1. Wa mek yu lov piipl we tek dem taim wid ada piipl?

 AAL a wi lov an rispek piipl we nuo ou fi tek taim wid ada piipl an we no kwik fi get beks. An wi api wen wi mek wan mistiek an dem tek dem taim wid wi stil. An wen wi a lorn bout Jeuova, wi did api se di sumadi we did a tiich wi did tek dem taim wid wi wen wi did a chrai fi lorn an du di sitn dem we wi a lorn. An di uol a wi glad se Jeuova a tek im taim wid wi.​—Ruo. 2:4.

2. Wa a som sitn we mait-a apm we mait-a mek it aad fi wi tek taim wid piipl?

² Aal a wi lov wen piipl tek dem taim wid wi, bot it mait-a no iizi fi wi tek wi taim wid ada piipl. Laik ef wi liet fi go somwe an wi iina chrafik, wi mait-a fain it aad fi wiet an iizi wiself. An wen sumadi du sitn we mek wi get beks, wi mait-a staat fi kos. An som a di taim wi mait-a fain it aad fi wiet pan di nyuu worl we Jeuova se im a-go gi wi. Wen it kom aan tu ou yu fi tek taim wid piipl an ou yu fi wiet pan tingz, yu wuda waahn fi du beta? Iina da lesn ya, wi a-go luk pan wa it riili miin fi tek taim wid piipl an wa mek wi fi du dat. An wi a-go luk pan som ada sitn we kyan elp wi fi tek taim wid piipl.

3. Kaa yu nuo ou fi tek taim wid piipl wen sumadi du yu sitn we mek yu beks, wa yu a-go du?

³ Wi a-go luk pan fuor tingz we wi fi du fi shuo se wi a tek taim wid piipl. Di fos wan a das ef wi tek taim wid piipl wi naa go kwik fi get beks. An wi a-go chrai aad fi iizi wiself an fi no du bak sumadi sitn wen dem du wi sitn. Di fos taim di Baibl taak bout sumadi we “no kwik fi get beks” a Jeuova it did a taak bout. An it se Jeuova a “wan Gad we gud an kain. Im no kwik fi get beks an im a-go lov yu an stik tu yu  fi eva, an im aalwiez du wa im se im a-go du.”​—Ek. 34:6.

4. Sumadi we nuo ou fi tek dem taim wid piipl, wa dem a-go du wen dem afi wiet pan sitn?

⁴ Di sekan ting a dat di sumadi we nuo ou fi tek taim wid piipl nuo ou fi iizi demself wen dem a wiet pan sitn. Laik ef dem a wiet pan sitn an dem naa get it kwik, dem naa go kwik fi gwaan gwaan op demself an get beks. (Mat. 18:26, 27) A uol iip a sitn a-go apm we mek wi afi go wiet an iizi wiself. Laik wen sumadi a taak tu wi, wi fi mek shuor se wi lisn tu wa dem a se an no taak wen dem a taak. (Juob 36:2) So wen wi a chrai fi mek sumadi andastan sopm iina di Baibl ar fi get rid a som a di bad wiez dem we dem av, wi afi mek shuor se wi a tek wi taim wid dem.

5. Wa a sitn els we sumadi we nuo ou fi tek taim wid piipl a-go du?

⁵ Di tord ting a dat sumadi we nuo ou fi tek dem taim wid piipl naa go kwik fi rosh an du sitn. Ye, som a di taim wi mait-a afi du sitn kwik. Bot wen sumadi nuo ou fi tek dem taim wid piipl av sitn fi du, im naa go jos ron go dwi’it siem taim fi ori op an don it kwik. Bot im a-go gi imself nof taim fi plan wa im a du an im a-go mek shuor se im gi imself nof taim fi du wa im fi du tu.

