● Kuna ti Biblia nga adda “tiempo iti tunggal aramid iti baba ti langlangit,” a pakairamanan ti panaglinglingay.​—Eclesiastes 3:​1-4.

 Ti dakes

 Dagiti kadi electronic games ket mangsaysayang iti orasmo?

 “No rinugiakon ti agay-ayam, marigatanakon a mangisardeng. Sangkaibagak iti bagik, ‘Maysa laengen a level!’ Ngem diakton mapupuotan a dua nga orasen ti limmabas ket nagbayag gayamen a nagay-ayamak!”​—Annette.

 “Dagiti video games ket mangibus iti oras. Agtugtugawka iti adu nga oras ken mariknam a kasla adun ti nagapuanam agsipud ta naminlima a nangabakka, ngem kinaagpaysuanna, awan a pulos ti nagapuanam.”​—Serena.

 Laglagipem: No mapukawanka iti kuarta, mabalin a mapasublim dayta. Ngem saan a kasta no mapukawanka iti panawen. Napatpateg ngarud nga amang ti panawen ngem iti kuarta. Isu a dimo saysayangen dayta!

 ● Kuna ti Biblia: “Annadanyo ti tignayyo. . . . Usarenyo a naimbag ti tiempo.”​—Colosas 4:5, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.

 Maapektaran kadi dagiti electronic games ti panagpampanunotmo?

 “Dagiti krimen a madusa iti pannakaibalud wenno ipapatay ket basta lattan ‘maaramid’ iti maysa a video game.”​—Seth.

 “Iti adu a games, abakem dagiti kabusormo tapno makapuntoska. Masansan a kaipapanan dayta ti panangpapatay kadakuada iti nadumaduma a naranggas a pamay-an.”​—Annette.

 “No dadduma, bayat nga agay-ay-ayamka, dimo mapupuotan a maibagam kadagiti gagayyemmo ti sasao a kas iti ‘Mataykan!’ wenno ‘Patayenka!’”​—Nathan.

 Laglagipem: Dika agay-ayam kadagiti games a mangisuro kadagiti kagura ti Dios a kas iti kinaranggas, immoral a seks, ken espiritismo.​—Galacia 5:​19-​21; Efeso 5:​10; 1 Juan 2:​15, 16.

 ● Kuna ti Biblia nga “asinoman a mangay-ayat iti kinaranggas”​—saan laeng a dagidiay agar-aramid iti kinaranggas​—“pudno unay a guraen” ni Jehova. (Salmo 11:5) Uray no saan nga ipasimudaag dagiti piliem nga electronic games ti agbalinto a kinataom, mabalin nga addan ipakpakita dagita iti agdaman a kinataom.

 Pagpanunotam: Sigun iti libro a Getting to Calm, “dagiti naranggas a video games ket nalabit dakdakkel ti epektoda iti kababalin ngem iti telebision agsipud ta saan laeng a basta buybuyaen dagiti ubbing ti naranggas ken daradara a bida​—isuda ti bida. Ngamin, kas iti maestra iti klase, ti panagay-ayam kadagiti video games ti mangisursuro kenka, aktual nga isursuroda kenka ti kinaranggas.”​—Idiligmo ti Isaias 2:4.

 Panagsubli iti realidad

 Nasursuro ti adu nga agtutubo ti agbalin a balanse iti panagay-ayamda kadagiti electronic games. Usigem ti dua a pagarigan.

 “Nairuamak idi nga agay-ayam kadagiti video games uray no nakarabrabiin ta ti rasonko ket saan kadi a lima la nga oras ti kasapulak a pannaturog? Maysa laengen a level. Ngem ita, nasursurokon nga adda umiso a tiempo para kadagiti video games. Para kaniak, mayat dagita a paglinglingayan sagpaminsan. Ngem masapul nga aramidentayo ti amin a bambanag iti kalkalainganna.”​—Joseph.

 “Linimitarakon ti panagay-ayamko isu nga ad-adun nga amang ti maar-aramidak! Naparang-ayko ti panagserbik iti Dios, natulongak ti dadduma a karelihionak, ken nasursurok payen ti agtokar iti instrumento. Nagadu pay gayam ti mabalinko nga aramiden!”​—David.

 ● Kuna ti Biblia a “natimbeng iti panagug-ugali” dagiti manakem a lallaki ken babbai. (1 Timoteo 3:​2, 11) Aglinglingayda ngem ammoda no kaanoda a sumardeng, ken adda panagteppelda a mangaramid iti dayta.​—Efeso 5:​10.

 Laglagipem: Ti panagay-ayam kadagiti electronic games ket mabalin a nasayaat a paglinglingayan ngem nasken a malimitaran dayta. Ngem dimo ipalubos a dayta ti mangkontrol iti orasmo wenno mangpukaw iti pokusmo kadagiti napateg a banag iti biag. Kinapudnona, imbes a nakapokuska unay iti panangikagumaam a mangabak iti maysa a game, saan kadi a nasaysayaat no pagreggetam a ragpaten dagiti kalatmo tapno mangabakka iti agpayso a biag?