6. Sumadi we nuo ou fi tek dem taim wid piipl, wa dem a-go du wen dem a go chuu dem prablem dem?

⁶ Di fuot ting a dat sumadi we nuo ou fi tek dem taim wid piipl a-go chrai fi go chuu dem prablem dem an no fos an komplien bout dem. So dat miin tu se sumadi we stie so a-go nuo ou fi eng aan an no kwik fi gi op. Wi nuo se notn no rang fi tel wan gud fren bout ou yu fiil bout di prablem dem we yu a go chuu, bot ef yu nuo ou fi tek taim wid piipl yu a-go chrai aad fi eng aan an go chuu yu prablem dem an api stil. (Kol. 1:11) So aal a wi we a sorv Jeuova fi chrai an du dem fuor sitn ya we wi jos luk  pan. Mek wi luk pan som riizn wa mek wi fi du dem.

7. Azkaadn tu Jiemz 5:7, 8, wa mek wi fi wiet pan Jeuova an no gi op? (Luk pan di picha tu.)

⁷ Fi get fi liv fi eva wi afi lorn ou fi tek taim wid piipl. An a dat Jeuova piipl dem we did a sorv im iina Baibl taim did afi du. Dem did afi wiet pan im fi du di sitn dem we im se im wuda du. (Iib. 6:11, 12) Di Baibl mek wi nuo se a siem ting wi afi go du. (Riid Jiemz 5:7, 8.) Wan faama afi wok aad fi plaant an waata di sitn dem we im plaant aalduo im no nuo wen dem a-go gruo. Im jos afi wiet an uop se di sitn dem we im plaant wi gruo. A siem so, wi afi gwaan du di sitn dem we Jeuova se wi fi du aalduo wi “no nuo a wich die [wi] Laad a-go kom bak.” (Mat. 24:42) So wi afi tek wi taim an wiet pan Jeuova an nuo se wen a fi im taim, im a-go du wa im pramis wi se im a-go du. Bot ef wi taiyad fi wiet pan Jeuova, wi mait-a fain se likl bai likl wi kom outa di chuut. An wi mait-a onggl staat fi tingk bout tingz we a-go mek wi api rait ya nou an dwi’it. Bot ef wi nuo ou fi wiet pan Jeuova, wi a-go eng aan no mata wa, an den wi a-go get fi liv fi eva.​—Mai. 7:7; Mat. 24:13.

8. Ef wi nuo ou fi tek taim wid piipl, ou it a-go elp wi wen wi afi diil wid dem? (Koloshan 3:12, 13)

⁸ Wen wi nuo ou fi tek taim wid ada piipl, it a-go elp wi wen wi a diil wid dem an it a-go mek wi lisn gud tu piipl wen dem a taak tu wi. (Jmz. 1:19) An it a-go mek wi liv iina piis wid ada piipl. An wi naa go kwik fi get beks ar du sitn wen wi schres out. An wen sumadi du wi sitn, wi naa go kwik fi du dem bak sitn bot ‘wi a-go bier wid wi wan aneda an paadn wi wan aneda no mata wa dem du.’​—Riid Koloshan 3:12, 13.

9. Wen yu nuo ou fi tek yu taim an wiet pan tingz, ou it a-go elp yu wen yu av sitn fi mek op yu main bout? (Pravorbz 21:5)

⁹ Wen wi nuo ou fi tek wi taim wid piipl an wiet pan tingz, wi a-go du tingz we mek sens. An wi naa go kwik fi du sitn we no mek no sens, bot wi a-go sidong an sorch fi fain out muor bout di sitn dem we wi waahn fi du an si wa a di bes ting fi du. (Riid Pravorbz 21:5.) Laik ef yu a luk fi wan wok, yu naa go jos tek eni an eni wok we yu get. Bot yu a-go a tingk bout wich paat di wok de, an ou lang yu afi go de a wok a die taim, an ef it a-go lou yu fi du tingz wid yu fambili, an ef it a-go mek yu gwaan du di sitn dem we a-go kip yu kluos tu Jeuova. So ef wi nuo ou fi tek wi taim an gwaan wiet pan tingz, it a-go elp wi fi no kwik fi du sitn we no mek no sens.

10. Wa kyan elp wan Kristiyan fi lorn ou fi tek taim wid piipl evridie no mata wa?

¹⁰ Aks Jeuova fi elp yu fi tek taim wid piipl muor. A Gad uoli spirit elp wi fi tek taim wid piipl. (Gya. 5:22, 23) So wi afi prie tu Jeuova an aks im fi gi wi im spirit so wi kyan tek taim wid piipl. An ef sitn apm we mek wi no waahn fi tek taim wid sumadi, wi fi ‘gwaan aks’ Jeuova fi im uoli spirit so dat wi kyan tek wi taim wid dem. (Luuk 11:9, 13) An wi kyan aks Jeuova fi elp wi fi luk pan tingz di wie ou im luk pan tingz. An wi fi memba se wen wi don prie, wi afi gwaan wok aad fi tek taim wid piipl evridie. Di muor wi aks Jeuova fi elp wi fi tek taim wid piipl an di muor wi wok aad fi du dat a di muor wi a-go nuo ou fi tek taim wid piipl.

11-12. Wa Jeuova du we mek wi si se im a tek im taim an a gwaan wiet?

 ¹¹ Sidong an tingk bout piipl we di Baibl tel wi bout we did tek taim wid ada piipl. A uol iip a piipl di Baibl tel wi bout we did nuo ou fi tek taim wid ada piipl. An wen wi sidong an tingk bout dem piipl ya, wi kyan lorn difrant difrant wie ou wi kyan tek taim wid ada piipl. Bot bifuo wi luk pan wa dem piipl de did du, mek wi taak bout Jeuova we a di wan we riili nuo ou fi tek taim wid piipl.

¹² Fram wie bak iina di gyaadn a Iidn, Sietan a tel lai pan Jeuova an a mek piipl fiil se im no fier an im a no wan gud ruula. Jeuova neehn jos jomp an kil aaf Sietan, bot im kanchuol imself, kaa im did nuo se di bes ting fi du a fi wiet an mek evribadi si se Im a di bes ruula. An a no laik se wen Jeuova a wiet Sietan naa tel wan uol iip a lai pan im. Bot wan neda ting we a apm wen im a wiet a dat nof piipl a get di chaans fi kyan liv fi eva. (2 Pii. 3:9, 15) An siek-a dat, uol iip a piipl a get fi nuo Jeuova. So ef wi tingk bout aal a di gud sitn dem we a apm tu wi kaa Jeuova a tek im taim an a wiet, it a-go elp wi fi gwaan eng aan an wiet til Jeuova don da worl ya.

13. Ou Jiizas did du laik Jeuova an shuo se im a tek taim wid piipl? (Luk pan di picha tu.)

¹³ Jos laik ou im Faada tek taim wid piipl, a siem so Jiizas tek taim wid piipl wen im did de pan di ort. Bot it mait-a neehn so iizi fi im tek im taim wid di Laa tiicha dem an di Farisii dem we did a ipokrit. (Jan 8:25-27) Bot jos laik im Faada Jeuova, Jiizas neehn kwik fi get beks wid dem an im neehn du dem bak notn wen dem a du tingz fi chrai an shiem im ar wen dem du tingz we im no laik. (1 Pii. 2:23)  Jiizas neehn git op an a komplien komplien bout wa dem a du. So wi kyan si wa mek di Baibl mek wi nuo se wi “fi gwaan luk pan ou Jiizas did eng aan an push chuu wen di wikid sina dem did a chriit im bad an a chat bad bout im.” (Iib. 12:2, 3) So wi si se Jeuova kyan elp wi fi eng aan an go chuu wi prablem dem an no komplien, jos laik ou im did elp Jiizas.

14. Kaa Iebriyam did chos iina Jeuova an wiet pan im, wa wi kyan lorn fram dat? (Iibruu 6:15) (Luk pan di picha tu.)

¹⁴ Wa ef wi did fiil se da worl ya wuda don aredi, an kaa it no don yet wi mait-a staat fret se wi naa go liv fi si di en a it? Wa kyan elp wi fi gwaan wiet an no komplien? Mek wi luk pan ou Iebriyam kyan elp wi fi du dat. Iebriyam did a 75 ier uol an im neehn av no pikni, an Jeuova pramis im se Im a-go mek im “av uol iip a pikni.” (Jen. 12:1-4) Bot Iebriyam neehn liv fi si dis apm. Ye, afta im kraas di Yuufrietiiz Riva, a 25 ier afta dat im av im son Aizak, an 60 ier afta dat im get fi si im granson dem, Iisaa an Jiekob, baan. (Riid Iibruu 6:15.) Bot im stil neehn get fi si ou im pikni pikni dem get nof laka wan big konchri an get fi se dem get di big piis a lan we Gad pramis dem. Bot im did stil du wa Jeuova waahn im fi du an im did a kluos kluos fren wid im tu. (Jmz. 2:23) Yu si wen im kom bak alaiv an fain out se kaa im did chos iina Jeuova an wiet pan im, im pikni pikni dem get uol iip a blesn, im a-go api so til! (Jen. 22:18) Wa wi lorn fram dat a dat wi mait no si aal a di sitn dem we Jeuova pramis wi se im a-go du apm iina fi wi taim, bot ef wi du laik Iebriyam an wiet pan Jeuova, wi nuo fi  shuor se im a-go gi wi wa im pramis wi nou an nof muor tingz iina di nyuu worl.​—Maak10:29, 30.

15. Wich set a piipl wi kyan stodi bout iina wi uona Baibl stodi?

¹⁵ Di Baibl tel wi bout uol iip muor piipl we did tek dem taim an wiet pan Jeuova fi du wa im pramis dem. (Jmz. 5:10) It wuda nais ef yu tek som taim an stodi bout dem piipl de. b Tingk bout Dievid: Aalduo Jeuova did pik im fi bi king a Izrel wen im did yong, im did afi wiet uol iip muor ier bifuo im ton king. An tingk bout Simiyan an Ana tu we did gwaan worship Jeuova wen dem a wiet pan di Mesaiya fi kom. (Luuk 2:25, 36-38) Wen yu a stodi bout dem piipl ya, chrai fi get di ansa fi dem kwestiyan ya: Wa mait-a did elp da sumadi ya fi gwaan wiet pan Jeuova? Ou kaa im wiet pan Jeuova it did elp im? Ou mi kyan du laik da sumadi ya? An yu mait-a kyan lorn sitn fram di wan dem we neehn wiet pan Jeuova tu. (1 Sam. 13:8-14) An aks yuself: ‘Di wan dem we neehn wiet pan Jeuova, wa mek dem neehn wiet pan im? An wa apm tu dem kaa dem neehn wiet pan im?

16. Wen wi tek wi taim wid piipl an iizi wiself, wa a som gud sitn we kyan apm?

¹⁶ Tingk bout aal a di gud sitn dem we kyan apm wen wi tek wi taim wid piipl an wiet. Wen wi tek wi taim wid piipl, it wi elp wi fi iizi wiself an it a-go mek wi api tu. An wi a-go fiil beta iina wi ed an wi naa go siki-siki. An wen wi tek wi taim wid piipl, it a-go mek wi av uol iip a gud fren an it a-go mek di breda an sista dem iina di kanggrigieshan wok tugeda az wan. An ef sumadi du wi sitn fi mek wi get beks ar shiem wi, kaa wi no kwik fi get beks wi naa go du notn we mek tingz get wosa. (Sa. 37:8; Pr. 14:29) Bot di bigis ting a dat wen wi tek wi taim wid piipl, wi a-go a du laik wi Faada Jeuova an wi an im a-go get kluosa an kluosa.

17. Wa wi fi mek op wi main fi du?

¹⁷ Wen wi nuo ou fi tek taim wid piipl a sitn gud dat an it kyan elp wi nof tu. Aalduo wi mait no aalwiez fain it iizi fi tek taim wid piipl, Jeuova kyan elp wi fi dwi’it. An wen wi a gwaan wiet pan di nyuu worl fi kom, wi nuo fi shuor se “Jeuova a gyaad di wan dem we av nof rispek fi im. Dem wan de a di wan dem we a wiet pan im kaa dem shuor se im lov dem an im a-go stik tu dem.” (Sa. 33:18) Mek aal a wi mek op wi main se no mata wa, wi a-go gwaan tek taim wid piipl an wiet pan Jeuova.